LGS Sınavındaki Beceri Temelli Matematik Sorularına Yönelik Öğretmen Görüşleri

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 99 - 126, 31.10.2022

Fatmanur Tortop Ali Cumalı Merve Çelenli Zehra Taşpınar-şener

https://doi.org/10.32433/eje.1076448

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın amacı, Liselere Geçiş Sistemi (LGS) matematik testlerinde yer alan beceri temelli sorulara ilişkin öğretmen görüşlerini ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden olgubilim (fenomenoloji) kullanılmıştır. Ölçüt örneklem ile belirlenen 8 matematik öğretmeni araştırmanın katılımcılarını oluşturmaktadır. Öğretmenlerin lisansüstü seviyesinde, matematik eğitiminde problem çözme, problem kurma ya da matematiksel modellemeye yönelik en az bir dersi almış olmaları ölçüt olarak belirlenmiştir. Veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla çevrim içi olarak toplanmıştır. Görüşmelerden elde edilen nitel veriler, yazıya çevrilip kodlama yapılarak incelenmeye uygun hale getirilmiştir. Verilerin analizinde ise tümdengelimsel ve tümevarımsal içerik analizi birlikte kullanılmıştır. Elde edilen bulgular, beceri temelli soruların öğrenciye yönelik etkileri, sınıf ortamı ve uygulanması, içerik ve bağlam olmak üzere 3 farklı tema içinde ele alınmıştır. Buna göre, öğretmenler, beceri temelli soruların, öğrencilere bilişsel yönden olumlu etkisinin olduğunu, sorularla birlikte derslerinde farklı öğretim yöntem ve teknikleri kullanmaya başladıklarını bildirmişlerdir. Beceri temelli sorularda okuduğunu anlamanın önemi nedeniyle öğrencilerde kitap okuma alışkanlığının kazandırılmasının gerekliliğine vurgu yapılmıştır. Soruların matematikte başarılı öğrenciler için olumlu etkisinin olduğu ancak matematikte zorluk yaşayan öğrencilerin matematik dersine yönelik tutumlarını olumsuz etkilediği bildirilmiştir. Ayrıca öğretmenler soruların sosyoekonomik düzeyi düşük okullarda uygulanmasında sıkıntılar olduğunu, ders kitaplarının beceri temelli soru içeriğinden yoksun olduğunu, bu yüzden soruları çözmenin maliyetli olduğunu bildirmişlerdir. Öğretmenler genel anlamda beceri temelli soruların iyi bir başlangıç olduğunu ancak, kazanımların da bu yönde değişmesi gerektiğini ifade etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Beceri Temelli Sorular, Matematik Öğretimi, Ortaokul Matematik Öğretmenleri

Kaynakça

• Altun, M., Memnun, D., & Yazgan, Y. (2007). Primary School teacher trainees’ skills and opinions on solving non-routine mathematical problems. Elementary Education Online, 6(1), 127- 143.
• Altun, M., & Memnun, D. S. (2008). Mathematics teacher trainees’ skills and opinions on solving non-routine mathematical problems. Journal of Theory and Practice in Education, 4(2), 213-238.
• Altun, M., & Akkaya, R. (2014). Matematik öğretmenlerinin PISA matematik soruları ve ülkemizin öğrencilerinin düşük başarı düzeylerine ilişkin yorumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 19–34.
• Arslan, Ç., & Yazgan, Y. (2015). Common and flexible use of mathematical non routine problem solving strategies. American Journal of Educational Research, 3(12), 1519-1523.
• Artut, P. D., ve Tarım, K. (2006). İlköğretim öğrencilerinin rutin olmayan sözel problemleri çözme düzeylerinin çözüm stratejilerinin ve hata türlerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 39-50.
• Azak, S. (2015). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin problem çözmede kullandıkları stratejilerin ve üstbilişsel davranışlarının belirlenmesi (Yayım No. 381103) [Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Bayazit, İ. (2013). İlköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin gerçek-yaşam problemlerini çözerken sergiledikleri yaklaşımlar ve kullandıkları strateji ve modellerin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1903-1927.
• Berry, J., & Nyman, M. A. (2002). Small-group assessment methods in mathematics. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 33(5), 641-649.
• Chacko, I. (2004). Solution of real-world and standard problems by primary and secondary school students: A Zimbabwean example. African Journal of Research in Mathematics, Science and Technology Education, 8(2), 91-103.
• Creswell, J.W.(2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (2nd ed.). Sage.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri.(M. Bütün ve SB Demir, Eds. ve Trans.). Siyasal
• Cüceloğlu, D., ve Erdoğan, İ. (2018). Öğretmen olmak. Final Kültür Sanat.
• Çepni, S. (2019). PISA ve TIMSS mantığını ve sorularını anlama. Pegem A.
• Çil O., Kuzu O., ve Şimşek, A. S. (2018). Ortaöğretim matematik programının revize bloom taksonomisine ve programın ögelerine göre incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 1402-1418.
• Denzin, N. K., & Lincoln, Y. S. (2018). The SAGE handbook of qualitative research. Sage.
• Dolu, A. (2020). Sosyoekonomik faktörlerin eğitim performansı üzerine etkisi: PISA 2015 Türkiye örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 18(2), 41-58.
• Erden, B. (2020). Türkçe, matematik ve fen bilimleri dersi beceri temelli sorularına ilişkin öğretmen görüşleri. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 81-103.
• Erdogan, A. (2015). Turkish primary school students strategies in solving a non routine mathematical problem and some ımplications for the curriculum design and ımplementation. International Journal for Mathematics Teaching & Learning.
• Eğitim Reformu Girişimi (2019). Eğitimin içeriği eğitim izleme raporu 2019. https://www.researchgate.net/publication/336150619_EGITIMIN_ICERIGI_EGITIM_IZLEME_RAPORU_2019
• Ersoy, Y. (2003) “Teknoloji destekli matematik eğitimi-l: Gelişmeler, politikalar ve stratejiler“ İlköğretim-Online 2(1), 18-27.
• Grek, S. (2009). Governing by numbers: The PISA effect in Europe. Journal of Education Policy, 24(1), 23–37.
• Guba, E. G. (1981). Criteria for assessing the trustworthiness of naturalistic inquiries. Educational Communication and Technology Journal, 29(2), 75-91.
• Güler, H, K. ve Ülger, B. (2018). PISA, TIMSS ve TEOG sınavlarının temele aldığı öğrenme kuramları, S. Çepni (Ed.), PISA ve TIMSS mantığını ve sorularını anlama İçinde (s.111–153). Pegem A.
• Güler, M., Arslan Z. ve Çelik D. (2018). Liselere giriş sınavına ilişkin matematik öğretmenlerinin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 337-363.
• Hallinan, M. T. (2008). Teacher influences on students’ attachment to school. Sociology of Education, 81, 271–283.
• Hein, S. F., & Austin, W. J. (2001). Empirical and hermeneutic approaches to phenomenological research in psychology: A comparison. Psychological Methods, 6(1), 3–17. https://doi.org/10.1037/1082-989X.6.1.3
• Uluslararası Eğitim Başarılarını Değerlendirme Kuruluşu (2016). Uluslararası fen ve matematik eğilimleri araştırması (TIMSS) https://www.hurriyet.com.tr/egitim/timss-2015-aciklandi-40292313
• Inoue, N. (2005). The realistic reasons behind unrealistic solutions: The role of interpretive activity in word problem solving. Learning and Instruction, 15, 69-83.
• Işık, A, Çiltaş, A., ve Bekdemir, M. (2008). Matematik eğitiminin gerekliliği ve önemi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (17). 174-184.
• İncebacak, B. B., & Ersoy, E.(2016). Problem solving skills of secondary school students. China-USA Business Review, 15(6), 275-285.
• İskenderoğlu, T., ve Baki, A. (2011). İlköğretim 8. sınıf matematik ders kitabındaki soruların PISA matematik yeterlik düzeylerine göre sınıflandırılması. Eğitim ve Bilim, 36(161).
• Karar, M. (2021). Matematik Öğretmenlerinin matematiksel problem çözmeye yönelik inançları ile rutin olmayan matematik problemlerine yönelik eğilimleri arasındaki ilişki (Yayım No. 665943) [Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Kolovou, A., van den Heuvel-Panhuizen, M., & Bakker, A. (2009). Non-routine problem solving tasks in primary school mathematics textbooks–A needle in a haystack. Mediterranean Journal for Research in Mathematics Education, 8(2), 31-68.
• Kutlu, Ö. (2018). Ölçme ve değerlendirmede değişim zamanı. Hürriyet. https://www.hurriyet.com.tr/egitim/olcme-degerlendirmede-degisim-zamani-40790292 Krulik, S., & Rudnick J. A. (1993). Reasoning and problem solving: A handbook for elementary school teachers. Allyn and Bacon.
• Lincoln, Y., & Guba, E. (1985). Naturalistic inquiry: Establishing Trustworthiness, Beverly Hills
• Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2005). İlköğretim matematik programı. MEB. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/719552
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2016). PISA 2015 ulusal rapor.
• Matematik Dersi Öğretim Programı. (2018). MEB Matematik Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=329
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018a). 2023 eğitim vizyonu. https://www.gmka.gov.tr/dokumanlar/yayinlar/2023_E%C4%9Fitim%20Vizyonu.pdf
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018b). Liselere geçiş sistemi merkezi sınavla yerleşen öğrenci performansı, eğitim analiz ve değerlendirme raporları serisi. https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_12/17094056_2018_lgs_rapor.pdf
• Milli Eğitim Bakanlığı (2018c). Milli Eğitim Bakanlığı ortaöğretime geçiş yönergesi. https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_03/26191912_yonerge.pdf
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2019). Ortaöğretim kurumlarına ilişkin merkezi sınav. https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_06/24094730_2019_Ortaogretim_Kurumlarina_Iliskin_Merkezi_Sinav.pdf
• Muir, T., Beswick K., Williamson J. (2008). “I’m not very good at solving problems“: An exploration of students’ problem solving behaviours. The Journal of Mathematical Behavior, 27(3), 228-241.
• National Counsial of Teachers of Mathematics. (2000). Principles and Standards for School Mathematics.
• Nesher, P., Hershkovitz S. (1997). Real-world knowledge and mathematical knowledge. Proceedings of 21st conference on the International Group for the Psychology of Mathematics Education (Vol. 3, pp. 280-287).
• Nurlaily, V. A., Soegiyanto, H., & Usodo, B. (2019). Elementary school teachers' obstacles in the ımplementation of problem-based learning model in mathematics learning. Journal on Mathematics Education, 10(2), 229-238.
• Özgen, K. ve R. Bindak (2008). Matematik okuryazarlığı öz-yeterlik ölçeğinin geliştirilmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(2), 517-528.
• Özmen, Z. M., Taşkın, D., ve Güven, B. (2012). İlköğretim 7. sınıf matematik öğretmenlerinin kullandıkları problem türlerinin belirlenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(165), 246-261.
• Parcerisa, L., Fontdevila, C., & Verger, A. (2020). Understanding the PISA ınfluence on national education policies: A focus on policy transfer mechanisms. In S. Jornitz & A. Wilmers (Eds.). International Perspectives on school settings, education policy and digital strategies A transatlantic discourse in education research (pp. 185- 198). Barbara Budrig Verlag.
• Programme for International Student Assessment. (2015). PISA 2015 Ulusal Raporu. http://odsgm.meb.gov.tr/test/analizler/docs/PISA/PISA2015_Ulusal_Rapor.pdf.
• Schmoker, M. (2018). Focus: Elevating the essentials to radically improve student learning. ASCD.
• Şahin, N., ve Eraslan, A. (2019). Ortaokul matematik öğretmeni adaylarının matematik uygulamaları dersinde modelleme etkinliklerinin kullanılmasına yönelik görüşler. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 10(2), 373-393.
• Selçuk, Z. (2019). 2021 PISA'da çok daha iyi noktaya geleceğiz. https://www.trthaber.com/haber/egitim/bakan-selcuk-2021-pisada-cok-daha-iyi-noktaya-gelecegiz-447922.html
• Urhan, S., ve Dost, Ş. (2016). Matematiksel modelleme etkinliklerinin derslerde kullanımı: Öğretmen görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59).
• Yavuz, S., Odabaş, M., ve Özdemir, A. (2016). Öğrencilerin sosyoekonomik düzeylerinin TEOG matematik başarısına etkisi. Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology, 7(1), 85-95.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (1999). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (11. bs.). Seçkin.