Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Öğrenen Özerkliğini Destekleme Davranışlarına İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 20 Sayı: 1, 139 - 151, 30.06.2024

Seray Kalan , Serdar Arcagök

https://doi.org/10.17244/eku.1454033

Öz

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi öğretmen adaylarının öğrenen özerkliğini destekleme davranışlarına ilişkin görüşlerinin incelenmesidir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim (fenomenoloji) deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2023-2024 öğretim yılında Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi Temel Eğitim Bölümü Okul Öncesi Öğretmenliği Anabilim Dalı’nda öğrenim gören 48 okul öncesi öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Çalışmaya katılan öğretmen adayları gönüllülük esasına göre belirlenmiştir. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından oluşturulan yarı yapılandırılmış ve yönlendirici olmayan görüşme formu kullanılmıştır. Görüşme formu, öğretmen adaylarının öğrenen özerkliklerini destekleme davranışlarını ölçmek amacıyla dört araştırma sorusundan oluşmaktadır. Elde edilen verilerin analizi iki veri kodlayıcısı tarafından gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen çalışma sonucunda, okul öncesi öğretmen adaylarının öğrenen özerkliğini, çocuğun kendini tanıması ve kendi öğrenmeleri doğrultusunda eğitim sürecini planlaması olarak gördükleri ortaya çıkmıştır. Ayrıca öğretmen adayları okul öncesi eğitimde öğrenen özerkliğini kazandırılması gereken bir beceri olarak görmektedirler. Çocuklara öğrenmeleri için imkan tanındığında ve uygun yöntem teknikler kullanıldığında, daha kaliteli ve işlevsel bir eğitim süreci oluşacağı ifade edilmiştir. Elde edilen sonuçlar dahilinde çalışmanın sonunda öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi eğitimi, öğretmen adayları, özerklik, öğrenen özerkliği

Etik Beyan

Araştırma ve yayın etiğine uyulmuştur. Bu araştırma için Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Bilimsel Araştırma Etik Kurulu’ndan etik onay alınmıştır (Tarih: 06.10.2023, Sayı: E-84026528-050.01.04-2300243323)

Destekleyen Kurum

Çalışma için herhangi bir finansal destek alınmamıştır.

Proje Numarası

2023-YÖNP-0699

Analysis of Views of Preschool Teacher Candidates on Behaviour Supporting Learning Autonomy

Öz

The aim of this study is to examine the views of preschool teacher candidates on behaviours that support learning autonomy. The study uses the phenomenology pattern of qualitative research methods. The study's working group consists of 48 preschool teachers studying in the Pre-School Teaching Division of the Faculty of Education of the University of Çanakkale On Eighteenth March in the academic year 2023-2024. The candidates for teachers participating in the study were selected on a voluntary basis. As a data collection tool, a semi-structured, non-routing interview form created by the researcher was used. The interview form consists of four research questions to measure candidate teachers' behaviour in support of learning autonomy. The data obtained was analyzed by two data encoders. As a result of the study, preschool candidates see learning autonomy as the child's self-recognition and planning the educational process in line with his or her own learning. Teacher candidates also see self-reliance as a skill that needs to be acquired in pre-school education. When children are given the opportunity to learn and appropriate methodological techniques are used, a better quality and functional educational process will be achieved. Proposals were submitted at the end of the study as part of the results obtained.

Anahtar Kelimeler

Preschool education, pre-service teachers, autonomy, learner autonomy

Proje Numarası

2023-YÖNP-0699

Kaynakça

• Anthony, L., Gutermuth, A., Bruno J., Glanville, D. N., Naiman, W., Daniel, C., & Shaffer, S. (2005). The relationships between parenting stress, parenting behaviour and preschoolers social competence and behaviour problems in the classroom. Infant and Child Development, 14, 133-154.
• Basri, F. (2023). Factors influencing learner autonomy and autonomy support in a faculty of education. Teaching in Higher Education, 28 (2), 270-285. DOI: 10.1080/13562517.2020.1798921
• Ceylan, E. A. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin çocuk sevme düzeyleri ile iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı, Aksaray. [Erişim tarihi: 17.01.2024] https://acikerisim.aksaray.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12451/1965/ceylanemine%20ayca-2017.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• Cottone, E. A., Mashburn, A., & Rimm-Kaufman, S. E. (2008). Relationships between teachers and preschoolers who are at risk: Contribution of children’s language skills, temperamentally based attributes, and gender. Early Education And Development, 19 (4), 600-621.
• Dickinson, L. & Wenden, A. (1995). Autonomy, self-direction and self-access in language teaching and learning, Special Issue of System, 23 ( 2), 151-164.
• Downing, J. E., Ryndak, D. L. ve Clark, D. (2000). Paraeducators in inclusive classrooms: Their own perceptions. Remedial and Special education, 21 (3), 171-181.
• Ergün, M., & Özdaş, A. (1999). Okul gözlemi ve uygulama çalışmalarının öğretmen adayları üzerindeki etkisi. AKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 3, 115-119.
• Ergür, D. O. (2010). Öğrenen özerkliğinin kazandırılmasında öğretmenin rolü. In International Conference on New Trends in Education and Their Implications. 11-13.
• Güneş, F. (2012). Eğitimde zihinsel bağımsızlık. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (1), 3-21.
• Güven, E. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının farklılıklara saygı düzeyleri ile özerklik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı, Samsun. [Erişim Tarihi:09.03.2024] https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• İman, E. (2014). Examining preschool teacher candidates’ liking child and motivations for teaching professionsi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 7 (4), 482-504.
• Kalkışım, Ş.İ. (2023). Öğretmen adaylarının fen öğrenme becerileri ile öğrenen özerklikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Çanakkale. [Erişim tarihi: 09.03.2024]
• Kızıltepe, Z. (2015). İçerik analizi. F.N. Seggie, Y. Bayyurt (Ed.), Nitel araştırma yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları (1. Basım) içinde (253-266). Anı Yayıncılık
• Koç, G. (2006). Yapılandırmacı sınıflarda öğretmen-öğrenen rolleri ve etkileşim sistemi. Eğitim ve Bilim, 14, 56-64.
• Kozikoğlu, İ., Erbenzer, E. ve Ateş, G. (2021). Öğretmenlerin ters yüz öğrenme öz-yeterlik algıları ile öğrenen özerkliğini destekleme davranışları arasındaki ilişki. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 344-366. Doi: 10.33418/ataunikkefd.796531
• Liu, H. J. (2015). Learner autonomy: The role of motivation in foreign language learning. Journal of Language Teaching and Research, 6 (6), 1165-1174.
• Miles, M.B., and Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed.), California: Sage Publications.
• Myers, S. S. (2009). Examining associations between effortful control and teacher–child relationships in relation to head start children’s socioemotional adjustment. Early Educatıon And Development, 20 (5), 756-774.
• Oğuz, A. (2013). Öğretmenlerin öğrenen özerkliğinin desteklenmesine ilişkin görüşleri. International Journal of Human Sciences, 10 (1), 1273-1297.
• Patton, M. Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (2. Baskı). (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev.) Pegem Akademi Yayıncılık. (Orijinal basım tarihi 2014).
• Swatevacharkul, R. & Boonma, N. (2020). Learner autonomy: Attitudes of graduate students in english language teaching program in thailand. LEARN Journal : Language Education and Acquisition Research Network Journal, 13 (2), 176-193.
• Üztemur, S., Erkan, D. ve Yusuf, İ. (2020). Ortaokul öğretmenlerinin epistemolojik inançları ve öğrenen özerkliğini destekleme davranışları arasındaki ilişkiler: Öğretme-öğrenme anlayışlarının aracı değişken rolü. Eğitim ve Bilim, 45 (202), 211-239. DOI: 10.15390/EB.2020.8272
• Wood, J. J., Cowan, P. D. & Baker, B. L. (2002). Behavior problems and peer rejection in preschool boys and girls. The Journal of Genetic Psychology, 163 (1), 72-88. Doi: 10.1080/00221320209597969
• Yazıcı, Z. (2013). Okul öncesi öğretmen adaylarının çocuk sevme eğilimlerinin incelenmesi. Mediterranean Journal of Humanities, 3 (2), 279-286.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yoleri, S. (2014). Preschool children's school adjustment: indicators of behaviour problems, gender, and peer victimisation. International Journal of Primary, Elementary and Early Years Education, 3-13.