İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAĞLAMINDA COĞRAFİ İŞARETLİ GIDALARIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1, 97 - 123, 03.06.2024

Büşra Nur Atak , Turgay Bucak

https://doi.org/10.32958/gastoria.1433324

Öz

İklim değişikliği, dünya genelinde hissedilen ve canlıların yaşamını önemli ölçüde etkileyen bir
sorun olarak değerlendirilmektedir. Tarım, besicilik ve su ürünleri faaliyetleri artan sıcaklıklar,
yağış rejimindeki değişimler ve olağan dışı iklimsel olaylar nedeniyle olumsuz etkilenmektedir.
Tarım, besicilik ve su ürünleri faaliyetleri kapsamına giren coğrafi işaretli gıdaların yerel
ekonomiye kalkınma sağladığı ve gıdanın korunarak sürdürülebilirliğinin gerçekleştirilmesinde
rolü olduğu görülmektedir. Bu sisteme dahil olan gıdaların geleneksel yöntemlerle yetiştirilip
işlenmesi gerekmektedir ancak iklimdeki değişiklikler bazı durumlarda bunu mümkün
kılmamaktadır. Gıda ürünlerinin kalitesi, miktarı ve üretim koşulları da doğrudan yaşanan
olumsuzluklardan etkilenmekte ve gıdaların sürdürülebilirliğinin sağlanması zorlaşmaktadır.
Çalışmanın amacı; iklim değişikliğinin coğrafi işaretli gıdaların sürdürülebilirliği üzerindeki
etkilerini analiz etme yönündedir. Çalışmanın araştırma kısmı için örneklem kapsamına giren İzmir
Yarımadasında bulunan Çeşme, Seferihisar ve Urla ilçelerindeki tarım, besicilik, su ürünleri
faaliyetleri yürüten ve yürütülmesi konusunda gerekli bilgiye sahip kurum/kuruluşlarda yer alan
yetkin kişilere, belirlenmiş olan sorular (yarı yapılandırılmış) yöneltilerek yüz yüze görüşme
tekniği ile görüşleri alınmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz
edilmiştir. Araştırma sonucunda coğrafi işaretli gıdaların sürdürülebilirliğinde iklim değişikliğinin
önemli bir rol aldığı ve aynı zamanda olumsuz etkilerinin olduğu belirlenmiştir. İlgili politikaların
iklim değişikliğine uyum ve azaltım sağlayacak şekilde düzenlenmesi ve iklim değişikliğine karşı
dirençli faaliyetlerin sağlanması gerektiği ifade edilebilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Coğrafi İşaret, Sürdürülebilirlik, İklim Değişikliği, İzmir Yarımada

THE SUSTAINABILTY OF GEOGRAPHICAL INDICATION FOODS IN THE CONTEXT OF CLIMATE CHANGE

Öz

Climate change is considered a significant problem worldwide, affecting the lives of organisms to a
considerable extent. Agriculture, livestock farming, and aquaculture activities are adversely
affected by rising temperatures, changes in precipitation patterns, and unusual climatic events.
Geographical indication foods, which fall under agriculture, livestock farming, and aquaculture
activities, are seen to contribute to local economic development and play a role in achieving the
sustainability of food by being preserved. These foods must be grown and processed using
traditional methods, but climate change sometimes makes this impossible. The quality, quantity,
and production conditions of food products are also directly affected by the adverse events
experienced, making it difficult to ensure the sustainability of foods. The aim of the study is to
analyze the effects of climate change on the sustainability of geographical indication foods. For the
research part of the study, the opinions of competent individuals working in
institutions/organizations involved in agriculture, livestock farming, and aquaculture activities in
the Çeşme, Seferihisar, and Urla districts of the Izmir Peninsula, which are included in the sample
scope, were obtained by directing semi-structured questions face-to-face interviews. The obtained
data were analyzed using content analysis method. As a result of the research, it was determined
that climate change plays a significant role in the sustainability of geographical indication foods
and has negative effects at the same time. It can be expressed that relevant policies should be
regulated to provide adaptation and mitigation to climate change and resilient activities against
climate change.

Anahtar Kelimeler

Geographical Indication, Sustainability, Climate Change, İzmir Peninsula

Kaynakça

• Adanacıoğlu, H., S., G., ve Ağır, H. B. (2018). Sürdürülebilir Gıda Değer Zinciri Yaklaşımı. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi. 21, 221-226.
• Bucak, T. (2019). Yiyecek İçecek İşletmeciliği. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Denhez, F. (2007). Küresel Isınma Atlası. Çev. Özgür Adadağ. İstanbul: NTV Yayınları.
• Esen, Ş. (2016). Bir Farklılaşma Stratejisi Olarak Coğrafi İşaretler ve Türkiye İncelemesi. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 7(14): 447-464.
• IPCC, “Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli”. (2007). http://www.ipcc.ch/publications_and_data/publications_and_ data_reports.shtml#1 [IKV, “2020’ye Doğru Kyoto-tipi İklim Değişikliği Müzakereleri- Avrupa Birliği’nin Yeterliliği ve Türkiye’nin Konumu”, 2013, http://www.ikv.org.tr/ images/files/ Kyoto.pdf, (01.12.2022)].
• IPCC, “Sentez Raporu”. (2007). https://www.ipcc.ch/site/ assets/uploads/2018/02 /ar4_syr_full_report.pdf, (10.12.2022).
• İktisadi Kalkınma Vakfı (IKV), 2020’ye Doğru Kyoto Tipi İklim Değişikliği Müzakereleri. (2013). http://www.ikv.org.tr/images/files/Kyoto.pdf, (23.02.2015).