Is There a Way from Split-Brain Cases to the Trinity?

Yıl 2022, Sayı: 47, 693 - 712, 25.09.2022

Aykut Alper Yılmaz

https://doi.org/10.37697/eskiyeni.1039584

Öz

The trinity is one of the most controversial doctrines in Christianity. To its critics, the main problem that makes the trinity so controversial is how it is that God can be one being and three different persons at the same time. For, according to the trinity doctrine, these three divine persons mentioned are not identical to each other, but despite this, all three are one and the same God. This situation was seen as problematic by many Christian scholars and different explanations were developed. One of the recently proposed solutions to this problem is split-brain cases that claims an entity can be more than one person, based on the psychological state of patients whose brain hemispheres are separated from each other. In this way, an example would have been found for God to be three persons at the same time. The most important feature of split-brain disease is that patients whose brain hemispheres are disconnected from each other appear to have two different streams of consciousness at the same time, unaware of each other. It is as if there is more than one person inhabiting in a single body. Because the hemispheres that are separated from each other can have desires, wishes and decisions independent of each other from time to time, at least in experimental environments. Some Christians, drawing an analogy from this case, claimed that God could also be three persons at the same time -although there was only one being. One of the leading proponents of such a claim has been Trenton Merricks. In this study, first of all, it will be discussed why Merricks finds the existing explanations of trinity insufficient and how he criticizes them. Next, the relationship between split-brain cases and understanding of the person will be briefly introduced. Then, Merricks’ attempt to explain the doctrine of trinity with an analogy based on the split-brain case will be critically examined. The main claim of this study is that Merricks’ interpretation of the split-brain case fails to lead to the conclusion that God is more than one person. In addition, even if the split-brain case is interpreted as Merricks does, it cannot be concluded that trinity is possible. In other words, a direct interpretation of the split-brain cases shows that in fact God cannot be more than one person. However, the argument that concludes from the split-brain case that the doctrine of trinity is reasonable over-interprets the case in order to reach that conclusion.

Anahtar Kelimeler

Philosophy of Religion, Christianity, Trinity, Person, Split-Brain Case

Ayrık-Beyinler Vakasından Teslise Yol Çıkar mı?

Öz

Teslis, Hristiyanlığın en tartışmalı doktrinlerinden biridir. Teslisi böylesine tartışmalı kılan temel husus, Tanrı’nın nasıl olup da aynı anda hem tek bir varlık hem de üç farklı kişi olduğudur. Zira teslis doktrinine göre, zikredilen üç ilahi kişi birbiriyle özdeş değildir ama buna rağmen her üçü de aynı Tanrı’dır. Bu durum, pek çok Hristiyan tarafından da sorunlu görülmüş ve bunu açıklamak için birbirinden farklı çözümler geliştirilmiştir. Yakın zamanda bu meseleye ilişkin öne sürülen çözümlerden biri de beyin yarıküreleri birbirinden ayrılmış hastaların psikolojik durumlarından yola çıkarak bir varlığın birden çok kişi olabileceğini iddia eder. Bu sayede tek bir varlık olan Tanrı’nın aynı anda üç kişi olabilmesine de bir örnek bulunmuş olur. Hiç değilse bunun mümkün olduğunu gösteren bir örnek, kimilerine göre, Tanrı’nın üç kişi olmasının imkânsız olduğu iddiasına gölge düşürür. Bu bağlamda ayrık beyin vakalarını öne çıkaran husus, kişinin ne olduğu konusunda tartışmalara ve farklı yorumlara kapı aralayan sonuçlarıdır. Bu vakanın en ilginç özelliği, cerrahi bir müdahaleyle beyin yarıküreleri arasındaki korpus kallosum bağı kesilerek yarıküreleri birbirinden ayrılan hastaların, bazı koşullarda birden fazla kişi gibi hareket edebilmeleridir. Bir başka deyişle, tek bir insan bedeninde birden fazla kişi konumlanmış gibidir. Zira birbirinden ayrılan yarıküreler, zaman zaman birbirinden bağımsız arzu, istek ve kararlara sahip olabilmektedir. Bu ise kimilerine göre, ayrı bir kişi olmanın yeterli bir göstergesidir. Kimi Hristiyanlar, bu vakadan hareketle bir benzetme kurarak Tanrı’nın da –tek bir varlık olmakla birlikte– aynı anda üç kişi olabileceğini iddia eder. Bu iddianın önde gelen savunucusu Trenton Merricks olmuştur. Bu çalışmada öncelikle, Merricks’in, niçin mevcut teslis açıklamalarını yetersiz bulduğu ele alınarak, onun diğer teslis açıklamalarına yaptığı eleştirilere yer verilecektir. Ardından ayrık-beyin vakasına ve bu vakanın yorumlarına dair bilgiler verilecektir. Bundan sonra, Merricks’in ayrık-beyin vakasına dayanan bir analojiyle teslisi açıklama çabası incelenecektir. Bu çalışmanın temel iddiası, ayrık-beyin vakasına dair Merricks’in yorumunun, Tanrı’nın birden fazla kişi olduğu sonucuna ulaştırmakta başarısız olduğudur. Üstelik ayrık-beyin vakası Merricks’in istediği şekilde yorumlansa dahi, teslisin mümkün olduğu sonucuna ulaşılamamaktadır. Diğer bir ifadeyle, ayrık-beyin vakalarının doğrudan bir yorumu aslında Tanrı’nın birden fazla kişi olamayacağına işaret etmektedir. Fakat ayrık-beyin vakasından teslise ulaşmaya çalışan argüman, bu sonucu elde edebilmek için vakayı aşırı yorumlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Din Felsefesi, Hristiyanlık, Teslis, Kişi Kavramı, Ayrık-Beyin Vakası

Kaynakça

• Bayne, Tim. The Unity of Consciousness. New York: Oxford University Press, 2010. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199215386.001.0001
• Beau Branson. “No New Solutions to the Logical Problem of the Trinity”. Journal of Applied Logics 6/6 (2019), 1051-1091.
• Brower, Jeffrey E. - Rea, Michael C. “Understanding the Trinity”. Logos 8/1 (2005), 145-157. https://doi.org/10.1353/log.2005.0003
• Churchland, Patricia Smith. Neurophilosophy. London: The MIT Press, 1989.
• Deutsch, Harry - Garbacz, Pawel. “Relative Identity”. ed. Edward N. Zalta. Stanford Encyclo¬pedia of Philosophy. 2018. Erişim 16 Kasım 2020. https://plato.stanford.edu/archives/fall2018/entries/identity-relative/
• Eccles, John C. “The Self and Its Brain”. The Self and Its Brain. ed. Karl Popper - John C. Eccles. 225-406. Springer International Publishing, 1977. https://doi.org/10.4324/9780203537480
• Gazzaniga, Michael S. - Ledoux, Joseph E. The Integrated Mind. New York: Springer Science+Business Media, 3. Basım, 1981.
• Geach, Peter. Logic Matters. Oxford: Basil Blackwell, 1972.
• Hasker, William. Metaphysics and the Tri-Personal God. Ithaca: Cornell University Press, 2013.
• Inwagen, Peter Van. “And Yet They are not Three Gods but One”. God, Knowledge and Mystery. ed. Peter van Inwagen. 222-260. Ithaca: Cornell University Press, 1995. https://doi.org/10.7591/9781501745324-012
• Inwagen, Peter Van. “Three Persons in One Being: On Attempts to Show that the Doctrine of the Trinity is Self-Contradictory”. The Trinity. ed. Melville Y. Stewart. 83-97. Springer, 2003. https://doi.org/10.1007/978- 94-017-0393-2_9
• Lehrer, Jonah. Karar Ânı. çev. Ferit Burak Aydar. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 2016.
• Merricks, Trenton. “Split Brains and the Godhead”. Knowledge and Reality: Essays in Honor of Alvin Plantinga. ed. Thomas M. Crisp vd. 299-326. Dordrecht: Springer, 2006. https://doi.org/10.1007/1-4020-4733- 9_13
• Mosser, Carl. “Fully Social Trinitarianism”. Philosophical and Theological Essays on the Trinity. ed. Michael Rea - Thomas McCall. 131-150. New York: Oxford University Press, 2009. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199216215.003.0008
• Nagel, Thomas. “Brain Bisection and the Unity of Consciousness”. Synthese 22/3-4 (1971), 396-413. https://doi.org/10.1007/bf00413435
• Parfit, Derek. Reasons and Persons. New York: Oxford University Press, Reprint., 1987. https://doi.org/10.1093/019824908X.001.0001
• Rea, Michael. “Relative Identity and the Doctrine of the Trinity”. Philosophia Christi 5/2 (2003), 431-446. https://doi.org/10.5840/pc20035247
• Swinburne, Richard. “Could There be More Than One God?” Faith and Philosophy: Journal of the Society of Christian Philosophers 5/3 (1988), 225-241. https://doi.org/10.5840/faithphil19885332
• Swinburne, Richard. “The Social Theory of the Trinity”. Religious Studies 54/3 (2018), 419-437. https://doi.org/10.1017/S0034412518000203