ESERA (2015-2017-2019-2021) Konferans Kitaplarında Yayımlanan Fen Eğitimi Alanındaki Çalışmaların Eğilimleri

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 2, 1 - 27, 27.12.2024

Çağla Kutru , Dr. Fitnat Kaptan , Nazife Karagöz Bolat , Gamze Alın Uran

Öz

Bilim ve teknoloji alanındaki gelişmelere bağlı olarak Fen bilimleri eğitimine yönelik yapılan çalışmalar son yıllarda artış göstermektedir. Bu doğrultuda Fen eğitimi alanındaki yeni yaklaşımların takip edilmesi önem arz etmekle birlikte gelecekteki çalışmalara da yol göstermektedir. Fen eğitimindeki yeni yaklaşım ve eğilimleri belirlemek ve gelecekteki çalışmalara katkı sağlamak amacıyla bu çalışmada ESERA tarafından düzenlenen bildiri kitapları incelenmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yapılmıştır. 954 bildiri metinlerinde katılım sağlayan ülkeler, ele alınan konu içerikleri, tercih edilen araştırma yöntemleri ve örneklem grupları ayrıntılı incelenmiştir. Veriler içerik analizi ile analiz edilip değerlendirilmiştir. Bildiri çalışmalarının yapıldığı ülkeler incelendiğinde en çok Almanya’nın katkı sağladığı görülmektedir. Türkiye konferansa sınırlı sayıda bildiri ile katkı sağlamakla birlikte 2015 ve 2019 yılları arasında bildiri sayısı artarken 2021 yılında iki bildiridir. Bildirilerin konu içeriklerinde öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının profesyonel gelişimine yönelik çalışmaların ve fen eğitiminde sorgulamaya dayalı öğrenme yaklaşımının etkilerinin araştırıldığı çalışmaların çoğunlukla olduğu görülmektedir. İncelenen bildiri çalışmalarında nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin sıklıkla kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır. 2015 ve 2021 yılları arasında yayınlanan bildirilerde örneklem grubu olarak ortaokul, lise öğrencileri ve fen bilimleri öğretmenleri çoğunlukla tercih edilirken okul öncesi ve üniversite seviyesi arasındaki tüm kademelerin tercih edildiği görülmektedir. Elde edilen bu sonuçlar doğrultusunda çalışmanın fen eğitimindeki gelecek çalışmalara ışık tutacağı öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Fen eğitimi, Avrupa fen eğitimi araştırma derneği, ESERA bildirileri, Fen eğitimindeki güncel eğilimler, Nitel araştırma

Kaynakça

• Abd-El-Khalick, F. & Lederman, N. G. (2000). Improving science teachers’ conceptions of nature of science: A critical review of the literature. International Journal of Science Education, 22(7), 665-701. doi:10.1080/09500690050044044
• Akyüz, Y. (2012). Türk Eğitim Tarihi MÖ 1000-MS 2012. Pegem Akademi Yayınları.
• Alshamrani, S. M., & Aldahmash, A. H. (2020). 2011 ile 2017 Arasında ESERA Bildirilerinde Yayınlanan Fen Eğitimi Araştırma Makalelerinin Sistematik Bir Değerlendirmesi. Eğitim ve Bilim, 45(202), 1-16. doi: 10.15390/EB.2020.8441
• Aslancı, S. (2022). Araştırma Sorgulamaya Dayalı Öğrenme: Bibliyometrik Bir Analiz. Scientific Educational Studies, 6(1), 1-25. https://doi.org/10.31798/ses.1068633
• Barrow, L. H. (2006). A brief history of inquiry: From Dewey to standards. Journal of Science Teacher Education, 17(3), 265-278.
• Bati, K., & İkbal Yetişir, M. (2021). Examination of turkish middle school stem teachers' knowledge about computational thinking and views regarding ınformation and communications technology. Computers in the Schools, 38(1), 57-73.
• Cavas, B. (2015). Research trends in science education international: A content analysis for the last five years (2011-2015). Science Education International, 26(4), 573-588.
• Cavas, B., Cavas, P., Ozdem, Y., Rannikmae, M. & Ertepinar, H. (2012). Research trends in science education from the perspectives of journal of baltic science education: A content analysis from 2002 to 2011. Journal of Baltic Science Education, 11(1), 94-102.
• Çetinkaya, E., & Taşar, M. F. (2017). Fen bilimleri eğitimi alanında Türkiye merkezli argümantasyon araştırmalarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe University Journal of Education, 33(2), 353-381.
• Ecevıt, T. , Karagöz, F. & Kaptan, F. (2017). ESERA (2009-2011-2013) Konferans kitaplarında yayımlanan fen eğitimi alanındaki çalışmaların eğilimleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25 (6), 2447-2464.
• Gürbüzkol, R., & Bakırcı, H. (2020). Fen bilimleri öğretmenlerinin sosyobilimsel konular hakkındaki tutum ve görüşlerinin belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 870-893.
• Jacobs, J. A. & Frickel, S. (2009). Interdisciplinarity: A critical assessment. Annual Review of Sociology, 35, 43-65.
• Kutluca, A. Y. (2012). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının klonlamaya ilişkin bilimsel ve sosyobilimsel argümantasyon kalitelerinin alan bilgisi yönünden incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Kutru, Ç. (2022). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme (ATBÖ) destekli STEM eğitiminin 7.sınıf öğrencilerinin 21.yy becerilerine etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Giresun Üniversitesi.
• Kutru, Ç., & Hasançebi, F. (2024). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme (ATBÖ) destekli STEM eğitiminin iletişim, eleştirel düşünme, bilimsel yaratıcılık ve problem çözme becerilerine etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi (59), 139-175. https://doi.org/10.53444/deubefd.1336324
• Lampiselkä, JJ, Kaasinen, APM, Kinnunen, P., & Malmi, L. (2018). ESERA 2013 Konferansında Biyoloji, Kimya ve Fizikte Öğretme ve Öğrenme Üzerine Araştırma. ESERA 2017 Fen Eğitiminde Araştırma, Uygulama ve İşbirliği (ESERA 2017 Bildiriler Kitabı).
• Lee, M. H., Wu, Y. T. & Tsai, C. C. (2009). Research trends in science education from 2003 to 2007: A content analysis of publications in selected journals. International Journal of Science Education, 31(15), 1999-2020.
• Millar, M. M. & Dillman, D. A. (2011). Improving response to Web and Mixed-Mode Surveys. Public Opinion Quarterly, 75(2), 249-269.
• Millî Eğitim Bakanlığı (2018a). Fen bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3,4,5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara.
• Millî Eğitim Bakanlığı (2018b). 2023 eğitim vizyonu. http://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM_VIZYONU.pdf. Ankara.
• Oskay Güven, Z. M., & Ünal Çoban, G. (2024). Argümantasyon temelli FETEMM etkinliklerinin öğretmen adaylarının argümantasyon becerilerine ve FETEMM yeterliklerine etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 60(25), 1394-1421. https://doi.org/10.53444/deubefd.1441654
• Öztürk, E. & Kaptan, F. (2014). “ESERA 2009” fen eğitimi araştırmaları konferansı ve içeriğine bakış: bilimin doğası, tarihi ve felsefesi, argümantasyon üzerine yapılmış çalışmalar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22 (2), 649-672.
• Shahid, M. & Misra, A. (2013). A simple and sensitive intramolecular charge transfer fluorescent probe to detect CN- in aqueous media and living cells. Analytical Methods, 5(2), 434-437. doi:10.1039/c2ay25921d
• Sözbilir, M., & Canpolat, N. (2006). Fen eğitiminde son otuz yıldaki uluslararası değişimler:Dünyada çalışmalar nereye gidiyor? Türkiye bu çalışmaların neresinde? M. Bahar (Ed). Fen ve teknoloji öğretimi. (s.418-432). Pegem Yayıncılık.
• Terzi, Y. N., & Yenice, N. (2024). Fen Eğitiminde Yenilikçilik. Uluslararası Eğitimde Mükemmellik Arayışı Dergisi, 4(1), 54-66.
• Ültay, E., Akyurt, H., & Ültay, N. (2021). Sosyal Bilimlerde Betimsel İçerik Analizi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi (10), 188-201. https://doi.org/10.21733/ibad.871703
• Ünlütürk, A. Ö., & Bakioğlu, B. (2024). Ters yüz öğrenme ile yapılandırılmış okul dışı fen eğitiminin 8. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına etkisi: Oyun parkı örneği. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27(6), 88-100.
• Wagner, C. S., Roessner, J. D., Bobb, K., Klein, J. T., Boyack, K. W., Keyton, J. & Börner, K. (2011). Approaches to understanding and measuring interdisciplinary scientific research (IDR): A review of the literature. Journal of Informatics, 5(1), 14-26. doi:10.1016/j.joi.2010.06.004
• Yesildag-Hasancebi, F., Guner, O., Kutru, C., & Hasancebi, M. (2021). Impact of STEM ıntegrated argumentation-based ınquiry applications on students' academic success, reflective thinking and creative thinking skills. Participatory Educational Research, 8(4), 274-296.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Zownorega, J. S. (2013). Effectiveness of flipping the classroom in a honors level, mechanics-based physics class. (Unpublished Master's Thesis). Eastern Illinois University.