Aytül Akal`ın Gökyüzünde Balonlar Adlı Öykü Kitabının Söz Varlığı

Yıl 2016, Cilt: 18 Sayı: 1, 425 - 444, 29.06.2016

Serap Uzuner Yurt

https://doi.org/10.17556/jef.61125

Cited By: 3

Öz

Çocuklar için yazılmış edebî eserlerin söz varlığı açısından zengin olması önemlidir. Bu araştırmanın amacı Aytül Akal`ın Gökyüzünde Balonlar adlı öykü kitabının söz varlığını tespit etmektir. Nitel araştırma yaklaşımı benimsenerek gerçekleştirilen araştırmanın verileri doküman incelemesi yoluyla elde edilmiştir. İçerik analizi ile söz varlığı ögeleri olan kelimeler, deyimler, atasözleri, ikilemeler, kalıp (ilişki) sözler ve özel isimler, tespit edilmiştir.

Aytül Akal`ın Redhouse Kidz Yayınlarından çıkan Gökyüzünde Balonlar adlı öykü kitabının söz varlığını tespit etmek amacıyla öykülerde yer alan kelimeler, kök ve gövde hâline getirilerek bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Bilgisayar ortamına atılan öykü metni, Cibakaya programının 2.3. sürümü kullanılarak sözcüklerin sıklık dizini oluşturulmuştur. Sonuç olarak eserin  kelime hazinesi ve deyimler bakımından zengin, diğer söz varlığı unsurları (atasözleri, kalıp sözler) açısından yetersiz olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Aytül Akal, çocuk edebiyatı; söz varlığı; öykü

Kaynakça

• Akal, A. (2014). Gökyüzünde balonlar. İstanbul: Redhouse Kidz Yayınları.
• Aksan, D. (2006). Anadilimizin söz denizinde. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Aksan, D. (2007). Her yönüyle dil. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Aksan, D. (2015). Türkçenin söz varlığı. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Aksan, Y. , Mersinli Ü. & Yaldır Y. (2011). İlköğretim Türkçe ders kitapları derlemi ve Türkçe ulusal dil derlemi örneklemindeki sözcük sıklıkları, V. D. Günay & diğ. (haz.) Türkçe öğretimi üzerine çalışmalar (s.397-408). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları Aksoy, Ö. A. (1998). Atasözleri sözlüğü. İs-tanbul: İnkılâp Kitabevi.
• Aksoy, Ö. A. (1998). Deyimler sözlüğü. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
• Arı, G. (2003). İlköğretim altıncı sınıf ders kitaplarındaki kelimeler ve bu kelimerin
• kullanılabilirliği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Aslan, C. (2007). Yazınsal nitelikli çocuk kitaplarının çocuğun okuduğunu anlama ve yazılı anlatım becerilerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ayan, S. & Baş, B. (2015). Çizgi filmlerdeki söz varlığıyla ilkokul öğrencilerinin söz varlığı üzerine bir araştırma, Ana Dili Eğitimi Dergisi. 3(4), 84-99.
• Baş, B. (2006). 1985-2005 yılları arasında çocuk edebiyatı sahasında yazılmış tahkiyeli metinlerin söz varlığı üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Baş, B. (2010). Söz varlığının oluşumu ve gelişiminde çocuk edebiyatının rolü. TÜBAR.28,137-159.
• Baş, B. & Karadağ, Ö. (2012). Söz varlığı üzerine yurt dışında ve Türkiye’de yapı-lan temel araştırmalar. Millî Eğitim, 193, 81-105.
• Bilgin, N. (2006). Sosyal bilimlerde içerik analizi teknikler ve örnek çalışmalar. Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Binyazar, A. (04-06 Ekim 2006). Çocuk kitaplarında yazınsallık. II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumunda sunulmuş bildiri, Ankara.
• Çotuksöken, Y. (2003). Anadili öğretiminde edebiyatın yeri ve işlevi.
• Çağdaş Türk Dili 184,s.148–151.
• Demirel, Ş. (Editör). (2011). Edebî metinlerle çocuk edebiyatı. (2. Basım). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Gündoğdu, A.E. (2012). Türk çocuk yazınında söz varlığı-Derlem tabanlı bir uygu-lama- Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. Mersin Üniversitesi Eğitim Bi-limleri Enstitüsü, Mersin.
• Hatipoğlu, V. (1981): Türk Dilinde İkileme, Ankara, Türk Dil kurumu Yayınları.
• İpekçi, A. (2005). İlköğretim7. Sınıf Öğrencilerinin Kelime Serveti Üzerine Bir Araştırma, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Li-sans Tezi, Bolu.
• Karadağ, Ö. (2005). İlköğretim I.kademe öğrencilerinin kelime hazinesi üzerine bir araştırma, Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Korkmaz, Z. (1992). Gramer Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınla-rı.
• Karadağ, Ö. & Kurudayıoğlu, M. (2010). 2005 Türkçe programına göre hazırlanmış ilköğretim birinci kademe Türkçe ders kitaplarının kelime hazinesi. Türklük Bilimi Araştırmaları. 27, 423-436.
• Kurudayıoglu, M. (2005). İlköğretime II. kademe öğrencilerinin kelime hazinesi üzerine bir araştırma. Yayımlanmamıs doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eği-tim Bilimleri Enstitüsü, . Ankara.
• Kurudayıoğlu, M. (2011). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin kelime hazinesi üzerine bir değerlendirme. e-Journal of New World Sciences Academy. 6,1797-1808.
• Kutlu, A.H. (2006). MEB ilköğretim 6, 7. ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin söz varlığı açısından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• MEB. (2006). İlköğretim Türkçe dersi (6, 7, 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Devlet Kitapları Basımevi.
• Öz, G. (2012). Sekizinci sınıf Türkçe ders kitaplarının söz varlığı bakımından ince-lenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi Eğitim Bi-limleri Enstitüsü, Malatya.
• Russell, David L. (1997). Literature for children. New York: Longman.
• Sever, S. (2008). Çocuk ve edebiyat. (5. Basım). İzmir: Tudem Yayıncılık.
• Sivri, M. (Mayıs, 2012) Çocuk ve Gençlik Edebiyatında Aytül Akal Sempozyumu. 010.10.2015 tarihinde http://www.aytulakal.com/index.php/aytul-akal/aytul-akal-sempozyumu adresinden alınmıştır.
• Şen, E. (2009). 1980’den günümüze çocuk edebiyatı alanında yazılmış yerli çocuk tiyatrosu metinlerinin söz varlığı üzerine bir inceleme. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
• Türk Dil Kurumu. (2005). Türkçe sözlük. Ankara: TDK Yayınları.
• Uyar, Ö. B. (2012). 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki bilgilendirici metinlerin öğ-rencilerin söz varlığına katkısı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Uzuner Yurt, S. (2013). Sevim Ak`ın öykülerinin eğitsel değerinin incelenmesi, Ya-yımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.