Logo Sembollerinin İmgesel Dünyası ve İmgebilim Perspektifinde Apple Örneği

Yıl 2025, Cilt: 1 Sayı: 10, 384 - 407, 27.09.2025

Hasan Asan

https://doi.org/10.5281/zenodo.17169516

Öz

İmgebilim, insan yaşantısında anlamlı yapılar oluşturan tüm imgeleri inceleyen bir disiplindir. Bir eserin ortaya koyduğu mesaj, yalnızca estetik düzeyde değil; yaratıcısının dünya görüşü, arka plandaki derin kavramlar, eserin üretildiği dönemin kültürel, tarihsel, politik ve psikolojik koşulları, toplumla olan etkileşimi, üretim amacı, hedef kitlesi, yaratılmak istenen etki ve mitleşme süreci gibi çok katmanlı paradigmalar çerçevesinde değerlendirilir.
Semboller tarih boyunca yalnızca estetik değil, anlam taşıyıcı unsurlar olarak da kullanılagelmiştir. Günümüzde mitleşen markalar, zaman içinde farklı anlam katmanları kazanır. Bu bağlamda, sembollerin içerdiği karmaşık anlam yapılarının çözümlenmesi ancak imgebilimsel analiz yoluyla mümkün olmaktadır. Kısacası, imgelerin anlamlandırılması sürecinde imgebilim vazgeçilmez bir yaklaşımdır. Bu nedenle, günümüz tüketim kültüründe mitleşen bazı markaların hedef kitlelerinde oluşturmayı amaçladıkları imajların belirlenmesi ve tüketicilerin bu markalara yönelik geliştirdiği yeni imgelerin, tutumların ve davranış kalıplarının anlaşılması amacıyla imgebilimsel çözümlemeler gerçekleştirilmiştir.
Bu çalışma, logo tasarımlarında ortaya çıkan imgelerin marka kimliği üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla, literatür taramasına dayalı nitel bir araştırma çerçevesinde yürütülmüştür. İmgebilim çözümleme yöntemiyle desteklenen bu incelemede, seçilen Apple markasının logosu tarihsel, kültürel ve sembolik bağlamlarıyla değerlendirilmiş; yaratıcı tasarım unsurlarının marka kimliği stratejileriyle nasıl bütünleştiği analiz edilmiştir. Bulgular, imgenin anlam üretme kapasitesinin yalnızca estetik değil, aynı zamanda stratejik iletişim açısından da kritik bir unsur olduğunu ortaya koymaktadır. Bu doğrultuda, yaratıcı logo tasarım süreçlerinde karşılaşılabilecek potansiyel riskler ve fırsatlar belirlenmiş; bu analizler sonucunda marka kimliğini güçlendirmeye yönelik sürdürülebilir tasarım stratejileri geliştirilmesi önerilmiştir. Araştırma, imge temelli tasarım anlayışının marka değerine katkısını kavramsal ve uygulamalı düzeyde ortaya koyarak hem akademik hem de sektörel bağlamda yol gösterici olmayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

İmgebilim , Grafik Tasarımı , Logo , Sembol , Markalaşma , Apple

The Imaginary World of Logo Symbols and the Apple Case From a Visual Semiotics Perspective

Öz

Semiotics is the discipline that analyzes images which construct meaning in human experience. A work’s message is interpreted not only aesthetically, but also through the creator’s worldview and the cultural, historical, political, and psychological contexts of its production, including its social function and the myth-making process.
Throughout history, symbols have served as carriers of meaning. In today’s consumer culture, mythologized brands acquire layered meanings over time. Semiotic analysis enables the decoding of these complex symbolic structures and is thus essential for understanding how brands construct images and how consumers develop new perceptions and behaviors toward them.
This study examines how visual elements in logo design influence brand identity, using Apple as a case study. Through semiotic analysis, the historical, cultural, and symbolic dimensions of the Apple logo are explored, revealing how visual design integrates with brand strategy. The findings highlight that images generate not only aesthetic appeal but also strategic communicative value. The study concludes by proposing sustainable design strategies to enhance brand identity, offering insights for both academic and professional domains.

Anahtar Kelimeler

Imagology , Graphic Design , Logo , Symbol , Branding , Apple

Kaynakça

• Aaker, D. A. & Joachimsthaler, E. (2000). Brand Leadership. New York: Free Press.
• Angelou, M. (1994). Wouldn't Take Nothing for My Journey Now. New York: Bantam Books.
• Bakan, İ. & Kefe, İ. (2012). Kurumsal Açıdan Algı ve Algı Yönetimi. İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), 19-34.
• Barthes, R. (2021). Göstergebilimsel Serüven. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Batı, U. (2019). Reklam Dili. İstanbul: Alfa.
• Berger, J. (2018). Görme Biçimleri. İstanbul: Metis.
• Burnett, R. (2018). İmgeler Nasıl Düşünür. İstanbul: Metis Yayınları.
• Dyserinck, H. & Leerssen, J. (2007). Imagology. Amsterdam-New York: Rodopi.
• Foucault, M. (2010). Bu bir Pipo Değildir. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Geiger, M. (2019). Estetik Anlayış. Ankara: Doğubatı.
• Gombrich, E. H. (1960). Art and Illusion: A Study in the Psychology of Pictorial Representation (First Edition b.). New York: Princeton University Press.
• Göğüş, B., Oğuzkan, F., Önertoy, O., Ünlü, M., & Koçak, S. (1998). Yazın Terimleri Sözlüğü. Ankara: Dil Derneği. Hidayah, N. (2011). Imagologi Strategi Rekayasa Teks. Jogjakarta: Ar-Ruzz MediaJl.
• İnceoğlu, M. (2010). Tutum Algı İletişim. İstanbul: Beykent Üniversitesi Yayınları.
• Johansson, J. K. (2009). Global Marketing: Foreign Entry, Local Marketing, and Global Management (Fifth Edition b.). New York: McGraw-Hill / Irwin.
• Keller, K. L. (2013). Strategic Brand Management: Building, Measuring, and Managing Brand Equity (4th ed.), Harlow: Pearson Education.
• Labrecque, L. I. & Milne, R. G. (2012). Exciting Red and Competent Blue: the Importance of Color in Marketing. Academy of Marketing Science, 40, 711-727.
• Leerssen, J. (2021). The Camp and the Home Europe as Myth and Metaphor. J. Barkhoff, & J. Leerssen içinde, National Stereotyping, Identity Politics, European Crises (s. 125-141). Brill.
• Meggs, P. B. (1992). A History of Graphic Design. New York: Van Nostrand Reinhold Is An Interational Thomson Publishing Company.
• Özer, M. A. (2012). Bir Modern Yönetim Tekniği Olarak Algılama Yönetimi Ve İç Güvenlik Hizmetleri. Karadeniz Araştırmaları, 33(33), 147-180.
• Ries, A. & Ries, L. (2003). Marka Yaratmanın 22 Kuralı. İstanbul: MediaCat.
• Robins, K. (2013). İmaj. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Saussure, F. D. (1959). Course In General Linguistics. (C. Bally, & A. Sechehaye, Dü) New York: The Philosophical Library.
• Soykan, Ş. (2016). Eğitim Kurumlarında Algılama Yöntemi Ve Tercih Edebilirlik Üzerine Bir Durum Çalışması: Antalya İli Merkez İlçelerinden Bulunan Fen Liseleri Örneği. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi] Antalya: T.C. Akdeniz Üniversitesi.
• Tekinalp, Ş. (2009). İletişim Araştırmaları Ve Kuramları. İstanbul.
• Ulağlı, S. (2018). "Ötekinin" Bilimine Giriş İmgebilim. İstanbul: Motto Yayınları.
• İnternet Kaynakları
• Fatoş Parsa, A. (2016). İmgenin Gücü ve Görsel Kültürün Yükselişi. www.academia.edu: https://www.academia.edu/2533168/%C4%B0mgenin_g%C3%BCc%C3%BC_ve_g%C3%B6rsel_kC3%BClt%C3%BCr%C3%BCn_y%C3%BCkseli%C5%9Fi adresinden alındı, Erişim Tarihi: 07.01.2025
• forbes.com. (2018). forbes.com: https://www.forbes.com/sites/willburns/2018/03/26/rob-janoff-and-the-fascinating-true-story-behind-his-original-apple-logo-design/?sh=626d0a6941ae adresinden alındı, Erişim Tarihi: 26.03.2025
• Khalil, S. (2019). Hot Topics. www.foxnews.com: https://www.foxnews.com/tech/broke-teen-who-sold-kidney-for-an-iphone-now-bedridden-for-life adresinden alındı, Erişim Tarihi: 16.01.2025
• Klebnikov, S. (2020). Haber. www.forbes.com: https://www.forbes.com/sites/sergeiklebnikov/2020/08/19/apple-becomes-first-us-company worth-more-than-2-trillion/?sh=65c604d666e6 adresinden alındı, Erişim Tarihi: 19.03.2025
• Logo Design. (ty). logomyway: https://blog.logomyway.com/apple-logo/ adresinden alındı, Erişim Tarihi: 25.02.2025
• Mon, I. (2009, 08 03 ). Interview. creativebits.org: https://creativebits.org/interview/interview_rob_janoff_designer_apple_logo-2/ adresinden alındı, Erişim Tarihi: 17.02.2025
• Mon, I. (ty). Interview. creativebits.org: https://creativebits.org/interview/interview_rob_janoff_designer_apple_logo-2/ adresinden alındı, Erişim Tarihi: 10.03.2025
• Nazarlığın Tarihsel Kökeni Nereye Dayanıyor? (2018). SAÜ İletişim Fakültesi Uygulama ve Aktüel Dergisi: http://sauaktuel.sakarya.edu.tr/?p=5326 Erişim Tarihi: 4-5-2021 adresinden alındı, Erişim Tarihi: 21.02.2025
• Parsa, A. F. (2016). İmgenin Gücü ve Görsel Kültürün Yükselişi. www.academia.edu https://www.academia.edu/2533168/%C4%B0mgenin_g%C3%BCc%C3%BC_ve_g%C3%B6rsel_k%C3%BClt%C3%BCr%C3%BCn_y%C3%BCkseli%C5%9Fi adresinden alındı, Erişim Tarihi: 01.02.2025
• Tdk. (2025). Türk Dil Kurumu Sözlükleri: https://sozluk.gov.tr adresinden alındı, Erişim Tarihi: 07.04.2025
• Görsel Kaynaklar
• Görsel 1 Eken Dönem çivi yazısı Kaynak: https://arkeofili.com/bilinen-en-eski-yazili-metin-hangisi/
• Görsel 2 Değişikliğe uğrayan çivi yazısı Kaynak: http://www.felsefetasi.org/civi-yazisi-bulunusu-ve-cozulmesi/
• Görsel 3 Antik Mısır hiyeroglif yazısı Kaynak: https://listelist.com/antik-misirin-hiyeroglif-yazisi/
• Görsel 4 Modern harflerin atası semboller Kaynak: http://turkdilidernegi.org.tr/karar-cikti-prof-dr-cengiz-alyilmaz-kaybetti/
• Görsel 5 Fenike alfabesi Kaynak:https://www.alfabesi.com/fenikealfabesi/?doing_wp_cron=1733517511.7321479320526123046875
• Görsel 6 Semboller Kaynak: https://www.cepkolik.com/kopyala-yapistir-yapabilecegimiz-sekilli-semboller-ve-harfler-467379/
• Görsel 7 Starbucks Sembolü Kaynak: https://www.pngwing.com/tr/free-png-zuawk/download
• Görsel 8 Nike Swoosh sembolü Kaynak: https://freegrafiker.com/nike-logosunun-tarihi-gecmisi/
• Görsel 9 Barış sembolü Kaynak: https://www.pngwing.com/tr/free-png-nyiok/download
• Görsel 10 McDonald’s Logo Kaynak: https://www.pngegg.com/tr/png-dpxut/download
• Görsel 11 Omo reklam görseli Kaynak: http://muharrir.blogspot.com/2013/09/kirlenmek-guzel-olsaydi-yuzumuze.html
• Görsel 12 Algının değişkenlik biçimi Kaynak: https://www.psikolojik.gen.tr/algi.html
• Görsel 13 René Magritte Kaynak: https://www.arttv.com.tr/yazi/rene-magrittein-gercekustu-sanat-yazan-zeynep-dikmen
• Görsel 14 “Hassas Olma” Kaynak: https://i.pinimg.com/originals/db/d2/28/dbd22891b6eaf6cbc38dadef8396d4eb.jpg
• Görsel 15 Diğerinin gözünden görme Kaynak: https://www.fikirilegelecek.com/zihnin-at-gozlugu-on-yargi/
• Görsel 16 Apple I’ın Temmuz 1976’da piyasaya sürülmesi Kaynak: https://www.ensonhaber.com/teknoloji/1-nisan-1976-steve-jobs-steve-wozniak-ve-ronald-wayne-applei-kurdu
• Görsel 17 1976’daki Ronald Wayne tarafından tasarlanan Apple marka logosu Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fa/Apple_first_logo.png
• Görsel 18 1984 yılında Rob Janoff tarafından tasarlanan Apple marka logosu Kaynak: https://stationhypo.com/2019/03/13/the-apple-logo/
• Görsel 19 1998’deki “Aqua” renkli Apple Kaynak: Apple 1998 logosu https://www.elmalihayat.com/featured/apple-logosunun-dunu-ve-bugunu/
• Görsel 20 Siyah-Beyaz tasarlanan Kaynak: https://dogucanguler.com/apple-logosunun-buyuleyici-tarihi-2021-guncellemesi/
• Görsel 21 iphone 6 için Londra’da mağaza önünde sıra bekleyenler Kaynak:https://www.bbc.com/mundo/noticias/2014/09/140919_tecnologia_apple_ios8_iphone6_ig
• Görsel 22 iphone 6 için Londra’da mağaza önünde sıra bekleyenler Kaynak: https://www.linkedin.com/pulse/secrets-apples-retail-experience-brandon-berry/
• Görsel 23 Apple’ın Albert Einstein Kaynak: https://postergroup.com/products/apple-think-different-albert-einstein-small-13190
• Görsel 24 Apple’ın Martin Luther Kaynak: https://i.pinimg.com/originals/b5/87/af/b587aff7e6de375d525d1097fcc56474.jpg
• Görsel 25 Apple’ın Pablo Picasso reklam afişi Kaynak: https://tr.pinterest.com/pin/127789708164692110/
• Görsel 26 Apple’ın altın oran ile yapılmış logosu Kaynak: https://shiftdelete.net/apple-logosunun-gizemi-tiktok