AKADEMİK PERSONELİN KURUMLARINA İLİŞKİN ALGILADIKLARI VE TERCİH ETTİKLERİ ÖRGÜT KÜLTÜRÜ TİPLERİ

Yıl 2010, Sayı: 36, 73 - 88, 20.05.2015

Ramazan Erdem , Orhan Adıgüzel Aslı Kaya

Öz

Bu çalışmada, Fırat Üniversitesi örneğiyle, akademik personelin kurumlarını ilişkilendirdikleri ve tercih ettikleri örgüt kültürü eğilimleri, Cameron ve Quinn’in “rekabetçi değerler modeli” çerçevesinde incelenmiştir. Modelde klan, adhokrasi,  hiyerarşi ve pazar kültürü olmak üzere dört örgüt kültürü tipi bulunmaktadır. Akademik personelden 100 puanı her bir örgüt kültürü tipine ilişkin ifadelere dağıtması istenmiştir. Mevcut uygulamalar çerçevesinde akademik personelin çalıştığı kurumu dört örgüt kültürü tipi ile ne kadar ilişkilendirdiği ve yine dört örgüt kültürü tipinden hangisinin ne kadar olması gerektiği ortaya konmuş ve mevcut durum ile olması gereken durum kıyaslanmıştır. 150 akademik personelin katıldığı çalışmanın verileri 2009 yılı Kasım ve Aralık aylarında toplanmıştır. Araştırma sonucuna göre; akademik personel çalıştığı kurumu, daha çok hiyerarşi ve pazar kültürü ile ilişkilendirmiş ancak egemen olması gereken örgüt kültürü tipinin daha çok adhokrasi ve klan kültürü olduğunu belirtmiştir. Demografik değişkenlerin çalışılan kurumun ilişkilendirildiği ve olması gereken örgüt kültürü tipleri ile ilgili herhangi bir anlamlı etkiye sahip olmadığı da tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Örgüt Kültürü, Akademik Personel, Hiyerarşi Kültürü, Pazar Kültürü, Adhokrasi Kültürü, Klan Kültürü.

Kaynakça

• AKBABA Atilla; (2002), “Örgütsel Kültür”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(3), ss. 1–32.
• ASHKANASY Neal M; Celeste P. M. WILDEROM ve Mark F. PETERSON; (2000), Handbook of Organizational Culture & Climate, Sage Publications, 629s.
• BERBEROĞLU Güneş; Senem BESLER ve Zümrüt TONUS; (1998), “Örgüt Kültürü: Ankara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Ör- güt Kültürü Araştırması”, Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bi- limler Bilimler Fakültesi Dergisi, 1-2, ss. 29-52.
• CAMERON Kim S.; (2008), Positive Leadership: Strategies for Extraordinary Performance, Berrett Koehler Publishers, 132s.
• CAMERON Kim S.; (2005), Organizational Effectiveness: Its Demise and Re-emergence Through Positive Organizational Scholarship, Michigan Ross School of Business, Handbook of Management Theory: The Process of Theory Development, Oxford University Press, London, ss. 1-24.
• CAMERON Kim S. ve R. S. QUINN; (1992), Report on “Diagnosing and Changing Organizational Culture”, Massachusetts, Adison-Wesley, 242s.
• CAMERON Kim ve Sarah J. FREEMAN; (1991), “Cultural Congruence, Strength and Type: Relationships to Effectiveness”, Research in Organizational Change and Development, 5, ss. 23–58.
• CAMERON Kim S. ve David A. WHETTEN; (1996), “Organizational Effectiveness and Quality: The Second Generation”, Handbook of Theory and Research, 11, ss. 265–306.
• CAMERON Kim S. ve David A. WHETTEN; (1981), “Perceptions of Organizational Effectiveness Over Organizational Life Cycles”, Administrative Science Quarterly, 26(4), ss. 525–544.
• CAMERON Kim S. ve Mary TSCHIRHART; (1992), “Postindustrial Environments and Organizational Effectiveness in Colleges and Universities”, The Journal of Higher Education, 63(1), ss. 87–108.
• CAN Halil; Öznur AŞAN ve Eren MİSKİ; (2006), Örgütsel Davranış, Arıkan Basım, 469s.
• ÇETİN ÖLÇÜM Münevver; (2004), Örgüt Kültürü ve Örgütsel Bağlılık, Nobel Yayınları, Ankara, 150s.
• DURĞUN Serpil; (2006), “Örgüt Kültürü ve Örgütsel İletişim”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, ss. 112–132.
• ERDEM Ramazan; (2007), “Örgüt Kültürü Tipleri İle Örgütsel Bağlılık Arasın- daki İlişki”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(2), ss. 63–79.
• EREN Erol; (2000), Örgütsel Davranış Ve Yönetim Psikolojisi, Beta Yayın- ları, İstanbul,597s.
• ERGÜN Ercan; (2007), “Kurum Kültürünü Analiz Etmede Quinn ve Cameron’un Rekabetçi Değerler Analizi”, 15. Yönetim Ve Organi- zasyon Kongresi, ss. 266–271.
• HULT G. Tomas M.; David J KETCHEN ve Ernest L. NICHOLS; (2002), “ An Examination of Cultural Competitiveness and Order Fulfillment Cycle Time Within Supply Chains”, The Academy of Management Journal, 45(3), ss. 577–586.
• KÖSE Sevinç ve Aylin ÜNAL; (2003), Farklı Toplumsal Kültürler Örgüt Yapıları Liderlik Davranışları, İmaj Basım, İzmir,153s.
• LUND Daulatram B.; (2003), “Organizational Culture ve Job Satisfaction”, The Journal of Business &Industrial Marketing, 18(3), ss. 219–236.
• NAMAN John L. ve Dennis P. SLAVIN; (1993), “Entrepreneurship and The Concept of Fit: A model and Emprical Test”, Strategic Management Journal, 14, ss. 137–153.
• NICHOLS Ernest L; Donna Retzlaff ROBERTS ve Mark N. FROLICK; (1996), “Reducing Order Fullfillment Cycle Time in an International Supply Chain”, Cycle Time Research, 2(1), ss, 13–31.
• ÖCAL Hülya ve Veysel AĞCA; (2010), “Teknolojik Değişim Hızına Bağlı Olarak Farklılaşan Endüstri Yapılarının Örgüt Kültürü Ve İşletme Performansı Üzerine Etkileri”, Ege Üniversitesi Akademik Bakış Dergisi, 10(1), ss. 157–182.
• OGBONNA Emmanuel ve Lloyd C. HARRIS; (2000), “Leadership Style, organizational culture and performance: emprical evidence from UK companies”, Journal of Human Resource Management, 11(4), ss. 766-788.
• PARKER Martin; (2003), Organizational Culture and Identity, Sage Publications, Britain, 272s.
• POTHUKUCHI Vijay; Fariborz DAMANPOUR; Jaepil CHOI; Chao C. CHEN ve Seung Ho PARK; (2002), “National and Organizational Culture Differences and International Joint Venture Performance”, Journal of International Business Studies, 33(2), ss. 243–265.
• POWYS COWPER John; (2006), The Meaning of Culture, Barns and Nobles, USA, 320s.
• SCHEIN Edgard H.; (2010), Organizational Culture and Leadership, Jossey Bass, USA, 436s.
• SCOTT Tim; Russell MANNION; Huw DAVIES ve Martin MARSHALL; (2003), “The Quantitative Measurement of Organizational Culture in Health Care: A Review of the Available Instruments”, Health Services Research, 38(3), ss. 923–945.
• UBIUS Ülle ve Ruth ALAS; (2009), “Organizational Culture Types as Predictors of Corporate Social Responsibility”, Engineering Economics, 1(61), ss. 90-99.
• ZAMMUTO, Raymond F. ve Jack Y. KRAKOWER; (1991), “Quantitative and Qualitative Studies of Organizational Culture”, Research in Organizational Change and Development, ss. 83–114.