Investigation of Social Studies Teacher Candidates' Multi-Dimensional Social Values Levels in Terms of Several Variables

Yıl 2019, Cilt: 21 Sayı: 3, 108 - 128, 30.12.2019

Emine Karasu Avcı , Melike Faiz

https://doi.org/10.17556/erziefd.478416

Cited By: 2

Öz

There is a need for the
existence of individuals who have adopted social values to overcome the
problems of the 21st century. Therefore, the transfer of these values through
the courses has become important in schools. Social Studies course is an
important lesson in gaining social values due to its content. Considering the
role of this course in the values education, it is important to determine the
level of social values of the teacher candidates who will transfer the course.
In this context, it is aimed to investigate the multidimensional social values of
Social Studies teacher candidates in terms of various variables. The research
is in a descriptive survey model. The study group of the research consists of
Social Studies teacher candidates who are studying a public university in the
spring semester of the academic year 2017-2018. The data were gathered by using
a multidimensional social values scale. The data were analyzed using SPSS 22.
In the study, there was a significant difference between the social values of
the pre-service teachers according to the gender variable in the dimension of
religious values in favor of female students. The social values of teacher
candidates did not show a significant difference according to the grade level,
age, family income, mother education level, father's level of education, number
of siblings and place of residence.

Anahtar Kelimeler

Value, multi-dimensional social value, prospective teacher

Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Çok Boyutlu Sosyal Değerler Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Öz

21. yüzyıl problemlerinin
üstesinden gelinmesinde sosyal değerleri benimsemiş bireylerin varlığına
ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle okullarda dersler aracılığıyla bu değerlerin
aktarımı önemli hale gelmiştir. Sosyal Bilgiler dersi de sahip olduğu içeriği
sebebiyle sosyal değerlerin kazandırılmasında önemli bir derstir. Bu dersin
değerler eğitimindeki rolü düşünüldüğünde dersi aktaracak olan öğretmen
adaylarının sosyal değerler düzeylerinin hangi düzeyde olduğu önem
taşımaktadır. Bu araştırmada Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının çok boyutlu
sosyal değerler düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
amaçlanmaktadır. Araştırma betimsel tarama modelindedir. Araştırmanın çalışma
grubunu 2017-2018 eğitim-öğretim yılı bahar yarıyılında bir devlet üniversitesi
öğrenim görmekte olan Sosyal Bilgiler öğretmen adayları oluşturmaktadır.
Araştırmada veriler çok boyutlu sosyal değerler ölçeği kullanılarak elde
edilmiştir. Elde edilen veriler SPSS 22 (Statistical Package for Social Science
for Personal Computers) kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada öğretmen
adaylarının sosyal değerler ölçeğinin dini değerler boyutunda cinsiyet
değişkenine göre kız öğrenciler lehine anlamlı bir farklılık bulunmuştur.
Öğretmen adaylarının sosyal değerleri sınıf düzeyi, yaşı, anne öğrenim düzeyi,
baba öğrenim düzeyi ve yaşanılan yer değişkenlerine göre anlamlı farklılık
göstermemektedir.

Anahtar Kelimeler

değer, çok boyutlu sosyal değer, öğretmen adayı

Kaynakça

• Akbaş, O. (2008). Değer eğitimi akımlarına genel bir bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 9-27.
• Akbaş, O. (2009). İlköğretim okullarında görevli branş öğretmenlerinin değer öğretimi yaparken kullandıkları etkinlikler: 2004 ve 2007 yıllarına ilişkin bir karşılaştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(2), 403-414.
• Altunay, E. & Yalçınkaya, M. (2011). Öğretmen adaylarının bilgi toplumunda değerlere ilişkin görüşlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(1), 5-28.
• Aneja, N. (2014). The importance of value education in the present education system & role of teacher. International Journal of Social Science and Humanities Research, 2(3), 230-233.
• Atabey, D. (2014). Okul öncesi sosyal değerler kazanımı ölçeğinin geliştirilmesi ve sosyal değerler eğitimi programının anasınıfına devam eden çocukların sosyal değerler kazanımına etkisinin incelenmesi. Doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ateş, N. (2012). Öğretmenlikte meslek ahlâkı ve mesleki değerler. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 3(6), 3-18.
• Aydın, M. Z. (2010). Okulda değerler eğitimi. Eğitime Bakış, 6(18), 16-19.
• Balcı, A. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma (7.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Bolat, Y. (2011). Gazi üniversitesi meslek yüksekokulu öğrencilerinin sosyal değerlere bakışları. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bolat, Y. (2013). Bir değer ölçme aracı: Çok boyutlu sosyal değerler ölçeği. Turkish Journal of Education, 2(4), 13-27.
• Bolat, Y. (2016). Sosyal değerleri ve değerler eğitimini anlamak. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(29), 322-348.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. (Geliştirilmiş 13.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Canpolat, E., Kaya, M. & Küçüktağ, İ. (2010). Öğretmen adaylarının değer algısı. 9. Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, Elazığ.
• Coşkun, Y. & Yıldırım, A. G. A. (2009). Üniversite öğrencilerinin değer düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 133-146.
• Çalışkan, E. F., Yasul, A. F. & Ulaş, A. H. (2017). Öğretmen adaylarının sosyal değer algıları ile yaşam doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Education Sciences (NWSAES), 12(3): 133-146.
• Çetin, Ş. (2013). Öğretmen adaylarının milli değerlerin öğretimine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Studies, 8(8)1733-174.
• Çokluk, Ö. S., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, S. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: Spss ve lisrel uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Dilmaç, B. (2007). Bir grup fen lisesi öğrencisine verilen insani değerler eğitiminin insani değerler ölçeği ile sınanması. Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Doğan, P. K. (2018). Examining the relation between social values perception and moral maturity level of folk dancers. International Journal of Higher Education, 7(1), 126-139.
• Dum, J. (2016). Social value, children, and the human right to education. Dilemata, 8(21), 127-149.
• Elbir, B. & Bağcı, C. (2013). Değerler eğitimi üzerine yapılmış lisansüstü düzeyindeki çalışmaların değerlendirilmesi. Turkish Studies, 8(1), 1321-1333.
• Güçlü, M. (2015). Türkiye’de değerler eğitimi konusunda yapılan araştırmalar. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(38), 720-732.
• Gürdoğan-Bayır, Ö., Çengelci-Köse, T. & Deveci, H. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarına göre ilkokullarda değer eğitimi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 17(3), 317-339.
• Hsieh, G., Chen, J., Mahmud, J. & Nichols, J. (2014). You read what you value: Understanding personal values and reading interests. Session: Personal Values and Preferences, April 26 - May 01 2014, Toronto, ON, Canada, 983-986.
• Kaya, H. B., Demirel, M., Eskiler, E. & Soyer, F. (2016). Examination of social value perception of the students of physical education and Sports College in terms of various demographic characteristics. International Congresses on Education, 289-295.
• Keçeci Kurt, S., Bolat, Y. & Çermik, F. (2014). Sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının sosyal değerlere ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Turkish Studies, 9(5), 1341-1353.
• Kurtulmuş, M., Tösten, R. & Gündaş, A. (2014). İlköğretim 1.kademe öğretmenlerinin değerler eğitimi sürecinde karşılaştıkları sorunlar. Değerler Eğitimi Dergisi, 12(27), 281-305.
• McLeod, J. & Wright, K. (2008). Social values and schooling: Curriculum, counselling and the education of the adolescent, 1930-1970s. AARE Annual Conference, 1-12, Brisbane.
• Özdemir, A. (2006). Kuran’da insanlar arası ilişkiler ve sosyal değerler. Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Özkan, R., & Soylu, A. (2014). Eğitim fakültesi öğrencilerinin benimsedikleri temel insani değerler (Niğde il örneği). Turkish Studies, 9(2), 1253-1265.
• Perrucci, R. & Perrucci, C. C. (2014). The good society: Core social values, social norms and public policy. Sociological Forum, 29(1), 1-29.
• Rokeach, M. (1973). The nature of human values. New York: The Free Press.
• Roy, C. (2011). Value-education’ in higher education institute: A precondition for sustainable development. 24.07.2018 tarihinde https://mpra.ub.uni-muenchen.de adresinden erişilmiştir.
• Sapsağlam, Ö. (2015). Anasınıfına devam eden çocuklara uygulanan sosyal değerler eğitimi programının sosyal beceri kazanımına etkisinin incelenmesi. Doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Sapsağlam, Ö. & Ömeroğlu, E. (2016). Examining the effect of social values education program being applied to nursery school students upon acquiring social skills. Educational Research and Reviews, 11(13), 1262-1271.
• Saraçoğlu, A.S., Evin, İ. & Varol, S. R. (2004). İzmir ilinde çeşitli kurumlarda görev yapan öğretmenler ile öğretmen adaylarının demokratik tutumları üzerine karşılaştırmalı bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4(2), 338-363.
• Sarı, E. (2005) Öğretmen adaylarının değer tercihleri: Giresun Eğitim Fakültesi örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 3(10), 73-88.
• Schwartz, S. (1996). Values priorities and behavior: Applying a theory of integrated values systems, C. Seligman etc. (Eds) Psychology of Value: Ontorio Symposium, 8, 1-24, Retrieved July 23, 2018, from Lawrance Erlbaum Associates, New Jersey: Inc. Publishers
• Schwartz, S. H. (2012). An overview of the Schwartz Theory of basic values. Online Readings in Psychology and Culture, 2(1). 23.07.2018 tarihinde http://dx.doi.org/10.9707/2307-0919.1116 adresinden erişilmiştir.
• Senges, M. & Horner, L. (2009). Values, principles and rights in internet governance. The Freedom of Expression Project, Global Partners & Associates, 23.07.2018 tarihinde http://www2.cultura.gov.br adresinden erişilmiştir.
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2007). Using multivariate statistics. Boston, MA: Pearson.
• Topkaya, Y. & Tokcan, H. (2013). Sosyal bilgiler öğretim programının belirlediği değerlerin 6.sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarına yansıma düzeylerinin karşılaştırılması. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 4(10), 33-43.
• Turan, S., & Aktan, D. (2008). Okul hayatında var olan ve olması düşünülen sosyal değerler. Journal of Turkish Educational Sciences, 6(2), 227-259.
• Türkkahraman, M. (2014). Social values and value education. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 116, 633–638.
• Ulusoy, K. (2007). Lise tarih programında yer alan geleneksel ve demokratik değerlere yönelik öğrenci tutumlarının ve görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Uysal, E. (2003). Değerler üzerine bazı düşünceler ve bir erdem tasnifi denemesi: İnsanî erdemler–İslâmî erdemler. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12(1), 51-69.
• Yalar, T. & Yanpar-Yelken, T. (2011). Değerler eğitiminin iyileştirilmesi ile ilgili öğretmen görüşlerinin belirlenmesi ve bir program modülü örneğinin geliştirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(38), 79-98.
• Yaşar, Ş. & Çengelci, T. (2012). Sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimine ilişkin bir durum çalışması. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 3(9), 1-23.
• Yazıcı, M. (2013). Toplumsal değişim ve sosyal değerler. Turkish Studies, 8(8), 1489-1501.
• Yazıcı, M. (2014). Değerler ve toplumsal yapıda sosyal değerlerin yeri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(1), 209-223.
• Yiğittir, S. (2012). İlköğretim 5.sınıf öğrencilerinin değer yönelimlerinin Rokeach ve Schwartz değer sınıflandırmasına göre değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 1-15.
• Zavalsız, Y. S. (2014). Üniversite öğrencilerinin değer algısı (Karabük Üniversitesi örneği). Turkish Studies, 9(2), 1739-1762.