The Relationship Between The Teachers’ Values And Their Organizational Citizenship Behaviors

Yıl 2012, Cilt: 14 Sayı: 2, 215 - 234, 01.12.2012

Hakan Dündar

Öz

The purpose of this study is to determine the relationship between the

teachers’ values and their organizational citizenship behaviors. For this purpose, Schwartz’s (1992) list of values and the scale of organizational citizenship behaviors developed by Podsakaff and his colleagues have been applied to 407 teachers working in the schools of The District Education Directorate of Keçiören in Ankara. In the study correlation has been used to determine the relationship between the teachers’ values and their organizational citizenship behaviors statistically. At the end of the research it has been identified that there is a significant and positive relationship between the teachers’ values and their organizational citizenship behaviors. It has also been found that there are statistically significant relationships between the values collected in ten dimensions on Schwartz’s list and the five main behavioral dimensions comprising organizational citizenship behaviors. The strongest relationship has been observed between the universalism value group and civic virtue dimensions of behaviors based on the data obtained from the research. The findings of the study have been interpreted based on the literature.

Anahtar Kelimeler

Values, organizational citizenship behaviors, teachers

Öğretmenlerin Sahip Olduğu Değerler İle Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki

Öz

Bu çalışmanın amacı öğretmenlerin sahip olduğu değerler ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkiyi tespit etmektir. Bu amaçla Ankara İli Keçiören İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı okullarda görev yapan 407 öğretmene Schwartz’ ın (1992) değerler listesi ile Podsakoff ve arkadaşları (1990) tarafından geliştirilen örgütsel vatandaşlık davranışları ölçeği uygulanmıştır. Araştırmada öğretmenlerin sahip olduğu değerler ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkiyi istatistiksel olarak belirlemek için korelasyon yapılmıştır. Araştırma sonunda öğretmenlerin sahip olduğu değerler ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif ilişkiler tespit edilmiştir. Schwartz’ ın listesinde yer alan ve on boyutta toplanan değerler ile örgütsel vatandaşlık davranışlarını oluşturan beş ana davranış boyutları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Araştırmada elde edilen verilere dayalı olarak en güçlü ilişkinin evrenselcilik değer grubu ile erdemlilik davranış boyutlarında olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgular literatüre dayalı olarak yorumlanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Değerler, örgütsel vatandaşlık davranışları, öğretmenler

Kaynakça

• Aktay, A. ve Ekşi, H. (2009). Yönetici ve öğretmenlerin değer tercihleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki, İş Ahlakı Dergisi, 2(3), 19-65,
• Arthaud-Day, M.L., Rode, J.C. & Turnley, W.H. (2012). Direct and contextual effects of individual values on organizational citizenship behavior in teams.The Journal of Applied Psychology. 97(4),792-807
• Aykler, J. (2010). The ınfluence of personality factors on organizational citizenship behavior. Bachelorarbeıt An Der Wırtschaftsunıversıtät Wıen - Instıtut Für Change Management Und Management Development,Unpublished Bachelor Thesis. www.poczynek.org/.../2010%20Judit%20Aykler%20- .
• Baş, G. Ve Şentürk, C. (2011). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel adalet, örgütsel vatandaşlık ve örgütsel güven algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(1),29-62
• Belogolovsky, E. & Somech, A. (2010). Teachers’ organizational citizenship behavior: examining the boundary between in-role behavior and extra-role behavior from the perspective of teachers, principals and parents. Teaching and Teacher Education, 26,914-923.
• Buluç, B. (2008). Ortaöğretim okullarında örgütsel sağlık ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (4), 571–602.
• Büyüköztürk, S. , Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, S. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Chieh-Peng, L. (2008). “Clarifying the relationship between organizational citizenship behaviors, gender, and knowledge sharing in workplace organizations in Taiwan.”Journal of Business and Psychology 22(3),241-250.
• Cohen, A. (2007). One nation, many cultures: A cross-cultural study
• of the relationship between personal cultural values and commitment in the workplace to in-role performance and organizational citizenship behavior. 2007. Cross Cultural Research, 41(3), 273-300.
• Cohen, A. & Liu, Y. (2011). Relationships between in-role performance and individual values, commitment, and organizational citizenship behavior among Israeli teachers.International Journal of Psychology. 46(4),271-287.
• Cohen, A. & Keren, D. (2008). Individual values and social exchange variables examining their relationship to and mutual effect on in-role performance and organizational citizenship behavior, Group & Organization Management, 33 (4), 425-452.
• Farrell, S.K. & Finkelstein, L.M. (2007). Organizational citizenship
• behavior and gender: Expectations and attributes for performance. North American Journal of Psychology, 9(1),81- 95.
• Fontaine, J. R., Poortinga, Y. H., Delbeke, L. & Schwartz, S. H.
• (2008). Structural equivalence of the values domain across cultures: Distinguishing sampling fluctuations from meaningful variation. Journal of Cross-Cultural Psychology, 39, 345-365.
• Fraenkel, J.R. & Wallen, N.E.( 1993). How to design and evaluate research in education. Newyork: Mcgraw-Hill.
• Glazer, S., Daniel, S. C. & Short, K. M. (2004). A study of the relationship between organizational commitment and human values in four countries. Human Relations, 57(3), 323-345.
• Karasar, N. (2006). Araştırmalarda rapor hazırlama. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Khazaei, K., Khalkhali, A.& Eslami, N. (2011). Relationship between organizational citizenship behavior and performance of school teachers in west of Mazandaran province. World Applied Sciences Journal, 13, 324-330.
• Knafo, A. Roccas, S. & Sagiv, L. (2011). The value of values in cross cultural research: A Special Issue in Honor of Shalom Schwartz. Journal of Cross-Cultural Psychology, 42, 178-185.
• Kuşdil, M.E. ve Kağıtçıbası, Ç. (2000). Türk öğretmenlerinin değer yönelimleri ve Schwartz değer kuramı. Türk Psikoloji Dergisi, 15(45),59–80.
• Laçinoğlu, Z. (2010). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel
• adalet algıları ile bazı örgütsel davranışlar arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Liu, Y. & Cohen, A. (2010). Values, commitment, and OCB among Chinise employees. International Journal of Intercultural Relations, 34,493-506.
• Moghadam, A. H. & Tehrani, M. (2011). Predicting model of organizational identity toward its effect on organizational citizenship behaviors (OCBs). African Journal of Business Management, 5(23), 9877-9888.
• Oğuz, E. (2011). Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları ile yöneticilerin liderlik stilleri arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 17(3), 377-403.
• Organ, D.W. (1997). Organizational citizenship behavior: Its construct clean up time. Human Performance, 10 (2): 85-97.
• Organ, D. W. & Ryan, K. (1995). A meta-analytic review of attitudinal and dispositional predictors of organizational citizenship behavior. Personnel Psychology, 48, 775-802.
• Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Paine, J. B. & Bachrach, D. G. (2000). Organizational citizenship behaviors: A critical review of the theoretical and empirical literature and suggestions for future research. Journal of Management, 26, 513-563.
• Ros, M., Schwartz, S.H. & Surkiss, S. (1999). Basic ındividual values, work values, and the meaning of work, Applied Psychology: An International Review, 48(1), 49-71.
• Ross, G. F.(2006).Ethical, career, organizational and service values as predictors of hospitality management traineeship interest.Tourism Culture and Communication, 6, 121-136.
• Schwartz, S. H. (1992). Universals in the content and structure of values: Theory and empirical tests in 20 countries. In M. Zanna (Ed.), Advances in experimental social psychology (Vol. 25) (pp. 1-65). New York: Academic Press.
• Schwartz, S.H. (2006) Basic human values: Theory, measurement,
• and applications. Revue Francaise de Sociologie, 47(4),249- 288.
• Schwartz, S. H., & Bardi, A. (2001). Value hierarchies across
• cultures: Taking a similarities perspective. Journal of Cross Cultural Psychology, 32, 268-290.
• Schwartz, S. H., Melech, G., Lehman, A., Burgess, S., Harris, M. & Owens, V. (2001). Extending the crosscultural validity of the theory of basic human values with a different method of measurement. Journal of Cross-Cultural Psychology, 32, 519- 542.
• Schwartz, S. H. & Sagie, G. (2000). Value consensus and importance: A cross-national study. Journal of Cross Cultural Psychology, 31, 465-497.
• Schwartz, S. H., Sagiv, L. & Boehnke, K. (2000). Worries and values.
• Journal of Personality, 68, 309-346.
• Sencer, M. (1989). Toplum bilimlerinde yöntem. İstanbul: Beta Basım. Struch, N., Schwartz, S. H. & van der Kloot, W. A. (2002). Meanings
• of basic values for women and men: A cross-cultural analysis.
• Personality and Social Psychology Bulletin, 28, 16-28.
• Şahin-Fırat, N. (2010). Okul müdürü ve öğretmenlerin okul kültürü ile değer sitemlerine ilişkin algıları. Eğitim ve Bilim, 35 (156), 71-83.
• Şahin-Fırat ve Açıkgöz, K. (2012). Bazı değişkenler açısından öğretmenlerin değer sistemleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. (43),422-435.
• Van-Dijk, D., Yaffe, T. & Levontin, L. (2008). The effect of personal values on organizational citizenship behavior. A paper presented at the Third International Conference on Interdisciplinary Social Sciences, Prato, Toscana.http://i08.cgpublisher.com/proposals/909/index_html (Erişim Tarihi: 01 /07/ 2012).
• Yılmaz, E. (2009). Öğretmenlerin değer tercihlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(17), 109- 128.
• Yılmaz, K., & Taşdan, M. (2009). Organizational citizenship and organizational justice in Turkish primary schools. Journal of Educational Administration, 47(1), 108-126.