Sözcük Türlerinin Öğretiminde Beyin Temelli Öğrenmeye Yönelik Uygulamaların Kalıcı Öğrenme Üzerine Etkisi

Yıl 2020, , 145 - 163, 30.04.2020

Bircan Eyüp , Latife Kırbaşoğlu Kılıç

https://doi.org/10.17556/erziefd.541453

Cited By: 1

Öz

Bu
çalışmanın amacı, sözcük türlerinin öğretiminde beyin temelli öğrenmeye dayalı
uygulamaların öğrencilerin öğrendiklerinin kalıcı olmasında etkili olup
olmadığını incelemektir. Çalışmada ön test son test kontrol gruplu araştırma
deseni kullanılmıştır. Çalışma grubunu Trabzon il merkezinde bulunan Millî
Eğitim Bakanlığına bağlı Mehmet Akif Ersoy Ortaokulunun 6. sınıflarında öğrenim
gören 66 öğrenci oluşturmaktadır. Yansız örneklem atama
yöntemiyle gruplardan biri deney (34), biri kontrol (32) grubu olarak atanmıştır.
Deney grubunda sözcük türleri beyin temelli öğrenme uygulamalarına yönelik
işlenirken, kontrol grubunda geleneksel yöntemle işlenmiştir. Uygulamalar sekiz
hafta sürmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak ‘Kişisel Bilgi Formu’
(KBF) ve ‘Sözcük Türleri Başarı Testi’ (STBT) 
kullanılmıştır. KBF uygulamaların başında öğrencilere ait demografik
bilgileri belirlemek amacıyla kullanılmıştır. STBT uygulamanın başında, sonunda
ve öğrencilerin öğrendiklerinin ne kadar kalıcı olup olmadığını belirlemek
amacıyla uygulama bittikten dört ay sonra tekrar uygulanmıştır. Verilerin
analizinde betimsel istatistiksel yöntemler, karışık ölçümler için ANOVA ve tek
faktörlü ANOVA teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda beyin temelli
öğrenmeye dayalı uygulamaların yapıldığı deney grubu öğrencileri lehine anlamlı
bir fark bulunmuştur. Ancak grupların kendi içerisinde son test ve kalıcılık
testi puanlarına bakıldığında kontrol grubunda unutma oranının deney grubuna
oranla daha az olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Sözcük türleri, beyin temelli öğrenme, dil bilgisi öğretimi

The Effect of Brain-Based Learning Applications on Permanent Learning in Teaching Parts of Speech

Öz

The aim of this study is to investigate the effect of brain-based learning-based practices on students' permanent learning in teaching parts of speech. In this study, a pre-test post-test control group research design was used. The study group consisted of 66 students studying in the 6th grade of Mehmet Akif Ersoy Secondary School in the city center of Trabzon. With an unbiased sampling method, one of the groups was assigned as a control group (32) other was as an experimental group (34). In the experimental group, parts of speech were processed with brain-based learning applications, whereas in the control group, they were treated with traditional methods. Applications lasted eight weeks. `Personal Information Form` (PIF) and ‘Parts of Speech Achievement Test` (PSAT) were used as data collection tools. In the analysis of the data, descriptive statistical methods, ANOVA for mixed measurements, and single-factor ANOVA techniques were used. As a result of the study, a significant difference was found in favor of experimental group students in which brain-based learning-based applications were made. However, when the last test and retention test scores of the groups were examined, it was observed that the rate of forgetting in the control group was less than in the experimental group.

Anahtar Kelimeler

Parts of speech, brain-based learning, grammar teaching, permanent learning

Kaynakça

• Aksan, D. (1994). Anadili. TÖMER Dil Dergisi, 16, 63-71.
• Aytaş, G. ve Çeçen, A. (2010). Ana dili eğitiminde dil bilgisi öğretiminin yeri ve önemi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 15 (27), 77-89.
• Akyürek, E. (2012). Beyin temelli öğrenme yaklaşımının ilköğretim fen ve teknoloji dersi 8. sınıf öğrencilerinin akademik başarı, derse yönelik tutum, motivasyon ve hatırlama düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ahi Evran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırşehir.
• Baştuğ, M. ve Korkmaz, İ. (2010). Beyin temelli öğrenme yaklaşımının ilköğretim 5. sınıf sosyal bilgiler öğretiminde kullanılması. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 407-421.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Deneysel desenler. Ankara: Pegem Akademi.
• Caine, R. N. and Caine, G. (1991). Making connections: teaching and the human brain. Alexandria, Virginia: Association for Supervision and Curriculum Development.
• Caine, R. N. and Caine G. (2002). Making connections teaching and the human brain.(Çev. Gülten Ülgen). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Çengelci, T. (2007). Sosyal bilgiler dersinde beyin temelli öğrenmenin akademik başarıya ve öğrenmenin kalıcılığına etkisi. İlköğretim Online, 6(1), 62-75.
• Çoban, A. (2011). Öğrenme öğretme kuram ve yaklaşımları. (Ed. Behçet Oral) Beyin temelli öğrenme (ss. 447-478). Ankara: Pegem Akademi.
• Demir, R. (2016). Beyin temelli öğrenme yaklaşımına dayalı olarak işlenen din kültürü ve ahlak bilgisi derslerinin akademik başarı ve kalıcılık üzerindeki etkisi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 3/1, 137-164.
• Demirel, Ö. (2002). Türkçe öğretimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Doğanay, A. ve Tok, Ş. (2007). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ahmet Doğanay (Ed.) Öğretimde çağdaş yaklaşımlar( ss. 215-277). Ankara: PegemA Yayıncılık.Duman, B. (2009). Neden beyin temelli öğrenme? Ankara: Pegem Akademi.
• Erdem, İ. (2007). İlköğretim II. kademede dil bilgisi öğretiminin sorunları üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Erdem, İ. (2008). Öğretmen görüşlerine göre dil bilgisi konularının öğretilme güçlükleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (1).
• Erduran Avcı, D. (2007). Beyin temelli öğrenme yaklaşımının ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin fen bilgisi dersindeki başarı, tutum ve bilgilerinin kalıcılığı üzerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Görgün, S. (2010). Türkçe dersinde beyin temelli öğrenmenin akademik başarıya ve kalıcılığa etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Güneş, F. (2007). Türkçe öğretimi ve zihinsel yapılandırma. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Hasra, K. (2007). Beyin temelli öğrenme yaklaşımıyla öğrenme stratejilerinin öğretiminin öğrencilerin okuduğunu anlama becerisi üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• İnci, N. (2010). Fen ve teknoloji dersinde beyin temelli öğrenmenin akademik başarı, tutum ve hatırlama düzeyine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• İnci, N. (2014). Beyin temelli öğrenme tasarımlarının öğrencilerin akademik başarı, tutum ve öğrenmelerinin kalıcılığı üzerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Jackson, P. (2001). The effects of teaching methods and 4 mat learning styles on community college students’ achievement, attitudes and retetion in introductory microbiology. Unpublished Doctorate’s Theses. Lynn Universiyt, Boca Raton, Florida.
• Karadüz, A. (2006). İlköğretim Türkçe dil bilgisi kitaplarının ‘öğreticilik’ kavramı bağlamında eleştirisi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 13-31.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaufman, E. K., Robinson, J. S., Bellah, K. A., Akers, C., Haase-Wittler, P. and Martindale, L. (2008). Engaging students with brain-based learning. Techniques. September, 50-55.
• Odabaşı, B. (2010). Beyin temelli öğrenme yaklaşımının öğrenci başarısı üzerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
• Öner, E. (2008). Fen ve teknoloji öğretiminde, beyin temelli öğrenme yaklaşımı’nın ilköğretim öğrencilerinin başarısına, tutumuna ve hatırda tutma düzeyine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Muğla Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
• Özbay, M. ve Balcı, A. (2008). İlköğretim okullarında Türkçe dil bilgisi öğretimi ve 2005 Türkçe öğretim programı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41, 175-199.
• Özbay, M. (2009). Türkçe özel öğretim yöntemleri II. Ankara: Öncü Kitap.
• Özden, M. (2005). Fen bilgisi dersinde beyin temelli öğrenmenin akademik başarıya ve hatırlama düzeyine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Palavan Ö. ve Başar E. (2014). Hayat bilgisi dersinde beyin temelli öğrenmenin öğrencilerin başarılarına ve kalıcılığa etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18/1.
• Palavan, Ö. (2018). Fen bilimleri dersinde beyin temelli öğrenme etkinliklerinin akademik başarıya etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22/3, 1437-1456.
• Phillips, J. M. (1995). From neurons to brainpower: cognitive neuroscience and brain-based learning. Indiana University.
• Politano, C. and Paquin, J. (2000). Brain-based learning with class. Canada: Peguis Publishers.
• Tüfekçi, S. (2005). Beyin temelli öğrenmenin erişiye, kalıcılığa, tutuma ve öğrenme sürecine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ünalan, Ş. (2006). Türkçe öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Üstünoğlu, E. (2007). Beyin temelli öğrenmeye eleştirel bir yaklaşım. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (2), 467-476.
• Weimer, C. (2007). Engaged learning through the use of brain-based teaching: a case study of eight middle school classroom. Ph.D Thesis, Northern Illinois University.
• Wolfe, P. (2001). Brain matters: translating research into classroom pracitce. Alexandria, Virginia: Association for Supervision and Cirriculum Development.
• Yücel, C. (2011). Beyin temelli öğrenme yaklaşımına göre fen ve teknoloji öğretiminin akademik başarı ve tutum üzerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.