Ortaokul Matematik Derslerinde İşbirlikli Öğrenmenin Kullanılmasına İlişkin Öğretmen Görüşleri

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 134 - 157, 15.05.2019

Esra Macit , Recep Aslaner

Öz

Ortaokul
matematik derslerinde işbirlikli öğrenmenin kullanılmasına ilişkin öğretmen
görüşlerinin belirlenmesinin amaçlandığı bu çalışma nitel bir araştırmadır. Araştırmanın
çalışma grubu, Doğu Anadolu’da bir ilin merkez ortaokullarında görev yapan 20
matematik öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırma verileri açık uçlu sorulardan
oluşan bir anket aracılığıyla elde edilmiş ve içerik analizi ile
çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda katılımcıların çoğunlukla işbirlikli öğrenmeyi
derslerinde kullandıkları, işbirlikli öğrenmenin temel bir tanımını
yapabildikleri, ancak işbirlikli öğrenmenin sistemli yapısı hakkındaki
bilgilerinin eksik olduğu görülmüştür. İşbirlikli öğrenmenin kullanılmasının öğrencilere,
matematiğe karşı olumlu tutum geliştirme, başarının ve özgüvenin artması,
sorumluluk bilincinin gelişmesi gibi akademik, sosyal ve psikolojik açıdan
birçok fayda sağlayacağına inandıkları görülmüştür. Bu olumlu görüşlerin
yanında, zamanın yeterli olmaması, öğrenci seviyeleri arasında çok fazla farkın
bulunması, her konuya uygun olmaması, grup oluşturma sırasında sıkıntıların
oluşabilmesi gibi olumsuz görüşleri de mevcuttur. Katılımcıların, işbirlikli öğrenmeyi
matematiğin öğrenme alanlarına göre değerlendirmelerinde ise sahip oldukları
görüşlerin her bir öğrenme alanı için değişkenlik gösterdiği belirlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

ortaokul matematik dersi, işbirlikli öğrenme, öğretmen görüşleri

Kaynakça

• Açıkgöz, K. Ü. (2011). Aktif öğrenme.(12. Baskı). İzmir: Biliş Yayıncılık.
• Akınoğlu, O. (2007). Öğretim kuram ve modelleri. Ş. Tan (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri., 2. Baskı. Ankara. Pegem Akademi Yayıncılık, ss. 123-166.
• Bektaş, M. ve Horzum, B.M. (2010). Otantik öğrenme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Bilgin, T. (2004). İlköğretim yedinci sınıf matematik dersinde (çokgenler konusunda) öğrenci takımları başarı bölümleri tekniğinin kullanımı ve uygulama sonuçları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (1), 19-28.
• Creswell, J. (2015). Nitel araştırma yöntemleri – beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. 3. Baskı. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Demirdağ, B. ve Kartal, M. (2011). Anorganik kimya dersinde web destekli işbirlikli öğrenmeye yönelik öğrenci görüşleri. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 36-49.
• Ding, M., Li, X, Piccolo, D. and Kulm, G. (2007). Teacher ınterventions in cooperative-learning mathematics classes. The Journal of Educational Research, 100(3), 162-175.
• Doymuş, K., Şimşek, Ü. ve Bayrakçeken, S. (2004). İşbirlikçi öğrenme yönteminin fen bilgisi dersinde akademik başarı ve tutuma etkisi, Türk Fen Eğitimi Dergisi, 1(2), 103-115.
• Doymuş, K., Şimşek, Ü. ve Şimşek, U. (2005). İşbirlikçi öğrenme yöntemi üzerine derleme: I. işbirlikçi öğrenme yöntemi ve yöntemle ilgili çalışmalar. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (1).
• Efe, R., Havedanlı, M., Ketani, Ş., Çakmak, Ö. ve Efe, A.H. (2008). İşbirlikli öğrenme teori ve uygulama (1. Baskı). Ankara: Eflatun Yayın Evi, 93-109.
• Ekinci, N. (2010). İşbirliğine dayalı öğrenme. Ö. Demirel. (Ed.). Eğitimde yeni yönelimler (4. Baskı). Ankara. Pegem Akademi Yayıncılık, ss. 93-109.
• Erdoğan, F. ve Yenilmez, K. (2009). Altıncı sınıf matematik öğretim programında işbirliğine dayalı öğrenme yönteminin kullanılabilirliğine ilişkin öğretmen görüşlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(1), 241-262.
• Gelici, Ö. Ve Bilgin, İ. (2011). İşbirlikli öğrenme tekniklerinin tanıtımı ve öğrenci görüşlerinin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 1 (1), 40-70.
• Genç, S. Z. (2007), Öğrenme öğretmede çağdaş yaklaşımlar., M. Arslan (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara. Anı Yayıncılık, ss. 107-123.
• Gillies, R. M. and Boyle, M. (2010). Teachers' reflections on cooperative learning: Issues of implementation. Teaching and Teacher Education,26, 933-940.
• Johnson, D.W., Johnson R. T. and Holubec E.J. (1994). The new cirsles of learning: cooperation ın the classroom and school. ASCD.Johnson, D.W., Johnson, R.T. and Stanne, M.B. (2000). Cooperative learning methods: A metaanalysis. htttp://www.cooplearn.org/pages/cl-methods adresinden 01.05.2011 tarihinde alınmıştır.
• Kara, N.S., Bicen, A. ve Uzunboylu, H.(2009). Felsefe grubu öğretmenlerinin işbirlikli öğrenmeye yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. KKTC Milli Eğitim Dergisi -TRNC Journal of National Education, 3, 41-56
• Korkut, H. (2008). İlköğretim 6. sınıf fen ve teknoloji dersi öğretim programının işbirlikli öğrenme yöntemine göre uygulanabilirliğine ilişkin öğretim elemanlarının görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Marangoz, İ. (2010). İlköğretim 6. sınıf matematik dersi geometri öğrenme alanında işbirlikli öğrenme yönteminin öğrenci başarısı ve tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Miles, M. B. and Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2. edition). London: Sage Publications.MEB, (2019). İlköğretim matematik dersi öğretim programı 1-8. Sınıflar. Ankara.
• Özsoy, N. ve Yıldız, N. (2004). The effect of learning together technıque of cooperative learning method on student achievement in mathematic teaching 7th class of primary school. The Turkish Online Journal of Educational Technolog, 3(3),49-54.
• Pınar, S. (2007). “Ölçüler konusunun eğitim teknolojileri ve işbirlikli öğrenme yöntemleriyle öğrenilmesinin öğrencilerin matematik başarılarına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Saban, A. (2005). Öğrenme öğretme süreci. Yeni teori ve yaklaşımlar. (4. Baskı). Ankara: Nobel Yayın.
• Şimşek, U., Şimşek, Ü. ve Doymuş, K. (2006). İşbirlikçi öğrenme yöntemi üzerine derleme: III. İşbirlikçi öğrenme yönteminin eğitim ortamındaki faydaları. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 414-430.
• Tanışlı, D. ve Sağlam, M. (2006). Matematik öğretiminde işbirlikli öğrenmede bilgi değişme tekniğinin etkililiği. Journal of Theory and Practice in Education, 2, 47-67.
• Umay, Y. (2004), Matematik eğitiminde değişim. http://www.matder.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=80:matematik-egitiminde-degisim-&catid=8:matematik-kosesi-makaleleri&Itemid=172 adresinden 02.01.2013 tarihinde alınmıştır.
• Ural, A. (2007). İşbirlikli öğrenmenin matematikteki akademik başarıya, kalıcılığa, matematik özyeterlilik algısına ve matematiğe karşı tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ünlü, M. ve Aydıntan, S. (2011). İlköğretim öğrencilerinin matematik öğretiminde öğrenci takımları başarı bölümleri tekniği hakkındaki görüşleri. AİBÜ, Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 101-117
• Varank, İ. ve Kuzucuoğlu, G. (2007). İşbirlikli öğrenmede birlikte öğrenme tekniğinin öğrencilerin matematik başarılarına ve işbirliği içinde çalışma becerilerine etkisi.İlköğretim online, 6(3), 323-332. Yaşar, Ş. (1998). Yapısalcı kuram ve öğrenme-öğretme süreci. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (1-2), 68-75.
• Yeşilyurt, E. (2009). İşbirliğine dayalı öğrenmenin öğrenci davranışları üzerindeki etkisine ilişkin öğrenci görüşleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 161-178.
• Yıldız, N. (2001). İşbirlikli öğrenme yönteminin ilköğretim 7. sınıf matematik öğretiminde öğrenci başarısı üzerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Yıldız, V. (1999). İşbirlikli Öğrenme ile Geleneksel Öğrenme Grupları Arasındaki Farklar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16-17, 155 – 163.