Keman Eğitiminde Çalma Performansına Yönelik Özyeterlik Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2020, Cilt: 40 Sayı: 3, 1269 - 1293, 29.11.2020

Sevilay Kalay Meydan

https://doi.org/10.17152/gefad.694900

Öz

Bu çalışmanın amacı lisans düzeyinde keman çalan öğrencilerin çalma performanslarına yönelik özyeterliklerini belirlemek amacı ile likert-tipinde geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. Bu kapsamda araştırmanın örneklemini kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi ile Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı’nda keman öğrenimi gören toplam 295 öğrenci oluşturmuştur. İlgili alan yazın taranmasının ardından alanında uzman 7 akademisyenin “performansın boyutlarına, teknik, müzikal ve estetik olgulara” ilişkin görüşlerinin betimsel analizinden elde edilen sonuçlar doğrultusunda madde havuzu oluşturulmuş, elde edilen maddeler uzman görüşüne sunulmuştur. Uzmanların önerileri doğrultusunda yapılan değişikliklerin ardından geçerlik ve güvenirlik incelemesine ilişkin analizler gerçekleştirilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi (AFA) sonucunda ölçek tek faktörlü yapıda çıkmış olup toplam varyansın %44’ünü açıkladığı belirlenmiştir. Deneme uygulamasıyla elde edilen faktör yapısının model veri uyumunun farklı bir örneklemde belirlenebilmesi amacıyla ölçeğin 37 maddeden oluşan nihai hali yeni bir örnekleme (N=256) tekrar uygulanarak Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmıştır. Ölçeğin güvenirliğine ilişkin hesaplanan Cronbach Alpha değeri 0,96 iken, Spearman Brown İki Yarı yöntemleri için elde edilen güvenirlik katsayısı 0,92’dir.

Anahtar Kelimeler

Keman, Performans, Özyeterlik, Ölçek

Kaynakça

• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84 (2), 191–215.
• Bandura, A. (1993). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational Psychologists, 28, 117-148.
• Bandura, A. (1995). Exercise of personal and collective efficacy in changing societies. In A. Bandura (Ed.) Self-efficacy in changing societies (p.1-45). New York: Cambridge University.
• Bandura, A. (1997). Self- efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
• Bouffard-Bouchard, T. (1989). Influence of self-efficacy on performance in a cognitive task. Journal of Social Psychology, 130, 353-363.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Dalkıran, E. (2008). Keman eğitiminde performansin ölçülmesi Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 116-136. https://dergipark.org.tr/download/article-file/146336 sayfasından erişilmiştir.
• Demirbatır, E. (1994). Uludağ üniversitesi eğitim fakültesi müzik eğitimi bölümü öğrencilerinin girişteki müziksel başarılarıyla birinci yıl sonundaki başarılarının karşılaştırılarak incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Erkuş, A. (2003). Psikometri üzerine yazılar. Ankara: Türk Psikoloji Derneği.
• Field, A. (2009) Discovering statistics using SPSS. (3.basım) London: Sage.
• Girgin, D. (2015). Çalgı performansı özyeterlik inancı ölçeği: geçerlik ve güvenirlik analizi. PAU Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 107-114. http://pauegitimdergi.pau.edu.tr/Makaleler/965142713_2.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Göküstün, M. (2012). Galamian yönteminin keman çalma performansı üzerindeki etkisi. (Sanatta Yeterlik Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Hamzaoğlu-Birer, A.R. ve Bilgehan Sonsel, Ö. B. (2013). Müzik öğretmeni adaylarının mesleki öz-yeterlik durumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi: Selçuk Üniversitesi Örneği, NWSA E-Journal of New World Sciences Academy, 8(4), 389-398.
• Hattie, J. (1985). Methodology review: Assessing unidimensionality of tests and items. Applied Psychological Measurement, 9, 139–164.
• Hu, L.T., & Bentler, P.M. (1999). Cut off criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6(1), 1-55.
• Kaya, A. (2011). Eğitim psikolojisi. (6.Basım) Ankara: Pegem Akademi.
• Lane, J., & Lane, A. M. (2001). Self-efficacy and academic performance. Social Behaviour and Personality, 29, 687-694.
• Lodewyk, K.&Winne, P. H. (2005). Relations between the structure of learning tasks, achievement and changes in self efficacy in secondary students. Journal of Educational Psychology, 97, 3-12.
• Lord, F. M. (1980). Applications of item response theory to practical testing problems. Hillsdale, NJ.: Lawrence Erlbaum Associates.
• Mcpherson G. & Mccormick, J. (2006). Self-efficacy and music performance. Psychology of Music, 34(3), 325-339. Retrieved from file:///C:/Users/lab05-15/Downloads/McPhersonMcCormick2006.pdf
• Nurosis, M. (1994). Statistical Data Analysis, Chicago, IL: SPSS. Risemberg, R. & Zimmerman, B. J. (1992). Self regulated learning in gifted students. Roeper Review, 15(2), 98-101.
• Sakız, G. (2013). Başarıda anahtar kelime: Öz-yeterlik. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 185-209.
• Senemoğlu, N. (2010). Gelişim, öğrenme ve öğretim. (18.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Schunk, D. H. (1996). Goals and Self-evaluative influences during children’s cognitive skill learning. American Educational Research Journal, 33, 359–382.
• Shan, G., Vincent, B., Wooldridge, B., Wang, C. & Connaly, D. (2007). A frequency-based characterization of spiccato bowing in violin performance. Sage Journals 105(3F), 1027–1051.
• Şeker, S., S. (2016). Çalgı performansına ilişkin öz-yeterlik ölçeğinin geliştirilmesi. Journal of Human Sciences, 13(3), 5150-5162. doi:10.14687 jhs.v13i3.3933https://www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/3933/2001 sayfasından erişilmiştir.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics (4th ed.). Needham Heights, MA: Allyn& Bacon.
• Türk Dil Kurumu Sözlükleri. (2019). Türkçe sözlük. http://sozluk.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Zimmerman, B. J. (2000). Self-efficacy: An essential motive to learn. Contemporary Educational Psychology, 25, 82–91.