Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Mesleklerinden Beklentileri ve Mesleki Tükenmişlik Algıları

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 37, 40 - 60, 01.12.2014

Nazım Bayrakdar

Öz

İnsan düşünebilme yetisi olan ve bu nedenle amaçlı davranışlarda bulunan bir varlıktır. Bu bakımdan hiçbir insanın, kendisi için anlam/değer taşımayan bir meslekte çalışmayı tercih etmesi düşünülemez. Mesleğin kendisi için taşıdığı anlam ve değer nedeniyle her birey mesleğine çeşitli beklentilerle başlamaktadır. Din gibi kutsal sayılan bir olgunun öğretimi ile ilgili olması yönüyle Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin de mesleklerine çeşitli beklentilere sahip olarak başlamaları beklenir. Söz konusu beklentiler Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin meslekleri ile aralarındaki bağların güçlü kalmasına ve mesleklerini coşku dolu bir şekilde icra etmelerine katkı sağlayabilir. Söz konusu beklentilerin karşılanmaması durumunda ise onlar hayal kırıklığı yaşayabilir ve zamanla mesleklerinden soğuyabilirler. Karma yöntemle yapılan bu araştırmada, “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin meslekleri ile ilgili beklentilerinin karşılanma durumuna ilişkin kanaatleri mesleki tükenmişlik algılarını nasıl etkilemektedir?” sorusuna cevap aranmıştır. Araştırma neticesinde Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin bir kısmının mesleki tükenmişlik hissini diğerlerinden daha yoğun yaşamalarında meslekleri ile ilgili hedefledikleri başarıya ulaşamadıkları, öğrencilerin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersine yeterince ilgi göstermedikleri, okul idarecileri ve meslektaşlarından bekledikleri sosyal desteği alamadıkları kanaatini taşımalarının etkili olabileceği tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Mesleki Tükenmişlik, Beklentiler, Din, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi

RELIGIOUS CULTURE AND MORAL EDUCATION TEACHERS’ EXPECTATIONS OF THEIR PROFESSION AND PERCEPTIONS OF PROFESSIONAL BURNOUT

Öz

Human is a being that has ability of thinking, so there is a purpose of human behavior. In this regard, anybody prefers to work in a meaningless/ insignificant profession for themselves that is unthinkable. Due to meaning and value of profession for themselves, each individual starts with a variety of expectations to profession. Religious Culture and Moral Education Teachers are expected to begin their profession as acquired various expectations because of teaching a value accepted as holy like religion. Such expectations can contribute that between Religious Culture and Moral Education Teachers’ and relation their profession remains effectively and they perform enthusiastically. If these expectations weren't met, they would feel disappointed and would alienate from their profession with time. With this study was used a mixed method ‘the notions related to meeting the expectations of Religious Culture and Moral Education Teacher about their profession how does it affect perception of professional burnout?’ searched this question. As a result of this study, some of Religious Culture and Moral Education Teachers feel professional burnout more intense than the others because they cannot reach their target achievement about their profession; students aren’t interested in Religious Culture and Moral Education Course sufficiently, the notion that they could not receive social support from school administrators and colleagues to be effective have been determined

Anahtar Kelimeler

Professional Burnout, Expectations, Religion, Religious Culture and Moral Education

Kaynakça

• Arı, Güler Sağlam ve Emine Çına Bal, “Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi”, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt 15, Sayı 1, 2008, s.131-148
• Basım, H. Nejat ve Harun Şeşen, “Tükenmişliğin Örgüt İçi Girişimciliğe Etkisi: Sağlık Sektöründe Bir Araştırma”, ÖDTÜ Gelişme Dergisi, Sayı 35, 2009, s. 41- 60
• Barutçu, Esin, “Günümüzün Önemli Sorunlarından Biri Olarak Tükenmişlik Sendromu ve Denizli’de Yapılan Bir Araştırma”, Ege Akademik Bakış Dergisi, Cilt 8, Sayı 2, Yıl: 2008, s. 541-561
• Coşkun, Mehmet Kamil, “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 12, Sayı 1, Yıl 2012, s. 101- 113
• Demir, Ayten, “Hemşirelikte Tükenmişliğe Bir Bakış”, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Cilt 7, Sayı 1, 2004, s.71-80
• Freudenberger, Herbert J., “Staff Burn-out”, Journal of Social Issues, Vol. 30, No 1, 1974, p.159-165
• Gümüş, Hülya, Farklı mesleklerde Çalışanların İş ve Yaşam Doyumlarının Tükenmişlik Düzeyleri Açısından Karşılaştırılması, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yıl 2006 (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Izgar, Hüseyin, Okul Yöneticilerinde Tükenmişlik, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara 2003
• Kurbanoğlu, S. Serap, “Öz-Yeterlik İnancı ve Bilgi Profesyonelleri İçin Önemi”, Bilgi Dünyası Dergisi, Cilt 5, Sayı 2, 2004, s. 137-152
• Maslach, Christina and S. E. Jackson, “The Measurement of Experienced Burnout”, Journal of Occupational Behavior, Vol. 2, Year 1981, p. 99-113
• -----------, “Burnout in Organizational Settings”, Applied Social Psychology Annual, Vol. 5, 1984, p.133-153