PANDEMİYİ BÜTÜNCÜL OLARAK DEĞERLENDİREN NİTEL BİR ÇALIŞMA: PANDEMİ SÜRECİNİN SİGARA KULLANIM ALIŞKANLIKLARINA ETKİSİ

Yıl 2023, , 252 - 259, 29.10.2023

Aysima Bulca Acar , Yağmur Köksal Yasin

https://doi.org/10.35232/estudamhsd.1288371

Öz

İnsan sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden olan sigara; ülkemizde ve dünyada halen en ciddi sorunların başında gelmektedir. Çeşitli kişisel ve çevresel faktörlerin bireylerin sigara içme alışkanlıklarını etkilediği bilinmektedir. Bu çalışmada sigara kullanımı olan bireylerin pandemi döneminde sigara kullanımlarına yönelik tutum ve davranışlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma yöntemi olarak nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseni benimsenmiştir. Mayıs-Haziran 2022 tarihlerinde yüz yüze yapılan görüşmelerde araştırmacılar tarafından hazırlanan beş ana sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Toplamda altı erkek ve altı kadınla Antalya il merkezinde 24-33 dakikalık görüşmeler yapılmıştır. Çalışmada NVivo 12 programı ile tematik içerik analizi yapılmıştır. Tematik içerik analizi sonucunda üç ana tema ortaya çıkmıştır. Elde edilen ana temalar; “pandeminin sosyal yaşama etkileri”, “pandeminin sağlık algısı üzerine etkileri” ve “sigarayı bırakma yaklaşımı”dır. Katılımcılar dışarı çıkma yasağı ve pandeminin getirdiği hastalık riskinin streslerini daha da artırdığını, kendilerini kısıtlanmış hissettiklerini ifade ettiler. Dışarı çıkma yasağına bağlı sigara alımına erişememe ya da aileden gizleme gibi nedenlerle sigara kullanımında azalma olduğu gibi stres artışı ve meşguliyet azalması gibi nedenlerle sigara kullanımı artan katılımcılar da vardı. Pandeminin getirdiği riskler bazı katılımcıları daha fazla etkilerken bazı katılımcıları hiç etkilememişti. Çalışmamızın sonuçları sigara kullanım durumunun sağlık kaygısının yanında sosyal ve psikolojik durumlarla birlikte ele alınması gerektiğini desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler

Davranış, pandemi, sigara, tutum

Proje Numarası

Yoktur.

A QUALITATIVE STUDY ON COMPREHENSIVE EVALUATION OF PANDEMIC: THE EFFECT OF THE PANDEMIC ON THE SMOKING HABITS

Öz

Cigarette smoking is still one of the most serious problems in our country and in the world because of its adverse effects to human health. It is known that various personal and environmental factors affect the smoking habits of individuals. In this study, it was aimed to reveal the attitudes and behaviors of smokers towards the cigarette smoking in the pandemic. As a research method, phenomenology design, one of the qualitative research methods, has been adopted. As a data collection tool, a five-question semi structured interview form, developed by researchers was used on May-June 2022. Interviews which lasted 24-33 minutes, were conducted with six men and six women in Antalya city center. Thematic content analysis was performed with NVivo 12 program. Thematic content analysis revealed three main themes. These; “the effects of the pandemic on social life”, “perceptions and health behaviors' during the pandemic”, “approaches for smoking cessation”. Participants stated that they felt impressed and stressed due to the risks of disease and quarantine periods. While there was a decrease in smoking due to the inability to access cigarette in quarantine periods or avoid getting caught smoking by family, there were also participants whose smoking increased due to increased stress and decreased workload. The risks of pandemic affected some of participants more and some of them none. The results of our study support that smoking must be considered together with social and psychological conditions as well as health concerns.

Anahtar Kelimeler

Behavior, pandemic, smoking, attitude

Proje Numarası

Yoktur.

Kaynakça

• 1. Ergin M, İpek E. Türkiye’de Hanehalkı Sigara Tüketiminin Belirleyicileri. Academic Review of Economics and Administrative Sciences. 2021;14(2):478-94. doi:10.25287/ohuiibf.715513.
• 2. Demir M, Taken K, Eryılmaz R, Aslan R, Ertaş K, Özveren H, et al. Sigara ile Ürolojik Hastalıklar Arasındaki İlişki Genç Erkekler Tarafından Biliniyor mu? Ahi Evran Med J. 2021;5(2):73-7. doi:10.46332/aemj.84594.
• 3. Mucan B, Moodie C. Young adult smokers’ perceptions of plain packs, numbered packs and pack inserts in Turkey: a focus group study. Tob Control. 2017. doi:10.1136/ tobaccocontrol-2017-053902. [Epub ahead of print 9 Nov 2017].
• 4. Günay S, Ünsal E, Argüder E, Kılıç H, Er M, Çelenk Ergüden H, et al. Tütün Bağımlılığının COVID-19 Ağırlığı Üzerine Etkisi. İzmir Göğüs Hastanesi Dergisi. 2021;35(1):22-31. doi:10.5222/İGH.2021.53825.
• 5. Sarısoy AN. Üniversite Öğrencilerinin Sigara Bağımlılıklarının Nitel Araştırma Yöntemi ile İncelenmesi: Karabük Üniversitesi Örneği. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi. 2019;2(3):636-44. doi.10.33712/mana.594418.
• 6. Malta DC, Gomes CS, Júnior PRBS, Szwarcwald CL, Barros MBA, Machado IE, et al. Factors associated with increased cigarette consumption in the Brazilian population during the COVID-19 pandemic. Cad Saude Publica. 2021;37(3):e00252220. doi:10.1590/0102-311X00252220.
• 7. Ay P. Yeni Koronavirüs Hastalığı Tütün Kullanımını Nasıl Etkiledi? Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2021; 30(özel sayı):9-15.
• 8. Gamsızkan Z, Kaya A, Sungur MA, Tuncel MC, Özdemir F, Baştan GG, et al. Effects of the COVID-19 Pandemic on Smoking. Konuralp Medical Journal. 2021;13(S1):468-73. doi:10.18521/ktd.973971.
• 9. Siddiqi K, Siddiqi F, Khan A, Ansaari S, Kanaan M, Khokhar M, et al. The Impact of COVID-19 on Smoking Patterns in Pakistan: Findings from a Longitudinal Survey of Smokers. Nicot Tob Res. 2021;23:765-9. doi:10.1093/ntr/ntaa207.
• 10. Di Renzo L, Gualtieri P, Pivari F, Soldati L, Attina A, Cinelli G, et al. Eating habits and lifestyle changes during COVID-19 lockdown: an Italian survey. J Transl Med. 2020;18(1):229. https://doi.org/10.1186/s12967-020-02399-5.
• 11. Yıldırım A, Şimşek H. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, 2018; Ankara.
• 12. Guignard R, Andler R, Quatremère G, Pasquereau A, Roscoat E, Arwidson P, et al. Changes in smoking and alcohol consumption during COVID-19-related lockdown: a cross-sectional study in France. Eur J Public Health. 2021;31(5):1076-83. doi:10.1093/eurpub/ckab054.
• 13. Karabey T, Mumcu A, Aras M. Determination of Coronavırus Anxiety Levels of Health Sciences Faculty Students in The Covid-19 Pandemic. J TOGU Heal Sci. 2021;1(2):50-61.
• 14. Kayacık İ, Aydın Berktaş Ö, Duysak L, Bayır Y. Sigarayı bırakan kişilerde bırakma sebepleri. Bağımlılık Dergisi. 2017;18(4):112-21.
• 15. Arguder E, Hasanoglu HC, Karalezli A, Kilic H. Sigara Bırakmaya Eğilimi Artıran Faktörler. Tuberk Toraks. 2012; 60:129-35.
• 16. Amonini C, Pettigrew S, Clayforth C. The potential of shame as a message appeal in antismoking television advertisements. Tob Control. 2015;24:436-41. doi:10.1136/tobaccocontrol-2014-051737.
• 17. Durmuş B, İşçi Güneri Ö, İncekırık A. Bireylerin Sigara Alışkanlıklarını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: Negatif Binom Regresyon Analizi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi. 2021;28(4):717-30. doi:10.18657/yonveek.902532.
• 18. Bommele J, Hopman P, Walters BH, Geboers C, Croes E, Fong GT, et al. The double-edged relationship between COVID-19 stress and smoking: Implications for smoking cessation. Tob Induc Dis. 2020;18:63. doi:10.18332/tid/125580.