COVID-19 Sürecinin Su Ayak İzine Etkisinin Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Sayı: 34, 594 - 600, 31.03.2022

Sevde Ustun Odabasi

https://doi.org/10.31590/ejosat.1083604

Öz

Yeni tip Koronavirüsün (SARS-CoV-2) neden olduğu COVID-19 pandemisi ile dünya genelinde mücadele sürmektedir. COVID-19 pandemisi ile birlikte günlük alışkanlıklarımız, aktivitelerimiz ve yaşam tarzlarımızda pek çok değişiklikler meydana gelmiştir. Pandeminin bulaş riskini azaltmak için başta el hijyeni olmak üzere kişisel hijyenimize özen göstermemiz gerekmektedir. Bunun sonucunda ise tüketilecek su ihtiyacında artış olmaktadır. Su tüketiminin artması ile birlikte su sıkıntısı çekmeye başlayan ülkemizde su kaynaklarının doğru yönetilmesine ihtiyaç vardır. Su kaynaklarının ve su tüketiminin yönetiminin doğru planlanması su ayak izi ile olabilmektedir. Su ayak izi ile birlikte var olan su kaynaklarının kontrollü bir şekilde yönetilmesi ve hatta su tasarrufu yapılabilmektedir. Bu kapsamda çalışmada COVID-19 pandemisinin su ayak izine olan etkisi araştırılmıştır. Çalışmada katılımcıların pandemi öncesi ve pandemi sırasında su tüketimleri kıyaslanarak su ayak izi hesaplamaları yapılmıştır. Elde edilen bilgiler ışığında pandeminin neden olduğu su tüketim artışının farkı ortaya konarak su tüketimi ile ilgili katılımcıların bilinçlendirilmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Su Ayak İzi, Su Kaynakları, Anket, Pandemi

Teşekkür

Anket çalışmasına katkıda bulunan tüm katılımcılara ve bu anket çalışmasının yapılmasına izin veren Ondokuz Mayıs Üniversitesi ve T.C. Sağlık Bakanlığı’na teşekkür ederim.

Evaluation of the Impact of the COVID-19 Process on the Water Footprint

Öz

The fight against the COVID-19 pandemic caused by the new type of Coronavirus (SARS-CoV-2) continues around the world. With the COVID-19 pandemic, many changes have occurred in our daily habits, activities, and lifestyles. In order to reduce the risk of transmission of the pandemic, we need to take care of our personal hygiene, especially hand hygiene. As a result, there is an increase in the need for water to be consumed. There is a need for the correct management of water resources in our country, which has started to suffer from water shortages with the increase in water consumption. The correct planning of the management of water resources and water consumption can be achieved with a water footprint. With the water footprint, the existing water resources can be managed in a controlled manner and even water savings can be made. In this context, the effect of the COVID-19 pandemic on the water footprint was investigated in this study. In the study, water footprint calculations were made by comparing the water consumption of the participants before and during the pandemic.In light of the information obtained, it aimed to raise the participants' awareness about water consumption by revealing the difference in the increase in water consumption caused by the pandemic.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Water Footprint, Water Resources, Survey, Pandemic

Kaynakça

• Adeoti, O., Oyedele, O. A., & Yusuf, A. (2021). The water footprint of dry onion production in Nigeria. Water Resources and Industry, 25, 100147. https://doi.org/10.1016/j.wri.2021.100147
• Akkurt, Ş., & Oğuz, M. (2021). Atıksularda Koronavirüslerin Varlığı, Akıbeti Ve Giderimi: COVID-19 Üzerine Bir Derleme. European Journal of Science and Technology, (23), 330–340. https://doi.org/10.31590/ejosat.867432
• Alper, F. (2015). SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK KAVRAMI İÇERİSİNDE SU AYAK İZİ : TEKSTİL SEKTÖRÜ ÖRNEĞİ (Vol. 53). Retrieved from http://publicacoes.cardiol.br/portal/ijcs/portugues/2018/v3103/pdf/3103009.pdf%0Ahttp://www.scielo.org.co/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0121-75772018000200067&lng=en&tlng=en&SID=5BQIj3a2MLaWUV4OizE%0Ahttp://scielo.iec.pa.gov.br/scielo.php?script=sci_
• Alvarez-Pugliese, C. E., Machuca-Martínez, F., & Pérez-Rincón, M. (2021). Water footprint in gold extraction: A case-study in Suárez, Cauca, Colombia. Heliyon, 7(9), e07949. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2021.e07949
• Batan, M. (2021). Kuraklıkla mücadele eden Şanlıurfa ilinde su kullanımının planlanması: Su ayak izi analizleri. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 4, 2135–2149. https://doi.org/10.17341/gazimmfd.790928 CDC. (2019). Centers for Disease Control and Prevention. Retrieved from https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/global-covid-19/index.html?CDC_AA_refVal=https%3A%2F%2Fwww.cdc.gov%2Fcoronavirus%2F2019-ncov%2Fglobal-covid-19%2Fworld-map.html
• Conover, D. M., & Gibson, K. E. (2016). A review of methods for the evaluation of handwashing efficacy. Food Control, 63, 53–64. https://doi.org/10.1016/j.foodcont.2015.11.020
• Dursun, N. (2019). Ardahan Üniversitesi Yenisey Kampüsü’nde Görev Yapan Personel ve Öğrenim Gören Öğrencilerin Su Ayak İzinin Belirlenmesi. Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 12(3), 1526–1536. https://doi.org/10.18185/erzifbed.587306
• Erdogan, P. (2018). Determination of Greenhouse Gas Emission and Water Footprint of Turkish Cuisine. 1–80. Fu, T., Xu, C., Yang, L., Hou, S., & Xia, Q. (2022). Measurement and driving factors of grey water footprint efficiency in Yangtze River Basin. Science of the Total Environment, 802, 149587. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2021.149587
• GTE. (2022). GTE-Su ayak izi hesaplayıcısı. Retrieved from https://www.gte.com.tr/water-footprint-calculator/index.php?language=tr#/results
• Hoekstra, A. Y., Chapagain, A. K., Aldaya, M. M., & Mekonnen, M. M. (2011). The Water Footprint Assessment Manual. Setting the Global Standard. In Social and Environmental Accountability Journal (Vol. 31). https://doi.org/10.1080/0969160x.2011.593864
• Johnson, M. B., & Mehrvar, M. (2019). An assessment of the grey water footprint of winery wastewater in the Niagara Region of Ontario, Canada. Journal of Cleaner Production, 214, 623–632. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2018.12.311
• Muratoğlu, A. (2020). Assessment of water footprint of production: A case study for Diyarbakır province. Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 35(2), 845–858. https://doi.org/10.17341/gazimmfd.543933
• Novoa, V., Ahumada-Rudolph, R., Rojas, O., Munizaga, J., Sáez, K., & Arumí, J. L. (2019). Sustainability assessment of the agricultural water footprint in the Cachapoal River basin, Chile. Ecological Indicators, 98(October 2018), 19–28. https://doi.org/10.1016/j.ecolind.2018.10.048
• Sarı, E., Çağatay, M. N., Acar, D., Belivermiş, M., Kılıç, Ö., Arslan, T. N., … Sezer, N. (2018). Geochronology and sources of heavy metal pollution in sediments of Istanbul Strait (Bosporus) outlet area, SW Black Sea, Turkey. Chemosphere, 205, 387–395. https://doi.org/10.1016/j.chemosphere.2018.04.096
• Sharma, V. K., Jinadatha, C., & Lichtfouse, E. (2020). Environmental chemistry is most relevant to study coronavirus pandemics. Environmental Chemistry Letters, 1–4. https://doi.org/10.1007/s10311-020-01017-6
• T.C. Çevre, Ş. ve İ. D. B. (2020). T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. Retrieved from https://cygm.csb.gov.tr/covid-19-salgini-ve-atiksu-yonetimine-iliskin-onlemler-genelgesi-duyuru-407943
• Teke, B. (2021). İnek Sütü Üretiminin Su Ayak İzi Water Footprint for Cow Milk Production Burcu Teke ve Ceyhan Kahya BULLETIN OF THE. (March).
• Turan, E. S. (2017). Türkiye’nin su ayak izi değerlendirmesi. Turk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 74, 55–62. https://doi.org/10.5505/TurkHijyen.2017.29592
• Türkoğlu, H. (2020). Covid-19 Sonrası Kent ve Kent Planlama. Retrieved from https://www.skb.gov.tr/wp-content/uploads/2020/09/COVID-19-Sonrasi-Kent-ve-Kent-Planlama-Prof.-Dr.-Handan-Turkoglu.pdf
• Water Footprint Network. (2011). Water Footprint Network. Retrieved from https://waterfootprint.org/en/about-us/aims-history/
• WHO. (2020). Public Health Surveillance for COVID-19. Retrieved from https://www.who.int/%0Apublications/i/item/who-2019-nCoV-surveillanceguidance-2020.8
• Worldometer. (2022). Worldometer. Retrieved from https://www.worldometers.info/coronavirus/worldwide-graphs/#total-cases
• WWF-Türkiye. (2014). World Wide Fund for Nature (WWF)-Türkiye. Retrieved from http://awsassets.wwftr.panda.org/downloads/su_ayak_izi_raporweb.pdf
• Yurtsever, M. (2020). Covid-Pandemi̇si̇ni̇n Çevre Üzeri̇ndeki̇ Erken Dönem Etki̇leri̇. Uludağ University Journal of The Faculty of Engineering, 1611–1636. https://doi.org/10.17482/uumfd.781173