AMAÇ VE YÖNTEM BAKIMINDAN DİN, FELSEFE VE BİLİM

Yıl 2024, Sayı: 38, 239 - 257, 20.09.2024

Merve Bingöl

https://doi.org/10.53844/flsf.1507391

Öz

Akıl sahibi bir canlı olan insan, yapısı gereği din, felsefe ve bilim kavramları ile sıkı bir ilişki içindedir. Bu üç kavram, içinde olduğu yaşamının niteliğini belirleyen bir ölçüt olması özelliğini beraberinde getirir. Hayat, farklı sorularla dolu bir zaman sürecidir. İşte insan, ‘nasıl yaşamalı?’ sorusunun cevapları, bu üç ana başlık ile birtakım sorularını aydınlatabilir. Bu çalışma, bu üç kavramının insan için ne ifade ettiğini incelemek amacı ile ele alınmıştır. Bu çalışmanın, din, felsefe ve bilimin insan hayatındaki öneminin anlaşılması ve insanın, gerek zihninin gerek somut hayatının daha sistemli ve anlamlı hâle geleceği noktasında katkı sağlayacağına ihtimal verilmektedir. İnsanlık tarihi boyunca bu üç alanın yer yer çatışma hâlini aldığı görülür. Bu kavramların; mahiyeti, gayesi ve yöntemleri hakkında tespitler yapılarak çalışmanın sınırı çizilmiş olmaktadır. Çalışmanın hazırlanma gerekçesi, insanın kendi varlığının farkına varmasını sağlayacak bu üç kavramın doğru ve tarafsız bir şekilde ortaya koyulmasını sağlamaktır. Yöntem olarak, nesnelliğe bağlı kalarak, yapılan araştırmalar ışığında konulara yaklaşılmıştır ve bilimsel bir bakış açısı ile bu unsurlara açıklık getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Din, Felsefe, Bilim, Amaç, Yöntem

IN TERMS OF PURPOSE AND METHOD; RELIGION, PHILOSOPHY AND SCIENCE

Öz

Human beings, as rational beings, are inherently in a close relationship with the concepts of religion, philosophy and science. These three concepts bring along the feature of being a criterion that determines the quality of one's life. The answers to the question 'How should one live?' can be answered under these three main headings. This study is undertaken to examine what these three concepts mean to human life. It is thought that this study will contribute to understanding the importance of religion, philosophy and science in human life and to make both the mind and concrete life of man more systematic and meaningful. Throughout human history, these three poles have occasionally come into conflict. The boundaries of the study are drawn by making determinations about the nature, purpose and methods of these concepts without entering into conflicting areas. The reason for preparing the study is to ensure that these three concepts, which will enable people to be aware of their own existence, are presented accurately and impartially. As a method, adhering to objectivity, the issues have been approached in the light of the research and these elements have been clarified from a scientific perspective.

Anahtar Kelimeler

Religion, Philosophy, Science, Aim, Method

Kaynakça

• Akarsu, Bedia, Felsefe Terimleri Sözlüğü, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 1. Basım, 1979.
• Alper, Ömer Mahir, İslâm Felsefesinde Akıl-Vahiy Feslsefe-Din İlişkisi, İstanbul: Kitabevi Yayınları, 2. Basım, 2008.
• Altıntaş, Ramazan, “Dini Anlamada Yöntem Sorunu: Hasan Hanefi Örneği” Kader Kelâm Araştırmaları Dergisi, 15/2 (Temmuz, 2017), 275-282.
• Aristoteles, Metafizik, çev. Ahmet Arslan, C. 1, İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları, 1. Basım, 1985.
• Arslan, Ahmet, Felsefeye Giriş, İstanbul: Vadi Yayınları, 2. Basım, 1996.
• Berger Peter L. - Luckmann, Thomas, Modernite, Çoğulculuk ve Anlam Krizi, çev. Mustafa Derviş Dereli, İstanbul: Albaraka Yayınları, 1. Basım, 2022.
• Çetin, İsmail, John Locke’da Tanrı Anlayışı, Bursa: Emin Yayınları, 3. Basım, 2019.
• Çevik, Mustafa, David Hume ve Din Felsefesi, İstanbul: Dergâh Yayınları, 1. Basım, 2006.
• Cevizci, Ahmet, Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Paradigma Yayınları, 1. Basım, 1996.
• Descartes, René, Felsefenin İlkeleri, çev. Mehmet Karasan, İstanbul: MEGSB Yayınları, 1. Basım, 1988.
• Güzel, Cemâl, Bilim Felsefesi Ankara: BilgeSu Yayınları 4. Basım, 2018.
• Hadot, Pierre, İlk Çağ Felsefesi Nedir? çev. Muna Cedden, Ankara: Dost Kitabevi, 1. Basım, 2011.
• Hançerlioğlu, Orhan, Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Remzi Kitâbevî Yayınları, Mayıs, 6. Basım, 1982.
• Nasr, Seyyid Hüseyin, Üç Müslüman Bilge –İbn Sînâ, Suhreverdî, İbn Ârabî-, çev: Ali Ünal, İstanbul: İnsan Yayınları, 8. Basım, 2016.
• Platon, Phaidon, çev. Furkan Akderin, İstanbul: Say Yayınları, 5. Basım, 2022.
• Peterson, Michael, Akıl ve İnanç: Din Felsefesine Giriş, çev. Rahim Acar, İstanbul: Küre Yayınları, 9. Basım, 2020.
• Reichenbach, Hnas, Bilimsel Felsefenin Doğuşu, çev. Cemâl Yıldırım, İstanbul: Remzi Kitâbevî Yayınları, 2. Basım, 1993.
• Smart, Ninian, Dimensions of the Sacred, Los Engeles: University of California Press, 1. Basım, 1999.
• İnternet Kaynakları BİRİKİM, Birikim Aylık Sosyalist Kültür Dergisi, “Birikim Dergisi” Erişim 3 Kasım 2023. https://birikimdergisi.com/guncel/11339/iktidar-semantigine-teslim-olmak-siyasetin-enkaz-altinda-kalmasi
• Güncel Türkçe Sözlük, ”Din” 8 Kasım 2023, https://sozluk.gov.tr/.