“Canlıların Sınıflandırılması” Konusunda Geliştirilen Eğitsel Oyunla İlgili Öğretmen Görüşleri

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 1, 90 - 109, 16.04.2020

Orhan Karamustafaoğlu , Sedanur Aksoy

Öz

Oyunlarla gerçekleştirilen öğretim etkinliklerinin çocuklarda olumlu etki yarattığı bilinmektedir. Diğer bir deyişle oyun çocuklara iyi bir öğrenme ortamı sunar. Bu araştırmada, Fen bilimleri öğretmenleri eğitsel oyunları nasıl değerlendirmektedir ve ortaokul 5. sınıf “Canlılar Dünyası” ünitesinin bir konusu olan “Canlıların Sınıflandırılması” konusu için tasarlanan “Ben kimim?” eğitsel oyunu hakkında öğretmenlerin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırmada nitel yaklaşımlarından olgu bilim deseni kullanılmıştır. Araştırma için seçilen katılımcıları devlet ortaokullarında çalışan 3’ü kadın ve 2’si erkek öğretmen olmak üzere toplam 5 fen bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmacılar tarafından ilgili konuya yönelik tasarlanan oyunun uygulaması video kayda alınmış ve oyunu izleyen katılımcı öğretmenlerle yarı yapılandırılmış mülakatlar gerçekleştirerek veriler toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesi NVivo programı yardımıyla kod ve temalar çıkartılarak içerik analizi yapılarak sağlanmıştır. Bulgulardan tasarlanan oyununun konunun öğretiminde uygulanabilir olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın sonunda geliştirilen eğitsel oyunun daha verimli uygulanabilmesi için gerekli öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Eğitsel oyun, canlıların sınıflandırılması, oyunlarla fen öğretimi

Kaynakça

• Akandere, M. (2013). Eğitici okul oyunları. 4. Baskı, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Altunay, D. (2004). Oyunla desteklenmiş matematik öğretiminin öğrenci erişisine ve kalıcılığa etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Aycan S., Türkoğuz, Ş., Arı, E., Kaynar, Ü. (2002). Periyodik cetvelin ve elementlerin tombala oyun tekniği ile öğretimi ve bellekte kalıcılığının saptanması. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Bildiri Kitabı. ODTÜ, Ankara.
• Aydın, A. (2009). Eğitim psikolojisi (gelişim-öğrenme-öğretim). Ankara: Pegem Akademi.
• Bahar, M., & Polat, M. (2007) The science topics perceived difficult by pupils at primary 6-8 classes: diagnosing the problems and remedy suggestions, Educational Sciences: Theory & Practice, 7(3), 1113-1130.
• Ballı, Ö.M. (2006). Bruininks-Oseretsky motor yeterlik testinin geçerlik, güvenirlik çalışması ve beş-altı yaş grubu çocuklara uygulanan cimnastik eğitim programının motor gelişime etkisinin incelenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Barth, J.L. ve Demirtaş, A. (1997). İlköğretim sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitim Geliştirme Projesi Hizmet öncesi Öğretmen Eğitimi Yayınları.
• Bilen, M. (1999). Plandan uygulamaya öğretim. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Boz, M. ve Aytar, A.G., (2012). Okul öncesi çocuklarında temel hareket eğitim programının hareket becerilerine etkisi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı 1, 51-59.
• Can, S. (2017). Fen bilimleri dersi maddenin değişimi ünitesinde eğitsel oyunların kullanılmasının 5. sınıf öğrencilerinin akademik başarı ve derse karşı tutumuna etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Creswell, J. W. (2009). Research design: Qualítative, quantitative. and mixed methods approaches, 3rd Ed., USA: Sage publications Inc.
• Çangır, M. (2008). İlköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi dersinde eğitsel oyun yönteminin uygulanma durumu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Çepni S. (Ed.). (2014). Fen ve teknoloji öğretimi (11. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Demirel, Ö. (2014). Öğretim ilke ve yöntemleri: öğretme sanatı. (20.Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Erden, M. (1996). Sosyal bilgiler öğretimi, Ankara: Alkım Kitabevi.
• Ertepınar, H., Geban, Ö. & Yavuz, A. (1994). Araştırmaya yönelik laboratuar yönteminin öğrencilerin fen bilgisi başarılarına etkisi, I. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, Bildiri Kitabı 79-83, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Fraenkel, J.R., Wallen, N.E., & Hyun, H.H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th ed). New York: McGraw Hill Higher Education.
• Gençer, S. & Karamustafaoğlu, O. (2014). “Durgun elektrik” konusunun eğitsel oyunlarla öğretiminde öğrenci görüşleri. Araştırma Temelli Etkinlik Dergisi (ATED), 4(2), 72-87.
• Hevedanlı, M., & Akbayın, H. (2006). Biyoloji öğretiminde işbirlikli öğrenme yönteminin başarı, hatırda tutma ve derse yönelik tutum üzerindeki etkileri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 6, 21-31.
• Kale, N. (1997). Oyun, çocuğun özgürlüğüdür. Yasadıkça Eğitim Dergisi, 51, 16-20.
• Karakaya, Z. (2008). Dil edinimi okulöncesi dil ve oyun eğitimi. e Yazı Yayınları.
• Karamustafaoğlu, O. & Kaya, M. (2013). Eğitsel oyunlarla “yansıma ve aynalar” konusunun öğretimi: yansımalı koşu örneği. Araştırma Temelli Etkinlik Dergisi (ATED), 3(2), 41-49.
• Kaya, S. & Elgün, A. (2015). Eğitsel oyunlar ile desteklenmiş fen öğretiminin ilkokul öğrencilerinin akademik başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 329-342.
• Kocyiğit S., Tuğluk M. N. & Kok M. (2007). Çocuğun gelişim surecinde eğitsel bir etkinlik olarak oyun. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 324-342.
• Köroğlu, H. & Yeşildere, S. (2002). İlköğretim II. kademede matematik konularının öğretiminde oyunlar ve senaryolar. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Bildiriler Kitabı s. 1050-1056, Ankara: ODTÜ.
• Meluso, A., Zheng, M., Spires, H. A., & Lester, J. (2012). Enhancing 5th graders' science content knowledge and self-efficacy through game-based learning. Computers & Education, 59, 497-504.
• Memiş, D.A. (2006). Oyunun çocuk gelişimine etkisi ve eğitimdeki önemi. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresi, Bildiriler Kitabı Cilt 2 s. 442-448, Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Moralı, S., Köroğlu, H. & Çelik, A. (2004). Buca Eğitim Fakültesi matematik öğretmen adaylarının soyut matematik dersine yönelik tutumları ve rastlanan kavram yanılgıları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(1), 161-175.
• Nicolopoulou A. (2004). Oyun, bilişsel gelişim ve toplumsal dünya: Piaget, Vygotsky ve sonrası. (Çev: M. T. Bağlı). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2),137-169.
• Önen, F. ve Demir, S. ve Şahin, F. (2012). Fen öğretmen adaylarının oyunlara ilişkin görüşleri ve hazırladıkları oyunların değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 299-318.
• Özer A., Gürkan A. C. & Ramazanoglu M. O. (2006). Oyunun çocuk gelişimi üzerine etkileri. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 4(3), 54-57.
• Punch, K. F. (2005). Introduction to social research–quantitative & qualitative approaches. London: Sage
• Timur, B. & İmer, N. (2012). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin derste kullandıkları öğretim yöntem ve tekniklerinin incelenmesi. X. Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Bildiriler Kitabı, http://kongre.nigde.edu.tr/xufbmek/dosyalar/tam_metin/pdf/2400-30_05_2012-16_03_31.pdf, (Erişim: 23.12.2019)
• Tortop, Y. & Ocak, Y. (2010). Sınıf öğretmenlerinin eğitsel oyun uygulamalarına yönelik görüşlerinin incelenmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 1(1), 14-22.
• Uluğ, M. (1999). Niçin oyun. İstanbul: Özne ve Göçebe Yayın.
• Üstündağ, S. (2017). Eğitsel oyunların ortaokullarda öğrenim gören kaynaştırma öğrencilerinin öz kavram düzeyleri üzerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• White, R.C. (1997). Curiculum innovation a celebration of clasroom pratice, London: Open University Pres.
• Yıldırım, A.ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 8. Baskı, Ankara: Seçkin Yayınları.