Determination of Preschool Teachers’ Self-Efficacy Beliefs for Science Activities in Preschool Curriculum

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 28 - 41, 25.03.2019

Murat Tuncer , Manolya Şimşek Melih Dikmen , Ahmet Egemen Akmençe , Ferdi Bahadır

Öz

The aim of this
study is to determine the pre-school teachers' self-efficacy beliefs in science
activities in pre-school curriculum. This research, a descriptive research
design, using quantitative research methods, was conducted with 194 preschool
teachers working in Diyarbakır city center. The data were collected by the
sub-dimension of science activities of Self-Efficacy Belief Scale towards
Activities in Pre-School Education Program. This data collection tool was
developed by Koç, Sak and Kayri and it was revised in 2013. According to the
results of the research, it is determined that pre-school teachers have high
self-efficacy beliefs about science activities. According to the presence of a
science center in the classes of pre-school teachers, there is a statistically
significant difference among self-efficacy belief scores for science
activities. In the scope of the research, it was also determined that the
self-efficacy beliefs related to science activities of pre-school teachers did
not differ significantly according to gender, graduation program, working
experience, age group, number of students and the institutions which is being
worked for. Another contribution of the study to the field can be shown as the
validity and reliability of the science competencies sub-dimension of the data
collection tool. The fact that many independent variables did not cause a
significant difference of opinion and the number of students in some classes
was problematic for pre-school education led to suspicions about effective
classroom teaching for science activities. It is useful to evaluate the
undergraduate programs of pre-school education critically.

Anahtar Kelimeler

Preschool curriculum, science activities

Determination of Preschool Teachers’ Self-Efficacy Beliefs for Science Activities in Preschool Curriculum

Öz

Bu araştırmanın amacı,
okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitim programlarındaki fen
etkinliklerine yönelik öz-yeterlik inançlarının belirlenmesidir. Nicel
araştırma yöntemlerinden betimsel tarama araştırma deseninin kullanıldığı bu araştırma
Diyarbakır ili merkez ilçelerinde görev yapan 194 okul öncesi öğretmeni ile
gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak Koç, Sak ve Kayri tarafından
geliştirilen, 2013’te yenilenen okul öncesi eğitim programının etkinliklerine
yönelik hazırlanan Okul Öncesi Eğitim Programındaki Etkinliklere Yönelik
Öz-Yeterlik İnanç Ölçeğinin fen etkinlikleri alt boyutu kullanılmıştır.
Araştırma sonuçlarına göre okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerine
yönelik öz-yeterlik inançlarının yüksek olduğu belirlenmiştir. Okul öncesi
öğretmenlerinin sınıflarında fen merkezi bulunmasına göre fen etkinliklerine
yönelik öz-yeterlik inanç puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı
farklılık bulunmuştur. Araştırma kapsamında ayrıca okul öncesi öğretmenlerinin
göre fen etkinliklerine yönelik öz-yeterlik inançlarının cinsiyet, mezun olunan
lisans programı, mesleki deneyim, okutulan yaş grubu ve öğrenci sayısı, görev
yapılan kuruma göre anlamlı biçimde farklılaşmadığı belirlenmiştir.
Araştırmanın alana bir diğer katkısı veri toplama aracının fen yeterlikleri alt
boyutunun geçerlik ve güvenirliğinin sağlanması gösterilebilir. Araştırma
kapsamında birçok bağımsız değişkenin anlamlı düzeyde görüş farkına neden
olmayışı ve bazı sınıflardaki öğrenci sayılarının okul öncesi eğitim için
sorunlu bulunması fen etkinliklerine yönelik etkili bir sınıf içi öğretim
konusunda şüphelere neden olmuştur. Okul öncesi eğitimi lisans programlarının
eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirilmesinde yarar görülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi eğitim programı, fen

Kaynakça

• Afacan, Ö. ve Selimhocaoğlu, A. (2012). Okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerine ilişkin yeterlilikleri ve bu yeterliliklerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi (Kırşehir ili örneği). The Journal of Academic Social Science Studies, 5(8), 1-20.Aktaş Arnas, Y. (2002). Okul öncesi dönemde fen eğitiminin amaçları. Çocuk Gelişimi ve Eğitim Dergisi, 1(7), 1-7.Altay, S., İra, N. Bozcan, E.Ü. ve Yenal, H. (2011). Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze Millî eğitim şuralarında okul öncesi eğitim ve bugünkü durumu. e-journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 6(1), 660-672Anasız, B., T., Ekinci, C., E. ve Anasız, B., Y. (2018). The impact of pre-primary education on students’ academic achievement in later schooling years: TEOG Exams, Inonu University Journal of the Faculty of Education, 19(2), 154-173.Aslan, O., Şenel Zor, T. ve Tamkavas Cicim, E. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine yönelik görüşlerinin ve hizmet içi eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(40), 519-530.Bandura, A. (1995). Self-Efficacy in Changing Societies. New York:Cambridge University Press.Bandura, A. (2012). On the functional properties of perceived self-efficacy revisited. Journal of Management, 38(1), 9-44. DOI: 10.1177/0149206311410606. Bilgin, İ. ve Geban, Ö. (2004). İşbirlikli öğrenme yöntemi ve cinsiyetin sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının fen bilgisi dersine karşı tutumlarına, fen bilgisi öğretimi I dersindeki başarılarına etkisinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(26), 9-18.Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.Can, M. ve Şahin, Ç. (2015). Okul öncesi öğretmen adaylarının fene ve fen öğretimine yönelik tutumlarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 13-26.Cohen, J., Manion, L., ve Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th Edition). New York: Routledge.Çamlıbel Çakmak, Ö. (2014). Okul öncesi dönemde fen eğitimi ve öğretmenin rolü. M., Metin ve Ç. Şahin (Ed.), Örnek uygulamalarla okul öncesi dönemde fen eğitimi. İçinde. Sy 29-49. Ankara: Pegem AkademiDevecioğlu, Y., Akdeniz, A., R. ve Ayvacı, H., Ş. (2005). Okul öncesi öğretmen adaylarına fen öğretiminde rehber materyal geliştirme becerileri kazandırmak için bir yaklaşım. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 64-72Dikmen, M. ve Çağlar, A. (2015). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmen adaylarının bilgisayar öz-yeterlik algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(28), 231.Ekinci Vural, D. ve Hamurcu, H. (2008). Okul öncesi öğretmen adaylarının fen öğretimi dersine yönelik öz-yeterlik inançları ve görüşleri. İlköğretim Online, 7(2), 456-467.Elmas, H. ve Kanmaz, A. (2015). Okul öncesi öğretmenlerin fen eğitimine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 35-45.Güler, N. (2011). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.Gündüz, A. ve Akduman, G. G. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerinde problem çözme becerisi kazandırmaya yönelik uygulamaları üzerine bir inceleme. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(3), 102-114.İlhan, M. ve Çetin, B. (2014). Comparing the analysis results of the structural equation models (SEM) conducted using LISREL and AMOS. Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology, 5(2), 26-42.İpek, C. ve Bayraktar, Ş. (2004). Aday öğretmenlerin fen bilimleri ve sosyal bilimlere bakışları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1).Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi (15. baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.Karamustafaoğlu, S. ve Kandaz, U. (2006). Okul öncesi eğitimde fen etkinliklerinde kullanılan öğretim yöntemleri ve karşılaşılan güçlükler. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 65-81.Kıldan, O. ve Pektaş, M. (2009). Erken çocukluk döneminde fen ve doğa ile ilgili konuların öğretilmesinde okul öncesi öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 113-127.Koç, F., Sak, R. ve Kayri, M. (2015). Okul öncesi eğitim programındaki etkinliklere yönelik öz-yeterlik inanç ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik analizi. İlköğretim Online, 14(4), 1416-1427. doi: http://dx.doi.org/10.17051/io.2015.50571Koçak, N. (2001). Erken çocukluk döneminde eğitim ve Türkiye'de erken çocukluk eğitiminin durumu. Milli Eğitim Dergisi, 151.Köksal, O., Balaban Dağal, A. ve Duman, A. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin eğitim programı hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, (46), 379-394.Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2013). Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitimi Programı. Ankara: T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü Ocak, G. (2011). Öz yeterlik, Tutum ve Başarı Arasındaki İlişkilerin Yapısal Eşitlik Modeliyle İncelenmesi. 20.Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi.Özbey, S. ve Alisinanoğlu, F. (2010). Okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerine ilişkin yeterliliklerini belirleme ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Milli Eğitim Dergisi, 185, 266-277.Schreiber J.B., Stage, F.K., King, J., Nora, A. ve Barlow E.A. (2006). Reporting structural equation modeling and confirmatory factor analysis results: A Review. Journal of Educational Research, 99(6), 323-337.Sümer N (2000). Yapısal Eşitlik Modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6),74-79.Tortop, H. S., ve Eker, C. (2014). Öğretmen adaylarının fen öğretimi öz-yeterlilikleri ile fen öğrenimi öz düzenlemeli öğrenme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 168-184.Uğraş, H., Uğraş, M., ve Çil, E. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine karşı tutumlarının ve fen etkinliklerine ilişkin yeterliliklerinin incelenmesi. BEÜ Fen Bilimleri Dergisi, 2(1), 44-50. Uyanık Balat, G., Akman, B., ve Günşen, G. (2018). Fen Eğitimine Karşı Tutum, Öz Yeterlilik Algısı ve Bilişsel Harita Bulguları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 756-777.Ünal, M. ve Akman, B. (2006). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine karşı gösterdikleri tutumlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 251-257.Wilson, P.M. ve Muon, S. (2008). Psychometric properties of the exercise identity scale in a university sample. International Journal of Sport and Exercise Psychology, 6, 115-131.Yavuzer, H. (2003). Çocuğu Tanımak ve Anlamak. Ankara: Remzi Kitapevi.Yılmaz, K. ve Çokluk Bökeoğlu, Ö. (2008). İlköğretim okulu öğretmenlerinin yeterlik inançları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(2), 143–167.