İlkokul ve Ortaokul Öğretmenlerinin Bilimsel Okuryazarlıklarının İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 18, 31.05.2018

Emine Yavuz

https://doi.org/10.32433/eje.394456

Cited By: 1

Öz

Bu
çalışmada, Türk toplumunun şekillenmesine yön veren, bireylerin yetişmesinde
aktif rol oynayan öğretmenlerin bilimsel okuryazarlıklarının incelenmesi
amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda çalışmaya
katılan öğretmenlerle odak grup görüşmeleri yapılmıştır. Araştırma için, 6 ve 4’er kişiden
oluşan iki odak grup görüşmesi yapılmıştır. Grup üyeleri ilkokul ve
ortaokulda çeşitli alanlarda (sınıf, fen bilgisi, matematik, İngilizce,
Türkçe, bilgisayar, müzik ve resim alanları) çalışan öğretmenlerden
oluşturulmuş, maksimum çeşitlilik örneklemesi yapılmıştır. Katılımcıların
katılımcıların kısaca kendilerini tanıtmalarıyla görüşmelere başlanmıştır.
Veriler telefon yardımı ile ses kaydı yöntemiyle toplanmıştır. Bunun için
öğretmenlere gerekli açıklamalar yapılarak gerekli izinler alınmıştır. Her
bir görüşme 60-97 dakika arası sürmüştür. Görüşme 7 adet soruya daylıdır.
Çalışmada, katılımcılara yöneltilen soruların her biri bir tema etrafında
gruplandırılmıştır. Bu temalar; “bilimsel okuryazar olmanın faydaları”, “bilimsel
okuryazar olmanın gereklilikleri”, “bilimsel okuryazar olmada kurum ve
kuruluşlara düşen görevler”, “öğretmenlerin akademik çalışmalara bakış
açıları” ve “öğretmenlerin kendi bilimsel okuryazarlıklarını
değerlendirmesi”ne yönelik yaklaşımlarının belirlenmesine ait sorulardan
oluşmaktadır. Bu çalışmada geçerlik kanıtları,
kanıt merkezli geçerlik çerçevesinde toplanmıştır. Yapılan
odak grup görüşmeleri sonucunda öğretmenlerin “bilimsel okuryazarlık”
kavramını önemli ve faydalı buldukları belirlenmiştir. Çalışmaya katılan
birçok öğretmenin akademik çalışmalara minimum düzeyde olsa da ilgilerinin
olduğu fakat bu ilgilerinin gerekli mercilerce desteklenmediği için söndüğü
gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

öğretmenler, bilimsel okuryazarlık, odak grup görüşmesi

Investigation of Scientific Literacy of Primary and Secondary School Teachers with Focus Group Interviews

Öz

In this study, it is aimed to investigate the scientific literacy of the teachers who
play an active role in shaping the Turkish society and in the training of the
individuals. For this purpose, focus group interviews were conducted with the
teachers who participated in the study. Two focus group interviews were
conducted with 6 and 4 individuals respectively. The group members were
composed of teachers working in various fields (science, mathematics, English,
Turkish, music and arts) in elementary and junior high school and maximum
diversity sampling was done. The interviews started with brief introductions of
the participants. The data were collected by voice recording method. Teachers
were given necessary explanations and asked for their consent. The interviews
lasted 60 and 97 minutes. The interviews were based on 5 questions. In the study,
each question was formed to cover a theme. The themes were the needs of being
scientifically literate, the necessities of being scientifically literate, the tasks of
institutions and organizations in the case of scientific literacy, the perspective of
the teachers on academic studies and the evaluation of the teachers own scientific
literacy. The validity of this study was examined based on evidence-based validity.
As a result of the focus group interviews, it was determined that the teachers
considered the concept of "scientific literacy" important and useful. It was observed
that many teachers, even if at a minimum level, were interested in academic
studies, but their interest faded away due to the fact that it was not supported by
the authorities. 

Anahtar Kelimeler

Teachers, scientific literacy, focus group interview

Kaynakça

• Baz, M. (2003), İlköğretim 7. ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Bilimsel Okuryazarlık Seviyelerinin Tespiti (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Bowling, A. (2002). Research Methods in Health: Investigating Health and Health Services. Philadelphia, PA: McGraw-Hill House.
• Coverdale, G. A. (1996). The use of instructional technology in pursuing scientific literacy: A case study of a fourth grade teacher (Degree of doctor of philosophy). Michigan State University, Department of Teacher Education, USA.
• Çokluk, Ö., Yılmaz, K. ve Oğuz, E. (2011). Nitel Bir Görüşme Yöntemi: Odak Grup Görüşmesi. Kuramsal Eğitimbilim, 4(1), s.95-107.
• Harlen, W. (2001) The Assessment of Scientific Literacy in the OECD/PISA Project, Studies in Science Education, 36(1), 79-103.
• Hurd, P. (1958). Science literacy: Its meaning for American schools. Journal of the Association for Supervision and Curriculum Development, 16(1), 13-52.
• Kefi, S. (2015). Okulöncesi öğretmenlerinin oyun yoluyla inceleme gezilerinde bilimsel süreç becerilerini kullanma durumlarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 261-275.
• Keskin H. (2008). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Fen Ve Teknoloji Dersine İlişkin Bilimsel Okuryazarlık Seviyeleri (Yüksek Lisans Tezi). Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Köseoğlu, F. (2011). Bilimin Doğası Öğretimi: Bilim Felsefesi ve Bilim Tarihine Dayanarak Bilimsel Argüman Oluşturma ve Akıl Yürütme Öğretimine Yönelik Bir Öğretmen Mesleki Gelişim Paketinin Hazırlanması. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Lederman, N. G., Abd-El-Khalick, F., Bell, R. L., ve Schwartz, R. S., (2002). Views of the Nature of Science Questionnaire: Toward Valid and Meaningful Assessment of Learners’ Conceptions of the Nature of Science, Journal of Research in Science Teaching, 39(6), 497-521.
• Meichtry, Y. J. (1999). The Nature of Science and Scientific Knowledge: Implications for a Preservice Elementary Methods Course. Science & Education 8(3):273-286. DOI: 10.1023/A:1008693930840
• Mislevy, R. J., (2016). How Developments in Psychology and Technology Challenge Validity Argumentation. Journal of Educational Measurement, 53(3), s. 265–29.
• National Research Council, (1996). National Science Education Standards, Washington, DC: National Academy. https://www.nap.edu/read/4962/chapter/1 adresinden 25 Aralık 2016’da erişilmiştir.
• Özbay, H. E. (2011). Ortaöğretim Öğrencilerinin Bilimsel Okuryazarlık Seviyeleri ile Evrimi Anlamaları Arasındaki İlişki (Malatya İli Örneği). Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Ryder, J. (2001). Identifying Science Understanding for Functional Scientific Literacy, Studies in Science Education, 36(1), 1-44
• Turgut, H. (2007), Scientific Literacy For All. Journal of Faculty of Educational Sciences, 40(2), 233-256.
• Water-Adams S. (2006). The Relationship Between Understanding of the Nature of Science and Practice: The Influence of Teachers Beliefs About Education. International Journal of Science Education, 28(8), 919-944.
• Wilder, M. S. (1997). Teachers' beliefs about scientific literacy and their implementation through curriculum change (The Degree Doctor of Philosophy). The Ohio State University, Department of Education, USA.
• Yaşar, Ş., (1998). Çağdaş Bilim Anlayışı. Anadolu Üniversitesi Yayınları. http://www.aof.anadolu.edu.tr/kitap/IOLTP/1268/unite09.pdf adresinden 25 Aralık 2016’da erişilmiştir.
• Yıldırım, A. ve Simsek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 6. Baskı. Ankara: Seçkin.