The Participation Level of Primary School Teachers to the Critical Pedagogy Principles

Yıl 2020, Cilt: 16 Sayı: 1, 53 - 68, 30.06.2020

Ali Tansu Balcı , Ayfer Kocabaş

https://doi.org/10.17244/eku.638268

Cited By: 3

Öz

Critical Pedagogy is considered as a reflection of critical theory based on Frankfurt School on education. Today's education system ignores the hierarchical relationship between teacher and student. Critical pedagogy rejects this situation and aims to liberate the subjects considered as objects in education. Teacher education as an intellectual also constitutes one of the main areas of critical pedagogy. This research is a quantitative study and is designed as a descriptive survey model. In this study, it is aimed to carry out an evaluation by revealing the level of participation of the classroom teachers in the principles of critical pedagogy. The sample of the research consists of 588 primary school teachers working in the schools of Buca, Bornova, Konak and Karşıyaka District National Education Directorates of İzmir by random sampling method. Personal Information Form prepared by the researcher and Critical Pedagogical Principles Scale developed by Yılmaz (2009) were used as data collection tools. According to the results of the study, while the total score of the education system, the function of the school and the principles of critical pedagogy of the primary school teachers was moderate, the sub-dimension of emancipation was found to be high. There were also significant differences between gender, opinions on students to gain critical thinking skills in schools and their views on current primary education system.

Anahtar Kelimeler

Educational policies, Critical thinking, Critical pedagogy, Critical theory, Teacher training

Sınıf Öğretmenlerinin Eleştirel Pedagoji İlkelerine Katılım Düzeyleri

Öz

Eleştirel Pedagoji, Frankfurt Okulunda temellenen eleştirel teorinin eğitime yansıması olarak değerlendirilmektedir. Temel olarak günümüz egemen eğitim sisteminin göz ardı ettiği eğiten ile eğitilen arasındaki her türlü baskıcı ve hiyerarşik ilişkiyi reddeden ve eğitimde nesne olarak tabileştirilen özneleri özgürleştirmeyi amaçlamaktadır. Bir entelektüel olarak öğretmen eğitimi de eleştirel pedagojinin temel alanlarından birini oluşturmaktadır. Bu araştırma nicel bir araştırma olup, tarama modellerinden betimsel tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırmada sınıf öğretmenlerinin eleştirel pedagoji ilkelerine katılım düzeyleri ortaya konularak bir değerlendirmesinin yapılması amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklemi, tesadüfi eleman örnekleme yöntemi ile belirlenen İzmir ili Buca, Bornova, Konak ve Karşıyaka İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerine bağlı okullarda görev yapan 588 sınıf öğretmeninden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu ve Yılmaz (2009) tarafından geliştirilen Eleştirel Pedagoji İlkeleri Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre sınıf öğretmenlerinin Eğitim Sistemi, Okulun İşlevi ve Eleştirel Pedagoji İlkeleri toplam puanları orta düzeyde iken Özgürleşme alt boyutu yüksek düzeyde bulunmuştur. Ayrıca cinsiyet, okullarda öğrencilere eleştirel düşünme becerisi kazandırılmasına yönelik görüşleri ve mevcut ilkokul eğitim sistemine yönelik görüşlerine göre anlamlı farklılıklar bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Eğitim politikaları, Eleştirel düşünme, Eleştirel pedagoji, Eleştirel teori, Öğretmen yetiştirme

Kaynakça

• Apple, M. W. (2006). Eğitim ve İktidar (Çev.: E. Bulut). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Apple, M. W. (2009). Müfredatın ve Eğitimin Yeniden Yapılandırılması / Neo-liberalizmin ve Yeni-muhafazakarlığın Gündemi. Eleştirel Pedagoji Söyleşileri (Çev. E. Ç. Babaoğlu). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Aslan, M. & Kozikoğlu, İ. (2015). Pedagojik Formasyon Eğitim Alan Öğretmen Adaylarının Eleştirel Pedagojiye İlişkin Görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 15 (1), 1-14.
• Bakioğlu, A. & Hesapçıoğlu, M. (1997). Düşünmeyi Öğretmekte Öğretmen ve Okul Yöneticisinin Rolü: Düşünmek! M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 9, 49-78.
• Balcı, A. T. (2016). Eleştirel Pedagoji Algısının Bazı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Balcı, A. T. & Kocabaş, A. (2018). Türkiye’de Eleştirel Düşünme Üzerine Yapılan Doktora Tezlerinin İçerik Analizi. V. International Eurasian Educational Research Congress Conference Proceedings. 2-5 Mayıs 2018 (ss. 147-149). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Balkız, B. (2004). Frankfurt Okulu ve Eleştirel Teori: Sosyolojik Pozitivizmin Eleştirisi. Sosyoloji Dergisi. 12 (13), 135-158.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (15. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cevizci, A. (2014). Eğitim Felsefesi. İstanbul: Say Yayınları.
• Durdu, Z. (2006). Frankfurt Okulu’nun Sosyal Bilim Anlayışı. Sosyoloji Dergisi. 15, 15-32.
• Edwards Jr, D. B. (2009). Critical Pedagogy and Democratic Education: Possibilities for Cross-pollination. The Urban Review, 42(3), 221-242.
• Ercan, F. (1998). Eğitim ve Kapitalizm: Neo-Liberal Eğitim Ekonomisinin Eleştirisi. İstanbul: Bilim Yayınları.
• Freire, P. (2003). Ezilenlerin Pedagojisi. (Çev. D. Hattatoğlu ve E. Özbek). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Freire, P. (2014). Yüreğin Pedagojisi. (Çev. Ö. Orhangazi). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Giroux, H. A. (2009). Dil/kültürel İncelemeler Alanında Eleştirel Pedagojinin Bir Rolü Var mıdır? Eleştirel Pedagoji Söyleşileri (Çev. E. Ç. Babaoğlu). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Gök, F. (Ed.). (1999). 75 Yılda İnsan Yetiştirme Eğitim ve Devlet. Fatma G. 75 Yılda Eğitim. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
• Gramsci, A. (2014). Hapishane Defterleri (Çev. A. Cemgil). İstanbul: Belge Yayınları.
• Gutek, G. L. (2006). Eğitime Felsefi ve İdeolojik Yaklaşımlar (Çev. N. Kale). Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Gülenç, K. (2010). Eleştiri, Toplum ve Bilim: Frankfurt Okulu Üzerine Bir İnceleme. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• İnal, K. (2014). Çocuk ve Demokrasi. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Karasar, N. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (25. Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kesik, F. & Bayram, A. (2015). Eğitim Sisteminin Eleştirel Pedagoji Perspektifinden Bir Değerlendirmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 11 (3), 901-921.
• Kocabaş, A., Balcı, A. T., Erbil, D. G. & Erdoğan, F. (2015). Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme ve Eleştirel Pedagoji İlkeleri Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. 14. Uluslararası Katılımlı Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, Bartın Üniversitesi, Bartın.
• McLaren, P. (2011). Okullarda Yaşam – Eleştirel Pedagojiye Giriş (Çev. Ed. M. Y. Eryaman ve H. Arslan). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Moss, G. & Lee, C. (2010). A Critical Analysis of Philosophies of Education and INTASC Standarts in Teacher Preparation. International Journal of Critical Pedagogy. 3 (2), 36-46.
• Passeron, J. C. ve Bourdieu, P. (2015). Yeniden Üretim. (Çev.: A. Sümer, Ö. Akkaya ve L. Ünsaldı). Ankara: Heretik Yayıncılık.
• Passmore, J. (1991). Eleştirel Olmayı Öğretme Üstüne. (Çev. H. Ünder). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 24(2), 629-648. (Orijinal çalışmanın yayın tarihi 1967).
• Sağıroğlu, N. A. (2008). Özgürleştirici Bir Eğitim Arayışı: Eleştirel Pedagoji Okulu. Eğitim Bilim Toplum Dergisi. 6 (24), 50-61.
• Sarıgöz, O. ve Özkara, Y. (2015). Öğretmen Adaylarının Eleştirel Pedagoji ve İlkeleri Hakkındaki Görüşlerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 8 (39), 710-716.
• Şahin, Ç., Demir, M. K. & Arcagök, S. (2016). Öğretmen Adaylarının Eleştirel Pedagoji İlkelerine Yönelik Yaklaşımlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18 (2), 1187-1205.
• Tezcan, M. (2013). Sosyolojik Kuramlarda Eğitim. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yıldırım, A. (2013). Eleştirel Pedagoji – Paulo Freire ve Ivan Illich’in Eğitim Anlayışı Üzerine (3. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yıldız, A. (2013). Türkiye’de Öğretmenlik Mesleğinin Dönüşümü: İdealist Öğretmenden Sınava Hazırlayıcı Teknisyen Öğretmene. Eleştirel Pedagoji Dergisi, 27, 43-50.
• Yılmaz, K. (2009). Elementary School Teachers’ View About The Critical Pedagogy. The Asia-Pacific Education Researcher. 18 (1), 139-149.
• Yılmaz, K. & Altınkurt Y. (2011). Öğretmen Adaylarının Eleştirel Pedagoji İle İlgili Görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 12 (3), 195-213.