FEN BİLGİSİ VE SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ-YETERLİK İNANÇLARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2009, Cilt: 5 Sayı: 2, 244 - 260, 14.01.2013

Asuman Saracaloğlu , Nilgün Yenice

Öz

Bu araştırma ilköğretim okullarında görev yapan fen bilgisi ve sınıf öğretmenlerinin fen öğretimine yönelik özyeterlik
inanç düzeylerinin branş, cinsiyet, mesleki kıdem, haftalık ders yükü, hizmet içi eğitim alma durumu,
mesleğinden memnun olma durumu, görev yaptıkları okulun sosyo-ekonomik düzeyi ve görev yaptıkları okulun
çalışma ortamından memnun olma durumu gibi değişkenlere göre nasıl değiştiğini tespit etmek amacıyla
gerçekleştirilmiştir. İlişkisel tarama modelinde olan bu araştırmada Riggs ve Enochs (1990) tarafından geliştirilen
ve Hazır-Bıkmaz (2004) tarafından geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılan Fen Öğretiminde Öz-yeterlik İnancı
Ölçeği ile 12 sorudan oluşan Kişisel Bilgi Formu Aydın ili ilköğretim okullarında görev yapan fen bilgisi ve sınıf
öğretmenlerine uygulanmıştır. Çalışma, fen bilgisi (N=58) ve sınıf (N=74) öğretmeni olmak üzere 132 kişi
üzerinde yürütülmüştür. Araştırmaya katılan öğretmenlerin %54.5’i kadın, %45.5’i erkektir. Araştırmadan elde
edilen veriler SPSS 11.5 paket programında değerlendirilmiş, yüzde ve frekans dökümleri alınmış ve tek yönlü
varyans analizi, t ve Scheffe testleri uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre, öğretmenlerin fen öz-yeterlik
algısı cinsiyete, kıdeme, ders yüküne, hizmetiçi eğitim alma ile çalışma ortamından memnun olma durumuna
göre farklılaşmazken, branşlara ve mesleğinden memnun olma durumuna göre değişmektedir. Ayrıca haftalık
ders yükü ile fen öz-yeterlik inancı (r= -.178) ve fen öğretiminde sonuç beklentisi (r=-.177) arasında negatif ve
düşük düzeyde ilişkiler olduğu saptanmıştır. Bu bağlamda, öğretmenlerin ders yükü arttıkça, fen öz-yeterlik
inançlarının düştüğü söylenebilir

Anahtar Kelimeler

Öz-yeterlik inancı, fen öz-yeterlik inancı, fen bilgisi öğretmeni, sınıf öğretmeni