Farklı Branşlardaki Öğretmenlerin Teknolojik Pedagojik Alan Bilgisi (TPAB) Yeterlikleri ile Bilgi ve İletişim Teknolojilerine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 1, 1 - 21, 24.01.2016

Aylin Albayrak Sarı Sedef Canbazoğlu Bilici Evrim Baran Uğur Özbay

https://doi.org/10.17943/etku.11643

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın amacı farklı branşlardaki öğretmenlerin teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) yeterlikleri ile bilgi ve iletişim teknolojilerine karşı tutumlarının ve bu iki değişken arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmanın örneklemini 2013-2014 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Katılımcı Sınıf için Yenilikçi Teknolojiler (iTEC) Projesine katılan 23 farklı branştan 483 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Teknopedagojik Eğitim Yeterlik (TPACK-deep) Ölçeği ve Bilgi ve İletişim Teknolojilerine Yönelik Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi yapılırken aritmetik ortalama, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve doğrusal regresyon analizi yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda TPACK-deep ölçeğinin alt boyutları doğrultusunda; öğretmenlerin kendilerini sırasıyla etik, uygulama, tasarım ve uzmanlaşma alt boyutlarında yeterli gördükleri tespit edilmiştir. BİT’e yönelik tutum ölçeğinin alt boyutları kapsamında ise öğretmenlerin bilgisayarın donanımsal sorunlarını çözmeye yönelik tutumlarının diğer alt boyutlara düşük olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin TPAB yeterlikleri ile BİT’e yönelik tutumları arasında pozitif bir ilişki tespit edilirken, hem TPAB yeterliklerinde hem de BİT’e yönelik tutumlarında branşlara göre farklılık bulunmamıştır.

Kaynakça

• Akkoyunlu, B. ve Soylu, M.Y. (2010) Öğretmenlerin sayısal yetkinlikleri üzerine bir çalışma. Türk Kütüphaneciliği, 24(4), 748–768.
• Angeli, C. ve Valanides, N. (2009). Epistemological and methodological issues for the conceptualization, development, and assessment of ICT–TPCK: Advances in technological pedagogical content knowledge (TPCK). Computers & Education, 52, 154–168.
• Bal, M. S. ve Karademir, N. (2013). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) konusunda öz-değerlendirme seviyelerinin belirlenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(11), 15–32.
• Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behavior (Vol. 4, pp. 71–81). New York: Academic Press. 18 Haziran 2015 tarihinde http://p20motivationlab.org adresinden erişilmiştir.
• Baran, E. ve Canbazoğlu Bilici, S. (2015). Teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) üzerine alanyazın incelemesi: Türkiye örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 15–32.
• Bilgin, İ., Tatar, E. ve Ay, Y. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının teknolojiye karşı tutumlarının teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB)’ ne katkısının i̇ncelenmesi. Sözlü Bildiri, X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (27–30 Haziran 2012). Niğde.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Erkan Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirel F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Canbazoğlu Bilici, S. (2012). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Teknolojik Pedagojik Alan Bilgisi ve Özyeterlikleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ceylan, B., Türk, M., Yaman, F. ve Kabakçı Yurdakul, I. (2014). Bilişim teknolojileri rehber öğretmen adaylarının teknolojik pedagojik içerik bilgisi yeterlikleri, bilgi ve iletişim teknolojileri kullanım aşaması ve düzeylerindeki değişimin incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 10(1), 171–201.
• Chai, C. S., Koh, J. H. L. ve Tsai, C.-C. (2010). Facilitating preservice teachers' development of technological, pedagogical, and content knowledge (TPACK). Educational Technology & Society, 13(4), 63–73.
• Chai, C. S., Koh, J. H. L., Tsai, C.-C. ve Tan, L. L. W. (2011). Modeling primary school pre-service teachers' technological pedagogical content knowledge (TPACK) for meaningful learning with information and communication technology (ICT). Computers & Education, 57(1), 1184–1193.
• Chai, C. S., Chin, C. K., Koh, J. H. L. veTan, C. L. (2013). Exploring Singaporean Chinese language teachers' Technological Pedagogical Content Knowledge and its relationship to the teachers' pedagogical beliefs. The Asia-Pacific Education Researcher, 22(4), 657–666.
• Cüre, F. ve Özdener, N. (2008). Öğretmenlerin bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) uygulama başarıları ve BİT’e yönelik tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 41–53.
• Çetin, O., Çalışkan, E. ve Menzi, N. (2012). Öğretmen adaylarının teknoloji yeterlilikleri ile teknolojiye yönelik tutumları arasındaki ilişki. İlköğretim Online, 11(2), 273–291.
• Çoklar, A. N. (2014). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının teknolojik pedagojik içerik bilgisi yeterliklerinin cinsiyet ve BİT kullanım aşamaları bağlamında incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(175), 319–330.
• Çuhadar, C. ve Yücel, M. (2010) Yabancı dil öğretmeni adaylarının bilgi ve iletişim teknolojilerinin öğretim amaçlı kullanımına yönelik özyeterlik algıları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 199–210.
• Ertmer, P. A. (2005). Teacher pedagogical beliefs: The final frontier in our quest for technology integration?, Educational Technology Research & Development, 53(4), 25–34.
• Graham, C. R., Burgoyne, N., Cantrell, P., Smith, L., St. Clair, L. ve Harris, R. (2009). TPACK development in science teaching: Measuring the TPACK confidence of inservice science teachers. TechTrends, 53(5), 70–79.
• Günbatar, M. S. (2014). Bilgi ve iletişim teknolojilerine yönelik bir tutum ölçeği geliştirme çalışması. Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 121–135.
• Katılımcı Sınıf için Yenilikçi Teknolojiler (iTEC) Projesi (2010). Eğitimler. http://itecturkey.org.tr adresinden 19 Haziran 2015 tarihinde alınmıştır.
• Kabakçı Yurdakul, I. (2011). Öğretmen adaylarının teknopedagojik eğitim yeterliliklerinin bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanımları açısından değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 397–408.
• Kabakçı Yurdakul, I. ve Odabaşı, H.F. (2013). Teknopedagojik Eğitim Modeli. I. Kabakçı Yurdakul (Editör). Teknopedagojik Eğitime Dayalı Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı içinde (s. 40–67). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kabakci Yurdakul, I., Odabasi, H.F., Kilicer, K., Coklar, A.N., Birinci, G. ve Kurt, A.A. (2012). The development, validity and reliability of TPACK-deep: A Technological Pedagogical Content Knowledge scale, Computers & Education 58(3), 964–977.
• Karaca, F. (2015). An investigation of pre-service teachers’ technological pedagogical content knowledge based on a variety of characteristics. International Journal of Higher Education, 4(4),128–136.
• Kocasaraç, H. (2003). Bilgisayarların öğretim alanında kullanımına ilişkin öğretmen yeterlilikleri. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, 2(3), 77–85.
• Karasar, N. (2003). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
• Levin, C. ve McNicol, S. (2014). Geleceğin dersliğini tasarlamak İTEC projesi bulguları (A. Yandik, Çev.).http://fcl.eun.org/documents/10180/18061/iTEC+evaluation+report+2014_TR.pdf/b7f8db3f-e499-4717-9204-f4717487021b adresinden 19 Haziran 2015 tarihinde indirilmiştir.
• Koçak Usluel, Y., Özmen, B. ve Çelen, F.K. (2015). BİT’in öğrenme öğretmen sürecine entegresyonu ve teknolojik pedagojik içerik bilgisi modeline eleştirel bir bakış. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 5(1), 34–54.
• Koehler, M.J. ve Mishra, P. (2009). What is technological pedagogical content knowledge?. Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, 9(1), 60–70.
• Kula, A. (2015). Öğretmen adaylarının teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) yeterliklerinin incelenmesi: Bartın Üniversitesi örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(12), 395–412.
• Mishra, P. ve Koehler, M. J. (2006). Technological pedagogical content knowledge: a framework for teacher knowledge. Teachers College Record, 108(6), 1017–1054.
• Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü (ÖYEGM). (2006). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri, Ankara.
• Sahin, İ., Celik, İ., Akturk, A.O. ve Aydin, M. (2013). Analysis of relationships between technological pedagogical content knowledge and educational internet use. Journal of Digital Learning in Teacher Education, 29(4), 110–117.
• Sancar Tokmak, H., Yanpar Yelken T. ve Yavuz Konokman, G. (2013). Pre-service Teachers’ perceptions on development of their IMD competencies through TPACK-based activities. Educational Technology & Society, 16(2), 243–256.
• Schmidt, D., Baran, E., Thompson, A., Mishra, P., Koehler, M. ve Shin, T. (2009). Technological Pedagogical Content Knowledge (TPACK): The development and validation of an assessment instrument for preservice teachers. Paper presented at the 2009 Annual Meeting of the American Educational Research Association. April 13-17, San Diego, California.
• Şad, S. N. ve Nalçacı, Ö. İ. (2015). Öğretmen adaylarının eğitimde bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanmaya ilişkin yeterlilik algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 177–197.
• Usta, E. ve Korkmaz, Ö. (2010). Öğretmen adaylarının bilgisayar yeterlikleri ve teknoloji kullanımına i̇lişkin algıları ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 1335–1349.
• Tınmaz, H. (2004). An assessment of preservice teachers’ technology perception in relation to their subject area. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Türk Eğitim Derneği (TED) (2009). Öğretmen yeterlikleri. http:// portal.ted.org.tr/genel/yayinlar/Ogretmen_Yeterlik_Kitap.pdf adresinden 1 Aralık 2011 tarihinde indirilmiştir.