PEYGAMBERLERİN GEREKLİLİĞİ

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 3, 727 - 747, 24.09.2024

Kazım Albayrak

Öz

Ehl-i sünnet kelâmcıları peygamberliğin aklen mümkün olduğunu, Allah’a icbar edilemese de hikmetinin gereği ve lütfu olduğunu ifade eder. İslâm filozofları da peygamberliği kabul eder, ancak filozofları peygamberlerle eşdeğer görür. Peygamberliğin gerekliliği davası, varlık ve oluş ile doğrudan ilgilidir. Zira varlık bildirebilme ile mümkün. Ayrıca varlık her şeyden önce bizim ona inanmamıza borçlu. Eğer peygamberler olmasaydı iyi-kötü idraki de olmayacak insanlık bir medeniyet dahi kuramayacaktı. İnsanı vahşilikten ayıran birçok kavram gibi aile, hak, adalet ve ihsan kavramları da peygamberler eliyle öğrenilmiştir. Bunlar ise Mutlak Fikrin gerekliliği ve bunu bildiren peygamberlere ihtiyacı göstermektedir. Tez İslâm, antitez ise İslâm dışı yaklaşımlar olup hakkın antitezi bâtıldır. Allahsız düşünceler de dinin antitezi olarak, hakikati tersinden gerçekleştirici ve görünüşlerini dine borçludur. Zira dinden alınan ölçülerin bozulmuş hâli ile onların kendi içinde de bir muvazene kurmaları söz konusudur. Şunu hatırlatalım ki her şey zıttıyla kâimdir ve tez olmadan antitez olmaz. Tahrip edilmiş dinler de antitez cepheyi oluşturur ve onlar da kendi içlerinde tekrardan yenilenerek gider. Peygamberlerin getirdiğine iman etmeyenler de onların getirdiklerinin tersinden gösterici ve kendi akıl ve nefslerine imanını göstericidir. İnsan, dil âleti ile medeniyet kuran üstün bir varlıktır. İlk dil ilk insanla vardı ve ilk insan ise ilk peygamber olan Hazreti Âdem idi. Kısaca peygamberler olmasaydı, medeniyet olmazdı. Çalışmamızın özet fikri budur.

Anahtar Kelimeler

Peygamberler, Medeniyet, Mutlak Fikir

The Necessity of Prophets

Öz

The theologians of the Ahl al-Sunnah state that prophethood is possible by reason and that it is a necessity and favour of Allah's wisdom, even though it cannot be forced upon Him. Islamic philosophers also accept prophethood, but they consider philosophers as equivalent to prophets. The case for the necessity of prophethood is directly related to existence and presence. This is because existence is possible by being able to declare. Moreover, existence owes its existence first and foremost to our belief in it. If there were no prophets, there would be no perception of good and evil, and humanity would not even be able to establish a civilisation. Like many concepts that distinguish man from savagery, the concepts of family, right, justice and benevolence were learnt through the prophets. These show the necessity of the Absolute Idea and the need for prophets to inform it. The thesis is Islam, and the antithesis is non-Islamic approaches and the antithesis of truth is falsehood. Godless thoughts, as the antithesis of religion in the sense that they realise the truth in reverse, owe their appearance to religion. This is because it is only through the distortion of the measures taken from religion that they can establish a balance within themselves. Let us remind that everything exists with its opposite and there is no antithesis without a thesis. Destroyed religions also constitute the antithesis front and they, too, are renewed again and again within themselves. Those who do not believe in what the prophets have brought are showing the opposite of what they have brought and showing their faith in their own minds and souls. Mankind is a superior being who builds civilisation with the instrument of language. The first language existed with the first man and the first man was the first prophet, Hazrat Al-Adam. In short, if there were no prophets, there would be no civilisation. This is the summary idea of our study.

Anahtar Kelimeler

Prophets, Civilisation, Absolute Idea

ضرورة وجود الأنبياء

Öz

يقول علماء الكلام من أهل السنة: إن النبوة ممكنة بالعقل، وإنها ضرورة وفضل من حكمة الله تعالى، وإن كانت لا يمكن أن تكون مجبورة عليه. والفلاسفة المسلمون يقبلون النبوة أيضًا، ولكنهم يعتبرون الفلاسفة بمنزلة الأنبياء. والاستدلال على وجوب النبوة متعلق بالوجود والإمكان. وذلك لأن الوجود ممكن بالقدرة على البيان. كما أن الوجود مدين بموجوديته أولا وقبل كل شيء بإيماننا به. فلو لم يكن هناك أنبياء، لما كان هناك تصور للخير والشر، ولما استطاعت البشرية أن تؤسس حضارة. ومثل العديد من المفاهيم التي تميز الإنسان عن الهمجية، فإن مفاهيم الأسرة والحق والعدل والإحسان قد تعلمناها من خلال الأنبياء. وهذا يدل على ضرورة الفكرة المطلقة وضرورة الحاجة إلى الأنبياء لتبليغها. إن الأطروحة هي الإسلام، والنقيض هو المناهج غير الإسلامية، ونقيض الحق هو الباطل. فالأفكار الإلحادية، بوصفها نقيض الدين بمعنى أنها تدرك الحق بالعكس، تدين بظهورها للدين. وذلك لأنها لا تستطيع أن تقيم توازنا في داخلها إلا من خلال تحريف المقاييس المأخوذة من الدين. ولنتذكر أن كل شيء موجود مع نقيضه ولا يوجد نقيض بدون أطروحة. كما أن الأديان المحرفة تشكل جبهة النقيض وهي أيضا تتجدد مرة بعد أخرى في داخلها. فالذين لا يؤمنون بما جاء به الأنبياء يظهرون نقيض ما جاءوا به ويظهرون إيمانهم في عقولهم ونفوسهم. فالإنسان كائن متفوق يبنى الحضارة بأداة اللغة. لقد وجدت اللغة الأولى مع الإنسان الأول، والإنسان الأول هو النبي الأول حضرة آدم. باختصار، لو لم يكن هناك أنبياء، لما كانت هناك حضارة. هذه هي الفكرة الملخصة لدراستنا.

Anahtar Kelimeler

الأنبياء, الحضارة, الفكرة المطلقة

Kaynakça

• Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdullah Ahmed b. Hanbel b. Hilâl b. Esed eş-Şeybânî. Müsned. Cilt 6. Kâhire: Müessesetü Kurtuba.
• Akman, Ömer Faruk. "Peygamberler Olmasaydı, Medeniyet Olmazdı". Furkan Dergisi, Temmuz-Ağustos 2018. Avni, İlhan. "Aslah". DİA, Cilt 3. İstanbul: TDV Yayınları, 1991, 495-496.
• Bilmen, Ömer Nasuhi. Muvazzah İlm-i Kelâm. İstanbul: Bilmen Yayınları, 1972.
• Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmail. el-Câmiʿu’s-Sahîh, nşr. Muhammed Züheyr b. Nasr. b.y.: Dâru Tavki’n-Necât, 1422/2001.
• Can, Mustafa. "Nübüvvet". Sistematik Kelâm, editör Ömer Aydın. İstanbul: İşaret Yayınları, 2020.
• Coşkun, İbrahim. “Medeniyetlerin İnşasında Peygamberlerin Rolü”, Editör Ertan Özensel-Muhittin Okumuşlar. Doğu-Batı Medeniyetlerinin İnşasında Tarih, Kültür, Sanat, Felsefe ve Din. Bursa: Türkiye İmam Hatipliler Vakfı Yayınları, 2019.
• Çelebi, İlyas. "Hüsün ve Kubuh". DİA, Cilt 19. İstanbul: TDV Yayınları, 1999, 59-63.
• Çınar, Mahmut. "Peygamberlerin İnsanlığın Gelişim Sürecine Katkıları". Editör Fikret Karaman. İslâm ve Yorum III, İnönü Üniversitesi Yayınları, Cilt 3. Malatya: 2019. 263-275.
• Durusoy, Ali. "İbn Sîna". DİA, Cilt 20. İstanbul: TDV Yayınları, 1999, 322-331.
• Gazâlî. Filozofların Tutarsızlığı. Çev. Mahmut Kaya-Hüseyin Sarıoğlu. İstanbul: Klasik Yayınları, 2016.
• —, Hakikat Arayışı, Çev. Abdurrezzak Tek. Bursa: Bursa Akademi, 2017.
• İbn Kesîr, Tefsîru’l-Kur’ani’l-azîm, Mektebetu dâru’t-turâs, Kahire 1980.
• Karlığa, Bekir. "İbn Rüşd". DİA, Cilt 20. İstanbul: TDV Yayınları, 1999, 257-288.
• Kaya, Mahmut. "Fârâbî". DİA, Cilt 12. İstanbul: TDV Yayınları, 1995, 145-162.
• Kılavuz, Saim. Ana Hatlarıyla İslâm Akâidi ve Kelâm’a Giriş. İstanbul: Ensar Yayınları, 2016.
• Kısakürek, Necip Fazıl. Çile. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları, 2019.
• —. Çöle İnen Nur. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları, 2020.
• —. Dünya Bir İnkılâp Bekliyor. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları, 2014.
• —. O ve Ben, İstanbul: Büyük Doğu Yayınları, 2017.
• Kutluer, İlhami. Felsefe Tasavvuru. İstanbul: İz Yayınları, 2017.
• Mâtürîdî, Ebû Mansûr. Kitâbü’t-tevhîd. Çev. Bekir Topaloğlu. İstanbul: İSAM Yayınları, 2016.
• Mirzabeyoğlu, Salih. Bütün Fikrin Gerekliliği. İstanbul: İbda Yayınları, 2017.
• —. İstikbâl İslâmındır. İstanbul: İbda Yayınları, 2018.
• —. Necip Fazıl’la Başbaşa. İstanbul: İbda Yayınları, 2019.
• Nesefî, Ömer. Ehl-i Sünnet Akâidi. Çev. Mustafa Kasadar. İstanbul: Ravza Yayınları, 2015.
• Önal, Recep. "Vahiy ve Nübüvvet". Sistematik Kelâm, editör Mehmet Evkuran. Ankara: Bilay Yayınları, 2020.
• Sâbûnî, Nûreddin es-. Mâtürîdiyye Akâidi. Çev. Bekir Topaloğlu. İstanbul: İFAV Yayınları, 2007.
• Sırrı Paşa, Giritli. İlm-i Kelâmın Özü. Sadeleştiren Kâzım Albayrak. İstanbul: Şamil Yayınları, 2021.
• er-Râzî, Fahreddin. Mefâtîhu’l-Ğayb (et-Tefsîru’l-Kebîr), Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut, ts.
• Teftâzânî, Sa’düddîn. Şerhu’l-Akaid Tercümesi. Çev. heyet. İstanbul: Muallim Neşriyat, 2018.
• Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ. Sünenü’t-Tirmizî. nşr. Ahmed Muhammed Şâkir v.dğr. 5 cilt. Mısır: Şeriketü Mektebeti ve Matba’ati Mustafa el-Bâbî el-Halebî, 1978.
• Topaloğlu, Bekir – Çelebi, İlyas. Kelâm Terimleri Sözlüğü, İstanbul: İSAM Yayınları, 2017.
• Türkgülü, Mustafa. İslâm Düşüncesinde Kelâm. İstanbul: Ensar Yayınları, 2018.
• Ülken, Hilmi Ziya. İslâm Felsefesi. Cilt 2. Ankara: Selçuk Yayınları, 2. Basım, 2005.
• —. İslâm Düşüncesi, İstanbul: Ülken Yayınları, 2005.
• Yüceer, İsa. “Hz. Nuh’un Medeniyete Katkıları”, editör Oktay Belli, II. Uluslararası Ağrı Dağı ve Nuh’un Gemisi Sempozyumu, İstanbul: Karakutu Yayınları, 2009.