Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Sosyobilimsel Konular Bağlamında Pedagojik Alan Bilgilerinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 10, 21 - 42, 09.10.2020

Emincan Varal , Hatice Belge Can

Öz

Bu araştırmanın amacı, fen bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel konular bağlamında pedagojik alan bilgisi niteliklerini incelemektir. “Öğrencilerin feni anlaması” ve “öğretim stratejileri” bileşenleri temelinde pedagojik alan bilgisi nitelikleri incelenmiştir. Nitel araştırma yaklaşımına göre yürütülen bu çalışmada benimsenen araştırma deseni ise bütüncül çoklu durumdur. Çalışma grubunu belirlemek için amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Öğretmen adaylarının sosyobilimsel konuların öğretimine yönelik öz yeterlilikleri ve öğrenim sınıfları çalışma grubu belirlenirken dikkate alınan ölçütlerdir. Sosyobilimsel konuların öğretimine yönelik öz yeterlilikleri yüksek olan fen bilgisi öğretmen adaylarının öz yeterlilik inancı daha düşük olan öğretmen adaylarına göre ve üçüncü sınıfta öğrenim gören öğretmen adaylarının da birinci ve ikinci sınıftaki fen bilgisi öğretmen adaylarına göre daha derin pedagojik alan bilgisine sahip oldukları varsayılmıştır. Bu ölçütler uyarınca, 2018-2019 öğretim yılı güz döneminde Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi fen bilgisi öğretmenliği üçüncü sınıfında öğrenim görmekte olan üç kişiden veriler toplanmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanarak toplanan nitel veriler betimsel analiz ile incelenmiştir. Analiz sonuçları, fen bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel konular bağlamında “öğrencilerin feni anlaması” ve “öğretim stratejileri” bileşenlerine göre pedagojik alan bilgisi niteliklerinin yeterli olmadığını göstermektedir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda fen bilgisi öğretmeni yetiştirme programı ve öğretmen eğitimcilerine ve gelecekte bu alanda çalışma yapacak olan fen eğitimi araştırmacılarına önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Fen Bilimleri Eğitimi, Pedagojik Alan Bilgisi, Sosyobilimsel Konular

Investigating Preservice Science Teachers’ Pedagogical Content Knowledge in the Context of Socio-scientific Issues

Öz

The purpose of this research is to investigate preservice science teachers’ pedagogical content knowledge within the socio-scientific issues context. Pedagogical content knowledge qualities were investigated on the basis of “students’ understanding of science” and “instructional strategies” components. Holistic multiple case study design of qualitative research approach was adapted in this study. Criteria sampling method of purposeful sampling was used to select study group of the study. Those criteria were preservice teachers’ self-efficacy beliefs toward socio-scientific issues teaching and their grade level. Those were assumed that preservice teachers who have higher self-efficacy beliefs toward socio-scientific issues teaching than preservice teachers who have lower self-efficacy beliefs toward socio-scientific issues teaching and preservice teachers who are in the third grade of university education than preservice teachers who are in the first or second grades of university education have deeper pedagogical content knowledge. Based on these criteria, data were collected from the three preservice science teachers who were in the third grade in the fall semester of 2018-2019 instructional year at the education faculty of theBurdur Mehmet Akif Ersoy University. Qualitative data that were collected by semi-structured interview form were analyzed by descriptive analysis. Results of the analysis indicate that preservice science teachers’ pedagogical content knowledge were not qualified enough in the dimensions of “students’ science understanding” and “instructional strategies”. Based on results of the study, suggestions were shared for science teacher undergraduate program and science teacher educators and for science education researchers who will study in this field in the future.

Anahtar Kelimeler

Pedagogical Content Knowledge, Science Education, Socio-Scientific Issues

Kaynakça

• Aydın, S., Demirdoğen, B., Tarkın, A., Kutucu, S., Ekiz, B., Akın, F. N., Tuysuz, M., & Uzuntiryaki, S. (2013). Providing a set of research-based practices to support preservice teachers’ long-term professional development as learners of science teaching. Science Education, 97, 903-935.
• Bahçıvan, E. (2012). Assessment of high school physics teachers' pedagogical content knowledge related to the teaching of electricity (Yayımlanmış Doktora Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Baltacı, S. (2013). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının sosyobilimsel bir konudaki (GDO’lu besinler) öğretim öz yeterlilikleri ve bu yeterliliklerin epistemolojik inançlar ile ilişkileri (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Bayram, K. (2019). Argümantasyon tabanlı öğretim uygulamaları ile fen bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel konulardaki pedagojik alan bilgilerinin değişiminin incelenmesi (Yayımlanmış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Bilen, K. ve Özel, M. (2012). Üstün Yetenekli Öğrencilerin Biyoteknolojiye Yönelik Bilgileri ve Tutumları. Necatibey Faculty of Education Electronic Journal of Science & Mathematics Education, 6(2). 135-152.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Carlson, J., & Daehler, K. R. (2019). The refined consensus model of pedagogical content knowledge in science education. In Hume, A., Cooper, R., & Borowski, A. (Eds.), Repositioning pedagogical content knowledge in teachers’ knowledge for teaching science (pp. 77-92). Singapore, Springer.
• Demirdöğen, B. (2016). Interaction between science teaching orientation and pedagogical content knowledge components. Journal of Science Teacher Education, 27(5), 495-532.
• Eastwood, J. G., Jalaludin, B. B., Kemp, L. A., Phung, H. N., & Barnett, B. E. (2012). Relationship of postnatal depressive symptoms to infant temperament, maternal expectations, social support and other potential risk factors: findings from a large Australian cross-sectional study. BMC pregnancy and childbirth, 12(1), 148.
• Friedrichsen, P., Lankford, D., Brown, P., Pareja, E., Volkmann, M., & Abell, S. K. (2007, April). The PCK of future science teachers in an alternative certification program. In Annual Meeting of the National Association for Research in Science Teaching, (pp. 1-41), New Orleans, LA.
• Gess-Newsome, J. (2015). A model of teacher professional knowledge and skillincluding PCK: Results of the thinking from the PCK Summit. In A. Berry, P. Friedrichsen, &J. Loughran (Eds.), Re-examining pedagogical content knowledge in science education (pp. 28-42). New York, NY: Routledge.
• Grace, M. (2009). Developing high quality decision‐Making discussions about biological conservation in a normal classroom setting. International Journal of Science Education, 31(4), 551-570.
• Grossman, P. (1990). The making of a teacher: teacher knowledge and teacher education. New York: Teachers College Press.
• Han-Tosunoğlu, Ç. ve İrez, S. (2017). Biyoloji öğretmenlerinin sosyobilimsel konularla ile ilgili anlayışları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 833-860.
• Han-Tosunoğlu, Ç. (2018). Biyoloji öğretmenlerinin sosyobilimsel konularla ilgili pedagojik alan bilgilerinin incelenmesi. (Yayımlanmış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Karışan, D. (2014). Exploration of preservice teachers' reflective judgment and argumentation skills revealed in a socioscientific issues-based inquiry laboratory course (Yayımlanmış Doktora Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.