YUMURTA TAVUKLARINDA FARKLI YAĞ ASİTİ KAYNAKLARININ YUMURTA VERİMİ VE KALİTESİNE ETKİSİ

Yıl 2004, Sayı: 5, - , 19.08.2014

Recep Kahraman Haydar Özpınar İsmail Abaş Ahmet Pekel Halil Kutay Onur Keser

Öz

Bu çalışmada, yumurta tavuğu yemlerinde %2 ve 4 düzeydeki 3 farklı yağ kaynağının (balık, keten ve ayçiçek yağları); canlı ağırlık değişimi, günlük yem tüketimi, 1 kg yumurta üretimi için tüketilen yem miktarı, günlük yumurta verimi, yumurta ağırlığı, hasarlı yumurta oranı, özgül ağırlık ile yumurta
sarı, kabuk ve ak ağırlığı oranlarına etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada kullanılan 34 haftalık yaşta 120 adet yumurtacı hibrit (İsabrovvn) her birinde 20 adet tavuk bulunacak şekilde 6 gruba (ayçiçek yağı (AY), keten yağı (KY) ve balık yağı (BY) içeren 3 farklı yağ kaynağı ile rasyonda
%2 ve 4 yağ içeren 2 farklı düzey) ayrılmıştır. Deneme süresince en düşük günlük yem tüketimi AY4 grubunda, en yüksek ise BY2 grubunda tespit edilmiştir. Diğer yandan, 0-56. günler arasında her kg yumurta verimi için tüketilen yem miktarı AY4 grubunda en düşük, BY2 grubunda ise en yüksek bulunmuştur. Rasyona iki farklı düzeyde katılan yağ kaynakları yumurta ağırlığını etkilemiştir (p<0.05). 0-56. günler arasında en düşük yumurta ağırlığı KY2 grubunda ve en yüksek ise BY2 grubunda saptanmıştır (p<0.001). Yağ kaynağına göre BY2 grubu tavuklardan elde edilen yumurtaların ağırlık ortalamaları 29-42., 43-56. ve 0-56. günler arasında, AY2 ve KY2 gruplarından daha yüksek bulunmuştur (p<0.05). 0-14., 15-28. ve 0-56. günler arasında
BY4 grubu tavuklardan elde edilen yumurtaların ağırlık ortalamaları da AY4 grubuna göre daha fazladır (p<0.05). Ayrıca, 43-56. ve 0-56. günler arasında KY4 grubu tavuklardan elde edilen yumurtaların ağırlık ortalaması AY4 grubundaki yumurtalardan daha yüksektir (p<0.05). Deneme boyunca ve 15-28. günler arasında BY4 grubu tavuklardan elde edilen hasarlı yumurta oranı KY4 grubuna göre daha düşük bulunmuştur (p<0.05). Diğer yandan, AY4 grubundan
8. haftada elde edilen yumurtaların özgül ağırlıkları da KY4 ve BY4 gruplarına göre daha düşük olduğu görülmüştür (p<0.05). Denemenin başlangıcında, 2. ve 4. haftasında toplanan yumurtaların sarı ağırlık ortalamaları arasındaki farklar istatistiksel yönden önemli bulunmuştur (p<0.05). Kabuk ağırlık oranları bakımından sadece 4. haftada uygulama grupları arasında farklılık görülmüştür (p<0.05). Bu dönemde en yüksek yumurta kabuk ağırlığı oranı BY4 grubunda ulaşılmışken, en düşük yumurta kabuk ağırlığı oranı ise BY2 grubunda tespit edilmiştir (p<0.05). Ayrıca, AY2 grubu tavuklardan elde edilen yumurtaların kabuk oranı, BY4 grubuna göre daha düşük bulunmuştur (p<0.05). Ak ağırlık
oranında farklılık sadece deneme başlangıcında toplanan yumurtalarda saptanmıştır (p<0.001).

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• ANONYMOUS 1984. Official Methods of Analysis, AOAC 14th ed. Association of Official Agricultural
• Chemist, VVashington, DC.
• BASMACIOĞLU, H., ERGÜL, M. 2000. Yumurta tavuklarında yumurtanın kolesterol içeriği ile diğer
• bazı özelliklerine etki eden etkenler üzerinde bir araştırma. International Animal Nutrition
• Congress. Proceedings 4-6 September, İsparta -Turkey, 318-325.
• BAUCELLS, M.D., CRESPO, N„ BARROETA, A.C., LOPEZ-FERRER, S., GRASHORN, M.A. 2000.
• Incorporation of different polyunsaturated fatty acids into eggs. Poultry Science., 79 (1) 51-
• -
• BURGHELLE, C.B., DEMARNE, Y., MERAT, P. 1989. Influence of the sex-linked dvvarfing gene (dw)
• on the lipid composition of plasma, egg yolk and abdominal fat pad in vvhite leghorn laying
• hens: Effect or dietary fat. J Nutrition, 119: 1361-1368.
• CHOI, J.H., KANG, W.J., BAIK, D.H., PARK, H.S. 1983. A study of some characteristics of fractions
• and shell quality of the chicken egg. Korean Journal of Animal Science, 25: 651-655.
• COLLINS, V.P., CANTOR, A.H., PESCATORE, A.J., STRAVV, M.L., FORD, M.J. 1997. Pearl millet
• in layer diets enhances egg yolk n-3 fatty acids. Poultry Science, 76 (2) 326-330.
• DEMİRULUS, H. 1999. Yumurta tüketiminin kan kolesterolü üzerindeki etkisi. Uluslar arası Tavukçuluk
• Fuarı ve Konferansı, İstanbul, 3-6 Haziran, Bildiriler, 308-315.
• (2004) GIDA ve YEM BİLİMİ-TEKNOLOJİ5İ Sayı: 5
• ESECELİ, H., KAHRAMAN, R. 2003. Ayçiçek ve balık yağı içeren yumurta tavuğu rasyonlarına E ve
• C vitaminleri ilavesinin performansa etkisi. Gıda ve Yem Bilimi-Teknolojisi Dergisi. 4: 13-22.
• FARRELL, D.J., GIBSON, R.A. 1991. The enrichment of eggs with omega-3 fatty acids and their
• effects in humans. İn: Recent Advances in Animal Nutrition in Australia, 256-270.
• FOLCH, J., LEES, M., STANLEY, S. 1957. A simple method for the isolation and purification of total
• lipids from animal tissues. J.Biol. Chem., 226: 497-509.
• HALLE, I. 1997. Effects of dietary fat on egg components, fatty acids composition of egg
• yolk, hatchability and grovvth of progeny by breeding hens. World’s Poultry Science Association
• Proceedings. 11 th European Symposium on Poultry Nutrition. August 24-28, Faaborg,
• Denmark, 46-56.
• HAMMERSHOJ, M. 1997. Effect of dietary vegetable oils for egg laying hens on yolk fatty acid
• composition and other quality traits in phase feeding programme. İn: Proc. VII Euro. Symp.
• on the Ouality of Eggs and Egg Products, September 21-26, Ponzan, Poland.
• HARGIS, P.S., ELSVVYK, M.E.V., HARGIS, B.M. 1991. Dietary modification of yolk lipid with menhaden
• oil. Poultry Science, 70: 917-922.
• HASİPEK, S., AKTAŞ, N. 1997. Türkiye’deki tavuk ürünlerinin insan beslenmesindeki yeri ve önemi.
• Yutav 97, Uluslar arası Tavukçuluk Fuarı ve Konferansı Bildiri Kitabı, İstanbul, 15-22.
• HERSTAD, O., HAUG, A., OVERLAND, M. 1997. Effect of fish oil in diets for broiler breeder hens.
• VVorld’s Poultry Science Association Proceedings. 11 th European Symposium on Poultry
• Nutrition. August 24-28, Faaborg, Denmark, 274-276.
• HOYLE, C.M., GARLICH, J.D. 1987. Effect of a high fat diet fed prior to or at sexual maturity on egg
• weight. Poultry Science, 66: 1202-1207.
• HUANG, Z., LEIBOVITZ, H., LEE, C.M., MILLAR, R. 1990. Effect of dietary fish oil on omega-3 fatty
• acid levels in chicken eggs and thigh flesh. American Chemical Society, 38 (3) 743-747.
• IZAT, A.L., GARDNER, F.A., MILLAR, D.B. 1985. Effects of age of bird on season of the year on egg
• quality, 1. Shell quality. Poultry Science, 64p, 1900.
• İNAL, F., COŞKUN, B„ GÜLŞEN, N„ KURTOĞLU, V., BALEVİ, T. 1994. Ham ayçiçek yağı yerine
• yan ürünlerinin yumurta tavuklarında enerji kaynağı olarak kullanımı. Veteriner Bilimleri
• Dergisi, 10 (1-2) 39-43.
• İŞCAN, K.M., AKCAN, A. 1995. Broyler parent yumurtalarında yumurta ağırlığı, yumurta özgül ağırlığı
• ve bazı yumurta kısımları arasındaki ilişkiler. Hayvancılık Araştırma Dergisi, 5 (1-2) 49-52.
• JIANG, Z., AHN, D.U., SİM, J.S. 1991. Effects of feeding flax and two types sunflovver seeds on fatty
• acid compositions of yolk lipid classes. Poultry Science, 70: 2467-2475.
• KIRCHGESSNER, M. 1997. Tierernaehrung, 10., Neubearbeitete Auflage, Leitfaden für Studium,
• Beratung und Praxis. Verlags Union Agrar, ISBN 3-7690-0549-X, Seite, 140.
• LEESON, S., SUMMERS, J.D. 1997. Feeding programs for laying hens. Commercial Poultry Nutr
• Second ed. Published by University Books, Guelph, Ontario, Canada, 143-206.
• LESKANICH, C.O., NOBLE, R.C. 1997. Manipulation of the n-3 polyunsaturated fatty acid composition
• of eggs and meat. VVorld’s Poultry Science Journal, 53, June.
• MELUZZI, A., SIRRI, F., MANFREDA, G„ TALLARICO, N„ FRANCHINI, A. 2000. Effects of dietary
• vitamin E on the quality of table eggs enriched with n-3 long-chain fatty acids. Poultry Science,
• (4) 539-545.
• PINGEL, H., JEROCH, H. 1997. Egg quality as influenced by genetic, management and nutritional
• factors. İn: Proc. VII Eur. Symp. on the Ouality of eggs and egg products. September 21-26,
• Ponzan, Poland.
• RAES, K., HUYGHEBAERT, G., SMET, S.D., NOLLET, L., ARNOUTS, S., DEMEYER, D. 2002. The
• deposition of conjugated linoleic acids in eggs of laying hens fed diets varying in fat level and
• fatty acid profile. The American Society for Nutritional Science J Nutrition, 132: 182-189.
• ROLAND, D.A., FARMER, M. 1984. Egg shell quality II. Importance of time of calcium intake with
• emphasis on broiler breeders. VVorld Poultry Science, 40: 255-260.
• (2004) GIDA ve YEM BİLİMİ-TEKMOLOJİ5İ 5 a y ı: 5
• SCHEIDELER, S.E., FRONING, G.W. 1996. The combined influence of dietary flaxseed variety, level,
• form and storage conditions on egg production and composition among vitamin E - supplemented
• hens. Poultry Science, 75 (10) 1221-1226.
• SHAFEY, T.M., DINGLE, J.G., MCDONALD, M.W. 1992. Comparison betvveen wheat, triticale, rye,
• soybean oil and strain of laying bird on the production and cholesterol and fatty acid contents
• of eggs. British Poultry Science, 33: 339-346.
• SNEDECOR, G.W., COCHRAN, W.G. 1980. Statistical Methods, 7th ed., The lowa State Univ. Press,
• Ames., lowa.
• SPSS. 1999. SPSS forwindows. Standard version 10.0.1, SPSS Inc., Headquarters, Chicago, Illinois.
• STADELMAN, W.J. 1986. The preservation of quality in shell eggs. 63-75, Egg Science and Technology,
• Stadelman WJ, Cotterill OJ. ed. Avi, Publishing Company, Inc., VVestport, Connecticut, 449p.
• VVHITEHEAD, C.C., BOWMAN, A.S., GRIFFIN, H.D. 1991. The effect of dietary fat and bird age on
• the vveight of eggs and egg components in the laying hen. British Poultry Science, 32: 565-
• -
• VVISEMAN, J. 1999. Kanatlı yemlerinde katı ve sıvı yağ kaynakları. (Çeviren: Şenköylü N)
• Çiftlik, 180: 60-63.
• VVISEMAN, J. 1997. The influence of dietary factors on fat and fatty acid digestibility and utilization.
• VVorld’s Poultry Science Association Proceedings. 11 th European Symposium on Poultry
• Nutrition. August 24-28, Faaborg, Denmark, 34-45.
• YALÇIN, S., ÇİFTÇİ, İ. 1996.Yemlik yağlar ve özellikleri. Yem Magazin, Aralık, 41-46.
• YÜCEL, A. 2000. Yumurta ve Bal. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yardımcı Ders Notları, 4.
• YALÇIN, S., ÇİFTÇİ, İ. 1996.Yemlik yağlar ve özellikleri. Yem Magazin, Aralık, 41-46.
• YÜCEL, A. 2000. Yumurta ve Bal. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yardımcı Ders Notları, 4