Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi’ne (GEFAD) yayımlanmak üzere gönderilen makalelerin benzerlik oranı %20’nin üzerinde olan ve derginin yayın ilkelerine ve bilimsel yayın ölçütlerine uymayan çalışmalar değerlendirme işlemi başlamadan yazarına iade edilmektedir.
2026 yılından itibaren aynı yazar(ların) aynı yıl içerisinde iki ve daha fazla çalışmasının dergide yayınlanması dergi politikası gereğince uygun görülmemektedir.
Baş Editör tarafından uygun görülen makaleler, bu aşamadan sonra makalenin içerik ve biçim açısından değerlendirilmeleri için Editör Yardımcılarına ulaştırılır. Uygun olmayan makaleler düzeltilmeleri için yazarlara gönderilir. Bu aşamadan sonra uygun görülen makaleler hakem seçimi için alan editörüne ulaştırılır. Alan editörü tarafından incelenen ve dergide değerlendirilmesi kararlaştırılan makale için 3 (üç) hakem atanır. Atanan hakemlerin alanlarında uzman olmaları ve unvanlarının yazarın unvanına eşit veya daha üstte olması dergi politikası gereğince gözetilmektedir. Atanan hakemlerin başvuru yapan yazarların kurumundan olmaması, danışmanı olmaması vb. durumlar göz önünde bulundurulur.
Hakemin makale kabul süresi beş gündür. Beş gün içinde hakemliğin kabul edilmemesi durumunda makale incelenmek üzere başka bir hakeme gönderilir. Hakem makaleyi incelemeyi kabul ettiğinde hakem inceleme süreci başlar. Bir makalenin hakem inceleme süreci yirmi gün içerisinde sonlandırılır. İki hakem tarafından yayınlanabilir kararı verilen makalelerin yayımlanması alan editörü kontrolü sonrası yayın kurulu kararı ile onaylanır. Bununla birlikte hakemlerin inceleme süreleri, varsa verilen düzeltmelerin yapılması, gerek görüldüğünde düzeltmelerin incelenmesi gibi pek çok nedenden dolayı makalelerin değerlendirme süreçleri birbirlerinden farklılık gösterebilir. Yazarlar makalelerinin değerlendirme süreçlerini, dergi sistemi üzerinden takip etmelidir. Editörler kurulu kararınca makalenin durumunu sormak için iletişime geçilmemesi rica olunur.

Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, DergiPark sistemi içerisinde yer alır ve makalelerin incelenmesi “kör hakemlik” garantisi altındadır. Bu nedenle yazarın kimliği hakem, hakemin kimliği yazar tarafından hiçbir aşamada bilinmemektedir.

Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi'ne gönderilen makaleler başka bir yerde yayınlanmamış veya yayınlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır. Bir makalenin yayınlanma aşamasında olduğu tespit edilirse doğrudan reddedilir. Herhangi bir yerde yayınlandığı görülürse yazar hakkında yasal işlem başlatılır. Yayınlanmak üzere kabul edilen makalelerin bütün yayın hakları Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi’ne aittir. Makale sisteme ilk yüklendiğinde “Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi Telif Hakkı Devir Formu” dikkatli bir şekilde okunduktan sonra bütün yazarlar tarafından imzalanarak tarafımıza gönderilmelidir. Dergimizde yayınlanan makalelerin içeriğinden tamamen yazar(lar) sorumlu olup, oluşabilecek hukuki sorunlarda; dergi ile ilgili kişi ve kurumlar sorumlu tutulamaz.
Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi aday makaleleri için yüklenmesi zorunlu dosyalar şunlardır:

1- Makale Dosyası: Word vb. düzenlemeye ve erişime açık programlarda dergi şablon kurallarına göre hazırlanmış olmalıdır.

2-Telif Hakkı Devir Formu: Makalenin bütün yazarları tarafından imzalanarak sisteme yüklenmelidir.

3-İntihal Tarama Dosyası: İntihal tarama programlarının ayrıntılı sonuçları sisteme yüklenmelidir. Dergimiz Editörler Kurulu Kararı gereğince benzerlik oranı %20'nin altında olmalıdır.

4-Etik Kurul Belgesi*: TR Dizin Dergi Değerlendirme Kriterleri’nde 2020 yılı için yapmış olduğu değişiklik üzerine makaleler için “Etik Kurul Onayı” talep edilmektedir. 21.02.2020 tarihinden itibaren yüklenen aşağıda belirtilen özellikleri taşıyan makalelerin Etik Kurul Onay/İzin Belgesini yüklemesi zorunludur. “Etik Kurul Onayı” gerektirmeyen çalışmalar için ise Etik Kurul Onayı Gerektirmeyen Çalışmalar için Beyan Formunu yüklenmesi gerekmektedir.

*TR Dizin Dergi Değerlendirme Kriterleri Madde 8: “Sosyal bilimler dahil olmak üzere tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için ve etik kurul kararı gerektiren klinik ve deneysel insan ve hayvanlar üzerindeki çalışmalar için ayrı ayrı etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir. Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgiler (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve ayrıca makale ilk/son sayfasında yer verilmelidir. Olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmesi gereklidir”

Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi'nde izlenen etik görev ve sorumluluklar; açık erişime sahip Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan "COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors" ve "COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors" rehberler ve politikalar dikkate alınarak hazırlanmıştır.

Editör ve Alan Editörlerinin görev ve sorumlulukları:
• Akademik suistimali azaltmaya yönelik girişimler desteklenmektedir.
• Yayın etiği konusunda araştırmacıları eğitmeye yönelik girişimler desteklenmektedir.
• Dergi politikalarının yazar ve hakem davranışlarına etkisi değerlendirmeli, sorumlu davranışı teşvik edecek ve suistimali önleyecek şekilde gerekirse bu politikaları revize etmelidir.
• Yazarlık ve katkı sistemlerini iyi uygulamaları teşvik edecek şekilde düzenlemelidir (kimlerin katkı sağladığını doğru yansıtmalı, misafir veya hayalet yazarlığı önlemelidir).
• Editörler kurulu üyelerine ait başvurular tarafsız biçimde değerlendirilmektedir.
• Editörler Kurulu okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılardan gelen geri bildirimleri dikkate almak, açıklayıcı ve bilgilendirici geri bildirim vermekle yükümlüdür.
• Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi’ne (GEFAD) yayımlanmak üzere gönderilen makalelerin benzerlik oranı %20’nin üzerinde olan ve derginin yayın ilkelerine ve bilimsel yayın ölçütlerine uymayan çalışmalar değerlendirme işlemi başlamadan yazarına iade edilmektedir.
• Editörler Kurulu; olası suistimal ve görevi kötüye kullanma işlemlerine karşı önlem almakla yükümlüdür. Bu duruma yönelik şikayetlerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi konusunda titiz ve nesnel bir soruşturma yapmanın yanı sıra, konuyla ilgili bulguların paylaşılması editörün sorumlulukları arasında yer almaktadır.
• Başvurular için uygun ve çıkar çatışmasından uzak hakemler seçilmektedir.
• Potansiyel yeni hakemler için yalnızca kişisel bağlantılara değil, çeşitli kaynaklara (örneğin yazar önerileri, bibliyografik veri tabanları) başvurulmaktadır.
• Kurul üyeleri yılda en az bir kez bilgilendirilmektedir, dergi politikalarındaki değişiklikler aktarılmakta ve görüşleri alınmaktadır.
• Düzeltme, açıklama gerektiren konularda yayın açısından açıklık ve şeffaflık gösterilmektedir.
• Hakem suistimali şüphesinde COPE akış şemaları izlenmektedir. (bknz. https://publicationethics.org/guidance/endorsed-guidance/international-standards-editors-and-authors-wcri-2010)
• COPE şemalarının dışında kalan veya yeni yayın suistimali türleri şüphesi taşıyan durumlarda COPE’a danışılabilir.
• Editör kurulu değerlendirilen çalışmalarda yer alan deneklere veya görsellere ilişkin kişisel verilerin korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan bireylerin açık rızası belgeli olmadığı sürece çalışmayı reddetmekle görevlidir. Ayrıca alan editörleri; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korumaktan sorumludur.
• Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi (GEFAD), yazarların haklarını korumak ve ihlal edenlere karşı (örneğin içeriğin geri çekilmesi veya web sitelerinden kaldırılması talepleri) gerekli adımları atmaya hazırdır.
• Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi (GEFAD) editörler/danışma ve yayın kurulu üyelerinin çalışmalarını 6 sayıda 1 yayın ile sınırlandırmaktadır.
• Bir sayıdaki makalelerin yazarların mümkün olduğunca en az 1/3’ü Gazi Üniversitesi dışındaki kurumlarda görev yapan yazarlardan oluşmalıdır.
• Yapay Zekâ (YZ) destekli bölümlerde epistemik kusurlar (örn. yanlış atıf, sahte kaynak, nedensiz çıkarım) açısından daha titiz değerlendirme yapar. YZ ile yazılmış gibi görünen metinlerde bilimsel gerekçelendirme zayıfsa, yazar(lar)dan yöntemsel netlik veya kaynak açıklığı ister.

Hakemlerin görev ve sorumlulukları:
• Hakemlerden etik konular ve olası araştırma suistimalleri hakkında yorum yapmaları teşvik edilmektedir.
• Hakemlerden orijinalliğe dikkat etmeleri, yinelenen yayın ve intihal konularına karşı dikkatli olmaları istenmektedir.
• Hakem suistimali şüphesinde COPE akış şemaları izlenmektedir. (bknz. https://publicationethics.org/guidance/endorsed-guidance/international-standards-editors-and-authors-wcri-2010)
• Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi’nde (GEFAD) değerlendirme süreci çift taraflı kör hakemlik ilkesiyle yürütülür. Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişime geçemez, değerlendirme ve yorumlar dergi yönetim sistemi aracılığıyla iletilir. Bu süreçte değerlendirme formları ve tam metinler üzerindeki hakem yorumları editör aracılığıyla yazar(lar)a iletilir.
• Hakemler sadece uzmanlık alanı ile ilgili aday makaleleri değerlendirmeyi kabul eder.
• Hakemler tarafsızlık ve gizlilik içerisinde değerlendirme yapar. Hakemler gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaların sadece yayımlanan versiyonlarını kullanabilir.
• Hakemler milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasal inançlar ve ticari kaygıların değerlendirmeye etki etmesine izin vermezler.
• Hakemler değerlendirmelerini yapıcı ve nazik bir dille yaparlar.
• Hakem raporlarının yapay zekâya yazdırılması uygun değildir. YZ destekli araçlardan yardımcı dil düzenleme veya ifade iyileştirme amaçlı faydalanılsa bile, yorumların içeriği ve değerlendirme sorumluluğu hakeme aittir.
Yazar(lar)ın görev ve sorumlulukları:
• Yazarlık kriterleri ve katkı sağlayanların kimler olması gerektiği COPE kılavuzuna tabidir.
• Suistimal veya tartışmalı yazarlık durumlarında COPE akış şemalarına göre hareket edilmektedir.
• Tüm katkı sağlayanlardan çıkar çatışmalarını bildirmeler istenmektedir. Yayımdan sonra açıklanan çıkar çatışmaları için düzeltme yayımlanacaktır.

Etik Olmayan Bir Durumla Karşılaşırsanız

Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi’nde (GEFAD) etik olmayan bir davranış veya içerikle karşılaşırsanız lütfen gefad@gazi.edu.tr adresine e-posta ile bildirim sağlayınız.