TÜRKİYE’DE KURUMSAL MANTIKLAR

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 19, 232 - 247, 25.05.2020

Osman Eroğlu

Öz

Örgütsel alanda kurumsal değişime neden olan kurumsal mantıklar, dönüşüm ya da gelişim yoluyla ortaya çıkabilir ya da değişebilirler. Örgütler baskın veya çoklu kurumsal mantık yoluyla bireysel tercihleri, örgütsel çıkarları ve davranışları etkilemekte hatta biçimlendirmektedir. Farklı kurumsal mantıkların alan düzeyinde yaptıkları baskılar; yeni örgütsel formlarının ortaya çıkması, alanın değişmesi veya yeni alanların oluşması gibi sonuçlar ortaya çıkarmaktadır. Kurumsal mantıklar son yıllarda yönetim alanın üzerinde en fazla durduğu konulardan biridir. Bu çalışmada Türkiye’de çalışılan kurumsal mantıklar 1993 yıllından beri düzenlenen Yönetim ve Organizasyon Kongre bildirilerinin son on yıllı üzerinden incelenmiştir. Çalışmanın bu yönüyle yönetim ve organizasyon yazınına özellikle karşılaştırmalı çalışmalarda katkı sağlaması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kurumsal Mantık, Kurumsall Değişim, Yönetim ve Organizasyon Kongreleri

Kaynakça

• Aksoy, B., (2007), Bir Meslek Örgütünün Kurumsal Değişimdeki Yeri: Türkiye Sağlık Alanı Örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Alford, R. R. and R. Friedland, (1985), Powers of Theory: Capitalism, the State, and Democracy. Cambridge: Cambridge University Press.
• Arndt, M. and B. Bigelow, (2006), “Toward the Creation of an Institutional Logic for the Management of Hospitals: Efficiency in the Early Nineteen Hundreds”. Medical Care Research and Review, 63: 369-394.
• Battilana, J. and S. Dorado, (2010), “Building Sustainable Hybrid Organizastions: The Case of Commercial Microfinance Organizations”. Academy of Management Journal, 53: 1419-1440.
• Blum, H., (1976), “From a concept of health to a national health policy”. American Journal of Health Planning, 1: 3-22.
• Can, Ö. V. and B. Üsdiken, (2009), Türkiye’de Profesyonel Tiyatro Toplulukları: Kültürel Bir Endüstride Gelişim ve Değişim. 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi 21‐23 Mayıs 2009 Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İşletme Bölümü, pp. 526-531.
• Carroll, C, J. Delacroix, and I. Goodstein, (1988), The politica environment of organization: An ecological view. In B. M. Staw & L. L. Cummings (Eds.), Research In Organizational Behavior, vol. 10, pp. 359- 392, Greenwich. CT: AI Press.
• DiMaggio, P. J. V. and W. W. Powell, (1991), Iron cage revisited: Institutional isomorphism and collective rationality in organizational fields, W.W. Powell, P.J. DiMaggio (Der.). The New Institutionalism in Organizational Analysis, Chicago: University of Chicago Pres.
• Dunn, M. B. and C. Jones, (2010), Institutional Logics and Institutional Pluralism: The Contestation of Care and Science Logics in Medical Education, 1967-2005. Administrative Science Quartely, 55: 114-149.
• Friedland, R. and R. R. Alford, (1991), Bringing Society Back In: Symbols, Practices, and Institutional Contradictions. W.W. Powell-P.J. DiMaggio (Eds.), The New Institutionalism in Organizational Analysis: Chicago: University of Chicago Press pp. 232-263.
• Galvin, T. L., (1999), Contradiction, contestation, and change: An institutional reinterpretation of U.S. healthcare: 1890-1980, Working paper, University of Texas at Dallas.
• Gökoğlu M. M., (2010), Muhtaçların Bakımı: Sosyal Hizmetler Endüstrisinde Değişim: 1923-1980. 18. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi. 20-22 Mayıs 2010. Çukurova Üniversitesi İşletme Bölümü, pp. 241-248.
• Gökoğlu M. M. and S. Sargut, (2013), Türk Sosyal Sigorta Sisteminde Tamamlayıcı Bir Kurum Olarak Özel Sigortaların Oluşumu. 21. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi. Mayıs 2013. Dumlupınar Üniversitesi İşletme Bölümü, pp. 792-797.
• Greenwood, R., R. Suddaby, and C. R. Hinings, (2002), “Theorizing Change: The Role of Professional Associations in the Transformation of Institutionalized Fields”. The Academy of Management Journal, 45: 58-80.
• Greenwood, R., Diaz, A. M., Li, S. X. ve Lorente, J. C. (2010), “The Multiplicity of Institutional Logics and the Heterogeneity of Organizational Responses”, Organization Science, 16, pp. 661-673.
• Greenwood, R., Raynard, M., Kodeih, F., Micelotta, E. ve Lounsbury, M. (2011), “Institutional Complexity and Organizational Responses”, The Academy of Management Annals, 5(1), June 2011, pp. 317-371.
• Güzel, A. and A. R. Okur, (1998), Sosyal Güvenlik Hukuku. İstanbul: Beta Yayınevi.
• Haveman, H.A. and H. Rao, (2006), “Hybrid Forms and the Evolution of Thrifts”. American Behavioral Scientists, 49: 974-986.
• Hoffman, A.J. (1999), “Institutional Evolution and Change: Environmentalism and the U.S. Chemical Industry”, Academy of Management Journal, 42, pp. 351–371.
• Jepperson, R, L. (1991). Institutions, Institutional Effects, and Institutionalizm. In W. W. Powell & P. I. DiMaggio (Eds.), The New Institutionalism in Organizational Analysis:143-163, Chicago: University of Chicago Press.
• Kalemci, R. A. and Ş. Özen, (2010), Küreselleşmenin Örgütsel Alanlara Etkisi: Türk Sineması Örneği. 18. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi. 20-22 Mayıs 2010. Çukurova Üniversitesi İşletme Bölümü, pp. 233-240.
• Kaya M. H. (2019), 2015-2016 Yılları Arasında Düzenlenen Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongre’lerinde Yayınlanan Bildirilerin Örgütsel Davranış Açısından Değerlendirilmesi, 27. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 461-476.
• Koç, O., (2012), Kurumsal Mantıklar Arasındaki Rekabetin Yönetimi: Türk Sağlık Alam Kapsamında Karşılaştırmalı Bir Analiz. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, İşletme Bölümü 3. Örgüt Kuramları Çalıştayı (3-4 Şubat 2012), Ankara Bildiriler Kitabi, pp. 71-103.
• Lounsbury, M. (2002), Institutional transformation and status mobility: the professionalization of the field of finance. Academy of Management Journal, 45 (1): 255-266.
• Lounsbury, M., (2007), “A Tale of Two Cities: Competing Logics and Practice Variation in the Professionalizing of Mutual Funds”. Academy of Management Journal, 50: 289-307.
• Lounsbury, M. and H. Rao, (2004), “Sources of Durability and Change in Market Classifications: A Study of the Reconstitution of Product Categories in the American Mutual Fund Industry, 1944-1985”. Social Forces, 82: 969-999.
• Merriam, S. B. (2013), Nitel Verilerin Analizi. S. Turan (Ed.). Nitel Araştırma: Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. Ankara: Nobel Yayın, 161-198.
• North, D. C., (1990), Institutions, Instituional Change, and Economic Performance, Cambridge; UK: Cambridge University Press.
• Nigam, A. and W. Ocasia, (2010), “Event Attention, Environmental Sensemaking, and Change in Institutional Logics: An Inductive Analysis of the Effects of Public Attention to Clinton’s Health Care Reform Initiative”. Organization Science, 21: 823-841.
• Purdy, J.M. and B. Gray, (2009), “Conflicting Logics, Mechanisms of Diffusion, and Multilevel Dynamics in Emerging Institutional Fields”. Academy of Management Journal, 52: 355-380.
• Reay, T. and C. R. Hinings, (2005), The recomposition of an organizational field: health care in Alberta. Organization Studies, 26: 351-384.
• Oliver, C., (1992), “The Antecedents of Deinstitutinalization”. Organization Studies, 13:, 563-588.
• Önder, Ç. and B. Üsdiken, (2010), Siyasi İtaat, Teknik Beceri ve Siyasi Eylemcilik: Farklı Kurumsal Mantıklar Altında Evrilen Türk Sendikacılığı. 18. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi. 20-22 Mayıs 2010. Çukurova Üniversitesi İşletme Bölümü, pp. 320-331.
• Özen, Ş., (2007), Yeni kurumsal kuram: örgütleri çözümlemede yeni ufuklar ve yeni sorunlar., S. Sargut ve S. Özen (Der.). Örgüt kuramları: 237-330. Ankara: İmge.
• Özen, Ş. and K. A. Akkemik, (2012), “Does Illegitimate Corporate Behaviour Follow the Pollity? The Turkish Experience”. Journal of Management Studies, 49: 515-537.
• Özen Ş., Kalemci A. (2009). “Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi’nin Doğuşu, Kurumsallaşması ve Alana Etkileri,” 4(1), 79-112.
• Özseven, M., A. Danışman and A. S. Bingöl, (2013), Çoklu Kurumsal Mantıklardan Yeni Bir Kurumsal Mantığa Doğru: Türk Sağlık Alanında Bir İnceleme. IV Örgüt Kuramı Çalıştayı Bildiriler Kitabı (8-9 Şubat 2013, Ankara)- Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, pp. 2-22. Özseven, M., A. Danışman and A. S. Bingöl, (2014), “Dönüşüm mü, gelişim mi? Kamu hastaneleri yönetiminde yeni bir kurumsal mantığa doğru”. ODTÜ Gelişme Dergisi, 41: 119-150.
• Scott, W. R., (1995), Institutions and organizations, California: Sage Publications.
• Scott, W.R., M. Ruef, P. J. Mendel and C. A. Caronna, (2000), Institutional change and healthcare organizations: From professional dominance to managed care. Chicago: University of Chicago Press.
• Seo, M. and W. E. C. Creed, (2002), Institutional contradictions, praxis, and institutional change: a dialectical perspective. Academy of Management Review, 27: 222-247.
• Shipilov, A. V., H. R. Greve and T. J. Rowley, (2010), “When do Interlocks Matter? Institutional Logics and the Diffusion of Multiple Corporate Governance Practices”. Academy of Management Journal, 53: 846-864.
• Thornton, P., H. and W. Ocasio, (1999), “Institutional Logics and the Historical Contingency of Power in Organizations: Executive Sucession in the Higher Education Publishing Industry, 1958-1990”. American Journal of Sociology, 12: 801-843.
• Thornton, P. H., (2001), “Personal versus Market Logics of Control: A Historically Contingent Theory of The Risk of Acquisition”. Organization Science, 12: 294-311.
• Thornton, P. H., (2002), “The Rise of The Corporation in a Craft Industry: Conflict and Conformity in Institutional Logics”. Academy of Management Journal, 45: 81-101.
• Thornton, H. P. and W. Ocasio, (2008), Institutional Logics. R. Greenwood R., Oliver C. Sahlin- Andersson K. & Suddaby R. (Ed.) Handbook of Organizational Institutionalism, pp. 99-129, Sage: California.
• Thornton, P. H., W. Ocasio and M. Lounsbury, (2012), The Institutional Logics Perspective: A new Approach to Culture, Strcuture, and Process. Oxford. Oxford University Press.
• Turhan, M. S., A. Danışman and G. Gündoğdu, (2013), Kurumsal Mantıklar, Örgütsel Değişim ve Bireysel Aktörler: Bir Özel Okulda Araştırma, IV. Örgüt Kuramı Çalıştayı Bildirileri, 8-9 Şubat 2013, Ankara.
• York, J.G., Hargrave, T.J. ve Pacheco, D.F. (2016), “Converging Winds: Logic Hybridization in the Colorado Wind Energy Field”, Academy of Management Journal, 59(2), 579-610