KAYSERİ İLİ TALAS İLÇESİNDEKİ 15-49 YAŞ KADINLARDA KULLANILAN AİLE PLANLAMASI YÖNTEMİYLE İLGİLİ ŞİKAYETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2008, Cilt: 17 Sayı: 1, 54 - 62, 01.03.2008

Elçin Balcı Ahmet Öztürk İskender Gün Yusuf Öztürk

Öz

Araştırma, Kayseri ili Talas ilçesinde herhangi
bir aile planlaması yöntemi kullanan 15-49 yaşları
arasındaki evli kadınların, kullandıkları yönteme
ilişkin şikayetlerinin değerlendirilmesi amacıyla
yapılmıştır. Tanımlayıcı özellikteki bu araştırmada,
basit tesadüfi örnekleme ile belirlenmiş 469 evli
kadına, yüzyüze görüşme yöntemiyle anket
uygulanmıştır. Araştırmaya alınan kadınların % 34.5’i
rahim içi araç, % 30.5’i kondom, % 16.0’sı oral
kontraseptif, % 14.9’u geri çekme, % 4.1’i ise diğer
aile planlaması yöntemleri ile gebeliğe karşı
korunmaktadırlar. Halen kullanılan yöntemlerin
ortalama kullanım süresi 3.73 ± 3.58 yıl olarak
bulunmuştur. Yöntemleri kullanmadan önce, bir
muayeneden geçtiğini belirtenlerin oranı % 48.8,
yöntemin yan etkilerinin neler olabileceğine dair bilgi
alanların oranı ise % 64.8’dir. Halen kullandıkları
yöntemle ilgili şikayeti olan kadınların oranı %
31.3’dür. Bu oran, rahim içi araç kullananlarda %
45.7, oral kontraseptif kullananlarda % 32.0, kondom
kullananlarda % 23.8, geri çekme ile korunanlarda ise
% 18.6 olarak saptanmıştır. En fazla yakınılan durum;
rahim içi araç için adet kanamalarında artış ve
düzensizlik, oral kontraseptif için bulantı, kondom için
ise eşlerin istememesi ve rahatsızlık duymasıdır. Aile
planlaması yönteminin seçiminde yeterli danışmanlık
ve kaliteli izlemin, yöntemle ilgili şikayetlerde ve
kullanılan yöntemi bırakmada azalmaları sağlayacağı
düşünülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Aile planlaması, şikayet, danışmanlık

Evaluation of the Complaints About the Family-Planning Methods Used by the Women Aged 15-49 in Talas/Kayseri

Öz

This study was carried out to evaluate
the complaints of the 15-49 aged married women
using one of the family planning methods in Talas/
Kayseri.
In this study, 469 married women sampled
randomly were surveyed by meeting face-to-face.
Among the women in the study, 34.5 % use intra
uterin device (IUD), 30.5 % use condom, 16.0 %
use pills, 14.9 % draw-back, and 4.1 % use other
methods. The average duration of the methods still
in use was found to be 3.73 ± 3.58 years. The rate of
the ones who state that they were examined before
using the methods was 48.8 %; and the rate of the
ones who were informed about the probable adverse
effects of methods was 64.8 %.
The rate of the women who have complaints about
the current method they are using is 31.3 %. This
rate is determined as 45.7 % in IUD users, 32.0 %
in pills users, 23.8 % in condom users, 18.6 % in
draw-back method users. The most complained
situation is; nonregularity and increase in
menstruations for IUD, nausea for pills, and
partners not preferring and feeling uncomfortable
for the condom.
Sufficient counseling and quality follow up is
effective on complaints and abandoning of methods

Anahtar Kelimeler

Family planning, complaint, counseling

Kaynakça

• 1. Hatcher RA, Kowal D, Guest F et al. Kontraseptif Yöntemler : (Çeviri Ed : Dervişoğlu AA).İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı. Uluslararası Basım. Ankara 1990.
• 2. Chez RA, Mishell DR. In: Scott JR, Disaia PJ, Hammond CB et al. (eds), Danforth’s Obstetric and Gynecology. Çeviri Editörü: Erez S. Doğum Kontrolü: Kontrasepsiyon, Sterilizasyon ve Gebeliğin Sonlandırılması. Çeviri: Erez R. Danforth Obstetrik ve Jinekoloji Kitabında, Yedinci Baskı. Yüce Yayım İstanbul 1994; ss 621-640.
• 3. Akın A, Özvarış ŞB. Ana Sağlığı ve Aile Planlaması. Bertan M, Güler Ç. Halk Sağlığı Temel Bilgiler kitabında. Güneş Kitabevi, Ankara 1997, ss 119-155.
• 4. Ünalan T, Koç İ, Tezcan S. Aile Planlaması. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2003 Kitabında. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Ankara 2004, ss 61-80
• 5. Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Manisa Nüfus ve Sağlık Araştırması 1999 Kitabı. Celal Bayar Üniversitesi yayını. Manisa-2001.
• 6. Ünalan T, Koç İ. Aile Planlaması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüdleri Enstitüsü. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 1998 Kitabında. Ankara 1999, ss 45-67.
• 7. Aile Planlamasında Temel Bilgiler. İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı Yayınları. Damla Matbaacılık, İstanbul 1977, ss 133-170.
• 8. Pasinoğlu T, Bülbül F. Çiftlerin Aile Planlaması Yöntemlerini Bırakma Nedenleri. 3. Uluslararası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi. Kongre Kitabı. Ankara 2003, s 167.
• 9. Dervişoğlu AA, Ergör G. Aile planlaması. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 1993 Kitabında. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüdleri Enstitüsü. Ankara 1994, ss 37-53.
• 10. Yankutan N, Akbayır Ö, Mutaf C ve ark. Erken dönemde TCu-380A RİA bırakma sebeplerinin analizi. I.Uluslararası & II. Ulusal Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi Özet kitabı. Antalya 2001, s 96.