OKULLARDA ÖRGÜT İKLİMİ

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 17, 1 - 22, 30.06.2020

Muhammet İbrahim Akyürek

Öz

Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin cinsiyet, yaş, medeni durum, öğrenim durumu, mesleki kıdem ve okul kademesi değişkenlerine göre okullardaki örgüt iklimi algılarını belirlemektir. Bu araştırma, tarama modelindedir. Araştırmanın örneklemini, 2017-2018 eğitim öğretim yılında Ankara’ nın Sincan ilçesinde 15 resmi ilk ve ortaokulda görev yapan toplam 409 öğretmen oluşturmaktadır. Bu araştırmada; Hoy, Tarter ve Kottkamp (1991) geliştirdiği ve Çevik (2010) tarafından Türkçe’ ye çevrilen “ilköğretim okullarındaki örgüt iklimini tanılama” ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçme aracı, Ankara İl Millî Eğitim Müdürlüğü’ nden alınan yasal izin belgesi ile örneklem kapsamındaki okullara gidilerek, 2017-2018 eğitim öğretim yılı Mayıs ve Haziran ayları içerisinde uygulanmıştır. Uygulamalar; araştırmacı tarafından, örneklem listesi doğrultusunda her bir okulda uygulamaya katılan öğretmenlerle görüşülerek, anket formu hakkında bilgi verilmesi ile birlikte gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda; öğretmenlerin, okullardaki örgüt iklimi durumuna ilişkin algılarının çoğu zaman düzeyinde olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin okullardaki örgüt iklimi durumuna ilişkin algıları, cinsiyete ve medeni duruma göre anlamlı bir farklılık göstermiştir. Ayrıca, öğretmenlerin okullardaki örgüt iklimi durumuna ilişkin algıları arasında yaş, öğrenim durumu, mesleki kıdem ve okul kademesine göre anlamlı bir fark olmadığını göstermiştir. Erkek ve bekâr öğretmenlerin, okullardaki örgüt iklimi durumuna ilişkin daha olumsuz algılarının nedenleri araştırılabilir.

Anahtar Kelimeler

Örgüt iklimi, okul, öğretmen

Kaynakça

• Anderson, C. S. (1982). The search for school climate: A review of research. Review of Educational Research, 52(3), 368-420.
• Baykal, İ. (2007). İlköğretim okullarının örgüt ikliminin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Bursalıoğlu, Z. (2012). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem.
• Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem.
• Çevik, N. (2010). İlköğretim kurumlarında örgütsel iklim ile iş doyumu arasındaki ilişki (İstanbul il örneği). Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Denison, D. R. (1996). What is the difference between organizational culture and organizational climate? A native's point of view on a decade of paradigm wars. Academy of Management Review, 21(3), 619-654.
• Gök, S. (2009). Örgüt ikliminin çalışanların motivasyonuna etkisi üzerine bir araştırma. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 587‐605.
• Halpin, A. W. (1966). Theory and research in administration. London: The Macmilan Company.
• Haynes, N. M., Emmons, C. L., & Comer, J. P. (1993). Elementary and middle school climate survey. Yale University Child Study Center, New Haven, CT.
• Hellriegel, D., & Slocum, J. W. (1974). Organizational climate: Measures, research and contingencies. Academy of Management Journal, 17(2), 255-280.
• Hoy, W. K. (2003). School climate. In J. W. Guhtrie (Ed.), Encylopedia of education (pp. 22-24). New York: Thompson Gale.
• Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2015). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama (S. Turan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
• Hoy, W. K., Tarter, C. J., & Kottkamp, R. B. (1991). Open schools, healthy schools: Measuring organizational climate. Thousand Oaks, CA: Corwin.
• Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel.
• Korkmaz, M. (2011). İlköğretim okullarında örgütsel iklim ve örgüt sağlığının örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(1), 117‐139.
• Küçükgöde, V. (2005). Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğretim üyelerinin örgüt iklimi hakkındaki düşünceleri. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• MEB (2018). 2016-2017 öğretim yılı eğitim istatistikleri. http://ankara.meb.gov.tr/www/egitim-istatistikleri/icerik/24 sayfasından erişilmiştir.
• Panknadel, C. A. (1988). Örgütsel iklim ve iş doyumu. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Tagiuri, R. (1968). The concept of organizational climate. In R. Tagiuri and G. H. Litwin (Eds), Organizational climate. Explorations of a concept (pp. 9-32). Boston: Harvard University.
• Thapa, A., Cohen, J., Guffey, S., & Higgins-D’Alessandro, A. (2013). A review of school climate research. Review of Educational Research, 83(3), 357-385.