Teaching of Social and Cultural Issues in History Education

Yıl 2012, Cilt: 7 Sayı: 1, 81 - 99, 01.01.2012

Meliha Köse Abdullah Yıldız

Öz

The traditional history teaching focusing on political events, gives more emphasis on management and the causes of war in the course of history curricula and textbooks. Changes and diversity in the objectives and methods of history teaching in recent years, brought curricula and textbooks into question in the respect of history. With postmodernist approach to history, the lives of ordinary people started to be a subject in history teaching.Because of this approach, history does not consist only of political history but asserts society and everyday life issues to take their rightful place in this course. In this respect, as everyday lives of women, men and children seen as the subject of the history, social and cultural issues gain importance in history lessons. Thus, these issues not considered in history textbook before have been appreciated in recent years. For this reason, a problem arises how to deal with social and cultural issues and make appropriate changes in the teaching method of history.

Anahtar Kelimeler

History Teaching, Social and Cultural Issues, Postmodern History Teaching.

Tarih Eğitiminde Sosyal ve Kültürel Konuların Öğretimi

Öz

Geleneksel tarih öğretiminin, siyasi olaylara odaklanması, tarih ders programlarında ve dolayısıyla ders kitaplarında daha çok yönetim ve savaş konularına ağırlık verilmesine sebep olmaktadır. Son yıllarda tarih öğretiminin amaç ve yöntemlerinin değişmesi, çeşitlenmesi, tarih ders programlarının ve ders kitaplarının bu bağlamda sorgulanmasını da beraberinde getirmiştir. Postmodernist tarih yaklaşımı ile sıradan insanların hayatları tarih öğretimine taşınmaya başlanmıştır. Çünkü bu tarih anlayışı, tarihin sadece siyasi tarihten ibaret olmadığını, toplumun ve gündelik yaşam konularının da bu ders içerisinde hak ettikleri yeri almaları gerektiğini savunmaktadır. Bu doğrultuda kadın, erkek ve çocukların gündelik hayatlarının da tarihin konusu olarak görülmesi, tarih derslerinde sosyal ve kültürel konuların önem kazanmasına yol açmıştır. Böylece daha önce tarih ders kitaplarında ilgi görmeyen bu konular son dönemlerde değer kazanmıştır. Bu nedenle tarih öğretiminde sosyal ve kültürel konulara nasıl yer verileceği ve bu konuların öğretiminde nasıl bir yöntem değişikliğine gidilmesi gerektiği bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır

Anahtar Kelimeler

Tarih Öğretimi, Sosyal ve Kültürel Konular, Postmodern Tarih Öğretimi.

Kaynakça

• Akçura, Y. (1932), “Tarih Yazmak ve Tarih Okutmak Usullerine Dair”, Birinci Türk Tarih Kongresi Konferans Müzakere Zabıtları. s. 577 – 607. http://www.yachtworks.info/tr/akcura.html#2 adresinden 3 Şubat 2012 tarihinde elde edilmiştir.
• Ata, B. (2008), “Türk Tarih Öğretmen Adaylarının Tarih Eğitiminde Analoji Anlayışları”, 21. Yüzyılda Kimlik, Vatandaşlık ve Tarih Eğitimi, Ankara: Yeni İnsan Yayınları.
• Ata, B. (2002), Müzelerle Ve Tarihî Mekanlarla Tarih Öğretimi: Tarih Öğretmenlerinin “Müze Eğitimine” İlişkin Görüşleri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Bailey, T. (2008), Civil War. New York: Scholastic.
• Bal, M. S. (2011), “Tarih Öğretmen Adaylarının Haçlı Seferleri Konusunda Pedagojik Alan Bilgilerinin İncelenmesi”, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 31: 239-261.
• Barton, K. C. and L. S. Lewstik (2004), Teaching History For The Common Good, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• Bilgin, N. (1995), “Kimlik Arayışı Olarak Resmi Tarih”, Tarih Öğretimi ve Ders Kitapları, Yay. Haz: Salih Özbaran, İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Çapa, M. (2009). “Sosyal Bilim Disiplinleri – Tarih”, Sosyal Bilgilerin Temelleri, Editör: Ali Sinan Bilgili, Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
• Demircioğlu, İ. H. (2007), Tarih Öğretiminde Öğrenci Merkezli Yaklaşımlar, (2. baskı), Ankara, Anı Yayıncılık.
• Demircioğlu, İ. H. (2010), “Tarih Öğretiminin Amaçları”, Tarih Nasıl Öğretilir, (1. baskı), Editör: Mustafa Safran, İstanbul: Yeni İnsan Yayınları.
• Deveci, H. (2009), “Sosyal Bilgiler Dersinde Kültürden Yararlanma: Öğretmen Adaylarının Kültür Portfolyolarının İncelenmesi”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 8, 28: 1-19.
• Di Giacomo, R. (2009), Short Role-playing Simulations for World History Classrooms, San Jose: Magnifico Publications.
• Dilek, G. (2001), “Çağdaş Tarih Öğretimi Programlarında Temel Yaklaşımlar”, Tarih Nasıl Öğretilir, Editör: Mustafa Safran, İstanbul: Yeni İnsan Yayınları.
• Dilek, D. (2001), “İlköğretimde Tarih Konularının Öğretiminde Kullanılan Tekniklere Göre Öğretmen Tipleri”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, Cilt I, 2: 326-336.
• Dilek, D. (2002), Tarih Derslerinde Öğrenme ve Düşünce Gelişimi, Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
• Fischer, M. W. (1993), World History Simulations, Huntington: Teacher Created Materials.
• Halkın, L - E. (2000), Tarih Tenkidinin Unsurları, (Çev. B. Yediyıldız), (2. Baskı), Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Hobsbawn, E. J. (1985), “Toplumsal Tarihten Toplumun Tarihine”, Tarih ve Tarihçi. (Der. Ali Boratav), (1. Baskı), İstanbul: Alan Yayıncılık.
• Karabağ, Ş. G. (2002), “Postmodernizm ve Tarih Öğretimi”, Türk Yurdu Dergisi, Cilt 22, 175: 61-67.
• Keskin, S. (2008), Romanlarla Tarih Eğitimi ve Öğretimi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bilim Dalı, Konya.
• Komisyon. (2007), Tarih 1 Ders Kitabı, Ankara: MEB.
• Komisyon. (2011), Tarih Ders Kitabı, Ankara: MEB.
• Köse, M. (2004), Tarih Öğretiminde Kadın ve Türk Kadını İmajı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Köstüklü, N. (2001), Sosyal Bilimler ve Tarih Öğretimi, (3. Baskı), Konya: Günay Ofset.
• Meb, (2012), İlköğretim Sosyal Bilgiler 6-7. Sınıf Öğretim Programı. http://ttkb.meb.gov.tr/program.aspx adresinden 29 Ocak 2012 tarihinde elde edilmiştir.
• Ortaylı, İ. (2007), “Tarih Öğretimi İçin Yazılacak Kitaba İlişkin Sorunlar”, Tarih Öğretimi ve Ders Kitapları, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Safran, M. (2002), “Türk Tarihi Öğretimi ve Meseleleri”, Türkler Ansiklopedisi, Cilt 17, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.
• Safran, M. (1996), “Tarih Programları Nasıl Düzenlenmelidir?”, GÜGEF Dergisi, 4.
• Safran, M. (2006), Tarih Eğitimi, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Senemoğlu, N. (2002), Gelişim, Öğrenme ve Öğretim, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Sönmez, V. (2008). Eğitim Felsefesi. (8. baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Stradling, R. (2003), 20. Yüzyıl Avrupa Tarihi Nasıl Öğretilmeli, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
• Şimşek, A. (2006), “Türkiye’deki Sosyal Bilgiler Öğretimi Alanı Çocuk Edebiyatı Ürünlerinden Yararlanma Bağlamında Çağdaş Dünyanın Neresindedir?” (4-6 Ekim), II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara.
• Şimşek, A. (2007), “Türkiye’de Tarih Eğitiminin Ulusallığı ve Avrupa Merkezcilik”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 11, 1.
• Tekeli, İ. (2002), Yaratıcı ve Çağdaş Bir Tarih Eğitimi İçin, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
• URL 1. (2001), 21. Yüzyıl Avrupa'sında Tarih Öğretimi. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin Rec (2001)15 No'lu Tavsiye Kararı. http://digm.meb.gov.tr/belge/AK_Tarih21yy.htm adresinden 21 Ağustos 2011 tarihinde elde edilmiştir.
• Yıldız, A. (2010), Tarih Öğretmeni Tipleri ile Sınıfa Yansıyan Tarih Anlayışı Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.