Sessiz İstifa Ölçeği Türkçe Formu: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2025, Cilt: 35 Sayı: 3, 925 - 936, 23.09.2025

Kadem Gürkan Akyazı , Seher Balcı Çelik

https://doi.org/10.18069/firatsbed.1571053

Öz

Bu çalışmanın amacı Galanis ve arkadaşları (2023c) tarafından geliştirilen Sessiz İstifa Ölçeği’nin (Quiet Quitting Scale) Türk kültürüne uyarlanmasıdır. Araştırma grubu 447 çalışan yetişkin bireyden (%56.8’sı kadın, % 43.2’si erkek, yaş ort. 32.97) oluşmaktadır. Araştırmanın verileri kişisel bilgi formu, Sessiz İstifa Ölçeği, İş Tatmini Ölçeği (Başol & Çömlekçi, 2020) ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği (Ergin, 1993) ile toplanmıştır. Ölçeğin üç faktörlü orijinal yapısı DFA ile test edildiğinde yapının doğrulandığı tespit edilmiştir (χ2/sd=4.11, CFI=.92, RMSEA=.08, SRMR=.06). Ölçüt geçerliği kapsamında da Sessiz İstifa Ölçeği ile İş Tatmini Ölçeği arasında negatif yönde orta düzeyde (r=.-51, p<.001); Maslach Tükenmişlik Ölçeği’nin duygusal tükenme (r=.53, p<.001) ve duyarsızlaşma (r=.51, p<.001) alt boyutları ile pozitif yönde orta düzeyde, kişisel başarı alt boyu ile ise negatif yönde orta düzeyde (r=-.39, p<.001) anlamlı ilişkiler olduğu belirlenmiştir. Tüm ölçek için Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı .68 iken; kopukluk, inisiyatif eksikliği ve motivasyon eksikliği alt boyutları için sırasıyla .56, .45 ve .85’tir. Ayrıca, iki hafta arayla test-tekrar test güvenirliği incelendiğinde pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir (r=.69, p<.001). Araştırma sonuçları, Sessiz İstifa Ölçeği’nin Türk kültüründe geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

sessiz istifa , ölçek uyarlama , çalışan yetişkinler , geçerlik , güvenirlik

Quiet Quitting Scale Turkish Form: Validity and Reliability Study

Öz

This study aims to adapt the Quiet Quitting Scale-QQS (Galanis et al., 2023c) to Turkish culture. The research group consisted of 447 working adults (56.8% female, mean age 32.97 years). The data were collected by personal information form, QQS, Job Satisfaction Scale (Başol & Çömlekçi, 2020), and Maslach Burnout Scale (Ergin, 1993). The original three-factor structure of the scale was tested with CFA. It was found that the structure was confirmed (χ2/df=4.11, CFI=.92, RMSEA=.08, SRMR=.06). Within the scope of criterion validity, it was determined that there were significant relationships between the QQS and the Job Satisfaction Scale (r=.-51, p<.001) and emotional exhaustion (r=.53, p<.001), depersonalization (r=.51, p<.001), and personal accomplishment (r=-.39, p<.001) sub-dimensions of the Maslach Burnout Scale. Cronbach's alpha internal consistency coefficient for the whole scale was .68, while it was .56, .45, and .85 for the sub-dimensions of detachment, lack of initiative, and lack of motivation, respectively. In addition, when the test-retest reliability was examined at a two-week interval, it was found that there was a positive and significant relationship between the measurements (r=.69, p<.001). The results of the study reveal that the QQS is a valid and reliable measurement tool in Turkish culture.

Anahtar Kelimeler

quiet quitting , working adults , scale adaptation , validation , reliability

Kaynakça

• Ægisdóttir, S., Gerstein, L. H., & Canel Çınarbaş, D. (2008). Methodological issues in cross-cultural counseling research: Equivalence, bias, and translations. The Counseling Psychologist, 36(2), 188-219. https://doi.org/10.1037/h0055617
• Arar, T., Çetiner, N., & Yurdakul, G. (2023). Quiet quitting: Building a comprehensive theoretical framework. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 15(28), 122-138. https://doi.org/10.20990/kilisiibfakademik.1245216
• Aydın, E., & Azizoğlu, Ö. (2022). A new term for an existing concept: Quiet quitting—a self-determination perspective. In International Congress on Critical Debates in Social Sciences (pp. 285-295).
• Bakotić, D. (2023, May). Relatıonshıp between quiet quitting and leadership orientation: The case of croatian employees. In DIEM: Dubrovnik International Economic Meeting, 8(1), 38-45). https://doi.org/10.17818/DIEM/2023/1.5
• Başol, O., & Çömlekçi, M. F. (2020). İş tatmini ölçeğinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 1(2), 16–29.
• Bayram, N. (2013). Yapısal Eşitlik Modellemesine giriş: AMOS uygulamaları (2. baskı). Ezgi Kitabevi. Blau, P. M. (1964). Exchange and power in social life. Wiley.
• Boz, D., Duran, C., Karayaman, S. & Deniz, A. (2023). Sessiz İstifa Ölçeği. C. Duran (Ed.), Sessiz İstifa içinde (s. 9–41). Eğitim Yayınevi.
• Boztunç Öztürk, N., Eroğlu, M. G., & Kelecioğlu, H. (2015). Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 40(178), 123–137. https://doi.org/10.15390/EB.2015.4091
• Brayfield, A. H., & Rothe, H. F. (1951). An index of job satisfaction. Journal of Applied Psychology, 35(5), 307–311. Bulut, M. B., Tanrıverdi, O., Tekeli, M. R., Yıldızeli, N., Ünal, N. N., & Çolak, C. (2024). Unveiling the hushed rebellion! Exploring the concept of quiet quitting in the modern workplace: Development and validation of Quiet Quitting Scale. Journal of Academic Researches and Studies, 16(30), 198–223. https://doi.org/10.20990/kilisiibfakademik.1444762
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32, 470–483.
• Byrne, B. M. (2016). Structural Equation Modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming (3rd edition). Routledge.
• Caldwell, C., Jamali, D. R., Elwin, P. B., & Allard-Blaisdell, S. T. (2023). Quiet quitting and reasoned action. Business and Management Research, 12(1), 36-47. https://doi.org/10.5430/bmr.v12n1p36
• Clifton, J. (2023). Why the world can't quit quiet quitting. https://www.gallup.com/workplace/507650/why-world-quit-quiet-quitting.aspx adresinden 01.04.2024 tarihinde alınmıştır.
• Cropanzano, R., & Mitchell, M. S. (2005). Social exchange theory: An interdisciplinary review. Journal of Management, 31(6), 874-900. https://doi.org/10.1177/0149206305279602
• Çimen, A. İ., & Yılmaz, T. (2023). Sessiz istifa ne kadar sessiz. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, 5(1), 27-33. https://doi.org/10.47542/sauied.1256798
• Deci, E. L., Olafsen, A. H., & Ryan, R. M. (2017). Self-determination theory in work organizations: The state of a science. Annual review of organizational psychology and organizational behavior, 4, 19-43. https://doi.org/10.1146/annurev-orgpsych-032516-113108
• Deniz, A. (2024). Sessiz istifanın iş tatminine etkisi: Havacılık sektörü çalışanlarına yönelik bir araştırma. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 7(2), 134-152. https://doi.org/10.26677/TR1010.2024.1368
• Ekolu, S. O., & Quainoo, H. (2019). Reliability of assessments in engineering education using Cronbach’s alpha, KR and split-half methods. Global Journal of Engineering Education, 21(1), 24-29.
• Ergin, C. (1993). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin uyarlanması. R. Bayraktar ve İ. Dağ (Ed.) VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları. Ankara VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Düzenleme Kurulu ve Türk Psikologlar Derneği Yayını
• Fishbein, M. & Ajzen, I. (1975). Belief, attitude, intention, and behavior: An introduction to theory and research. Addison-Wesley.
• Formica, S., & Sfodera, F. (2022). The Great Resignation and Quiet Quitting paradigm shifts: An overview of current situation and future research directions. Journal of Hospitality Marketing & Management, 31(8), 899-907. https://doi.org/10.1080/19368623.2022.2136601
• Galanis, P., Katsiroumpa, A., Vraka, I., Konstantakopoulou, O., Moisoglou, I., Gallos, P., & Kaitelidou, D. (2024b). Quiet quitting among employees: A proposed cut-off score for the “Quiet Quitting” Scale. Archives of Hellenic Medicine. 41(3), 381-387. https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-3076541/v1
• Galanis, P., Katsiroumpa, A., Vraka, I., Siskou, O., Konstantakopoulou, O., Katsoulas, T., Moisoglou, J., Gallos, P., & Kaitelidou, D. (2024c). Nurses quietly quit their job more often than other healthcare workers: An alarming issue for healthcare services. International Nursing Review. https://doi.org/10.1111/inr.12931
• Galanis, P., Katsiroumpa, A., Vraka, I., Siskou, O., Konstantakopoulou, O., Moisoglou, I., Gallos P., & Kaitelidou, D. (2023c). The Quiet Quitting Scale: Development and initial validation. AIMS Public Health, 10(4), 828. https://doi.org/10.3934%2Fpublichealth.2023055
• Galanis, P., Moisoglou, I., Katsiroumpa, A., Malliarou, M., Vraka, I., Gallos, P., Kalogeropoulou, M., & Papathanasiou, I.V. (2024a). Impact of workplace bullying on quiet quitting in nurses: The mediating effect of coping strategies. Healthcare, 12(7), 797. https://doi.org/10.3390/healthcare12070797
• Galanis, P., Moisoglou, I., Malliarou, M., Papathanasiou, I. V., Katsiroumpa, A., Vraka, I., Siskou, O., Konstantakopoulou, O & Kaitelidou, D. (2023a). Quiet quitting among nurses increases their turnover intention: Evidence from Greece in the post-COVID-19 era. Healthcare, 12(1), 79. https://doi.org/10.3390/healthcare12010079
• George, D. & Mallery, P. (2019). IBM SPSS statistics 26 step by step: A simple guide and reference. Routledge.
• Gupte, A., (2022). Decoding quiet quitting, LinkedIn https://www.linkedin.com/pulse/decoding-quiet-quitting-ashlesha-gupte/ adresinden 02.04.2024 tarihinde alınmıştır.
• Güler, M. (2023). Çalışma kültüründe yeni bir kavram: Sessiz istifa. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32(1), 247–261. https://doi.org/10.35379/cusosbil.1200345
• Gün, İ. (2024). Sessiz istifa niyetini etkileyen faktörlerin AHP yöntemi ile değerlendirilmesi: Sağlık çalışanlarında bir uygulama. Yönetim Bilimleri Dergisi, 22(52), 500–520. https://doi.org/10.35408/comuybd.1405013
• Gürbüz, S. (2024). AMOS ile yapısal eşitlik modellemesi: Temel ilkeler ve uygulamalı analizler (3. baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Hamouche, S., Koritos, C., & Papastathopoulos, A. (2023). Quiet quitting: Relationship with other concepts and implications for tourism and hospitality. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 35(12), 4297-4312. https://doi.org/10.1108/IJCHM-11-2022-1362
• Harter, J. (2022). Is quiet quitting real?, Gallup workplace, https://www.gallup.com/workplace/398306/quiet-quitting-real.aspx adresinden 26.03.2024 tarihinde alınmıştır.
• Heggestad, E. D., Morrison, M., Reeve, C. L., & McCloy, R. A. (2019). Scale adaptation in organizational science research: A review and best-practice recommendations. Journal of Management, 45(6), 2596–2627. https://doi.org/10.1177/0149206319850280
• Hobfoll, S. E. (2001). The influence of culture, community, and the nested‐self in the stress process: Advancing conservation of resources theory. Applied Psychology, 50(3), 337-421. https://doi.org/10.1111/1464-0597.00062
• Hobfoll, S. E. (2011). Conservation of resources theory: Its implication for stress, health, and resilience. Folkman, S. (Ed.), The Oxford handbook of stress, health, and coping içinde (ss. 127-147). Oxford University Press.
• Hooper, D., Coughlan, J., & Mullen, M. R. (2008). Structural Equation Modelling: Guidelines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research Methods, 6, 53-60.
• Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118
• Judge, T. A., Locke, E. A., Durham, C. C., & Kluger, A. N. (1998). Dispositional effects on job and life satisfaction: The role of core evaluations. Journal of Applied Psychology, 83(1), 17–34.
• Karaşin, Y., & Öztırak, M. (2023). Sessiz İstifa Tutum Ölçeğinin geliştirilmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(4), 1443-1460. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.1311522
• Karavelioğlu, C., Baran, H., & Giderler, M. E. (2023). Sessiz istifa kavramına genel bir bakış. A. Kayabaşı (Ed.), Güncel işletmecilik araştırmaları-4 İçinde (1. baskı, ss. 1-19). Eğitim Yayınevi.
• Karayaman, S. (2023). Kuşak teorisi bağlamında sessiz istifa. C. Duran (Ed.), Sessiz İstifa içinde (s. 62–86). Eğitim Yayınevi.
• Keser, A., & Öngen Bilir, B. (2019). İş Tatmini Ölçeğinin Türkçe güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(3), 229–239.
• Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford Press.
• Lu, M., Al Mamun, A., Chen, X., Yang, Q., & Masukujjaman, M. (2023). Quiet quitting during COVID-19: The role of psychological empowerment. Humanities and Social Sciences Communications, 10(1). https://doi.org/10.1057/s41599-023-02012-2
• Lyons, S., & Kuron, L. (2014). Generational differences in the workplace: A review of the evidence and directions for future research. Journal of Organizational Behavior, 35(S1), S139-S157. https://doi.org/10.1002/job.1913
• Mahand, T., & Caldwell, C. (2023). Quiet quitting–causes and opportunities. Business and Management Research, 12(1), 9-19. https://doi.org/10.5430/bmr.v12n1p9
• Mannheim, K. (1952). The sociological problem of generations. Essays on the Sociology of Knowledge, 306, 163-195.
• Marsh, H. W., & Hocevar, D. (1985). Application of confirmatory factor analysis to the study of selfconcept: First-and higher order factor models and their invariance across groups. Psychological Bulletin, 97(3), 562-582. https://doi.org/10.1037/0033-2909.97.3.562
• Maslach, C., & Jackson, S. E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behavior, 2, 99–113.
• Pevec, N. (2023). The concept of identifying factors of quiet quitting in organizations: An integrative literature review. Challenges of the Future, 2, 128-147. https://doi.org/10.37886/ip.2023.006
• Savaş, B. Ç., & Turan, M. (2023). Sessiz İstifa Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Online Journal of Recreation and Sports, 12(3), 442-453. https://doi.org/10.22282/tojras.1291075
• Scheyett, A. (2023). Quiet quitting. Social Work, 68(1), 5-7. https://doi.org/10.1093/sw/swac051
• Serenko, A. (2024). The human capital management perspective on quiet quitting: recommendations for employees, managers, and national policymakers. Journal of Knowledge Management, 28(1), 27-43. http://dx.doi.org/10.1108/JKM-10-2022-0792
• Soysal, S. (2023). Çok boyutlu test yapılarında alfa, tabakalı alfa ve omega güvenirlik katsayılarının karşılaştırılması. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi (AKEF Dergisi), 5(1), 213–236. https://doi.org/10.38151/akef.2023.51
• Şen, S. (2023). Mplus ile yapısal eşitlik modellemesi uygulamaları (2. baskı). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Şen, H. (2025). A systematic review of quiet quitting in the health sector. OPUS–Journal of Society Research, 22(3), 391–404. https://doi.org/10.26466/opusjsr.1659559
• Tabachnick, B.G. ve Fidell, L.S. (2013). Using Multivariate Statistics (6th Ed.). Pearson.
• Xueyun, Z., Al Mamun, A., Yang, Q., Naznen, F., & Ali, M. H. (2024). Modeling quiet quitting intention among academics: Mediating effect of work addiction and satisfaction. Journal of Workplace Behavioral Health, 1-37. https://doi.org/10.1080/15555240.2024.2323636
• Yıkılmaz, İ. (2022). Quiet quitting: A conceptual investigation. In Anadolu 10th International Conference on Social Science (pp. 581-591).
• Yıldız, A., Ekingen, E., Gün, İ., & Yıldırım, M. (2024). Validity and reliability study of the Turkish version of the Quiet Quitting Scale in healthcare workers. BMC Psychology, 12(1), 1-11. https://doi.org/10.1186/s40359-024-02106-9
• Yücedağlar, A., Gılıç, F., Uzun, N. B., & İnandı, Y. (2024). Öğretmenlerde Sessiz İstifa Ölçeği: Bir geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 69, 227-251. https://doi.org/10.21764/maeuefd.1313367
• Zhang, D., Zheng, H., Zeng, Y., et al. (2025). Psychometric properties of the Chinese version of the Quiet Quitting Scale. BMC Nursing, 24, 270. https://doi.org/10.1186/s12912-025-02921-4