RESARCH ON SCHOOL COUNSELORS’ JOB SATISFACTIONS WORKING AT STATE AND PRIVATE ELEMENTARY SCHOOLS, AND GUIDANCE AND RESEARCH CENTERS IN ANKARA

Yıl 2010, Cilt: 12 Sayı: 1, 39 - 55, 01.06.2010

Mücahit Kağan

Öz

 

In this research it is investigated whether there are job satisfaction differences among school counselors working at private elementary schools, state elementary schools, and guidance and research centers in Ankara. Additionally, the differences among the levels of job satisfaction are examined according to some demographic variables.  The sample of the research consists of 248 school counselors in Ankara. The data was collected by using Minnesota Job Satisfaction Scale and personal informa- tion sheet. One-Way Anova, Scheffe and t-test methods were performed on the data as statistical procedures.  According to the findings of the research it was indicated that the job satisfac- tion of the teachers working at private elementary schools is higher than those of both working at the state elementary schools and guidance and research centers. As far as the graduation variable is concerned, the job satisfaction levels of the teachers graduated from the Guidance and Counseling were higher than those of graduated from the other departments in the faculties of education. The other result of the re- search was that there were no mean differences among the teachers when gender, educational level, and the carrier variables are concerned.

Anahtar Kelimeler

Job satisfaction, School counselor

ANKARA İLİNDEKİ DEVLET VE ÖZEL İLKÖĞRETİM OKULLARI İLE REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZLERİNDE ÇALIŞAN REHBER ÖĞRETMENLERİN İŞ DOYUMLARININ İNCELENMESİ

Öz

Bu araştırmada, Ankara ilindeki devlet ilköğretim okulları ile özel ilköğretim okulları ve Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinde çalışan rehber öğretmenlerin iş doyum düzeyleri ile bazı değişkenlere göre bu düzeyler arasında fark olup olmadığı incelenmiştir. Araştırma 2004-2005 öğretim yılı bahar döneminde Ankara ili Merkez ilçelerde yer alan Rehberlik ve Araştırma Merkezi ile devlet ve özel ilköğretim okullarında görev yapan toplam 248 rehber öğretmeni kapsamaktadır. Araştırma verilerini toplamak için Minnesota İş Doyumu Ölçeği ile kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde tek yönlü varyans analizi, Scheffe testi ve t-testi teknikleri uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre özel ilköğretim okullarında çalışan rehber öğretmenlerin iş doyum düzeyleri, hem rehberlik ve araştırma merkezlerinde çalışan rehber öğretmenlere hem de devlet ilköğretim okullarında çalışan rehber öğretmenlere göre daha yüksek bulunmuştur. Ayrıca mezun oldukları alana göre, psikolojik danışma ve rehberlik bölümü mezunlarının iş doyum düzeyleri, eğitim fakültelerinin diğer bölümlerinden mezun olan rehber öğretmenlerin iş doyum düzeylerinden daha yüksek bulunmuştur. Bunun yanında, cinsiyet, öğrenim seviyesi ve kıdem değişkenleri dikkate alındığında rehber öğretmenlerin iş doyum düzeyleri arasında anlamlı bir arklılık bulunamamıştır.

Anahtar Kelimeler

İş doyumu, Rehber, öğretmen

Kaynakça

• Akınoğlu, O.İ. (1997). Örgütsel stres ve iş doyumu. TODAİ. Yayınları, Ankara.
• Aliyev, R. (2004). Türkiye Cumhuriyeti ve Azerbaycan Cumhuriyeti’ndeki liselerde görevli öğretmenlerin iş doyumları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, An- kara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aydınay, A. (1996). İş tatmini ile denetim odağı arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İs- tanbul.
• Balcı, A. (1985). Eğitim yöneticisinin iş doyumu. Yayımlanmamış doktora tezi, An- kara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Balcı, A. (1987). İş doyumu ve eğitim yönetimine uygulanması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 16: (1), 578–586.
• Başaran, İ. E. (1991). Örgütsel davranış. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakül- tesi Yayınları, Ankara.
• Bektaş, H. (2003). İş doyum düzeyleri farklı olan öğretmenlerin psikolojik belirtileri- nin karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversi- tesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Bingöl, D. (1997). Personel yönetimi. Beta Yayınları, İstanbul.
• Brice, H. (2001). An analysis of role perceptions anad job satisfaction of secondary- school counselors ın trinidad and tobago. Unpublished Doctoral thesis, Andrews University, USA.
• Çelik, V. (1987). Teknik öğretmenlerin iş doyumsuzluğu ve öğretmenlikten ayrılma- larına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sos- yal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• De Mato & Doris S. (2001). Job satisfaction among elementary school counselors in Virginia. Blacksburg, Virginia.
• Ergin, C. (1997). Bir iş doyumu ölçümü olarak iş betimlemesi ölçeği geçerlik ve gü- venirlik çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 12, 25–36.
• Güler, M. (1990). Endüstri işçilerinin iş doyumu ve iş verimine depresyon, kaygı ve diğer bazı değişkenlerin etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Halloran, B., Benton, D. (1987). Applied human relations. Perntice-Hall, Inc., New Jersey.
• Hamamcı, Z., Göktepe O., E. (2004). Okullarda çalışan rehber öğretmenlerin mesleki yönden kendilerini geliştirmeleri ve mesleki doyumları ile ilişkisinin ince- lenmesi. Xlll. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Malatya.
• Izgar, H. Gürsel, M., Altınok, V., Kesici, Ş., Bozgeyikli, H., Sürücü, A., Negiş, A., (Edt.). (2003). Endüstri ve örgüt psikolojisi. Eğitim Kitabevi, Konya.
• Kılıç, B. (2002). Özel ve devlet üniversitelerinde çalışan araştırma görevlilerinin iş doyum düzeylerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kınalı, G. (2000). Resmi ve özel okullardaki rehber öğretmenlerin iş tatminleri. Ya- yımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ens- titüsü, İstanbul.
• Koç, Z. (1998). Rehberlik ve araştırma merkezlerinde görev yapan rehber öğretmen- lerin iş doyumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kuzgun, Y. (2000). Meslek danışmanlığı. Nobel Yayınları, Ankara.
• Magunson, S., Shaw, H., Tubin, B., Norem, K. (2004). Assistant professors of counselor education: First and second year experiences. Journal of Professional Counseling: Pratice Theory & Resarch, 32, 3–18.
• Minibaş, J. (1990). Özel ve devlet okullarında görev yapan öğretmenlerin iş tatmin düzeyi ve bu düzeyin frustrasyon karşısında gösterilen tepki ve agresyon yö- nü ile ilişkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, Sos- yal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Muştu, M. (1996). Hava harp okulu öğretim elemanlarının iş doyumu. Yayımlanma- mış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Anka- ra.
• Ok, S. (1995). Banka işgörenlerinin iş doyumunun bazı değişkenler açısından ince- lenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Özdayı, N. (1990). Resmi ve özel liselerde çalışan öğretmenlerin iş tatmini, iş stresle- rinin karşılaştırmalı analizi. Yayımlanmış doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, İşletme Fakültesi Yayınları, İstanbul.
• Özgüven, İ. E. (2003). Endüstri psikolojisi. PDREM Yayınları, Ankara.
• Seğmenli, S. (2001). Rehber öğretmenlerin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi.
• Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversites, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Şahin, İ. (1999). İlköğretim okullarında görevli öğretmenlerin iş doyum düzeyleri.
• Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilim- leri Enstitüsü, İzmir.
• Tezer, E. (1994). Evlilik ve iş doyumu ilişkisi ikili çatışmalar ve bazı demografik değişkenlerin rolü. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2, 1-12,
• Varlık, T. (2000). Devlet ve özel ilköğretim okullarında çalışan öğretmenlerin iş do- yumu. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bi- limler Enstitüsü, Ankara.
• Wiggins; D.J. (1984). Personality – environmental factors related job satisfaction of school counselors. The Vocational Guidance Quarterly, 3: (8), 171-177.
• Yeşilyaprak, B. (2000). Ankara ili ilköğretim okullarında görevli rehber öğretmenler üzerine betimsel bir araştırma. Yayımlanmamış doçentlik tezi, Gazi Üniver- sitesi Mesleki Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü, Ankara.