Milli Eğitim Bakanlığı Teftiş Politikalarına İlişkin Okul Yöneticileri ve Öğretmen Görüşleri

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 4, 1449 - 1474, 31.10.2019

Necdet Konan , Büşra Bozanoğlu , Remzi Burçin Çetin

Öz

Milli Eğitim Bakanlığı, teftiş sistemini son olarak 20.08.2017 tarih ve 30160 sayılı Resmi
Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren MEB Teftiş Kurulu Yönetmeliği ile güncellemiştir. Bu
çalışmanın amacı söz konusu yönetmelik değişikliğinin ardından, MEB teftiş politikalarına ilişkin
okul yöneticileri ve öğretmenlerin görüşlerini belirlemektir. Bu amaçla nitel bir araştırma
yürütülmesi planlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2017-2018 eğitim-öğretim yılında
Malatya’da görev yapan 36 katılımcı oluşturmuştur. Araştırma verileri araştırmacılar tarafından
geliştirilen “MEB Teftiş Politikalarına İlişkin Okul Yöneticileri ve Öğretmen Görüşleri” adlı yarı
yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin
analizinde betimsel analiz tekniğinden yararlanılmıştır. Katılımcıların çoğu mevcut uygulamanın bu
haliyle devam etmemesi gerektiğini belirtmiş, MEB teftiş politikalarının değişiminde göz önünde
tutulması gereken en önemli faktör olarak “öğretmen görüşlerini” göstermiştir. Eğitim sistemimizin
düzenli biçimde işlemesi, paydaşların güven sorunu yaşamaması, belirsizliklerin giderilmesi, MEB
teftiş politikalarına yönelik değerlendirme sürecinin, alanında uzman yöneticiler ve okul
paydaşlarının da katılımı ile yeniden gözden geçirilmesi, standart ve kalıcı politikaların
oluşturulması gerekli görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim denetimi, teftiş, teftiş politikaları, denetmen, müfettiş

School Managers’ and Teachers’ Opinions on Supervision Policies of the Ministry of National Education

Öz

The Turkish Ministry of National Education has recently updated education supervision
mechanism via the official regulation dated 20.08.2017 and number 30160. Our main motivation for
this study is to reveal the opinions of school managers and teachers on supervision policies prior to
this latest regulation on education supervision. Thus, a qualitative study has been designed. Thu
study group consists of 36 participants working in Malatya during 2017-2018 academic year. The
data has been collected by means of a semi structured interviewing form developed by the
researchers and analyzed in terms of descriptive analysis technique. Many of the participants have
stated that the supervision process should not continue in such way and underlined the fact that the
most important factor for reshaping the supervision policies is the “teachers’ expectations”. In order
to organize our education system properly, to build a type of stakeholders’ confidence and recover
ambiguity; it is essential that the supervision policies of Ministry should be revised prior to experts’
and stakeholders’ opinions and standardized supervision frameworks should be recreated.

Anahtar Kelimeler

Education supervision, supervision, supervision policies, supervisors

Kaynakça

• Akbaba, A. (2013). Okul müdürlerinin, eğitim müfettişlerinin denetim olgusu ve süreçleriyle ilgili algısı. Electronic Turkish Studies, 8(12), 1-13.
• Akkaş, S. ve Şahin, S. (2015). Eğitim denetmenlerinin mesleklerine ilişkin görüşleri ve denetmenliği tercih nedenleri. e-International Journal of Educational Research, 6(2), 69-85.
• Altun, M., Şanlı, Ö. ve Tan, Ç. (2015). Maarif müfettişlerin, okul müdürlerinin denetmenlik görevleri hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(3), 79-96.
• Aydın-Baş, E. ve Şentürk, İ. (2017). Eğitim kurumları yöneticilerinin görevlendirilmelerine ilişkin yönetmelik hakkında okul yöneticilerinin görüşleri. OMÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(2), 119-143.
• Aydın, A. ve Uysal, Ş. (2014). Türkiye’de eğitim yönetimi teftişi planlaması ve ekonomisi alanındaki doktora tezlerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 177-201.
• Aydın, İ. (2013). Öğretimde denetim: Durum saptama, değerlendirme ve geliştirme. Ankara: Pegem Akademi.
• Aydın, M. (2011). Çağdaş eğitim denetimi (6. Baskı). Ankara: Hatipoğlu Yayınevi.
• Arabacı, İ. B. (2012). İl eğitim denetmenlerinin sorunları. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-14.
• Bakanay, Ç., D. ve Çakır, M. (2016). Fenomenoloji ve fen eğitim araştırmalarına olan yansımaları. International Online Journal of Educational Sciences, 8(4), 161-177.
• Bozak, A., Seraslan, D. ve Çakır, E. (2017). Maarif müfettişlerinin denetim sistemi hakkında yapılan akademik çalışmalara ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 16(2), 453-468. doi:10.17051/ilkonline.2017.304710
• Bursalıoğlu, Z. (2013). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. (18. Baskı) Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak Kılıç, E., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Creswell, J.W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev.). Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Çelebi, N., Övür, M. ve Eravcı, F. (2017). Soruşturma grubunda görev yapan il eğitim denetmenlerinin süreç içinde karşılaştıkları sorunlar. MCBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, (15)1, 1-30.
• Çetin, M. ve Büyüktaş, Ş. (2017). Okul yöneticilerinin denetime ilişkin görüşleri: Fenomenolojik bir çözümleme. The Journal of Academic Social Science, (5)45, 530-546.
• Demir, M. ve Tok, T. N. (2016). Lisansüstü öğrenci görüşlerine göre eğitim denetimi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 102-125.
• Demirkasımoğlu, N. (2011). Türk Eğitim Sistemi’nde bir alt sistem olan denetim sisteminin seçilmiş bazı ülkelerin denetim sistemleri ile karşılaştırılması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(23), 23-48.
• Demirtaş, H., Akarsu, M. (2016). Öğretmen teftişini müfettiş yerine okul müdürünün yapmasına ilişkin öğretmen görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 69-93. DOI: 10.17679/iuefd.17251239
• Ersoy, A., F. (2016). Fenomenoloji, Eğitimde nitel araştırma desenleri (A. Saban, A. Ersoy, Ed.) içinde (s. 51-105). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Gül, İ. (2017). Maarif müfettişi başkanlıklarının kaldırılmasıyla ilgili müfettiş görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(ERTE Özel Sayısı), 23-38.
• Kayıkçı, K. ve Şarlak, Ş. (2009). İlköğretimde denetimin etkili işleyişini zorlaştıran ve zayıflatan örgütsel engeller. 1. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi, 23-23 Haziran 2009, 127-135. Ankara: TEM-SEN.
• Koşar, S. (2013). Eğitim politikaları (S. Özdemir, Ed.), Eğitim yönetiminde kuram ve uygulama içinde (s. 263-283). Ankara: Pegem Akademi.
• Kurum, G. ve Çınkır, Ş. (2017). Cehennemde evlilik: Türkiye’de eğitim denetiminin birleştirilmesi üzerine maarif müfettişlerinin görüşleri. Eğitim ve Bilim, 42(192), 35-57.
• Memduhoğlu, H. B. (2012). Öğretmen, yönetici, denetmen ve öğretim üyelerinin görüşlerine göre Türkiye’de eğitim denetimi sorunsalı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 135-156.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. Thousand Oaks, California: Sage.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi (S. Akbababa Altun ve A. Ersoy, Çev.). Ankara: Pegem Akademi.
• OECD (2013). Eğitim politikası genel görünümü: Türkiye. https://abdigm.meb.gov.tr/ projeler/ois/egitim/025.pdf (Erişim tarihi: 15 Şubat 2017).
• Oğuz, E., Yılmaz, K. ve Taşdan, M. (2007). İlköğretim denetmenlerinin ve ilköğretim okulu yöneticilerinin denetim inançları. Sosyal Bilimler Dergisi, (17), 39-52.
• Onural, H. (2005). Üst düzey yöneticilerin eğitim yönetimi alanındaki yeterlik sorunu ve nedenleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetim Dergisi, 11(41), 69-85.
• Resmî Gazete (2016). 6764 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. 9.12.2016 Tarihli ve 29913 Sayılı Resmî Gazete.
• Sağlam, A., Ç. ve Aydoğmuş, M. (2016). Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin eğitim sistemlerinin denetim yapıları karşılaştırıldığında Türkiye eğitim sisteminin denetimi ne durumdadır? Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 17-37.
• Sarpkaya, R. (2004). İlköğretim denetmenlerinin denetim sürecinde karşılaştıkları sorunlar. SDÜ Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(8), 114-129.
• Sezgin, F., Tınmaz, A., ve Tetik, S. (2017). Performans kriterlerine göre öğretmenlerin değerlendirilmesine ilişkin okul müdürü ve öğretmen görüşleri. Journal of Human Sciences, 14(2), 1647-1668. doi:10.14687/jhs.v14i2.4557
• Stemler, S. (2001). An overview of content analysis. Practical Assessment, Research &Evaluation, 7(17), 137-146. Available online: http://PAREonline.net/getvn.asp?v=7&n=17.
• Şanlı, Ö., Altun, M. ve Tan, Ç. (2015). Okul müdürlerinin denetmenlik görevlerindeki yeterlik düzeylerinin değerlendirilmesi. Electronic Journal of Education Sciences, 4(7), 82-99.
• Şanlı, Ö., Altun, M. ve Tan, Ç. (2016). Okulların genel denetimleri hakkındaki; maarif müfettişlerinin ve okul idarecilerinin görüşlerinin değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 78-99. doi:10.14582/duzgef.650
• Şekerci, R. ve Gök, R. (2017). Yeni denetim uygulamalarına ilişkin ilçe milli eğitim müdürlüğü ve ortaöğretim okulu yöneticilerinin görüşleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 78, 127-140.
• Taymaz, H. (2010). Eğitim sisteminde teftiş (7. Baskı). Ankara: PegemA.
• Tonbul, Y. ve Baysülen, E. (2017). Ders denetimi ile ilgili yönetmelik değişikliğinin maarif müfettişlerinin, okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri açısından değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 16(1), 299-311.
• Toprakçı, E. (1995) Okul örgütünün amaçlar açısından kendine özgü yönleri. Eğitim Yönetimi Dergisi (1), 113-120.
• Usta, M., E. ve Özmen, F. (2017). 1910/1911 Tarihli İlkokul Müfettişlerinin Görevlerine Dair Yönerge’nin günümüz eğitim teftişi uygulamaları ile karşılaştırılması. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 1544-1573. doi:10.23891/efdyyu.2017.55
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, M. C., Beycioğlu, K., Uğurlu, C. T. ve Sincar, M. (2012). Eğitim müfettişlerinin görev alanları açısından karşılaştıkları sorunlar. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 1-21.
• Yılmaz, T., Altun, B., Uygun, H. ve Hoşgörür, V. (2016). Eğitim denetimine ilişkin Türkiye’de yayımlanmış makalelerin değerlendirilmesi. MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 47-63.
• Yılmaz, K. (2018). Türkiye’deki eğitim yönetimi alanı ile ilgili çalışmalara eleştirel bir bakış. Journal of Human Sciences, 15(1), 123-154. doi:10.14687/jhs.v15i1.483
• Yurdakul, A. ve Tok, T. N. (2017). Maarif müfettişlerinin görev alanlarına ilişkin görüşleri. Journal of Human Sciences, 14(4), 5008-5019. doi:10.14687/jhs.v14i4.4618