The Concept of Katharsis in Aristotle

Yıl 2006, Sayı: 2, 63 - 70, 01.09.2006

Hülya Can

Öz

The concept of katharsis is one of the rare philosophical concepts which has preserved its meaning since Greek philosphy until our time. It was used by Plato as a methodological concept of his epistemological aim, the attainment of the knowledge of ideas. In contrast to this, Aristotle formulated it as the condition of art, and therewith of producing. He also has the aim to attain its knowledge, but in this case it is the method of artistic creation, beginning by the provocation of emotions and leading to ethical correctness. Katharsis begins by the emotions of pleasure and pity which tragedy and its tragic moment presents and proceeds to culminate on a higher intellectual level. The purified one, the one (the spectator) who reviews his/her personality anew, no longer possesses the previous personality, but the intellectual superiority of creating a new value. Can this superiority effect a nuerological change in the brain by creating emotional contradictions? This and similar questions have brought the concept of katharsis to be used not singly as a basic concept of the philosophy of art, but also as a basic concept of nuero-philosophy, a branch of knowledge flourishing today.

ARİSTOTELES’TE KATHARSİS KAVRAMI

Öz

Katharsis kavramı Grek felsefesinden günümüze kadar anlamı korunmuş ender felsefe kavramlardan biridir. Platon’da ideaların bilgisine ulaşmak için, bilgi amaçlı bir yöntem olarak kullanılmasına karşı Aristoteles’de sanatın, dolayısıyla da yaratmanın bir koşulu olarak görülmüştür. Gene bilgi amaçlı, ama duyguların harekete geçirilmesiyle başlayıp etik doğruluğa ulaştıran bir sanatsal yaratma yöntemidir. Katharsis, tragedyanın ve onun sunduğu ‘trajik olan’ın bize verdiği haz ve acıma duygularından hareketle başlar, zihinsel bir üst aşamada son bulur. Arınan, tragedya aracılığıyla kişiliğini yeniden gözden geçiren insan (seyirci), artık önceki kişiliğinde değil, yeni bir değer yaratmış olmanın zihinsel üstünlüğündedir. Bu zihinsel üstünlük, yapay duygusal çelişkiler yaratılarak beynin nörolojik değişimine de neden olabilir mi? Bu ve benzer sorular, katharsis’in yalnızca sanat felsefesinin temel kavramlarından birisi olmaktan başka, günümüzde gelişen nöro-filosofinin de temel bir kavramı olup olamayacağını gündeme getirmiştir

Anahtar Kelimeler

katharsis, sanat, yaratma, tragedya, nörofilosofi

Kaynakça

• (The Concept of Katharsis in Aristotle)