Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

Et ve Sağlıklı Beslenme

Yıl 2021, Sayı: 25, 15 - 29, 24.02.2021

Selin Özlü Hüdayi Ercoşkun

Öz

Amaç: İlk günden beri beslenme insanoğlunun yaşamındaki en önemli unsurların başında gelmektedir. Beslenme, insanın büyüme, gelişme, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması ve yaşam kalitesini yükseltmesi için vücudun gereksinimi olan besin öğelerini alıp vücudunda kullanmasıdır. İnsan gıdası olarak et; yüksek protein içeriği, esansiyel aminoasit içeriği, çeşitli vitamin ve mineral içeriği bakımından önemli bir gıda maddesidir. Bununla birlikte uygun şekilde kesilmemiş, hazırlanmamış, depolanmamış etin tüketimi ve/veya aşırı tüketilmesi insan sağlığını olumsuz etkileyebilmektedir. Bu derlemede yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenme için etin önemi tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sağlıklı Beslenme Et ve Et Ürünleri Besin Öğeleri

Kaynakça

  • Anonim, 2007. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). Megep, Yiyecek İçecek Hizmetleri, Besin Öğeleri-1, 37 s. Ankara.
  • Anonim, 2009. The State of Food and Agriculture. Livestock in Balance, Rome: FAO. (Erişim Tarihi: 24.04.2020).
  • Anonim, 2015. World Health Organization (WHO), 2015. Worldhealth Statistics Part II. Global health indicators. Table 2. Cause-Specific Mortality and Morbidity, 2015; 68. (Erişim tarihi: 07.05.2020).
  • Anonim, 2016. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Gıda Teknolojisi, Et ve Et Ürünleri Teknolojisi, 66 s. Ankara. 2016. (Erişim Tarihi: 22.04.2020).
  • Anonim, 2020a. Hayvan Biyolojisi ve İnsan Sindirim Sistemi. https://bikifi.com/biki /hayvan-biyolojisi-ve-insan-sindirim-sistemi (Erişim Tarihi 22.06.2020).
  • Anonim, 2020b. Besin Piramidi, https:// www.alkalix.com.tr/ besin-piramidi/ (Erişim Tarihi: 18.01.2021).
  • Anonim, 2020c. Kolesterol-Cholesterol. https://tr.qwe.wiki/wiki/Cholesterol (Erişim Tarihi: 22.04.2020).
  • Anonim, 2020d. Meat consumption. OECD 2020, (https://data.oecd.org/agroutput/meat-consumption. htm 15.05.2020)
  • Anonim, 2020e. Mineraller. https://acikders. ankara.edu.tr/ (Erişim Tarihi 18.04.2020).
  • Anonim, 2020f. Türk Gıda Kodeksi Et, Hazırlanmış Et Karışımları ve Et Ürünleri Tebliği (Tebliğ No: 2018/52 Erişim Tarihi:21.04.2020).
  • Anonim, 2020g. Ulusal Gıda Kompozisyon Veri Tabanı. http://www.turkomp.gov.tr (Erişim Tarihi 28.06.2020).
  • Arısoy, H.B., 2015. ''Consumers Determination of Red Meat and Meat Products Purchase Behaviour ''–City of Ankara Sample, Turkish Journal of Agriculture , Food Science and Technology. Ankara: 3(1), s. 28-34.
  • Bastian, B., Loughnan, S., Haslam, N. ve Radke, R.M., 2012. ‘’Don’t Mind Meat? The Denial of Mind to Animals Used for Human Consumption.’’ Personality and Social Psychology Bulletin, 38(2):247-256.
  • Breslin, P., 2013. An Evolutionary Perspective on Food and Human Taste.Current Biology.
  • Buzoğlu, H., 2020. Esansiyel Yağ Asitleri. https://www.hakanbuzoglu.com/esansiyel-yag-asitleri. (Erişim Tarihi: 20.04.2020).
  • Bülbül, S., 2004. Çocuk Beslenmesinde Demirin Yeri ve Önemi, Sted Dergisi, Cilt 13, Sayı 12-44.
  • Demeyer, D., Mertens, B., De Smet, S., 2009. Mechanisms Linking Colorectal Cancer to the Consumption of Processed Red Meat. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 56, 1-20.
  • Denktaş, S., 2017. Et ve Et Ürünlerinin Fonsiyonelliğinin Arttırılması. Kocatepe Vet J 10(2):106– 117.
  • Ekmekçioğlu, C., Wallnera, P., Kundi, M., Weisz, U. and Hutter, H., 2018. Red Meat, Diseases, and Healthy Alternatives. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 58(2):247-261.
  • Erköse, E., 2017. Sığır Karkasları ve Sakatatlarının Kesim Sonrası Üretim Hijyen Kriterlerine göre Kalitelerinin Belirlenmesi.
  • George, K., 1990. So Animal a Human or the Moral Relevance of Being an Omnivore. Journal of Agricultural Ethics, 3:172-186.
  • Gümüş, A., ve Yardımcı H., 2019. Pişirme Sonucu Meydana Gelen Mutajenik-Karsinojenik Bileşikler Functional Foods. Meat Science,59: 13.
  • Kangalgil, M. ve Yardımcı H., 2017. Selenyumun İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri ve Diyabetes Mellitusla İlişkisi. Bozok Tıp Derg 2017;7(4):66-71.
  • Kaya, M., Zorba, Ö. ve Gökalp, H., 2015. Et Ürünleri İşleme Mühendisliği. Atatürk Üniversitesi Yayınları No:786, Ziraat Fakültesi Yayınları No: 320, Ders Kitapları Serisi: 70, Erzurum.
  • Kayahan, M., 2009. Sağlıklı Beslenme Açısından Trans Yağ Asitleri. s. 7-11. II. Geleneksel Gıdalar Sempozyumu.
  • Keskin, F.İ. ve Kaya, S., 1999. Et ve ürünlerinin Pişirilmesi Sırasında Oluşan Zararlı Maddeler Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlar. Etlik Merkez Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü Türk Veteriner Hekimleri Birliği Dergisi, 34 (8), 74-82.
  • Kim , S., Cho, Y., Kim, H., Chung, O., Kim, H., Jho, S., Seomun, H., Kim, J., Bang, W., Kim, C., An, J., Bae, C., Bhak, Y., Jeon, S., Yoon, H., Kim, Y., Jun, J., Lee, H., Cho, S., Uphyrkina, O., Kostyria, A., Goodrich, J., Miquelle, D., Roelke, M., Lewis, J., Yurchenko, A., Bankevich, A., Cho, J., Lee, S., Edwards, J., Weber, J., Cook, J., Kim, S., Lee, H., Manica, A., Lee, I.,O’Brien, J., Bhak, J. and Yeo, J., 2016. Comparison of Carnivore, Omnivore, and Herbivore Mammalian Genomes with a new Leopard Assembly. Genome Biology, 17:211.
  • Köknaroğlu, H., 2007. Beslenmenin Sığır Eti Konjuge Linoleik Asit Miktarına Etkisi. Hayvansal Üretim (J. Anim. Prod.) 48(1): 1-7.
  • Lacey, C., Clark, B., Frewer, L. and Kuznesof, S., 2016. Reaching its Limits: Industry Perspectives on Salt Reduction. British Food Journal,118(7),1610-1624.
  • Larsson, S.C. and Orsini, N., 2014. Red Meat and Processed Meat Consumption and All-Cause Mortality: A Meta-Analysis. Americsn Journal of Epidemiology, 179(3), 282-289.
  • Mann, N., 2000. Dietary Lean Red Meat and Human Evolution. Eur J Nutr, 39:71-79.
  • Öz, F. ve Kaya, M., 2006. Isıl İşlem Uygulanmış Et ve Et ürünlerinde Heterosiklik Aromatik Aminler, Akademik Gıda. 31(4), 201-207.
  • Özlü, H., 2009. Sığır Sakatat ve Kaslarında İz Element İçeriğinin Belirlenmesi. Yüksek lisans tezi. Erzurum.
  • Ruby, M. and Heine., S., 2011. Meat, Morals and Masculinity. Appetite, 56:447-450.
  • Scollan, N., Hocquette, J.F., Nuernberg K, Danenberger, D., Richardson, I. and Moloney A., 2006. Innovations in Beef Production Systems that Enhance the Nutritional and Health Value of Beef Lipids and their Relationship with Meat Quality. Meat Science, 74,17 –33. Consumption of Processed Red Meat. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 56, 1-20. Mortality.
  • Serdaroğlu, M. ve Değirmencioğlu, Ö., 2002. Etin Önemli Bir Kalite Özelliği: Lezzet. Gıda, 27(4): 29-30.
  • Taşçı, F., 2017. Etlerde Meydana Gelen Renk Değişikliği, Ayrıntı Dergisi / 53, Cilt 4, Sayı 47.
  • Taşçı, F., 2019. Et ve İşlenmiş Et Tüketiminin Halk Sağlığına Etkileri. Bilge International Journal of Science and Technology Research. 3(2), 231-245.
  • Vural, H., 1994. Gıda İşleme ve Depolama Sırasında Oluşan Karsinojenler. Beslenme ve diyet dergisi, 22(2), 243-252.
  • Yazgan, O., Cufadar, Y. ve Olgun, O., 2007. Hayvan Besleme Biyokimyası. Basılmamış Ders Notu, Konya.
  • Yetim, H., 2001. Gıda Analizleri Ders Notu. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Yayınları No: 227, Erzurum.
  • Yılmaz, H., 2018. Hiperlipidemi ve Beslenme. Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 1(2):73.

Yıl 2021, Sayı: 25, 15 - 29, 24.02.2021

Selin Özlü Hüdayi Ercoşkun

Öz

Objective: Since the first day, nutrition has been one of the most important elements in human life. Nutrition, human growth, development, healthy and productive lives for a long time and the body needs to improve the quality of life in sufficient amounts and use the nutrients in the body. Meat as a human food; high protein content, essential amino acid content, certain vitamin and mineral content is an important food item. However, consumption and/or excessive consumption of meat that has not been properly slaughtered, prepared, or stored can negatively affect human health. This review also discussed the importance of meat for an adequate, balanced and healthy diet.

Anahtar Kelimeler

Healthy Eating Meat and Meat Products Nutrients

Kaynakça

  • Anonim, 2007. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). Megep, Yiyecek İçecek Hizmetleri, Besin Öğeleri-1, 37 s. Ankara.
  • Anonim, 2009. The State of Food and Agriculture. Livestock in Balance, Rome: FAO. (Erişim Tarihi: 24.04.2020).
  • Anonim, 2015. World Health Organization (WHO), 2015. Worldhealth Statistics Part II. Global health indicators. Table 2. Cause-Specific Mortality and Morbidity, 2015; 68. (Erişim tarihi: 07.05.2020).
  • Anonim, 2016. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Gıda Teknolojisi, Et ve Et Ürünleri Teknolojisi, 66 s. Ankara. 2016. (Erişim Tarihi: 22.04.2020).
  • Anonim, 2020a. Hayvan Biyolojisi ve İnsan Sindirim Sistemi. https://bikifi.com/biki /hayvan-biyolojisi-ve-insan-sindirim-sistemi (Erişim Tarihi 22.06.2020).
  • Anonim, 2020b. Besin Piramidi, https:// www.alkalix.com.tr/ besin-piramidi/ (Erişim Tarihi: 18.01.2021).
  • Anonim, 2020c. Kolesterol-Cholesterol. https://tr.qwe.wiki/wiki/Cholesterol (Erişim Tarihi: 22.04.2020).
  • Anonim, 2020d. Meat consumption. OECD 2020, (https://data.oecd.org/agroutput/meat-consumption. htm 15.05.2020)
  • Anonim, 2020e. Mineraller. https://acikders. ankara.edu.tr/ (Erişim Tarihi 18.04.2020).
  • Anonim, 2020f. Türk Gıda Kodeksi Et, Hazırlanmış Et Karışımları ve Et Ürünleri Tebliği (Tebliğ No: 2018/52 Erişim Tarihi:21.04.2020).
  • Anonim, 2020g. Ulusal Gıda Kompozisyon Veri Tabanı. http://www.turkomp.gov.tr (Erişim Tarihi 28.06.2020).
  • Arısoy, H.B., 2015. ''Consumers Determination of Red Meat and Meat Products Purchase Behaviour ''–City of Ankara Sample, Turkish Journal of Agriculture , Food Science and Technology. Ankara: 3(1), s. 28-34.
  • Bastian, B., Loughnan, S., Haslam, N. ve Radke, R.M., 2012. ‘’Don’t Mind Meat? The Denial of Mind to Animals Used for Human Consumption.’’ Personality and Social Psychology Bulletin, 38(2):247-256.
  • Breslin, P., 2013. An Evolutionary Perspective on Food and Human Taste.Current Biology.
  • Buzoğlu, H., 2020. Esansiyel Yağ Asitleri. https://www.hakanbuzoglu.com/esansiyel-yag-asitleri. (Erişim Tarihi: 20.04.2020).
  • Bülbül, S., 2004. Çocuk Beslenmesinde Demirin Yeri ve Önemi, Sted Dergisi, Cilt 13, Sayı 12-44.
  • Demeyer, D., Mertens, B., De Smet, S., 2009. Mechanisms Linking Colorectal Cancer to the Consumption of Processed Red Meat. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 56, 1-20.
  • Denktaş, S., 2017. Et ve Et Ürünlerinin Fonsiyonelliğinin Arttırılması. Kocatepe Vet J 10(2):106– 117.
  • Ekmekçioğlu, C., Wallnera, P., Kundi, M., Weisz, U. and Hutter, H., 2018. Red Meat, Diseases, and Healthy Alternatives. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 58(2):247-261.
  • Erköse, E., 2017. Sığır Karkasları ve Sakatatlarının Kesim Sonrası Üretim Hijyen Kriterlerine göre Kalitelerinin Belirlenmesi.
  • George, K., 1990. So Animal a Human or the Moral Relevance of Being an Omnivore. Journal of Agricultural Ethics, 3:172-186.
  • Gümüş, A., ve Yardımcı H., 2019. Pişirme Sonucu Meydana Gelen Mutajenik-Karsinojenik Bileşikler Functional Foods. Meat Science,59: 13.
  • Kangalgil, M. ve Yardımcı H., 2017. Selenyumun İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri ve Diyabetes Mellitusla İlişkisi. Bozok Tıp Derg 2017;7(4):66-71.
  • Kaya, M., Zorba, Ö. ve Gökalp, H., 2015. Et Ürünleri İşleme Mühendisliği. Atatürk Üniversitesi Yayınları No:786, Ziraat Fakültesi Yayınları No: 320, Ders Kitapları Serisi: 70, Erzurum.
  • Kayahan, M., 2009. Sağlıklı Beslenme Açısından Trans Yağ Asitleri. s. 7-11. II. Geleneksel Gıdalar Sempozyumu.
  • Keskin, F.İ. ve Kaya, S., 1999. Et ve ürünlerinin Pişirilmesi Sırasında Oluşan Zararlı Maddeler Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlar. Etlik Merkez Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü Türk Veteriner Hekimleri Birliği Dergisi, 34 (8), 74-82.
  • Kim , S., Cho, Y., Kim, H., Chung, O., Kim, H., Jho, S., Seomun, H., Kim, J., Bang, W., Kim, C., An, J., Bae, C., Bhak, Y., Jeon, S., Yoon, H., Kim, Y., Jun, J., Lee, H., Cho, S., Uphyrkina, O., Kostyria, A., Goodrich, J., Miquelle, D., Roelke, M., Lewis, J., Yurchenko, A., Bankevich, A., Cho, J., Lee, S., Edwards, J., Weber, J., Cook, J., Kim, S., Lee, H., Manica, A., Lee, I.,O’Brien, J., Bhak, J. and Yeo, J., 2016. Comparison of Carnivore, Omnivore, and Herbivore Mammalian Genomes with a new Leopard Assembly. Genome Biology, 17:211.
  • Köknaroğlu, H., 2007. Beslenmenin Sığır Eti Konjuge Linoleik Asit Miktarına Etkisi. Hayvansal Üretim (J. Anim. Prod.) 48(1): 1-7.
  • Lacey, C., Clark, B., Frewer, L. and Kuznesof, S., 2016. Reaching its Limits: Industry Perspectives on Salt Reduction. British Food Journal,118(7),1610-1624.
  • Larsson, S.C. and Orsini, N., 2014. Red Meat and Processed Meat Consumption and All-Cause Mortality: A Meta-Analysis. Americsn Journal of Epidemiology, 179(3), 282-289.
  • Mann, N., 2000. Dietary Lean Red Meat and Human Evolution. Eur J Nutr, 39:71-79.
  • Öz, F. ve Kaya, M., 2006. Isıl İşlem Uygulanmış Et ve Et ürünlerinde Heterosiklik Aromatik Aminler, Akademik Gıda. 31(4), 201-207.
  • Özlü, H., 2009. Sığır Sakatat ve Kaslarında İz Element İçeriğinin Belirlenmesi. Yüksek lisans tezi. Erzurum.
  • Ruby, M. and Heine., S., 2011. Meat, Morals and Masculinity. Appetite, 56:447-450.
  • Scollan, N., Hocquette, J.F., Nuernberg K, Danenberger, D., Richardson, I. and Moloney A., 2006. Innovations in Beef Production Systems that Enhance the Nutritional and Health Value of Beef Lipids and their Relationship with Meat Quality. Meat Science, 74,17 –33. Consumption of Processed Red Meat. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 56, 1-20. Mortality.
  • Serdaroğlu, M. ve Değirmencioğlu, Ö., 2002. Etin Önemli Bir Kalite Özelliği: Lezzet. Gıda, 27(4): 29-30.
  • Taşçı, F., 2017. Etlerde Meydana Gelen Renk Değişikliği, Ayrıntı Dergisi / 53, Cilt 4, Sayı 47.
  • Taşçı, F., 2019. Et ve İşlenmiş Et Tüketiminin Halk Sağlığına Etkileri. Bilge International Journal of Science and Technology Research. 3(2), 231-245.
  • Vural, H., 1994. Gıda İşleme ve Depolama Sırasında Oluşan Karsinojenler. Beslenme ve diyet dergisi, 22(2), 243-252.
  • Yazgan, O., Cufadar, Y. ve Olgun, O., 2007. Hayvan Besleme Biyokimyası. Basılmamış Ders Notu, Konya.
  • Yetim, H., 2001. Gıda Analizleri Ders Notu. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Yayınları No: 227, Erzurum.
  • Yılmaz, H., 2018. Hiperlipidemi ve Beslenme. Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 1(2):73.
Toplam 42 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Gıda ve Yem Bilimi-Teknolojisi Dergisi
Yazarlar

Selin Özlü Bu kişi benim 0000-0002-5150-4888

Hüdayi Ercoşkun 0000-0002-1788-8400

Yayımlanma Tarihi 24 Şubat 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Sayı: 25

Kaynak Göster

APA Özlü, S., & Ercoşkun, H. (2021). Et ve Sağlıklı Beslenme. Gıda Ve Yem Bilimi Teknolojisi Dergisi(25), 15-29.
 Kapak Resmi İndir

by-nc-nd.png?resize=300%2C105&ssl=1
Gıda ve Yem Bilimi-Teknolojisi Dergisi  CC BY-NC-ND 4.0 lisansı altında lisanslanmıştır
 Journal of Food and Feed Science-Technology is licensed under CC BY-NC-ND 4.0