Miras Turizmi Açısından Atatürk Evleri

Yıl 2004, Cilt: 14 Sayı: 41, 119 - 138, 01.09.2004

Alpaslan Aliağaoğlu Kadir Temurçin

Öz

Dünya üzerinde en büyük gösteri olarak tanımlanan turizm olgusu, giderek daha yaygın hale
gelmektedir. Bu duruma paralel olarak, turizm sektörünün ekonomik sektörler arasındaki önemi de
artmaktadır. Bu önem artışına ilâve olarak, turizm türleri de çeşitlilik kazanmaktadır. Ortaya çıkan
turizm türlerinden biri de miras turizmidir. Farklı şekillerde tarif edilen miras turizmi, kısaca, nesilden
nesile aktarılan değerler üzerine kurulu turizm türü olarak tarif edilebilir. Miras turizmi kendine has
özellikleri ve çekicilikleri olan bir turizm çeşididir. Bu çekiciliklerden birisi de tarihî kişilerin (yazar,
sanatçı, besteci, siyaset adamı, askerî lider, popüler kültür lideri) evleri ve çalışma yerleridir. Bu
açıdan Türkiye önemli çekiciliklere sahiptir. Bu çekicilikler arasında ulusal devlet oluşumuz açısından
“Atatürk Evleri” önem taşımaktadır. Çalışmada yurt sathında yaygın olarak bulunan “Atatürk Evleri”
ele alınmakta; “Atatürk Tur Güzergâhı” üzerinde “Sosyal Nitelikli Gençlik Miras Turizmi” yapılması
önerilmektedir. Konunun sosyal nitelikli oluşu yurt sathında yaygın, çok sayıda Atatürk Evinin
varlığına bağlıdır. Dolayısıyla önerilen miras turizmi devlet tarafından mali yönden desteklenmelidir.
“Atatürk Evleri”, bazı kısımlar hariç, ülkemiz demiryolu ağı ile örtüşmektedir. Böylece Türkiye
demiryolu ağının hemen hemen tamamı “Atatürk Tur Güzergâhı” olarak kabul edilebilir. Ucuz
taşımacılık sayesinde, demiryolu, sosyal nitelikli olan bu turizm faaliyetini kolaylaştıracaktır. Bir
başka kolaylık ise bu evlerin yer aldığı yerleşmelerde Yüksek Öğrenim Kurumlannın mevcudiyetine,
dolayısıyla öğrenci yurtlarının yaygınlığına bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Miras turizmi zamanla uluslararası boyut kazanmalıdır. Bu durum için Atatürk’ün dünya
ölçüsünde önemli bir şahsiyet oluşu yeterlidir. 

Anahtar Kelimeler

Turizm, Miras Turizmi, Tur, Atatürk, Ev

Atatürk’s Houses From The View Of Tourism Heredity

Öz

Described as the biggest show on the earth, tourism fact is becoming more and more well-known.
Parellel to this case, importance of tourism sector among other sector goes up. In addition to its
growing importance, tourism activities are diversifying too. Heritage tourism is of one sorts of
tourism recently come into existance. Described in different manner, heritage tourism can be shortly
defıned as a kind of tourism based on things inherited by one generation to another. Heritage tourism
is of a tourism with its own attributes and attractions. One of the attractions, which is important to our
subject, is attractions related to historic figures, being homes or working places of writers, artists,
composers, politicians, military leaders or leaders of popular cultures. In this context, Turkey has
considerable potantials and attractions. When it is looked from the wiev of State formation,
“Atatürk’s Houses” are the most signifıcant among these attractions. In this study, “Atatürk’s
Houses” which are common in our country, are dealt vvith. İt is suggested “Youth Heritage Tourism
with Social Attrubutes on the Atatürk Tour Route” be put into practice. Why the subject has social
attributes is based on its vvidespread distiribution on our country and the presence of several “Atatürk
Houses”. Heritege tourism suggested should be, by implication, financed by the state. “Atatürk’s Houses”, expect for some parts of our country, coincede with country’s railway network system.
Thus, almost the country’s ali railway network can be accepted as “Atatürk Tour Route”. Railway
will make this kinds of tourism easy owing to its cheapness. Another convenience coming into
existance is that there exist some üniversities in places where there are dormotories.
In the course of time, heritage tourism suggested sould gain intemational dimention. For this,
there is enough reason, being Atatürk’s worldwide importance.

Anahtar Kelimeler

Tourism, Heritage Tourism, Tour, Atatürk Houses

Kaynakça

• Altıner, A., (1974), Her Yönüyle Atatürk (2. Basım), Bakış Matbaası, İstanbul.
• Araz, N., (1999), Atatürk Evleri, Dünya Yayınlan, İstanbul.
• Boniface, P., Fowler, P.J., (1993), Heritage and Tourism in ‘the global village’, Routledge, London.
• Chang, T.C., (1999), “Local Uniqueness in the Global Village: Heritage Tourism in Singapere”, Professional Geographer, 51(1), pp. 91-103.
• Confer, J.C., Kerstetter, D.L., (2000) “Past Perfect: Explorations of Heritage Toursm”, Parks & Recreation, Vol. 35, Issue 2, s. 38-57.
• Doğaner, S., (1996), “Türkiye’de Turizm Ulaştırması”, AKDTYK, Coğ. Bil. ve Uyg. Kol., Coğ. Araş. S.4, s. 19-47.
• Erzurum İl Turizm Envanteri, (2003), Erzurum Valiliği İl Özel İdare Müdürlüğü, Erzurum.
• Gunn, C.A., (1988 ), Tourism Planning, Taylor & Francis, New York.
• Hospers, G., (2002), “Industrial Heritage Tourism and Regional Restructuring in the European Union”, European Planning Studies, Vol. 10, No. 3, s. 398.
• İnanç, N., Sargın, A., Aksakallı, M., (1998), Yürüyen Köşk, TC Çevre Bakanlığı, Çevre Eğitimi ve Yayın Daire Başkanlığı, Ankara.
• Johnson, N. C., (1996), “ Where Geography and History Meet: Heritage Toursim and the Big House in Ireland”, Annals of Association of American Geographers, 86(3), pp. 551-566.
• Kozak, N., Kozak, M.A., Kozak, M., (2001), Genel Turizm, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Light, D., (2000), “Gazing on communism: heritage tourism and post-communist identities in Germany, Hungary and Romania”, Tourism Gegraphies 2(2), s. 160.
• McCain, G., N.M. Ray., (2003), “Legacy tourism: the research for personel meaning in heritage travel”, Tourism Menagement.
• Mclntosh, R.W., Goeldner, C.R., (1986), Tourism Principles, Practices, Philosophies, John Wiley & Sons, Inc. New York.
• McNulty, R.H., (1985), “Revitalizing Industrial Cities Through Cultural Tourism”, International Journal of Environmental Studies, Vol 25, pp. 225-228. Parks & Recreation, (2000), “Research into action: History Promotes itself’. pp. 39-57.
• Pretes, M., (2003), “Tourism and Nationalism”, Annals ofToursim Research, Vol. 30, Issue l,pp. 125-142.
• Önder, M., (1993), “Atatürk Evleri, Atatürk Müzeleri”, AKDTYK ATAM, Ankara.
• Özgüç, N., (1998), Turizm Coğrafyası, Özellikler, Bölgeler, Çantay Kitabevi, İstanbul.
• Rabinson, H., (1976), A Geography of Tourism, Macdonald and Evans, London.
• Short, J.R., Benton, L.M., Luce, W.B., Walton, J., (1993),“Reconstructing the Image off an Industrial City”, Annals o f Asssociation of American Geographers 83(2), pp. 207-224.
• Talipoğlu, İ., (1998), Büyük Taarruz Başkomutan Tarihî Millî Parkı, TC Orman Bakanlığı, Millî Parklar ve Av Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü, Afyonkarahisar.
• Toskay, T., (1983), Turizm, Turizm Olayına Genel Yaklaşım, Der Yayınlan, İstanbul.
• Türkçe Sözlük, (1988), AKDTYK Türk Dil Kurumu, Ankara.
• Türkiye Müzeleri, (2002), TC Kültür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Williams, S., (1998), Tourism Geography, Routledge, London.
• Üyümez, M., Yılmaz, E., (1995), “Eski Belediye Binası Zafer Müzesi”, Beldemiz Afyon, Yıl 11, S. 40, s. 11-12.
• Yale, P., (1991), From Tourist Attractions to Heritage Tourism, ELM Publications, Huntingdon.