ÇEVİRİ YAPITLARIYLA AMİN MAALOUF’UN TÜRK YAZIN ÇOĞUL DİZGESİNDEKİ YERİ

Yıl 2017, Cilt: 23 Sayı: 91, 299 - 318, 25.08.2017

Ceylan Yıldırım

Öz

Çeviriler aracılığıyla yeni türler, diğer ulusların edebiyatına girebilir ya da edebiyatta

var olan türlerin gelişimini etkileyerek edebiyat çoğuldizgesinin şekillenmesine

katkı sağlayabilir. Even-Zohar, edebiyatın içinde bulunduğu koşullara bağlı olarak,

çeviri yazınının zamanla çevresel konumdan merkezi konuma ya da merkezi konumdan

çevresel konuma geçebileceğine vurgu yapar. Edebiyatta dönüm noktaları ya da

bunalımlar yaşandığı durumlarda, çeviri yapıtların yeni edebi türlerin gelişimine katkı

sağladığı söylenebilir. Kültür temelli çoğuldizge kuramı, bu çalışmanın kuramsal alt yapısını

oluşturmaktadır. Even-Zohar’ın geliştirdiği “çoğuldizge kuramı”, ulusal yazının

şekillenmesinde çeviri yapıtların etkisinin irdelenebilmesine olanak sağlamaktadır. Çalışmanın

amacı, Maalouf’un, çeviri yapıtlarıyla, Türk yazın çoğuldizgesinde postmodern

tarihsel roman türünün gelişimine etkisini açığa çıkarmak ve yerli yazarlarımızla

birlikte bu türün temsilcileri arasında anılarak popülerlik kazanmasının ardında yatan

nedenleri irdelemektir. Yazarın, Türk yazın çoğuldizgesinde, postmodern tarihsel roman

türünün gelişimine katkı sağladığı ve böylece yazınsal türler arasındaki geçişte etkin bir

rol oynadığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Çoğuldizge kuramı, çeviri yazını, Türk yazın çoğuldizgesi, Maalouf, postmodern tarihsel roman

Kaynakça

• Braudel, Fernand (1992). Tarih Üzerine Yazılar (çev. Mehmet Ali Kılıçbay), Ankara: İmge Kitabevi Yay.
• Burke, Peter (2006). Kültür Tarihi (çev. Mete Tunçay), İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yay.
• Carr, Edward Hallett (2005). Tarih Nedir? (çev. Misket Gizem Gürtürk), İstanbul: İletişim Yay.
• Even-Zohar, Itamar (2012). “Yazınsal Çoğuldizge İçinde Çeviri Yazının Durumu” (çev. Saliha Paker), Çeviri Seçkisi II Çeviri (bilim) Nedir?, Yay. haz. M. Rifat, 2. baskı, s. 125-133.
• Gürçağlar, Şehnaz Tahir (2008). “Çoğuldizge Kuramı. Uygulamalar, Eleştiriler”, Çeviri Seçkisi I – Çeviriyi Düşünenler (içinde), Yayıma haz. M. Rifat, , 2. baskı, ss. 193-210.
• Holmes, James S. (1994). “The Name and Nature of Translation Studies”. Translated! Papers on Literary Translation and Translation Studies, Amsterdam: Rodopi, , 2.ed., s.67-81.
• Holmes, James S. (2012) “Çeviribilimin Adı Ve Doğası” (çev. A. Koş), Çeviri Seçkisi II – Çeviri (bilim) Nedir?, Yayıma Haz. M. Rifat, s. 107-121.
• Kongar, Emre (2003). Kültür Üzerine, 7. Baskı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Maalouf, Amin (2009). Çivisi Çıkmış Dünya (çev. Orçun Türkay), 1. baskı, İstanbul: YKY.
• Maalouf, A. (2011). Afrikalı Leo (çev. Sevim Raşa), 35. baskı, İstanbul: YKY.
• Maalouf, Amin (2012). Doğu’dan Uzakta (çev. Ali Berktay), 1. baskı, İstanbul: YKY.
• Maalouf, Amin (2012). Béatrice’ten Sonra Birinci Yüzyıl (çev. Orçun Türkay), 8. baskı, İstanbul: YKY.
• Maalouf, Amin (2012). Işık Bahçeleri (çev. Saadet Özen), 12. baskı, İstanbul: YKY. Maalouf, Amin (2012). Yolların Başlangıcı (çev. S. Rifat- A. Derman), 31. baskı, İstanbul: YKY. Maalouf, Amin (2012). Tanios Kayası (çev. Işık Ergüden), 34. baskı, İstanbul: YKY.
• Maalouf, Amin (2012). Yüzüncü Ad: Baldassare’ın Yolculuğu (çev. Samih Rifat), 42. baskı, İstanbul: YKY.
• Maalouf, Amin (2012). Doğu’nun Limanları (çev. Saadet Özen), 48. baskı, İstanbul: YKY.
• Maalouf, Amin (2013). Semerkant (çev. Ali Berktay), 68. baskı, İstanbul: YKY.
• Mardin, Şerif (2005). Din ve İdeoloji, 14. Baskı, İstanbul: İletişim Yay.
• Oppermann, Serpil (1992). “Postmodern Romanda Değişen Anlatım Biçemi ve “Gerçeklik” / “Yazı” İkilemi”, Littera Edebiyat Yazıları, cilt 3, Ss. 246-259.
• Oppermann, Serpil (1999). Postmodern Tarih Kuramı: Tarihyazımı, Roman ve Yeni Tarihselcilik, Ankara: Evin Yayıncılık.
• Tekeli, İlhan (1998). Tarih Bilinci ve Gençlik –Karşılaştırmalı Avrupa ve Türkiye Araştırması, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
• Ümit, Ahmet (2015). Elveda Güzel Vatanım, İstanbul: Everest Yay.
• Yazıcı, Mine (2005). Çeviribilimin Temel Kavram ve Kuramları, İstanbul: Multilingual.
• Yıldırım, Ceylan (2015). Amin Maalouf’un Romanlarının Türkçe Çevirileri: Çoğuldizge Kuramı Çerçevesinde Karşılaştırmalı Bir Çözümleme. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• http://www.aminmaalouf.net/fr/
• Volterrani, Egi (2001). “Autobiographie à deux voix”, Amin Maalouf ile yapılan röportaj, Aralık 2001. http://www.aminmaalouf.net/fr/sur-amin/autobiographie-a-deux-voix/
• Rabouin, D. (2001). “Amin Maalouf: Je parle du voyage comme d’autres parlent de leurs maisons”, Le Magazine Littéraire, Ocak 2001, Cilt.394. s. 98-103. http://www.magazine- litteraire.com/amin-maalouf-je-parle-du-voyage-comme-dautres-parlent-de-leurmaison (Web. Ocak 2001)
• Haber7.com (2013). 2012 yılında en çok satan 100 kitap: Liste, Erişim Tarihi: 15/05/2013, http://www.haber7.com/kitap/haber/984150-2012-yilinda-en-cok-satan-100-kitap-liste (Web. 31.01.2013, 14:07)
• Haberler.com (2013). Geçen haftanın çok satan kitapları, Erişim Tarihi: 10/05/2013, http:// www.haberler.com/gecen-haftanin-cok-satan-kitaplari-4288935-haberi/ (Web. 30 Ocak 2013, 12:39).
• Radikal Gazetesi (2011). Unutulmaz 10 tarihi roman, Erişim Tarihi: 10/05/2013, http:// www.radikal.com.tr/kultur/unutulmaz-10-tarihi-roman-1067197/(Web. 23/10/2011, 02:00).
• Nur Çintay A. (2009). Amin Maalouf ve Atatürk, Erişim Tarihi: 10/06/2013,http://www. radikal.com.tr/yazarlar/nur_cintay_a/amin_maalouf_ve_ataturk-949318/ (Web. 12/08/2009).
• On5yirmi5.com (2009). Haftanın çok satan kitapları, Erişim Tarihi: 10/05/2013,http:// www.on5yirmi5.com/haber/kultur-sanat/kitap/4182/haftanin-cok-satan-kitaplari. html(Web. 15 Haziran 2009, 10:24).
• YKY Satış Bölümü Sorumlusu Hülya Kaya / 24.07.2014.
• J. C. Lattès’de Basım Asistanı Emily Vaquié / 21.11.2013.