Benlik Bilinci Temelli Din Eğitimi

Yıl 2022, Cilt: 27 Sayı: 2, 35 - 52, 31.12.2022

Ayhan Öz

Öz

Bu çalışma, modern dönem insanın yaşadığı temel sorunların çözümüne benlik bilincini merkeze alan bir din eğitimi yaklaşımıyla katkı sunmayı amaçlamaktadır. Çalışmada öncelikle “benlik” kavramı üzerinde durulmuş; ardından modern dönem insanının yaşadığı başlıca sorunlar, özellikle de sahte benlik inşası, bireycilik, anlam yitimi, metafizik alandan kopuş gibi temalar üzerinden kısaca ele alınmıştır. Çalışmanın ilerleyen bölümlerinde modern dönemde eğitime yüklenen işlevin ne olduğu konusuna temas edilmiş, son bölümde ise din eğitiminin modern insanın krizlerine çözüm sunma kabiliyeti tartışılmıştır. Çalışmada insanın tüm kabiliyetleriyle kendine dönmesinin, kendini tanımaya ve kavramaya çalışmasının önemi üzerinde durulmuş; modern dönem bilim paradigmasının insanı bütün yönleriyle kendine tanıtmakta eksik kaldığı tespitine yer verilmiştir. Bu noktada insanı öz benliğiyle tanıştıracak bir din eğitiminin önemli imkanlar barındırdığı vurgulanmış; modern dönemin kendine mahsus şatları gereği benlik şuurunu kuşanmış bir Müslüman tipolojisine her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyulduğu hususuna dikkat çekilmiştir. Ezcümle, benlik bilinci üzerinden din eğitimine yeni bir boyut eklenmesi; bu sayede din eğitim süreçlerinin modern birey için daha işlevsel kılınması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Modernite, Din Eğitimi, Benlik, Benlik Bilinci, Anlam Arayışı, Fıtrat, The Enlightenment, Modernity, Religious Education, Self, Self-Consciousness, Fitrah

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Yok

Self-Consciousness Based Religious Education

Öz

 This study aims to contribute to the solution of the basic problems experienced in the Enlightenment and post-enlightenment process with a religious education approach that focuses on self-consciousness. In the study, firstly, the concept of “self” was examined; then, the main problems experienced by Western human conception that emerged after the Enlightenment, especially false self-construction, individualism, loss of meaning, and separation from the metaphysical field were briefly discussed. In the following parts of the study, the question regarding the function attributed to education in the in the contemporary period was addressed, and in the last part, the ability of religious education to offer solutions to the crises of modern people was discussed. In the study, the importance of human returning to himself with all his abilities and trying to get to know and comprehend himself was emphasized; and it was concluded that the scientific paradigm, which dominates modernity and later, is incomplete in introducing the human to himself with all his aspects. At this point, it was emphasized that a religious education that introduces a person to his own self contains important opportunities and in addition to this, it was pointed out that there is a need for a Muslim typology equipped with self-consciousness, more than ever, due to the peculiar conditions of the period in which it is lived. In short, it is suggested that religious education processes should be made more functional for the modern individual by adding a new dimension to religious education through self-consciousness.

Anahtar Kelimeler

The Enlightenment, Modernity, Religious Education, Self, Self-Consciousness, Fitrah

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Aruç, Numan. “İbn Rüşd”. Klasik İslam Eğitimcileri. ed. Mustafa Köylü - Ahmet Koç. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2016.
• Aydın, Muhammet Şevki - Osmanoğlu, Cemil. Kültürlerarası Din Eğitimi. Ankara: Nobel, 2015.
• Bahadır, Abdülkerim. İnsanın Anlam Arayışı ve Din. İstanbul: İnsan Yayınları, 2018.
• Çamdibi, H. Mahmut. Din Eğitiminde İnsan ve Hayat. İstanbul: Çamlıca Yayınları, 2003.
• Frankl, Viktor E. İnsanın Anlam Arayışı. İstanbul: Okyanus, 2019.
• Garaudy, Roger. Yüzyılımızda Yalnız Yolculuğum. İstanbul: Timaş, 2019.
• Geçtan, Engin. Psikanalizm ve Sonrası. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1998.
• Hume, David. İnsan Doğası Üzerine Bir İnceleme. thk. Ergün Baylan. Ankara: Bilgesu Yayınları, 2009.
• James, William. The Principles of Psychology. Cambridge: Harvard University Press, 1983.
• Jung, Karl Gustav. Keşfedilmemiş Benlik. İstanbul: İlhan Yayınları, 1999.
• Kılıç, Sadık. Benliğin İnşası. İstanbul: İnsan Yayınları, 2018.
• Levin, Jerome D. Theories of the Self. Washington: Hemisphere Pub. Co, 1992.
• Mehmedoğlu, Yurdagül. Erişkin Bireyin Kendilik Bilinci. İstanbul: DEM Yayınları, 2005.
• Milli Eğitim Bakanlığı. “2023 Eğitim Vizyonu”. Erişim 14 Mart 2021. Erişim 14 Mart 2021.
• http://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM_VIZYONU.pdf
• Nişancı, Zübeyr. “Modernleşme dindarlığı azaltmadı”. https://www.indyturk.com/node/338961/haber/modernle%C5%9Fme-dindarl%C4%B1%C4%9F%C4%B1-azaltmad%C4%B1-yeni-ak%C4%B1m-herhangi-bir-dini-yap%C4%B1ya-ba%C4%9Fl%C4%B1-olmayan Oyserman, Daphna vd. “Self, Self-Concept and İdentiy”. Handbook of Self and Identity. 60-104. New York: The Guilford Press, 2012.
• Öz, Ayhan. Din Eğitimi ve Birey Oluşun İmkanı. Ankara: Eskiyeni Yayınları, 2020.
• Özlem, Doğan. “Kaygı ve Tarihsellik”. Doğu Batı Düşünce Dergisi (Kaygı Özel Sayısı) 6/ (1999), 13-40.
• Ryle, Gilbert. The Concept of Mind. London ; New York: Routledge, 2009.
• Sayar, Kemal. “Bir Değer Olarak Merhamet”. Değerler Eğitimi Uluslararası Konferansı. 225-232. İstanbul: İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü, 2012.
• Sayar, Kemal. Sufi Psikokojisi. İstanbul: Timaş Yayınları, 2013.
• Sorabji, Richar. Self: Ancient and Insights About Individualty. Chicago: University of Chicago Press, 2006.
• Soykan, Ömer Naci. “Varoluş Yolunun Ana Kavşağında: Korku ve Kaygı Kierkegaard ve Heidegger’de Bir Araştırma”. Doğu Batı Düşünce Dergisi (Kaygı Özel Sayısı) 6/ (1999), 41-62.
• Şenol, Mahmut. Keşfini Bekleyen İnsan. Ankara: Kadim Yayınları, 2010.
• Şeriati, Ali. Kendini Bilmek. Ankara: Endişe Yayınları, 1990.
• Taşdelen, Vefa. Kierkegaard’da Benlik ve Varoluş. Ankara: Hece Yayınları, 2004.
• Tillich, Paul. İmanın Dinamikleri. Ankara: Ankara Okulu, 2000.
• Topçu, Nurettin. İsyan Ahlak. İstanbul: Dergah Yayınları, 2016.
• Topçu, Nurettin. Türkiye’nin Maarif Davası. İstanbul: Dergah Yayınları, 2017.
• Touraine, Alain. Modernliğin Eleştirisi. çev. Hülya Uğur Tanrıöver. Ankara: Yapı Kredi Yayınları, 2014.
• Yıldırım, Adem. Eleştirel Pedagoji. Ankara: Anı Yayıncılık, 2011.