İlköğretim okul yöneticilerinin eğitime ve eğitimin amaçlarına ilişkin görüşleri

Yıl 2013, Cilt: 3 Sayı: 1, 239 - 255, 01.04.2013

Zuhal Arife Küçük Selda Polat

Öz

amaçlarını çözümlemeyi ve buradan yola çıkarak, okul yöneticilerinin okuldaki uygulamalarında temel aldıkları eğitim kavrayışını/anlayışını/perspektifiniortaya çıkarmayı amaçlamıştır. İlköğretim okul yöneticilerinin eğitim ve eğitimin amaçlarına yükledikleri anlam ve okullarında izledikleri eğitim anlayışı okul yöneticilerinin deneyimleri üzerinden betimlenmeye çalışıldığından araştırma betimsel modeldedir ve araştırmada nitel araştırma yaklaşımı benimsenmiştir. Araştırma, Kastamonu il merkezinde yer alan 20 kamu ilköğretim okulunda görev yapan okul yöneticileriyle derinlemesine görüşme tekniği kullanılarak yürütülmüştür. Araştırmada veriler, yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak toplanmış, veriler betimsel analiz yoluyla çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda ilköğretim okul yöneticilerinin eğitime ve eğitimin amaçlarına yükledikleri anlamların ‚davranış değişikliği‛, ‚vatan, millet sevgisi kazanmış birey yetiştirme‛, ‚istendik davranışların kazandırılması‛ olduğu görülmüştür. Buna ek olarak okul yöneticilerinin okulda benimsedikleri eğitim anlayışını mevzuat belirlemekte, okul yöneticileri var olanın dışına çıkamamaktadır

Anahtar Kelimeler

Okul yöneticisi, Eğitim, Eğitimin amaçları

Primary school administrators’ opinions regarding education and the purposes of education

Öz

Since the term education is conceptualized based on different purposes, paradigms,
thoughts, and actions, it is hard to establish a commonly accepted definition of education.
While the concept of education may have the meanings of teaching, bringing up, shaping,
and teaching a profession, it also means making a person competent and informed and it
means that a person comes to understand himself and nature, is aware of his capacity to
change/transform himself and the world he lives in, and knows how to set himself free. The
main problem in conceptualizing education varies depending on the perspective we take.
These conceptions regarding education can be associated with the ideological philosophy
that education is based on. Additionally, since social/cultural/political speeches and practices
are regenerated by means of education, it has been used since very old times in order to gain
new ideologies, behaviors, attitudes and beliefs. Therefore, education is associated with
social, economic, and political structures. Despite these associations, studies in the education
and educational sciences literature are very limited in number. However, in an integrative
analysis on education, the relationships of subjects in the education world with education are
important in terms of analyzing education and the purposes of education. School
administrators’ ways of conceptualizing educational reality directs what kind of a
person/society will be raised through education. Through the analysis of education and its
purposes in line with the opinions of school administrators, this study aims at revealing the
education conception/approach/perspective that school administrators take as the basis for
their practices at school.

Anahtar Kelimeler

School administrator Education, Education purposes

Kaynakça

• Aslan, G. & Küçüker, E. (2011). Türkiye’de toplam kalite yönetimi modelinin eğitimin kamu hizmeti niteliğine ve eğitim öğretim süreçlerine uygunluğu. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6 (2), 202–224.
• Balkız, Ö. I. (2004). Toplam kalite yönetimi ve eleştirisi. Sosyoloji Dergisi, 12-13, 99–116
• Billington, R. (2011). Felsefeyi yaşamak. (Çev: A.Yılmaz).İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Charlot B. (2010). Fransa’da eğitim bilimleri: Sindirilmiş bir disiplin, ortak bir kültür, belirsiz bir araştırma alanı.Eğitim bilimleri felsefesine doğru (Edt: L. I. Ünal & S. Özsoy). Ankara: Tan Yayınları. ss.19-43
• Esen Y. (2005). Öğretmenlerin toplumsal/mesleki kimliklerine ve rollerine ilişkin değerlendirmeleri: Sosyal bilgiler öğretmenleri üzerinde yapılmış bir araştırma. Eğitim Bilim Toplum, 3 (11), 16-54
• Eskicumalı, A. (2003). Eğitim ve toplumsal değişme: Türkiye’nin değişim sürecinde eğitimin rolü 1923-1946. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (2), 15–29.
• Freire, P. (2010). Ezilenlerin pedagojisi. (Çev: E. Özbek & D. Hattatoğlu). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Gülmez, O. (2010). Eğitime dair epismetolojik ve metedolojik bir çözümleme: ‚İlişki ve süreç‛ olarak eğitim. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• İnal, K. (2004). Eğitim ve iktidar. Türkiye’de ders kitaplarında demokratik ve milliyetçi değerler. Ankara: Ütopya Yayınları
• Kümbetoğlu, B. (2005). Sosyoloji ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Miarelet, G. (2010). Eğitim bilimlerinin epistemolojisi ve metodolojisi. Eğitim bilimleri felsefesine doğru (Edt: L. I. Ünal & S. Özsoy). Ankara: Tan Yayınları. ss.79-95
• Polat, S. (2007). Eğitim politikalarının sosyal adalet açısından sonuçları konusunda yönetici ve öğretmen görüşleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Sönmez, V. (2009). Eğitim felsefesi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Spring, J. (1991). Özgür eğitim. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Ünal, L. I., Özsoy, S., Güngör, S. & Tunç, B. (2010). Eğitim bilimlerinin ontolojik temelleri: Sorun odaklı bir yaklaşım. Eğitim bilimleri felsefesine doğru (Edt: L. I. Ünal & S. Özsoy). Ankara: Tan Yayınları. ss.43-79
• Yayla, A. (2005). Eğitim kavramının etik açıdan analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (1). http://efdergi.yyu.edu.tr. İndirme Tarihi: 12.10.2012.
• Yıldıran, G. (2002). Yaşananlar, yönelimler ve eğitim. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (2), 61–80.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, K., Altınkurt Y.(2011). Öğretmen adaylarının eleştirel pedagoji ile ilgili görüşleri. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (3), 195–213.
• Yolcu, H. (2007). Türkiye’de ilköğretim finansmanının değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Zoraloğlu, Y. R., Şahin, İ. & Fırat, N. Ş. (2005). İlköğretim okullarının kaynak sorunu. Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 3 (12), 86-101. www.tdk.gov.tr www.meb.gov.tr