Eğitim Bilimleri Perspektifinden 2023 Türkiye Depremi Sonrasında Yardım ve İyileştirme Çalışmaları

Yıl 2024, , 1 - 15, 30.04.2024

Ömer Cem Karacaoğlu , Abdulkadir Özkaya , Cihan Eryılmaz , Demet Karacaoğlu

https://doi.org/10.55605/ejedus.1393847

Öz

2023 Türkiye depremi sonrasında depremzedelerin yaşadıkları deneyimleri anlamak, sağlanan yardım ve iyileştirme çalışmalarının etkililiğini açığa çıkarmak amacıyla 37 depremzede ile gerçekleştirilen görüşmeler yapılmıştır. Bu görüşmeler nitel yöntemlerle analiz edilerek tema ve kodlar belirlenmiştir. Nitel verilerin analiziyle elde edilen verilerin yorumlanması ile yardım ve iyileştirme çalışmalarının genel olarak yetersiz olduğu ortaya çıkmıştır. Görüşmelerde, zamanında ulaşmayan yardımlar, adil dağıtım eksikliği, yiyecek ve su sıkıntısı gibi sorunlar dile getirilmiştir. Araştırma, ilk desteklerin aile, arkadaşlar veya yakınlardan alındığını, sosyal dayanışmanın kritik olduğunu vurgulamaktadır. Ancak, bu yardım sağlayan bireylerin afet eğitimi eksikliği, gelecekteki müdahale ekipleri için daha fazla eğitim gerekliliğini göstermektedir. Sonuçlar, acil durum planlaması, eğitimli yardım ekipleri ve güçlü iletişim mekanizmalarının sağlanması gerekliliğini öne sürmektedir. Ayrıca, toplumların kendi hazırlıklarını yapmalarının afet durumlarına daha etkili müdahale sağlayabileceği vurgulanmaktadır. Öneriler arasında, yardımın etkili bir şekilde sağlanmasını değerlendiren detaylı bir inceleme, sosyal dayanışmanın rolünü anlamak için kapsamlı bir çalışma, afet müdahale etkinliği ile yardım sağlayanların eğitim düzeyi arasındaki ilişkiyi araştıran ve dijital eğitim programlarının kullanılabilirliğini inceleyen bir çalışma yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Afetlere hazırlık, afet eğitimi, depremzede deneyimleri, yardım ve iyileştirme çalışmalarının etkililiği.

Kaynakça

• AFAD (2023). Açıklamalı afet yönetimi terimleri sözlüğü. Erişim adresi https://www.afad.gov.tr/aciklamali-afet-yonetimi-terimleri-sozlugu.
• Aydemir, A. (2021). Afet yönetim sisteminin incelenmesinde gönüllülük hizmetleri ve bazı sivil toplum kuruluşları. Afet ve Risk Dergisi, 4(2), 387-394. https://doi.org/10.35341/afet.986933
• Becken, S., Mahon, R., Rennie, H. G., & Shakeela, A. (2014). The tourism disaster vulnerability framework: An application to tourism in small island destinations. Natural hazards, 71, 955-972. https://link.springer.com/article/10.1007/s11069-013-0946-x
• Bodas, M., Peleg, K., Shenhar, G., & Adini, B. (2019). Light search and rescue training of high school students in Israel–Longitudinal study of effect on resilience and self- efficacy. International journal of disaster risk reduction, 36, 101089. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2019.101089
• Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative research in psychology, 3(2), 77-101. https://doi.org/10.1191/1478088706qp063oa
• Bryman, A. (2016). Social research methods (5th Ed.). Oxford University Press.
• Chiu, Y. Y., Omura, H., Chen, H. E., & Chen, S. C. (2020). Indicators for post-disaster search and rescue efficiency developed using progressive death tolls. Sustainability, 12(19), 8262. https://doi.org/10.3390/su12198262
• Dabiri, M., Oghabi, M., Sarvari, H., Sabeti, M. S., Kashefi, H., & Chan, D. W. (2021). Assessing the post-earthquake temporary accommodation risks in Iran using fuzzy Delphi method. The Open Construction & Building Technology Journal, 15(1). http://dx.doi.org/10.2174/1874836802115010093
• Daoud, A., Halleröd, B., & Guha-Sapir, D. (2016). What is the association between absolute child poverty, poor governance, and natural disasters? A global comparison of some of the realities of climate change. PLoS one, 11(4), e0153296. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0155653
• Duruel, M. (2023). Afet Yönetiminde Yerel Yönetimlerin Etkinliği: 6 Şubat Depremi Hatay Örneği. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 10(99), 2404-2418. https://orcid.org/0000-0001-6864-6690
• Islam, E., Abd Wahab, H., & Benson, O. G. (2020). Structural and operational factors as determinant of meaningful community participation in sustainable disaster recovery programs: The case of Bangladesh. International Journal of Disaster Risk Reduction, 50, 101710. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2020.101710
• Jalali, R. (2002). Civil society and the state: Turkey after the earthquake. Disasters, 26(2), 120- 139. https://doi.org/10.1111/1467-7717.00196
• Joseph, J. K., Anand, D., Prajeesh, P., Zacharias, A., Varghese, A. G., Pradeepkumar, A. P., & Baiju, K. R. (2020). Community resilience mechanism in an unexpected extreme weather event: An analysis of the Kerala floods of 2018, India. International Journal of Disaster Risk Reduction, 49, 101741. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2020.101741
• Kahraman, S., Polat, E., & Korkmazyürek, B. (2021). Afet yönetim döngüsündeki ana terimler. Avrasya Terim Dergisi, 9(3), 7-14. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1847608
• Karacaoğlu, Ö. C. (2023a). A creative research proposal in citizenship education: digital disaster literacy curriculum. 9. International Conference on Lifelong Education and Leadership for All, 5-8 July, 2023, University of Coimbra, Portugal. https://www.iclel.com/_files/ugd/d546b1_f1024456082d451c96d2e8aadc95b3a8.pdf
• Karacaoğlu, Ö. C. (2023b). Afet eğitimi kapsamında bir araştırma önerisi: Beceri temelli deprem arama kurtarma eğitimi programının geliştirilmesi. 14. Uluslararası Eğitimde Yeni Yönelimler Kongresi (ICONTE'2023), 139-139. https://www.iconte.org/bildiri- ozeti-kitabi
• Lin, B. C., & Lee, C. H. (2023). Conducting an adaptive evaluation framework of importance and performance for community-based earthquake disaster management. Natural Hazards, 115(2), 1255-1274. https://doi.org/10.1007/s11069-022-05594-3
• Mızrak, S. (2018). Eğitim, afet eğitimi ve afete dirençli toplum. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 56- 67.https://doi.org/10.21666/muefd.321970
• Noji, E.K. (1991). Natural disasters. Critical care clinics, 7(2), 271-292. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0749070418303063
• Noji, E. K. (2000). The public health consequences of disasters. Prehospital and disaster medicine, 15(4), 21-31. https://doi.org/10.1017/S1049023X00025255
• Nipa, T. J., Kermanshachi, S., Patel, R., & Tafazzoli, M. (2020). Disaster Preparedness Education: Construction Curriculum Requirements to Increase Students’ Preparedness in Pre-and Post-Disaster Activities. EPiC Series in Built Environment, 1, 142-151. https://doi.org/10.29007/c9s4
• Oduoye, M. O., Nazir, A., Gharaibeh, R. S., Yoruk, E., Sulakci, A. B., Nafula, W. P., & Akilimali, A. (2023). Devastating earthquake in Turkey: a call for global action. IJS Global Health, 6(2), e128. https://doi.org/10.1097/GH9.0000000000000128
• Peleg, K., Bodas, M., Shenhar, G., & Adini, B. (2018). Wisdom of (using) the crowds: Enhancing disasters preparedness through public training in Light Search and Rescue. International journal of disaster risk reduction, 31, 750-757. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2018.07.027
• Platt, S., & Drinkwater, B. D. (2016). Post-earthquake decision making in Turkey: Studies of Van and Izmir. International journal of disaster risk reduction, 17, 220-237. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2016.03.010
• Türkan, H. K. (2023). Ozanların dilinden Kahramanmaraş merkezli depremler: Hatay örneği. Asya Studies, 7(24), 153-180. https://doi.org/10.31455/asya.1295450
• UNISDR (2009). United Nations international strategy for disaster reduction terminology on disaster risk reduction. Erişim adresi https://www.undp.org/sites/g/files/zskgke326/files/migration/ge/GE_isdr_termi nology_2009_eng.pdf
• Varol, N. & Gültekin, T. (2016). Afet antropolojisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59). https://doi.org/10.17755/esosder.263244
• Varolgüneş, F. K. (2021). Success factors for post‐disaster permanent housing: example of Turkish Earthquakes. Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 11(1), 115-130. https://dergipark.org.tr/en/download/article- file/1339368
• Veri Kaynağı (2023, 18 Aralık). Verilerle 6 Şubat Depremi. https://www.verikaynagi.com/genel/6-subat-kahramanmaras-depreminin-ardindan/
• Wijkman, A. & Timberlake, L. (2021). Natural disasters: acts of God or acts of man?. Routledge. https://www.cabdirect.org/cabdirect/abstract/19841817656