EFFECT OF CAREER VALUES ON CAREER ASSESSMENT COMPETENCE - THE INTERMEDIARY ROLE OF NATIONAL CULTURE

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 2, 1 - 22, 21.07.2018

Gül Gün

Öz

Career values provide the employee to decide his/her career based on his/her perception of his/her ability, needs, and personal values and affect all decisions related to career. When the cultural factors are thought to be the most important factors affecting the value judgments of people, the importance of the culture is obviously seen in the concept of career. Career decisions are basically the decisions made based on values. While some values are predominant in people's future scenarios, others will be left behind or regarded as the secondary values. Competence in career decision-making refers to the beliefs about individuals' abilities related to the behaviors necessary for career-related issues . Value judgments of people are considered as a significant factor affecting their career decisions and it can be said that the national culture extents may affect individuals' career assessment competence. This study is aimed determination the mediating role of avoidance of ambiguity and individualism dimensions of national culture on the relation between career values and career assessment competencies. According to the results of this analysis, the findings supporting the basic hypothesis obtained are "the level of individualism from national cultural is intermediary variable in relation to career values and career assessment competence “the level of avoid the ambiguity from national cultural is not intermediary variable in relation to career values and career assessment competence, result ofanalysis is detected.

Anahtar Kelimeler

Career Values, Career Assessment Competence, Avoidance of Ambiguity, Individualism, University Students

KARİYER DEĞERLERİNİN KARİYER KARAR YETKİNLİĞİNE ETKİSİ ULUSAL KÜLTÜRÜN ARACI ROLÜ

Öz

Kariyer değerleri, çalışanın yeteneğini, ihtiyaçlarını ve kişisel
değerlerini algılamasına bağlı olarak kişilerin kariyerini belirlemesini
sağlamaktadır ve kariyerle ilgili bütün kararları etkilemektedir. Kişilerin
değer yargılarını etkileyen faktörlerin başında kültürel öğelerin geldiği
düşünülürse kariyer kavramının içinde kültürün önemi oldukça açıktır. Kişilerin
değer yargıları meslek seçimini etkileyen önemli faktör olarak görülmektedir.
Bir anlamda ulusal kültür boyutlarının bireylerin kariyer karar yetkinliğini
etkileyebileceği söylenebilir.  Bu bağlamda üniversite öğrencilerinin
algıladıkları kariyer değerlerinin kariyer karar yetkinliklerine etkisi bunda
ulusal kültürün belirsizlikten kaçınma ve bireycilik boyutlarının aracılık
etkisinin olup olmadığı araştırmanın temel konusunu oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kariyer değerleri, Kariyer karar yetkinliği, Belirsizlikten kaçınma, Bireycilik

Kaynakça

• Beck, Jeffrey, Joseph, M. La Lopa (2001), An exploratory application of Schen’sCareerAnchors Inventory to Hotel Executive Operating Committeemembers, Hospitality Management, Vol:20, 15-28.Birsel, Melek, İslamoğlu, Güler, Börü, Deniz (2009), Kültürel Boyutlar İçerisinde Şekillenen Çatışma Tarzları, İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt 10, Sayı 2, 245-262
• Böyükaslan, Handan Deniz, Özdemir, Şuayıp, Özkara, Belıks (2016), Kültürel Değerlerin Yöneticilerin Karar Verme Stiline Etkisi,Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi - Cilt:14 Sayı:3
• Coetzee, Melinde; M . Mogale, Phillemon & Potgieter, Ingrid L .; Moderating role of affectivity in career resilience and career anchors, Journal of Psychology in Africa, 2015 Vol. 25, No. 5, 438–447.
• Dabić, Marina, Tipurić, Darko, Podrug, Najla (2015),Cultural differences affecting decision-making style: a comparative study between four countries,Journal of Business Economics and Management, Journal of Business Economics and Management, Volume 16(2): 275–289.
• Doğan, Hüseyin (2010), Kariyer karar verme grup rehberliği programının 9.sınıf öğrencilerinin kariyer karar verme güçlük düzeylerine etkisi, Yayımlanmamış doktora tezi.Fan, Jieqiong (2016), The role of thinking styles in career decision- making self-efficacy among university students, Thinking Skills and Creativity ,Vol:20, 63-73.
• Gürbüz, Sait ve Sığrı, Ünsal (2012), Kariyer Çapalarının, Temel Benlik Değerlendirmesi ve Kültürel Değerler ile İlişkisi: Türkiye ve ABD Karşılaştırması, 20. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 24-26 Mayıs 2012, İzmir.
• Gunkel, M., Schlägel, C., Langella, I. M., Peluchette, J.V, Reshetnyak,E. , “The Influence of National Culture on Business Students Career Attitudes an Analysis of Eight Countries, Zeitschriftfur Personal forschung”, 27(1), 2013, 47-68.
• Hardin, Russell J., Stocks, Morris H., Graves, Finley (2001), The Effect Of Match Or Mismatch Between The Career Anchors And The Job Settings Of Cpas: An Empirical Analysis, Advances In Accounting, Volume 18, Pages 119-148
• Işık, Erkan (2010), Sosyal bilişsel kariyer teorisi temelli bir grup müdahalesinin üniversite öğrencilerinin kariyer kararı yetkinlik ve mesleki sonuç beklenti düzeylerine etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Karakaya, Yunus emre, Karataş, Özgür, Özden, Çağrı, Karataş, Fahri (2013), Üniversiteli Sporcu Öğrencilerin Kariyer Değeri Algıları, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14 (1), 86-94.
• Koçel, Tamer (2010), İşletme Yöneticiliği, Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Lapointea, Francis Milot, Savardb, Réginald, Corffa, Yann Le (2018), Intervention components and working alliance as predictors of individual career counseling effect on career decision-making difficulties, Journal of Vocational Behavior 107 (2018) 15–24.
• Ling, Christina, Chang, Hsing, Jiang, James J.,Klein, Gary, Chen, Houn-Gee (2012), Career anchors and disturbances in job turnover decisions – A casestudy of IT professionals in Taiwan, Management 49 ,309–319.
• Niles, S. G. ve H.-Bowlbey, J. Kariyer Bilgileri ve Kaynakları, Aslı Bugay (Çev,). 21. Yüzyılda kariyer gelişimi müdahaleleri. (Career Development InterventionsInThe 21st Century, 4. B.), Fidan Korkut Owen(Çev. Ed.), Ankara: Nobel
• Niles, S. G. ve H.-Bowlbey, J. Kariyer Gelişimi Müdahalelerine Girişi, Fidan Korkut OWen(Çev,). 21. Yüzyılda kariyer gelişimi müdahaleleri. (Career Development InterventionsInThe 21st Century, 4. B.), Fidan Korkut Owen(Çev. Ed.), Ankara: Nobel
• Ona, Anghel (2015), CareerAnchors Of StudentsWithTalentIn Technical Domains, SocialandBehavioralSciences, 191, 407 – 412
• Olcay, Atınç, Düzgün, Mehmet (2016), Turizm Eğitimi Gören Öğrencilerin Meslek Seçimlerinin Kariyer Çapaları İle Uygunluğunun Değerlendirilmesi, Mayıs 2016 Cilt:24 No:3 Kastamonu Eğitim Dergisi.
• Öztürk, Can Umut (2017), Kariyerde Kuşak vs Toprak: Kariyer Algısında Doğulan Coğrafi konum ve Kuşağın Etkisi, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, Ekim, Cilt:5, Sayı:5.Powell a,,Gary N, Butterfield, D. Anthony (2013),Sex, gender, and aspirations to top management: Who's opting out? Who's opting in?,Journal of Vocational Behavior 82 (2013) 30–36Starica, Elena Cristina (2012), Predictors for career indecision in adolescence, Procedia – Social and Behavioral Sciences 33 (2012) 168 – 172.
• Türkay, Oğuz, Eryılmaz, Burak (2010), Kariyer Değerleri Ve Kariyer Yolu Tercihleri İlişkisi: Türk Turizm Sektöründen Örnekler, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.Ulaş, Özlem (2016), Kariyer Kararı Verme Öz-Yetkinliği: Bir Model Testi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora tezi.
• Willner, Tirza, Gati, Itamar, Guan, Yanjun (2015), Career decision-making profiles and careerdecision-making difficulties: A cross-cultural comparison among US, Israeli, andChinesesamples, Journal of Vocational Behavior88 , 143–153.
• Yates, Frank, Oliveira, Stephanie(2016), Organizational Behavior and Human DecisionProcesses, 136,106-118.
• Yates, J. F.,& de Oliveira, S. (2016). Culture and decision making. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 136, 1-2.