Grief After Separation Scale: Validity and Reliability Analysis

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: 1, 23 - 34, 10.03.2023

Seher Balcı Çelik , Mustafa Bayraktar

https://doi.org/10.17556/erziefd.1094361

Öz

Loss refers to the loss of things that one has in his daily life for a reason, while mourning refers to the process experienced after a loss or threat of loss that is important for the person. It was aimed to develop a scale in order to determine the level of mourning after separation in adult individuals in Turkish culture. In the study with 348 participants, the construct validity of the scale was examined by factor analysis. As a result of the exploratory factor analysis, it was seen that the scale consisted of two sub-dimensions. While the normal grief factor explains 30.6% of the total variance in the scale, the pathological grief factor explains 26.5%. In the later confirmatory factor analysis, it was determined that the emerging model was confirmed. The internal consistency coefficient of the scale was found to be .95. In the reliability analysis performed with the test-retest method, the reliability coefficient was calculated as .74. The internal consistency coefficients for the sub-dimensions of the scale were .94 for the normal grief sub-dimension and .89 for the pathological grief sub-dimension. These values show that the scale of grief after separation is a reliable measurement tool.

Anahtar Kelimeler

Separation, grief, romantic relationship, normal grief, pathological grief

Ayrılık Sonrası Yas Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Analizi

Öz

Sosyal bir canlı olan insanın diğerleriyle olan iletişimi her yaş düzeyinde farklı niteliklerle ortaya çıkmaktadır. Sosyalleşme ihtiyacı olarak nitelenen bu durum insanın yaşadığı çevre ve topluma uyumunda önemli bir etkendir. Kayıp, bireyin günlük yaşamında sahip olduğu şeyleri bir sebeple yitirmesi; yas ise, kişi için önemli olan bir kayıp veya kayıp tehdidinin ardından yaşanan süreci ifade etmektedir. Bu çalışmada, Türk kültüründe yetişkin bireylerde ayrılık sonrasında ortaya çıkan yas düzeyini belirlemek amacıyla bir ölçek geliştirmek amaçlanmıştır. 348 katılımcının bulunduğu çalışmada ölçeğin yapı geçerliği faktör analizi ile incelenmiştir. Yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin iki alt boyuttan oluştuğu görülmüştür. Normal yas faktörü ölçekteki toplam varyansın %30,6’sını açıklarken patolojik yas faktörü %26,5’ini açıklamaktadır. Daha sonra yapılan doğrulayıcı faktör analizinde ortaya çıkan modelin doğrulandığı belirlenmiştir. Ölçeğin iç tutarlılık katsayısı ,95 olarak bulunmuştur. Test-tekrar-test yöntemi ile yapılan güvenirlik analizinde ise güvenirlik katsayısı ,74 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin alt boyutlarına ilişkin iç tutarlılık katsayıları ise normal yas alt boyutu için ,94 patolojik yas alt boyutu için ise ,89 olarak bulunmuştur. Elde edilen bu değerler ayrılık sonrası yas ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Ayrılık, Yas, Romantik İlişki, normal yas, patolojik yas

Kaynakça

• Akın, A., Süler, M., Süler, K., Topçuoğlu, P., Demirbacak, H. Ş., ve İnceman, F. (2016). Facebook© romantik ayrılık ölçeğinin Türkçe versiyonunun geçerlik ve güvenirliği. V. Sakarya’da Eğitim Araştırmaları Kongresi, 90-95.
• Akman, Y. (1994). Anaokulu öğrencileri ayrılık kaygısı ölçeği. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(5), 13-18.
• Allan, J. (2012). The first time and the mourning after: on love, loss, and virginity Unpublished PhD Thesis. University of Toronto.
• Atak, H., & Taştan, N. (2012). Romantik ilişkiler ve aşk. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(4), 520-546. https://doi.org/10.5455/cap.20120431
• Ayaz, T., Karancı, A. N. ve. Aker, A. T. (2014). İki boyutlu yas ölçeği’nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 25(4), 253-63
• Balcı Çelik, S. (2006). Yas ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(25), 105-114.
• Barber, L. L., & Cooper, M. L. (2014). Rebound sex: Sexual motives and behaviors following a relationship breakup. Archives of Sexual Behavior, 43(2), 251-265. https://doi.org/10.1007/s10508-013-0200-3
• Bayhan, P., ve Işıtan, A. G. S. (2010). Ergenlik döneminde ilişkiler: Akran ve romantik ilişkilere genel bakış. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 20(20), 33-44.
• Bildik, T. (2013). Ölüm, kayıp, yas ve patolojik yas. Ege Tıp Dergisi, 52(4), 223-229
• Braithwaite, S., & Holt-Lunstad, J. (2017). Romantic relationships and mental health. Current Opinion in Psychology, 13, 120-125. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2016.04.001
• Bugay, A., Kalkan, M., & Delevi, R. (2016). Turkish version of the dyadic almost perfect scale: reliability and validity. The Family Journal, 24(3), 273-278. . https://doi.org/10.1177/1066480716648702
• Burnett, P. C, Middleton, W., Raphael, B., & Martinek, N., (1997) Measuring core bereavement phenomena. Psychological Medicine, 27(1). 49-57.
• Bowlby, J. (2012). Bağlanma, (T. Soylu, Çev.). Pinhan Yayıncılık.
• Bowlby, J. (1980). Attachment and loss. Basic Boks.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi.
• Büyükpapuşcu. B. (2011). Ergenlikte Romantik İlişkiler: İnternetin Rolü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Cabılar, B. Ö., ve Yılmaz, A. E. (2022). Boşanma ve boşanma sonrası uyum: tanımlar, modeller ve uyumun değerlendirilmesi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 14(1), 1-11. https://doi.org/10.18863/pgy.910766
• Coca, O. d. S., Salles, R. J., & Granado, L. C. (2017). A psychoanalytıc understandıng of the grıevıng process ın lovıng separatıon. Psicologia Em Estudo, 22(1). http://dx.doi.org/10.4025/psicolestud.v22i1.33428
• Collins, W. A. (2003). More than myth: The developmental significance of romantic relationships during adolescence. Journal of research on adolescence, 13(1), 1-24.
• Collins, W. A., Welsh, D. P., & Furman, W. (2009). Adolescent romantic relationships. Annual review of psychology, 60(1), 631-652.
• Çetinkaya, E., Kemer, G., Bulgan, G., & Tezer, E. (2008). The validity and reliability studies of dyadic trust scale. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(29), 65-77.
• Erermiş, S., Bellibaş, E., Özbaran, B., Büküşoğlu, N. D., Altıntoprak, E., Bildik, T., & Çetin, S. K. (2009). Ayrılma anksiyetesi bozukluğu olan okul öncesi yaş grubu çocukların annelerinin mizaç özellikleri. Türk Psikiyatri Dergisi, 20(1), 14-21.
• Eryılmaz, A., & Ercan, L. (2010). Beliren yetişkinlikte romantik yakınlığı başlatma ve başa çıkma. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 381-397.
• Furman, W., & Collins, W. A. (2009). Adolescent romantic relationships and experiences. In K. H. Rubin, W. M. Bukowski, & B. Laursen (Eds.), Social, emotional, and personality development in context. Handbook of peer interactions, relationships, and groups (p. 341–360). The Guilford Press.
• Göker, Z., Güney, E., Dinç, G., Hekim, Ö., & Üneri, Ö. Ş. (2015). Çocuk ve ergenlerde anksiyete ile ilişkili bozuklukların klinik ve demografik özellikleri: Bir yıllık kesitsel bir örneklem. Klinik Psikiyatri, 18(1), 7-14.
• Güler, K. (2021). Evli kadınlarda ayrılık anksiyetesi, evlilik uyumu ve yaşam doyumu arasındaki ilişkisinin incelenmesi. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 3(4), 272-278. https://doi.org/10.35365/ctjpp.21.4.28
• Irmak, M. Y., Irmak, A., Murat, D., Üçok Demir, D. (2016). Ayrılık anksiyetesi bozukluğu ile ilişkili okul reddi; Bir ergen olgu. Çağdaş Tıp Dergisi, 6(4), 357-360. https://doi.org/10.16899/ctd
• Moltmann, J. (2016). On grief and consolation in modern society. International Congregational Journal, 15(1), 55-66.
• Prigerson, H.G., Maciejewski P. K., Reynolds, C. F. et al. (1995). Inventory of complicated grief: A scale to measure maladaptive symptoms of loss. Psychiatry Research. 59, 65-79.
• Ritsher, J. B., & Neugebauer, R. (2002). Perinatal Bereavement Grief Scale: distinguishing grief from depression following miscarriage. Assessment, 9(1), 31-40.
• Rubin, S. S., Nadav, O. B., Malkinson, R., ve ark. (2009) The Two-Track Model of Bereavement Questionnaire (TTBQ): Development and validation of a relational measure. Death Studies, 33 (4), 305–333.
• Robak, R. W., & Weitzman, S. P. (1995). Grieving the Loss of Romantic Relationships in Young Adults: An Empirical Study of Disenfranchised Grief. OMEGA- Journal of Death and Dying, 30(4), 269–281.
• Sandy, M. (2016). Romanticism, memory, and mourning. Routledge.
• Schreiber, J. B., Nora, A., Stage, F. K., Barlow, E. A., & King, J. (2006). Reporting structural equation modeling and confirmatory factor analysis results: A review. The Journal of educational research, 99(6), 323-338.
• Saraç, A., Hamamcı, Z., & Güçray, S. (2015). Üniversite öğrencilerinin romantik ilişki doyumunu yordaması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(43), 69-81
• Selvi, Y., Öztürk, R. İ., Ağargün, M. Y., Beşiroğlu, L. ve Çilli, A. S. (2011). Temel yas unsurları ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Nöropsikiyatri Arşivi, 48(2), 129-134. https://doi.org/10.4274/npa.y5716
• Sprecher, S. (1994). Two sides to the breakup of dating relationships. Personal Relationships, 1, 199-222.
• Sunal, A. B., Doğan, Ö. A., & Özen, A. (2013). Ayrılık nedenleri ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Yazıları, 16(32), 50.
• Taluy, N. (2018). İkili ilişkilerde olumlu olumsuz mükemmeliyetçilik ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(35), 645-667. https://doi.org/10.21550/sosbilder.399658
• Turan, L. (2005). Arkadaş edinme güçlüğü çeken çocukların problemlerini çözmede çocuk edebiyatından yararlanma. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (12), 124-135.
• Turgut, M. N. A., Ertürk, Ö. S., Karslı, F., & Şakiroğlu, M. (2020). Algılanan stres ve üniversite yaşamına uyum ilişkisinde bir aracı değişken: ayrılık anksiyetesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2), 338-353. https://doi.org/10.16986/HUJE.2018044072
• Volkan, V. D. Ve Zıntl, E. (2010). Gidenin ardından. Oa Yayınları
• Yıldırım, E. A. (2019). Yetişkinlerde Ayrılık Anksiyetesi Belirtileri İle Depresyon Belirtileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Zhang B, El-Jawahri A, Prigerson H.G. (2006). Update on bereavement research: Evidence based guidelines for diagnosis and treatment of complicated bereavement. Journal of Palliative Medicine, 9(5), 1188-203.