NEOAVANGARD DEVRİMCİ BİR HAREKET SİTÜASYONİST ENTERNASYONAL VE PSİKOCOĞRAFYA

Yıl 2023, Cilt: 16 Sayı: 2, 195 - 213, 31.12.2023

Şeyma Ekice

https://doi.org/10.46790/erzisosbil.1211753

Öz

19. yüzyıl ütopyacılarının hayatı dönüştürme gayesiyle başlattıkları sosyalist hareketler, hem 1848 Devrimi’nin öncülüğünü yapan hem de modernizm altında yeni bir döneme geçişi sağlayan en önemli dinamiklerdir. Sosyalist düşünceler özellikle, Birinci Dünya Savaşı sonrası Rusya’sında Marksist teoriyle yoğurulacak ve Avangard Rus sanatçıların Avrupa’daki Dada ve Sürrealizm üzerindeki etkisi gözle görülür bir hal alacaktır. Bu şekilde, tarihsel avangardların hayat ve sanatı bütünleştirme çabaları, savaş sonrası dönemde daha örgütlü bir şekilde Sitüasyonist Enternasyonal tarafından sürdürülecek ve 1968 Mayıs Devrimi’yle nihai sonuna kavuşacaktır.
Bu çalışmada, avangard sanat üzerine yapılan çalışmalardaki kuramsal incelemeler değerlendirilerek gerçek bir avangard tanımı yapılmaya çalışılmış ve tarihte önemli kavşaklar yaratan avangard ve neoavangard düşüncelerin kavramsal çerçevesi tartışılmıştır. Sitüasyonist Enternasyonal’in barikatlar şehri Paris’teki eylem ve faaliyetlerinin, sanat terminolojisine kazandırdıkları kavram ve terimlerin postmodern eleştirilere nasıl kaynaklık ettiği açıklanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Avangard, Sitüasyonist Enternasyonal, Neoavangard, Psikocoğrafya.

Kaynakça

• Artun, A. (2007). Kuramda Avangardlar ve Bürger’in Avangard Kuramı, Avangard Kuramı içinde, (Çev: Erol Özbek), İletişim Yayınları, İstanbul.
• A. Artun (21.05.2019). 1968’in Sanatı, Ankara Mimarlar Derneği.
• Baudelaire, C. (2013). Modern Hayatın Ressamı, (Çev: Ali Berktay), İletişim Yayınları, İstanbul.
• Bürger, P. (2007). Avangard Kuramı, (Çev: Erol Özbek), İletişim Yayınları, İstanbul.
• Calinescu, M. (2017). Modernliğin Beş Yüzü, (Çev: Sabri Gürses), Küre Yayınları, İstanbul.
• Castells, M. (1997). Kent, Sınıf, İktidar, (Çev: Asuman Erendil), Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
• Clark, Toby. (2004). Sanat ve Propaganda, (Çev: Esin Hoşsucu), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Covery, M. (2011). Psikocoğrafya: Londra Yazıları, (Çev: Selen Serezli), Kalkedon Yayıncılık, İstanbul.
• Debord, G. (2006). Gösteri Toplumu, (Çev: Ayşen Ekmekçi, Okşan Taşkent), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Erdoğan, Ş. (2008). Sitüasyonist Enternasyonal, (Çev: Merve Darende, Melis Oflas, Artemis Günebakanlı),
• Altıkırkbeş Yayınları, İstanbul.
• Foster, Hal. (2009). Gerçeğin Geri Dönüşü, (Çev: Esin Hoşsucu), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Guattari, F. ve Negri, A. (2006). Bizim Gibi Komünistler, (Çev: İlkay Sümer, Mustafa Erata, Barış Özçorlu), Otonom Yayıncılık, İstanbul.
• Harvey, D. (2016). Kent Deneyimi, (Çev: Esin Soğancılar), Sel Yayıncılık, İstanbul.
• Kuspit, D. (2006). Sanatın Sonu, (Çev: Yasemin Tezgiden), Metis Yayınları, İstanbul.
• Lefebvre, H. (2013). Gündelik Hayatın Eleştirisi-I, (Çev: Işık Ergüden), Sel Yayıncılık, İstanbul.
• Lefebvre, H. (2013). Gündelik Hayatın Eleştirisi-II, (Çev: Işık Ergüden), Sel Yayıncılık, İstanbul.
• Lefebvre, H. (2015). Kentsel Devrim, (Çev: Selim Sezer), Sel Yayıncılık, İstanbul.
• Lefebvre, H. (2014). Mekânın Üretimi, (Çev: Işık Ergüden), Sel Yayıncılık, İstanbul.
• Negri, A. (2006). Avrupa ve İmparatorluk. (Çev: Kemal Atakay), Otonom Yayıncılık, İstanbul.
• Negri, A. (2006). Marx Ötesi Marx, (Çev: Münevver Çelik), Otonom Yayıncılık, İstanbul.
• Soja, E. (2017). Postmodern Coğrafyalar, (Çev: Yunus Çetin), Sel Yayıncılık, İstanbul.
• Stavrides, S. (2016). Kentsel Heterotopya, (Çev: Ali Karatay), Sel Yayıncılık, İstanbul.
• Vaneigem, R. (1996). Gençler İçin Hayat Bilgisi El Kitabı: Gündelik Hayatta Devrim, (Çev: Ali Çakıroğu ve Işık Ergüden), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Vian, B. (2022). Saint Germain des Pres Rehberi, (Çev: Alev Er), Sel Yayıncılık, İstanbul.
• Wark, M. (2014). Kaldırım Taşlarının Altında Kumsal Var, (Çev: Arda Çiltepe), Sel Yayıncılık, İstanbul. https://manifold.press/bosluk (Erişim tarihi: 28.11.2022). https://www.gazeteduvar.com.tr/dunya-forum/2017/08/13/futurizm-makinelerin-ve-olumun-tapinagi/ (Erişim tarihi: 28.11.2022).
• A. Artun (01.05.2018). Sanat ve 1968 Baharı: Bir Kronoloji. Skopbülten: http://www.e-skop.com/skopbulten/sanat-ve-1968-bahari-bir-kronoloji/3783?fbclid=IwAR2oUmHt8OB3mxzkAowmNH-pLCvJno3KYoTv134Uwf9D7DCgCe2AMIahH4c (Erişim tarihi: 28.11.2022).