Bu çalışmada doğa ve kadın sorunlarını birlikte ele alan ekofeminizm kavramının izleri, Yakup Kadri Karaosmanoğlu tarafından kaleme alınan Yaban romanında incelenmiştir. Kadın ve doğa arasında benzerliklerin olduğuna dair iddialar eski çağlara kadar uzanmaktadır. Çalışmamızın ilk kısmında; ekofeminizm kavramı açıklanmış, bu kavrama ait tarihsel süreçten bahsedilmiştir. Ekofeminizm kavramanın temel ilkeleri, amaçları açıklanmış; dünyada ve ülkemizde ekofeminizm eylemlerine örnekler verilmiştir. Ayrıca “düalizm” kavramı üzerinde yaşanan çatışma unsurları ortaya konulmuş ve ekofeminizme yöneltilen eleştiriler de dile getirilmiştir. İkinci kısımda ise Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun sanat anlayışından kısaca bahsedilerek, Yaban romanının konusu hakkında bilgiler verilmiş, sonrasında ise Yaban romanında ekofeminizm hususuna odaklanılmıştır. Yaban romanında yer alan kadınların doğa ile olan ilintileri karakterler üzerinden sorgulanmıştır. Yaban romanı kuşkusuz ekofeminizm unsurlarını dile getirmek amacıyla kaleme alınmış bir roman değildir. Bu çalışmada amacımız 1970’lerden itibaren yaygınlaşmaya ve edebiyat metinlerine uygulanmaya başlanan ekofeminizmin izlerini Yakup Kadri’nin Yaban adlı romanına uygulamak ve bu romana farklı bir bakış açısı getirmeye çalışmaktır. Kadın ve doğa ilişkisinin Antik Yunan dönemine kadar geçmişi olduğunu düşünürsek edebiyatımızdaki muhtelif eserlerde de bu unsurun izlerini aramak çalışmamızı daha da anlamlı hâle getirecektir. Çalışmamızda romanda geçen kadın karakterler üzerine başlıklar açılmış, doğa-kadın ilişkisine değinilmiş ayrıca savaş unsurunun da ekofeminizm kavramı ile olan ilişkisi irdelenmiştir. Romanda yer alan kadın karakterlerden Emine, Fatma Kadın, Emeti, Cennet ve diğer köylü kadınların doğayla olan ilişkisi ortaya konulmuş ve örneklendirilmiştir. Sonuç olarak, ekofeminizmin kuramlaşmasından çok önce yazılan bu romanda kadın-doğa ilişkisi açısından birçok ekofeminizm izlerine rastlanmıştır. Çalışmamızda kadınların kurgusal ya da gerçek hayatta doğaya maruz kaldıkları sömürünün “kadınların özgürleşmesi ile sonlanabileceği” sonucuna varılmıştır.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Sanat ve Edebiyat |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 15 Haziran 2021 |
Gönderilme Tarihi | 1 Ocak 2021 |
Kabul Tarihi | 18 Ocak 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 |
Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.
Karamanoglu Mehmetbey University Journal of the Faculty of Letters is lisensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative 4.0 International License.