Investigation of Social Studies Teacher Candidates' Spiritual and Emotional Intelligence

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 1, 12 - 31, 29.07.2023

Yılmaz Demir

https://doi.org/10.59041/eyor.1289120

Öz

this study, it was aimed to determine the relationship between the spiritual and emotional intelligence of prospective social studies teachers and their academic achievements, as well as to the levels of spiritual and emotional intelligence according to various variables. In this direction, the general screening pattern, which is one of the quantitative research methods, was used. The participants of the research are 169 social studies teacher candidates studying at Kilis 7 University during the fall semester of the 2022-2023 academic year. As a result of the research, it was determined that the academic achievement of the social studies teacher candidates was good, and the spiritual and emotional intelligence levels were at a high level. In addition, it has been found that there is a statistically significant relationship between the academic achievements of the participants and the levels of spiritual and emotional intelligence. It was determined that the spiritual and emotional intelligence levels of the participants had a significant difference according to gender; the emotional intelligence levels showed a significant difference according to the class level, but the spiritual intelligence levels did not have a significant difference according to the class change. In addition, it was found that the participants' mental and emotional intelligence did not show a significant difference according to age, socioeconomic status, parental education level, time spent on the Internet, TV viewing time and the place where they were born and raised.

Anahtar Kelimeler

Social Studies Education, Teacher Candidate, Academic Success, Spiritual Intelligence, Emotional Intelligence

Investigation of Social Studies Teacher Candidates' Spiritual and Emotional Intelligence / Sosyal Bilgiler Öğretmeni Adaylarının Ruhsal ve Duygusal Zekâlarının İncelenmesi

Öz

Bu çalışmayla sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının ruhsal ve duygusal zekâları ile akademik başarıları arasındaki ilişkiyi belirlemek ve ayrıca ruhsal ve duygusal zekâ düzeylerini çeşitli değişkenlere göre incelemek amaçlanmıştır. Bu doğrultuda nicel araştırma yöntemlerinden biri olan genel tarama deseni kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını 2022-2023 akademik yılı güz döneminde Kilis 7 Aralık Üniversitesi’nde öğrenim gören 169 sosyal bilgiler öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Araştırmanın sonucunda sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının akademik başarının iyi, ruhsal ve duygusal zekâ düzeylerinin ise yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir. Ayrıca katılımcıların akademik başarıları ile ruhsal ve duygusal zekâ düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Katılımcıların ruhsal ve duygusal zekâ düzeylerinin cinsiyete göre anlamlı bir farka sahip olduğu; duygusal zekâ düzeylerinin sınıf düzeyine göre anlamlı bir fark gösterdiği ancak ruhsal zekâ düzeylerinin sınıf değişenine göre anlamlı bir farka sahip olmadığı belirlenmiştir. Bunların yanı sıra katılımcıların ruhsal ve duygusal zekâlarının yaş, sosyoekonomik durum, ebeveyn eğitim düzeyi, internette geçirdikleri süre, TV izleme süresi ve doğup büyüdükleri yerleşim yeri değişkenlerine göre anlamlı bir fark göstermediği sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler Eğitimi, Öğretmen Adayı, Akademik Başarı, Ruhsal Zekâ, Duygusal Zekâ

Kaynakça

• Atilla, G. (2012). Hastanelerde duygusal zekâ -hasta memnuniyeti ilişkisi: Isparta il merkezi örneği [Doktora tezi]. Süleyman Demirel Üniversitesi.
• Aydın, D., ve Karadeniz, A. (2017). Eğitim fakültesi öğrencilerinin ruhsal zekâ özelliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(57), 100-114. http://dx.doi.org/10.16992/ASOS.12882
• Aydın, H. (2017). Duygusal zeka (EQ) ve stres yönetimi ilişkisi [Yüksek lisans tezi]. Nişantaşı Üniversitesi. Aydıntan, B. (2009). Ruhsal zekânın dönüştürücü liderlik üzerine etkisini araştıran uygulamalı bir çalışma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(2), 257-274.
• Baba, H. (2012). Beden eğitimi ve spor yüksekokulundaki öğrencilerin kinestetik ve duygusal zekâlarının, iç-dış kontrol odaklarının akademik başarılarına etkisi [Yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Bozdağ, M. (2010). Ruhsal zekâ (SQ). Yakamoz Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Caruso, R. D., & Salovey. P. (2007). Duygusal zekâ yöneticisi. (H. Kayra, Çev.). CREA Yayıncılık.
• Ciarrochi, J. V., Chan, A. Y. C., & Caputi, P. (2000), A critical evaluation of the emotional construct. Personality and Individual Differencess, (28), 539-561. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(99)00119-1
• Cook, S., Macaulay, S., & Coldicott, H. (2004), Change management excellence: Using the four ıntelligences for successful organizational change. Kogan Page Limited.
• Çavuşoğlu, G. (2019). Öğretmen adaylarının duygusal ve ruhsal zekâ düzeyleri ile okuduğunu anlama ve akademik başarıları arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi.
• Dağlı, M. E. (2006). Ergenlikte zekâ bölümü, duygusal zekâ ve akademik başarı arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Mersin Üniversitesi.
• Demir, S. (16-18 Kasım 2022). Türkçe öğretmeni adaylarının akademik başarıları ile ruhsal zekâ ve duygusal zekâ düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Tam Bildiri Metni]. Uluslararası Akdeniz Bilimsel Araştırmalar Kongresi, 16-18 Kasım 2022, Mersin, Türkiye.
• Demir, S. (2023). Examination of emotional and spiritual intelligence of Turkish language teaching students. European Journal of Language and Culture Studies, 2(2), 60-69.
• Durmuş, M., Gerçek, A., Çiftci, N., ve Taşçı, Ö. (4-5 Mayıs 2018). Hemşirelik öğrencilerinin ruhsal zekâ düzeyleri [Tam Bildiri Metni]. II. Uluslararası Multidisipliner Çalışmaları Kongresi, 4-5 Mayıs, Adana, Türkiye.
• Emmons, R. A. (2000a). Is spirituality an intelligence? Motivation, cognition, and the psychology of ultimate concern. The International Journal for the Psychology of Religion, 10(1), 3-26. https://doi.org/10.1207/S15327582IJPR1001_2
• Emmons, R. A. (2000b). Spirituality and intelligence: problems and prospects. The International Journal for the Psychology of Religion, 10(1), 57-64. https://doi.org/10.1207/S15327582IJPR1001_6
• Ersöz, S. S. (2011). Duygusal zekâ ve iletişim arasındaki ilişki: Bir uygulama [Doktora tezi]. Uludağ Üniversitesi.
• Gardner, H. (2004). Zihin çerçeveleri: Çoklu zekâ kuramı. (E. Kılıç, Çev.). Alfa Yayınları.
• Goleman, D. (1998). İşbaşında duygusal zekâ. (H. Balkara, Çev.). Varlık Yayınları.
• Goleman, D. (2000). Duygusal zeka neden IQ’dan daha önemlidir, (B. S., Yüksel, Çev.). Varlık Yayınları.
• Göçet, E. (2006). Üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri ile stresle başa çıkma tutumları arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi.
• Gürsoy, E. (2016). Duygusal zekâ eğitim programının ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin duygusal zekâ, empatik beceri ve davranış problemleri üzerine etkisi [Yüksek lisans tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
• Güvenç, Z. (2012). Sınıf öğretmenlerinin duygusal zekaları ile yansıtıcı düşünme becerileri arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
• Işıksalan, S. N., (2020). Türkçe öğretmen adaylarının duygusal zekâ özelliklerinin okuma alışkanlığı açısından incelenmesi. International Journal of Language Academy, 8(4), 313-323. http://dx.doi.org/10.29228/ijla.45971
• İyibaş, M. A., ve Akın, M. A. (2021). Öğrencelerin duygusal zekâ düzeyleriyle akademik başarıları arasındaki ilişkinin analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (57), 188-218.
• Karabulut, A. (2012). Duygusal zekâ: Bar-on ölçeği uyarlaması [Yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Karadeniz. A., ve Aydın. D. (2016). Ruhsal zekâ özellikleri ölçeği geçerlilik ve güvenirlik çalışması. International Journal Of Eurasia Social Sciences, 7(23), 69-93.
• Karagözoğlu, N. (2016). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin duygusal zeka yeterliklerini mesleğinde kullanma düzeyleri ile benimsedikleri sınıf yönetimi modelleri arasındaki ilişki. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, (29), 269-287. http://dx.doi.org/10.16992/ASOS.1240
• Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kavcar, B. (2011). Duygusal zekâ ile akademik başarı ve bazı demografik değişkenlerin ilişkileri: bir devlet üniversitesi örneği [Doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Kenarlı, Ö. (2007). Duygusal zeka-akademik başarı etkileşimine ilişkin öğrenci görüşlerinin değerlendirilmesi (Dicle Üniversitesi örneği) [Yüksek lisans tezi]. Dicle Üniversitesi.
• Kıroğlu, K., Aslan H., ve Elma, C. (2019). Öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ile dinleme becerileri arasındaki ilişki. Ekev Akademi Dergisi, 23(78), 391-406.
• King, D. B., & De Cicco, T. L. (2009). A viable model and self-report measure of spiritual intelligence. Journal of Transpersonal Studies, 28(1), 68-85. https://doi.org/10.24972/ijts.2009.28.1.68
• Kocaman, A. (2008). Ailenin sosyokültürel ve sosyoekonomik durumunun öğrencinin okul başarısına etkisi: İnönü EML örneği [Yüksek lisans tezi]. Beykent Üniversitesi.
• Köknel, Ö. (1999). Kaygıdan mutluluğa kişilik. Altın Kitaplar Yayınevi.
• Köksal, A. (2003). Ergenlerde duygusal zekâ ve karar verme becerileri arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Kuzu, A. (2008). Hemşirelik öğrencilerinin duygusal zekâ ve iletişim becerilerinin eşdeğer öğrenim gören öğrencilerle karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi [Yüksek lisans tezi]. Düzce Üniversitesi.
• Mammadov, E. (2015). Duygusal zekâ ile akademik başarı ilişkisi: Turizm lisans öğrencileri üzerine araştırma [Yüksek lisans tezi]. Adnan Menderes Üniversitesi.
• Mammadov, E., ve Keser, E. (2016). Duygusal zekâ ile akademik başarı ilişkisi: Turizm lisans öğrencileri üzerinde bir araştırma. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 13(3), 85-101.
• Montgomery, M. B. (2013). Our spirits, ourselves: The relationships between spiritual intelligence, self-compassion, and life satisfaction (Unpublished doctoral thesis). Alliant International University. https://www.proquest.com/openview/f330e1a6c46f327c71efce4305076829/1?pq-origsite=gscholar&cbl=18750
• Newsome, S., Day, A. L., & Catano, V. M. (2000), Assessing the predictive validity of emotional intelligence. Personality and Individual Differences, 29(6), 1005-1016. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(99)00250-0
• Ovayolu, N., ve Bahar, A. (2006). Hemşirelik ve kalite. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9(1), 104-10.
• Özaslan, H., Kumcağız, H., ve Baba Öztürk, M. (2020). Öğretmen adaylarının duygusal zekaları ile demokratik algı ve tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 636-654. http://dx.doi.org/10.17679/inuefd.590592
• Özer, Y., ve Anıl, D. (2011). Öğrencilerin fen ve matematik başarılarını etkileyen faktörlerin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (41), 313-324
• Pamukoğlu, E. (2004). Duygusal zekânın yönetici etkinliğindeki rolünün kadın yöneticiler bağlamında incelenmesi ve bir araştırma [Yüksek lisans tezi]. Kocaeli Üniversitesi.
• Reisoğlu, İ., Gedik, N., ve Göktaş, Y. (2013). Öğretmen adaylarının özsaygı ve duygusal zekâ düzeylerinin problemli internet kullanımıyla ilişkisi. Eğitim ve Bilim, 38(170), 150-165.
• Salovey, P., & Mayer, J., D. (1990). Emotional intelligence. Baywood Publishing Co. https://aec6905spring2013.files.wordpress.com/2013/01/saloveymayer1990emotionalintelligence.pdf
• Sarıer, Y. (2016). Türkiye’de öğrencilerin akademik başarısını etkileyen faktörler: Bir meta-analiz çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), 609-627. http://dx.doi.org/10.16986/HUJE.2016015868
• Seyis, S., Yazıcı, H., ve Altun, F. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin motivasyonları ve duygusal zekaları ile akademik başarıları arasındaki ilişki. Millî Eğitim, (197), 51-63.
• Shuler. N. C. (2004). An analysis of the emotional quotient inventory: youth version as a measure of emotional intelligence in children and adolescents (Unpublished Doctoral Thesis). The Florida State University. http://purl.flvc.org/fsu/fd/FSU_migr_etd-0325
• Smartt, M. J. (2014). The relationship of spiritual intelligence to achievement of secondary students (Unpublished Doctoral Thesis). Liberty University. https://digitalcommons.liberty.edu/doctoral/820
• Stockton, L. S. (2006). Resilience among elementary educators as measured by the personal and organizational quality assessment-revised and the emotional quotient inventory: Short. ProQuest Information and Learning Company.
• Tarhan, N. (2011). Duyguların eğitimi: Kendinizle barışık olmak. Timaş Yayınları.
• Taşlıyan, M., Hırlak, B., ve Harbalıoğlu, M. (2015). Duygusal zekâ, iletişim becerileri ve akademik başari arasindaki ilişki: Üniversite öğrencilerine bir uygulama. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 2(3), 45-58.
• Tatar, A., Tok. S., Tekin Bender, M., ve Saltukoğlu, G. (2017). Asıl form schutte duygusal zekâ testinin Türkçeye çevirisi ve psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 18(2), 139-146.
• TDK, (11 Mart 2023). Türk dil kurumu sözcükleri: Zeka. https://sozluk.gov.tr/
• Tezelli, S. (2019). Öğretmen adaylarında duygusal zekâ, sosyal kaygı ve öznel iyi oluş arasındaki yordayıcı ilişki [Yüksek lisans tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• Turan, M., Koç, K., Ulucan, H., ve Yüce, M. (2020). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin ruhsal zekâ düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(1), 25-37.
• Uslu Üstten, A. (2008). Kuantum biliminin getirdiği yenilikler işığında ruhsal zekânın edebiyat eğitiminde kullanılması [Doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Üzel, D., ve Hangül, T. (27-30 Haziran 2012 2012). Duygusal zekâ ve akademik başarı arasındaki ilişki [Tam Bildiri Metni]. 10. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 27-30 Haziran 2012, Niğde, Türkiye.
• Varışoğlu, B. (2017). Dil kullanımının bir yansıması olan duyguları dile getirme becerisiyle duygusal zekâ arasındaki ilişki: Türkçe öğretmeni adayları örneklemi. Turkish Studies (International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic), 12(14), 513-528. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.11630
• Vaughan, F. (2002). What is spiritual intelligence?. Journal of Humanistic Psychology, 42(2), 16-33. https://doi.org/10.1177/0022167802422
• Wolman, R. N. (2001). Thinking with your soul: Spiritual intelligence and why it matters. Harmony.
• Yeşilyaprak, B. (2001). Duygusal zekâ ve eğitim açısından doğurguları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 25(25), 139-146.
• Yılmaz, H., ve Zembat, R. (2019). Okul öncesi öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ile üniversite yaşamına uyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (52), 118-136. https://doi.org/10.21764/maeuefd.569593
• Yılmaz, S. (2007). Duygusal zeka ve akademik başarı arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• Yiğit Seyfi, Ü., ve Köse, S. (2016). Ruhsal zeka ve çalışma algısı üzerine bir analiz. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 23(3), 767-787. http://dx.doi.org/10.18657/yonveek.281963
• Yurttaş, E. (2018). Ruhsal zeka ile karar verme stilleri ilişkisi: yöneticiler üzerinde bir uygulama [Yüksek lisans tezi]. Çankaya Üniversitesi.
• Zohar, D., & Marshall, I. (2004), Ruhsal zekâmızla bağlantı kurmak (B. Erdemli ve K. Budak, Çev.). Meta Basım Yayım Sanayi ve Ticaret.