Dönmek veya Dönmemek, İşte Bütün Mesele Bu

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 4, 1080 - 1115, 27.10.2020

M. Emir Rüzgar

Öz

Bu araştırmada temel amacım, Amerika Birleşik Devletleri’nin Orta Batı bölgesinde bulunan bir devlet üniversitesinde eğitimlerine devam eden yahut yakın zamanda mezun olmuş Türk öğrencilerin eğitimlerinin ardından Türkiye’ye dönme veya dönmeme kararlarını ve bu kararı verirken nasıl bir düşünce yapısına sahip olduklarını incelemektir. Bu amaca ulaşmak amacıyla nitel yöntem tercih edip 19 katılımcı ile yarı-yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirdim. Verilerin analizinde tematik içerik çözümlemesi yaklaşımını kullandım. Analiz sonucunda dönme kararı veren katılımcıların kararlarının altında yatan esas nedenin, Türkiye’ye bilgi ve teknoloji aktarımı olduğunu belirledim. Dönmeme kararı veren katılımcıların ise daha iyi bir ekonomik güce sahip olmak, daha rahat bir siyasal atmosferde yaşamak ve daha profesyonel bir çalışma ortamında kariyer yapmak nedenlerinden etkilendiğini saptadım. Katılımcılar beyin göçünü engellemek amacıyla Türkiye’de ekonomik olanakların gelişmesinin ve siyasal durumun iyileştirilerek demokrasinin ilerletilmesinin gerekli olduğunu vurgulamıştır. Araştırma sonucunda beyin göçü ile baş edebilmek için Türk yükseköğretim sisteminin demokratik bir gelişimi ekonomik bir gelişimle birleştirmesi gerektiğini önerdim.

Anahtar Kelimeler

Beyin göçü, uluslararası Türk öğrenciler, Türk yükseköğretim sistemi

To Return, or Not to Return, That is the Question

Öz

My primary purpose in this study was to examine international Turkish students’ (active or recently graduated) decision to return or not to return to Turkey after their education at a state university in Midwest region of the United States of America. For data collection, I conducted semi-structured interviews with 19 international students. The findings of the study indicated that participants who decided to return home do so to transfer knowledge and technology to Turkey. On the other hand, the participants who decided not to return to Turkey aimed to have better economic living conditions, to live in a more peaceful living environment, and to have a career in a more professional working environment. As a result of the study, I suggested that Turkish Higher Education System combine an economic growth with a cherishing democratic environment to overcome brain drain.

Anahtar Kelimeler

Brain drain, international Turkish students, Turkish higher education

Kaynakça

• Agee, J. (2009). Developing qualitative research questions: A reflective process. International Journal of Qualitative Studies in Education, 22(4), 431-447, doi: 10.1080/09518390902736512
• Allen, R. E. S., & Wiles, J. L. (2015). A rose by any other name: Participants choosing research pseudonyms. Qualitative Research in Psychology, 13(2), 149-165, doi: 10.1080/14780887.2015.1133746
• American Psychological Association (APA). (2010). Publication manual of the American Psychological Association (6. Baskı). Washington, DC: American Psychological Association.
• Bacchi, A. (2016). Highly skilled Egyptian migrants in Austria: A case of brain drain or brain gain? Journal of Immigrant and Refugee Studies, 14(2), 198-219.
• Bakırtaş, T. ve Kandemir, O. (2010). Gelişmekte olan ülkeler ve beyin göçü: Türkiye örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(3), 961-974.
• Barnes, M. E., & Smagorinsky, P. (2016). What English/language arts teacher candidates learn during coursework and practica: A study of three teacher education programs. Journal of Teacher Education, 67(4) 338–355, doi: 10.1177/0022487116653661
• Basri, E., & Box, S. (2008). The global competition for talent: Mobility of the highly skilled. Paris: Organization for Economic Co-operation and Development (OECD).
• Beine, M., Docquier, F., & Rapoport, H. (2008). Brain drain and human capital formation in developing countries: Winners and losers. The Economic Journal, 118, 631-652.
• Bernard, T. L. (1971). The brain drain: Why do they come here? The Educational Forum, 35(3), 353-358, doi: 10.1080/00131727109340513
• Bouwel, L. V., & Veugelers, R. (2013). The determinants of student mobility in Europe: The quality dimension. European Journal of Higher Education, 3(2), 172-190, doi: 10.1080/21568235.2013.772345
• Bresler, L. (2008). Research as experience and the experience of research: Mutual shaping in the arts and in qualitative inquiry. LEARNing Landscapes, 2(1), 267-279.
• Burnard, P., Gill, P., Stewart, K., Treasure, E., & Chadwick, B. (2008). Analysing and presenting qualitative data. British Dental Journal, 204, 429-432.
• Cao, X. (1996). Debating ‘brain drain’ in the context of globalisation. Compare, 26(3), 269-285, doi: 10.1080/0305792960260303
• Çimen, M. (2018, 14 Kasım). 'Uluslararası lider araştırmacılar programı’ destekleri açıklandı. Akşam. https://www.aksam.com.tr/ adresinden erişilmiştir.
• DeVoretz, D. J. (2006). The education, immigration and emigration of Canada’s highly skilled workers in the 21st century. http://boards.amssa.org/research/members/viewPost/post_id:3033 adresinden erişilmiştir.
• Docquier, F. (2006). Brain drain and inequality across nations. IZA Discussion Paper no. 2440.
• Docquier, F. & Rapoport, H. (2012). Globalization, brain drain, and development. Journal of Economic Literature, 50(3), 681–730. doi: 10.1257/jel.50.3.681
• Farber, N. K. (2006). Conducting qualitative research: A practical guide for school counselors. Professional School Counseling, 9, 367–375.
• Gibson, J., & McKenzie, D. (2012). The economic consequences of ‘brain drain’ of the best and brightest: Microeconomic evidence from five countries. The Economic Journal, 122, 339-375, doi: 10.1111/j.1468-0297.2012.02498.x
• Köser-Akçapar, Ş. (2006). Do brains really going down the drain? Revue Européenne Des Migrations Internationals, 22(3), 79 -107, doi: 10.4000/remi.3281
• Krishna, V. V., & Khadria, B. (1997). Phasing scientific migration in the context of brain gain and brain drain in India. Science, Technology and Society, 2, 347–385.
• Kurtuluş, B. (2000). Dünya Biliminin Merkezi: A.B.D. Prof. Dr. Nusret Ekin’e Armağan içinde (ss. 177-186). Ankara: Türk Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası.
• Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Newbury Park, CA: Sage..
• Mazzarol, T. W., & Soutar, G. N. (2001). The global market for higher education: Sustainable competitive strategies for the new millennium. Cheltenham: Edward Elgar.
• Moguérou, P. (2006). The brain drain of Ph.D.s from Europe to the United States: What we know and what we would like to know. Florence: European University Institute Working Papers, Robert Schuman Centre for Advanced Studies Nu. 2006.
• Nelson, C., & Watt, S. (1999). Academic keywords: A devil’s dictionary for higher education. New York: Routledge.
• Ngoma, A. L., & Ismail, N. W. (2013). The determinants of brain drain in developing countries. International Journal of Social Economics, 40(8), 744-754, doi: 10.1108/IJSE- 05-2013-0109
• Oosterbeek, H. & Webbink, D. (2011). Does studying abroad induce a brain drain? Economica, 78, 347-366, DOI: 10.1111/j.1468-0335.2009.00818.x
• Öğrencinin ‘gelecek hayali’: Alman vatandaşı olmak. (2019, 23 Nisan). Cumhuriyet. http://www.cumhuriyet.com.tr adresinden erişilmiştir.
• Pazarcık, S. F. (2010). Beyin göçü olgusu ve Amerika Birleşik Devletleri üniversitelerinde çalışan Türk sosyal bilimciler üzerine bir araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale, Türkiye.
• Portes, A., & Celaya, A. (2013). Modernization for emigration: Determinants and consequences of the brain drain. Deadalus, 142(3), 170-184.
• Sağbaş, S. M. (2009). Beyin göçünün ekonomik ve sosyal etkileri: Türkiye örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
• Saldana, J. (2009). The coding manual for qualitative researchers. London: Sage.
• Stake, R. E. (1995). The art of case study research. Thousand Oaks: Sage.
• Tansel, A. ve Güngör, N. D. (2003). “Brain drain” from Turkey: Survey evidence of student non-return. Career Development International, 8(2), 52-69.
• Tansel, A. ve Güngör, N.D. (2004). Türkiye’den yurt dışına beyin göçü: Ampirik bir uygulama. Economic Research Center, Working Papers in Economics.
• Times Higher Education (THE). (2019). World university rankings. https://www.timeshighereducation.com/world-university-rankings/2019/world- ranking#!/page/1/length/25/sort_by/rank/sort_order/asc/cols/stats adresinden erişilmiştir.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Uluslararası Göç İstatistikleri. (t.y.). http://www.tuik.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
• Türkiye’yi terk ediyorlar. (2019, 23 Temmuz). Odatv. https://odatv.com adresinden erişilmiştir.
• United States Census Bureau. (2019). https://www.census.gov/ adresinden erişilmiştir.