Kayseri’de Yaşayan Çerkes Gençlerinin Kimlik-Siyaset Algısı: Siyasal İlgi, Bilgi ve Katılma Düzeyleri Üzerine Bir Çalışma

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 3, 706 - 744, 31.12.2020

Mehmet İnanç Özekmekçi Birsen Hekimoğlu

https://doi.org/10.30784/epfad.816281

Öz

2014 yılında Türkiye’de yaşayan Çerkesleri temsil amacıyla kurulan ilk siyasal parti olan Çoğulcu Demokrasi Partisi (ÇDP), Çerkeslerin ilk kez kendi kimlikleri üzerinden siyasal alanda var olabilmeleri açısından önemli bir kırılma noktasını ifade etmektedir. Parti, 2015 genel seçimlerine 7 ilde 9 bağımsız adayla girmiştir. Bu illerden biri de Çerkeslerin Türkiye’de en yoğun nüfusa sahip oldukları il olan Kayseri’dir. Seçim sonuçları Çerkes seçmen nüfusunun Kayseri bazında bir belirleyiciliğe sahip olduğunu göstermiştir. Buradan hareketle bu çalışma; Kayseri’de yaşayan 18-35 yaş aralığındaki Çerkes gençlerinin bu belirleyiciliğin ne kadar farkında olduklarını, Çerkes kimliği ile siyaset arasında nasıl bir ilişki kurduklarını, ayrıca genel olarak siyasal ilgi, bilgi ve katılma düzeylerini anlamayı hedeflemektedir. Çalışma 15 Mayıs 2018 - 18 Ağustos 2018 tarihleri arasında Kayseri’de belirtilen yaş aralığında yer alan 227 Çerkes genci ile yapılan anket ve yüzyüze derinlemesine görüşme yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Anket esas itibariyle ilki katılımcıların siyasal öznelere, kurumlara ve süreçlere yönelik ilgi, bilgi ve katılımını, diğeri ise ÇDP ile ilgili düşüncelerini, siyaset ile Çerkes kimliği arasında kurdukları ilişkiyi anlamaya yönelik sorulardan oluşmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çerkesler ve Siyasal Hayat, Çoğulcu Demokrasi Partisi, Kayseri Çerkes Topluluğu

A Study on Perceptions of Identity and Politics by the Circassian Youth in Kayseri and Their Level of Political Interest, Knowledge and Participation

Öz

The establishment of the Pluralistic Democracy Party (ÇDP) which is the first political party that claimed to represent the Circassians living in Turkey, in 2014, was a significant breaking point indicating the willingness of the community for the first time to express themselves in the political arena through their ethnic identity. The party entered the 2015 general elections with 9 independent candidates in 7 provinces including Kayseri which is supposed to be the most densely inhabited one by the Circassian population in Turkey. The election results revealed that the Circassian voters had a determining electoral role in Kayseri. Regarding this, this study aims to explore to what extend the Circassian youth between the ages of 18-35 living in Kayseri are aware of their role, how they establish a relationship between Circassian identity and politics, as well as their level of political interest, knowledge, and participation in general. The research was carried out in Kayseri province, between May 15, 2018 - August 18, 2018, using questionnaire survey and face-to-face interview method with 227 Circassian youth. The survey consists of two main parts; one measuring political interest, knowledge and participation of the respondents, and the other measuring their thoughts on ÇDP and the relationship they construct between politics and Circassian identity.

Anahtar Kelimeler

Circassians and Political Life, Pluralist Democracy Party, Kayseri Circassian Community

Kaynakça

• Alankuş, S. ve E. Taymaz, (2010). The formation of a Circassian diaspora in Turkey, [Unpublished essay], Retrieved from: https://scholar.google.com/
• Altın, H. (2017). 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’ne yapılan Çerkes göçleri, Belgi, 14(2), 580-591. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr.
• Aslan, C. (2006). Bir soykırımın adı: 1864 büyük Çerkes sürgünü, Uluslararası Suçlar ve Tarih, 1, 103- 155. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr.
• Aydemir, İ. (1988). Kuzey Kafkasyalıların göç tarihi. Ankara: Gelişim Matbaacılık.
• Bryman, A. (1988). Quality and quantity in social research. London: Unwin Hyman.
• Budak, M. Y. (2014). Ethnic identity and political participation: The case of Circassians in Uzunyayla (Unpublished Master Thesis). Koç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Collet, C. (2005). Bloc voting, polarization and the panethnic hypothesis: The case of Little Saigon, The Journal of Politics, 67(3), 907-933. doi: 10.1111/j.1468-2508.2005.00345.x
• Doğan, A. (2019). Osmanlı devleti’nde Çerkes muhacirlerin eğitim faaliyetleri ve Ğuaze gazetesinde eğitime dair yazılar, Vakanüvis-Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi, 4(1), 142-165. doi:10.24186/vakanuvis.540688
• Driscoll, D., Yeboah, A., Salib, P. ve Rupert, D. (2007). Merging qualitative and quantitative data in mixed methods research: How to and why not, Ecological and Environmental Anthropology, 3(1), 18-28. Retrieved from: https://digitalcommons.unl.edu
• Dündar, F. (2000). Türkiye nüfus sayımlarında azınlıklar (2. bs.). İstanbul: Çivi Yazıları.
• Fennemma, M. ve Tillie J. (2001). Civic community, political participation and political trust of ethnic groups, Connections, 24(1), 26-41. doi: https://doi.org/10.1007/978-3-322-85129-1_9
• Habiçoğlu, B.(1993). Kafkasya’dan Anadolu’ya göçler, İstanbul: Nart Yayıncılık.
• Harris, A. S. (2020). At the borders of identity: identity construction and racial bloc voting, Journal of Race, Ethnicity and Politics, 5(2), 326-355. doi: https://doi.org/10.1017/rep.2019.35
• Hatam, N. (2009) Türkiye’de Çerkes sayısı-1. Erişim adresi: http://www.circassiancenter.com/
• Hotko, S.H. (2007). Importance of Russian-Turkish war of 1877-1878 for the Circassian history. In Ö. Turan (Ed.), The Ottoman-Russian war of 1877-78 içinde (s. 221-226). Ankara: The Adygheyan Republican Institute of Humanitarian Researches.
• İğdemir, U. (1989). Biga ayaklanması ve Aznavur olayları. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Karpat, K. (2003). Osmanlı nüfusu (1830—1914), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Karpat, K. (2004). 21 Mayıs sürgünü, Nart Dergisi, 21(2), 12.
• Kaya, A. (2007). Diasporada Çerkes kimliğinin dönüşümü: Değişen siyasal konjonktür karşısında yeniden tanımlanan etnik sınırlar. S. C. Mazlum ve E. Doğan (Ed.), Sivil toplum ve dış politika: yeni sorunlar, yeni aktörler içinde, (s. 57-76) İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Kaya, A. (2004). Political participation strategies of the Circassian diaspora in Turkey, Mediterranean Politics, 9(2), 221-239. doi: https://doi.org/10.1080/1362939042000221286
• Kaya, A. (2005). Circassian diaspora in Turkey: Stereotypes, prejudices and ethnic relations. In N. K. Burçoğlu ve S. G. Miller (Ed.), Representations of the others in the Meditarrenean world and their impact on the region, (s. 217-240), Istanbul: The ISIS Press.
• Kaya, A. (2011). Türkiye’de Çerkesler: diasporada geleneğin yeniden icadı, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• McCarthy, J. (1988). Ölüm ve sürgün, İstanbul: İnkılap Kitapevi.
• Okur, M. (2016). İngiliz belgelerine göre Kırım Savaşı sonrasında Kafkasya’dan Anadolu’ya ve Balkanlara yapılan göçler, A. Köksal (Ed.), Zamanın izleri: işgal, göç ve muhacirlik içinde, (s. 57-76), Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Yayınları.
• Özden, M. (2015, 11 Nisan). Listeler asıldı kel göründü, Özgür Çerkes, Erişim adresi: http://www.ozgurcerkes.com
• Özden, M. (2018, 25 Haziran). TBMM’de hiç Çerkes vekil oldu mu ?, Özgür Çerkes, Erişim adresi: http://www.ozgurcerkes.com
• Özden, M. (2018). Çerkes siyasallaşmasının öncüleri, İstanbul: Apra Yayıncılık.
• Özgen, N. (2015). Demographic development and some cultural characteristics of Anatolian Circassians. In R. Efe, M. Ayışığı, Ö. Düzbakar ve M. Arslan (Ed.), Turkey at the Beginning of 21st Century: Past and Present, (s. 394-442), Sofia: St. Kliment Ohridski University Press.
• Özgür, E. (2011). The North Caucasian and Abkhazian diasporas: Their lobbying activities in Turkey. In Karina Vamling (Ed.), Caucasus Studies: Migration, Society and Language (s. 80-87), Papers From the Conference November 28-30, 2008, Malmö University.
• Peace, T. ve Biraderi, P. A. (2015). Bloc votes and bradford: Investigating the Respect Party’s campaign strategy, British Journal of Politics and International Relations, 17(2), 224-243. Doi: https://doi.org/10.1111/1467-856X.12057
• Shami, S. (1998). Circassian encounters: The self as other and the production of the homeland in the North Caucasus, Development and Change, 29(4), 617 646. doi: https://doi.org/10.1111/1467- 7660.00093
• Stewart, B. ve McGauvran, R. J. (2019). Structural inequality and ethnic bloc voting, Social Science Quarterly, 100(4), 1072-1093. doi: https://doi.org/10.1111/ssqu.12614
• Sunata, U. (2019). Transnational solidarity of Circassians in-between Caucasus and Middle East. In G. R. Musolf (Ed.), Conflict and Forced Migration: Escape From Oppression and Stories of Survival, Resilience, and Hope Studies in Symbolic Interaction, (s. 71-88), Michigan: Emerald Publishing.
• Uhlaner, C. J., B. E. Cain ve R. D. Kiewiet (1989), Political participation of ethnic minorities in the 1980s, Political Behavior, 11, 195-231. doi: https://doi.org/10.1007/BF00992297.