Okullarda Otantik Liderlik ve Psikolojik Sermaye İlişkisi

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 2, 8 - 19, 31.12.2020

Münevver Çetin , Taner Tanoba

Öz

Otantik liderlik yaklaşımının okul müdürlerine bir çerçeve sunarak, öğretmenlerinin psikolojik sermayelerine katkıda bulunabilmelerini sağladığı düşüncesinen hareketle, bu araştırmada öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin otantik liderlik düzeyleri ile öğretmenlerin psikolojik sermaye düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modeline göre desenlenmiştir. Araştırmanın örneklemini İstanbul ilinin Pendik ilçesinde resmi ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan 212 öğretmen oluşturmaktadır. Verilerin toplanması aşamasında otantik liderlik ölçeği ve psikolojik sermaye ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde pearson korelasyon analizi, bağımsız örneklem t testi ve ANOVA testi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre okul müdürleri kısmen yüksek düzeyde otantik liderlik davranışları göstermektedirler. Otantik liderlik düzeyi cinsiyete göre anlamlı şekilde farklılaşmaktadır. Öğretmenlerin psikolojik sermaye düzeyleri yüksek olarak tespit edilmiştir. Psikolojik sermaye düzeyi kıdem değişkenine göre anlamlı şekilde farklılaşmaktadır. Otantik liderlik ve psikolojik sermaye arasında pozitif yönde ve orta düzeyde ilişki tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

otantik liderlik, psikolojik sermaye, eğitimde liderlik

Relationship between Authentic Leadership and Psychological Capital in Schools

Öz

Considering that the authentic leadership approach provides a framework for school principals and enables teachers to contribute to their psychological capital, this study aimed to examine the relationship between school principals 'authentic leadership levels and teachers' psychological capital levels according to teacher perceptions. The research was designed according to the relational survey model. The sample of the study consists of 212 teachers working in public primary, secondary and high schools in Pendik district of Istanbul. Authentic leadership scale and psychological capital scale were used in data collection. Pearson's correlation analysis, independent sample t test and ANOVA test were used to analyze the data. According to the results of the research, school principals show a high level of authentic leadership behaviors. Authentic leadership levels differ significantly according to gender. Teachers' psychological capital levels were found to be high. Psychological capital level differs significantly according to the seniority variable. A positive and moderate relationship has been found between authentic leadership and psychological capital.

Anahtar Kelimeler

Authentic Leadership, psychological capital, leadership in education

Kaynakça

• Kaynakça Adil, A. & Kamal, A. (2019). Authentic Leadership And Psychological Capital in Job Demands-Resources Model Among Pakistani University Teachers. International Journal of Leadership in Education, DOI: 10.1080/13603124.2019.1580772.
• Akman, Y. (2016) Öğretmenlerin Psikolojik Sermaye Algılarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 268-277.
• Avey, J., Avolio, B. J. & Luthans, F. (2011). Experimentally Analyzing The İmpact Of Leader Positivity On Follower Positivity and Performance. The Leadership Quarterly, 22 (2), 282-294.
• Başaran, R. (2018). Ortaokullarda Otantik Liderlik İle İşe Bağlılık Arasındaki İlişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Büyüköztürk, Ş., vd. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Caza, A., Bagozzi, R. P., Woolley, L., Levy, L., & Caza, B. B. (2010). Psychological Capital And Authentic Leadership. Asia-Pacific Journal Of Business Administration, 2 (1), 53-70.
• Feng-I, F. (2016). School Principals’ Authentic Leadership and Teachers’ Psychological Capital: Teachers’ Perspectives. International Education Studies, 9(10), 245-255.
• Karakaya, İ. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. A. Tanrıöğen (Der.), Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Anı, 57-60.
• Keser, S. (2013). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Otantik Liderlik ve Psikolojik Sermaye Özelliklerinin Karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Keser, S., & Kocabaş, İ. (2014). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Otantik Liderlik Ve Psikolojik Sermaye Özelliklerinin Karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Administration: Theory And Practice], 20(1), 1-22.
• Kıral, E. (2018). Otantik Liderlik Ölçeğinin Türkiye Örnekleminde Psikometrik Özellikleri: Öğretmenlerde Bir Uygulama. Sözel Bildiri, Uluslararası Eğitim Denetimi Kongresi (EYFOR-9), Antalya.
• Luthans, F., Avolio, B. J., Avey, J. B. & Norman, S. M. (2007). Positive Psychological Capital: Measurement and Relationship with Performance and Satisfaction. Personnel Psychology, 60(2007), 541–572.
• Luthans, F., Youssef, C. M., & Avolio, B. J. (2007). Psychological Capital: Developing The Human Competitive Edge, New York, Edition, 246.
• Munyaka, S.A., Boshoff, A.B., Pietersen, J., & Snelgar, R. (2017). The Relationships Between Authentic Leadership, Psychological Capital, Psychological Climate, Team Commitment And Intention To Quit. SA Journal of Industrial Psychology/SA Tydskrif vir Bedryfsielkunde, 43(0), a1430. https://doi. org/10.4102/sajip.v43i0.1430.
• Oruç, E. (2018) Psikolojik Sermaye Ölçeği Kısa Formunun Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Turkish Studies Economics, Finance and Politics, Volume 13/14, 141-151.
• Öztekin Bayır, Ö. & Aydın, A. (2019). Otantik Liderliğin Psikolojik Sermaye, İşe Kapılma Ve Okul Başarısıyla İlişkisi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(4), 1232-1254.
• Peterson, S. J., Luthans, F., Avolio, B.J., Walumbwa, F., & Zhang, Z. (2011). "Psychological Capital and Employee Performance: A Latent Growth Modeling Approach". Management Department Faculty Publications, 64 (2), 427–450.
• Rego, A., Sousa, F., Marques, C. & Cunha, M.P. (2012). Authentic Leadership Promoting Employees' Psychological Capital And Creativity. Journal of Business Research, 65 (2012), 429–437.
• Tabachnick, B.G. & Fidell, L.S. (2014). Using Multivariate Statistics, (Sixth Edition). London: Pearson. Tabak, A., Polat, M., Coşar, S. ve Türköz, T. (2012). Otantik Liderlik Ölçeği: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. "İş, Güç" Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 14 (4), 89-106.
• Taşlıyan, M. ve Hırlak, B. (2016). Otantik Liderlik, Psikolojik Sermaye, İşten Ayrılma Niyeti ve Çalışan Performansı Arasındaki İlişki: Hemşireler Üzerinde Bir Araştırma. Akademik Bakış Dergisi, 56, 92-115.
• Tösten, R. ve Özgan, H. (2017). Öğretmenlerin Pozitif Psikolojik Sermayelerine İlişkin Algılarının İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (62), 867-889.
• Walumbwa, F., Avolio, B., Gardner, W., Wernsing, T. & Peterson, S. (2008). Authentic Leadership: Development and Validation of a Theory-Based Measure". Journal of Management, 34 (1), 89-126.
• Woolley, L., Caza, A. & Levy, L. (2011). Authentic Leadership and Follower Development: Psychological Capital Positive Work Climate, and Gender. Journal of Leadership & Organizational Studies, 18(4), 438–448.
• Yalçın, S. (2019). Öğretmenlerin Pozitif Psikolojik Sermaye Düzeylerinin İncelenmesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (1), 13-26.
• Yammarino, F. (2013). Leadership: Past, Present, and Future. Journal of Leadership & Organizational Studies, 20(2) 149–155.