Ayaktan Hasta Memnuniyetinin Sıralı Lojistik Regresyon Analizi ile Değerlendirilmesi: Ankara İli Örneği

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 2, 193 - 205, 29.11.2025

Kübra Uçarsu Kübra Durukan

https://doi.org/10.63716/guffd.1599123

Öz

Sağlık sektöründe hasta memnuniyeti, kalitenin artırılması, hastane koşullarının iyileştirilmesi ve hasta-sağlık personeli iletişiminin düzenlenmesi açısından önemlidir. Bu çalışmanın amacı, Ankara’daki kamu hastanelerinden hizmet alan hastaların memnuniyet düzeylerinin cinsiyet ve yaş değişkenleri tarafından açıklanıp açıklanamayacağını ortaya koymaktır. Araştırmanın bağımlı değişkeni “hasta memnuniyet düzeyi”, bağımsız değişkenleri ise cinsiyet ve yaştır. Araştırmanın kitlesini 2018-2023 yılları arasında Ankara’daki kamu hastanelerinden hizmet alan hastalar, örneklemini ise kitleden rasgele seçilen 3736 hasta oluşturmaktadır. Veriler, hastaların cinsiyeti, yaşı, hizmet aldığı yıl ve ay gibi demografik sorular ile beşli Likert ölçekli 8 sorudan oluşan Ayakta Hasta Memnuniyet Ölçeğinden oluşmaktadır. Ölçek, hizmet kalitesi, sağlık personeliyle iletişim ve doktor bekleme süresi gibi memnuniyeti etkileyen unsurları değerlendirmeyi hedeflemiştir. Verilerin analizinde Sıralı Lojistik Regresyon (OLR) Analizi kullanılmıştır. Lojistik Regresyon Analizi sonucunda, cinsiyet ile yaş grupları etkileşimlerinin memnuniyet düzeyleri üzerinde anlamlı bir ilişkisinin olduğu bulunmuştur. Özellikle, 18-49 yaş arası kadınlar ve 26-33 yaş arası erkekler memnuniyet düzeyi üzerinde anlamlı bir fark yaratmaktadır. Çalışma sonuçlarının, sağlık hizmetleri yönetiminde kaliteyi artırmaya yönelik stratejik adımlara katkı sağlaması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ankara , Ayakta hasta memnuniyeti , Geniş örneklem , Odds oranı , Sıralı lojistik regresyon

Kaynakça

• Baltaş, A. (2013). Hasta merkezli yaklaşım ve sağlık hizmetlerinde kalite. Sağlık Yönetimi Dergisi, 10(2), 45-58.
• Kevenk, A., Kantaş-Yılmaz, F. ve Öztürk, M. (2021). Ayaktan hasta memnuniyet ölçeği: Ölçek geliştirme, güvenirlik ve geçerlik çalışması. Sağlık Bilimleri Dergisi, 30(2), 141 – 151.
• Zandbelt, L.C., Smets, E.M., Oort, F.J., Godfried, M.H. and De Haes, H.C. (2004). Satisfaction with the outpatient encounter: a comparison of patients’ and physicians’ views. Journal of General Internal Medicine, 19, 1088-1095.
• Andaleeb, S.S., Siddiqui, N. and Khandakar, S. (2007). Patient satisfaction with health services in Bangladesh. Health Policy and Planning, 22(4), 263-273.
• Roush, S.E., Scott, C. and Drake, M. (2007). The reliability and validity of the physical therapy outpatient satisfaction survey: A replication study. HPA Resource/HPA Journal 7(2), J1 – J10.
• Vanti, C., Bonetti, F., Ceron, D., Piccarreta, R., Violante, F.S., Guccione, A., and Pillastrini, P. (2013). Cross-cultural adaptation and validation of the Physical Therapy Outpatient Satisfaction Survey in an Italian musculoskeletal population. BMC Musculoskeletal Disorders, 14, 1-14.
• Tezcan D., Yücel M., Ünal B. and Edirne T. (2014). Patients’ satisfaction at tertiary care. Pamukkale Medical Journal, 7(1), 57-62.
• Yıldızbaşı, E., Öztaş, D., Sanisoğlu, Y., Fırat, H., Yalçın, N., Şeker, E. D., Doğusan, A.R. and Akçay, M. (2016). The measurement of the satisfaction levels of patients using the central physician appointment system in a training and research hospital. Ankara Medical Journal, 16(3), 293-302.
• Kaya, Ş.D. and Maimaiti N. (2018). A study of outpatient satisfaction scale development. Hacettepe Journal of Health Administration, 21(4), 601-623.
• Zhang, H., Wang, W., Haggerty, J. and Schuster, T. (2020). Predictors of patient satisfaction and outpatient health services in China: Evidence from the WHO SAGE survey. Family Practice, 37(4), 465-472.
• Wahyuni, Y., Ismah, Z. and Agustina, D. (2024). Analysis of outpatient satisfaction with health personnel services at the haji general hospital Medan. Al Qalam: Jurnal Ilmiah Keagamaan dan Kemasyarakatan, 18(1), 863-875.
• Hu, L., Zhou, B.P., Liu, S., Wang, Z. and Liu, Y. (2019). Outpatient satisfaction with tertiary hospitals in China: the role of sociodemographic characteristics. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(19), 3518.
• Zhang, J., Zhou, F., Ge, X., Ran, X., Li, Y., Chen, S., Dai, X. Chen, D. and Jiang, B. (2018). Reliability and validity of an indicator system used to evaluate outpatient and inpatient satisfaction in Chinese hospitals. Patient Preference and Adherence, 2527-2536.
• Xintong, Z., Tao, X., Shuying, W., Huq, K. E., Huiying, G. and Michiko, M. (2024). An evaluation of outpatient satisfaction based on the national standard questionnaire: a satisfaction survey conducted in a tertiary hospital in Shenyang, China. Frontiers in Public Health, 12, 1348426.
• Dushime, A., Mung’atu, J.K. and Ndengo, M. (2015). Queuing model for healthcare services in public health facilities (a case study of Muhima Hospital). International Journal of Mathematics and Physical Sciences Research, 3(1), 77-93.
• Johnson, B.C., Vasquez-Montes, D., Steinmetz, L., Buckland, A.J., Bendo, J.A., Goldstein, J.A., Errico, T.J. and Fischer, C.R. (2019). Association between nonmodifiable demographic factors and patient satisfaction scores in spine surgery clinics. Orthopedics, 42(3), 143-148.
• Gül, İ., Helvacıoğlu, E.T. and Saraçlı, S. (2023). Service quality, outpatient satisfaction and loyalty in community pharmacies in Turkey: A structural equation modeling approach. Exploratory Research in Clinical and Social Pharmacy, 12, 100361.
• Harrell, F.E. (2016). Regression modeling strategies: with applications to linear models, logistic and ordinal regression, and survival analysis (2nd ed.). Springer Cham.
• Armstrong, B.G. and Sloan, M. (1989). Ordinal regression models for epidemiologic data. American Journal of Epidemiology, 129(1), 191-204.
• Hedeker, D., Pereira, S., Garbeloto, F., Barreira, T.V., Garganta, R., Farias, C., Tani, G., Chaput, J.P., Stodden, D.F., Maia, J. and Katzmarzyk, P.T. (2024). Statistical analysis of the longitudinal fundamental movement skills data in the REACT project using the multilevel ordinal logistic model. American Journal of Human Biology, 36(7), e24015.
• Bozpolat, E. (2016). Investigation of the self-regulated learning strategies of students from the faculty of education using ordinal logistic regression analysis. Educational Sciences: Theory & Practice, 16(1).
• Uğurlu, C.T. (2017). Okulların sosyal sermayesi: Değişkenler arası lojistik yordayıcılık. Eğitim ve Bilim, 42(192).
• Febrilia, B.R.A., Rahayu, S. and Korida, B.D. (2019). Ordinal logistic regression analysis of factors affecting the length of student study. Jurnal Matematika MANTIK, 5(1), 28-34.
• Sesay, R.B., Kpangay, M. and Seppeh, S. (2021). An Ordinal Logistic Regression Model to identify factors influencing students academic performance at Njala University. International Journal of Research and Scientific Innovation, 8(1), 91-100.
• Lelisho, M.E., Wogi, A.A. and Tareke, S.A. (2022). Ordinal logistic regression analysis in determining factors associated with socioeconomic status of household in Tepi town, Southwest Ethiopia. The Scientific World Journal, 2022(1), Article ID 2415692.
• Farida, Y., Nurfadila, M.R. and Yuliati, D. (2022). Identifying significant factors affecting the human development index in East Java using Ordinal Logistic Regression Model. JTAM (Jurnal Teori dan Aplikasi Matematika), 6(3), 476-487.
• Ellen, M., Godfried, M.H., Hanneke, C. and de Haes PhD, M. (2004). Satisfaction with the outpatient encounter. Journal of General Internal Medicine, 19(11), 1088.
• Bircan, H. (2004). Lojistik regresyon analizi: Tıp verileri üzerine bir uygulama. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 185-208.
• Das, S. and Rahman, RM. (2011). Application of ordinal logistic regression analysis in determining risk factors of child malnutrition in Bangladesh. Nutrition Journal, 10, 1-11.
• Ataman, M.G. and Sarıyer, G. (2021). Predicting waiting and treatment times in emergency departments using ordinal logistic regression models. The American Journal of Emergency Medicine, 46, 45-50.
• Akın, H.B. and Şentürk, E. (2012). Analysing levels of happiness of individuals with ordinal logistic analysis. Öneri Dergi, 10(37), 183-192.
• Adugna, A.G. and Gessesse, M.Y. (2019). Analysis of Rural Women's Participation in Rice Production using Ordinal Logistic Regression Model. Journal of Rural Development, 234-265.
• Moawed, S.A., Mahrous, E., Elaswad, A., Gouda, H.F. and Fathy, A. (2024). The Application of Ordinal Logistic Regression Model as a robust tool for enhanced prediction of milk yield in dairy cows. Suez Canal Veterinary Medical Journal. SCVMJ, 29(1), 81-97.
• Eygü, H. and Güllüce, A. (2017). Determination of customer satisfaction in conservative concept hotels by Ordinal Logistic Regression analysis. Journal of Financial Risk Management, 6.
• Romero-García, M., Alcalà-Jimenez, I., Martínez-Momblan, M.A., de la Cueva-Ariza, L., Cuzco, C., Alonso, S. and Delgado-Hito, P. (2023). Psychometric properties of the Nursing Intensive Care Satisfaction Scale: A multicentre cross-sectional study. Australian Critical Care, 36(4), 550-557.
• Özdamar, K. (2019). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi, Cilt 1. Nisan Kitabevi, 11. Basım, Eskişehir.
• Şen, S. ve Yıldırım, İ. (2024). İleri İstatistik Uygulamaları. Nobel Yayınevi, Ankara.
• Hosmer, D.W. and Lemeshow, S., (2000). Applied Logistic Regression, Second Edition, Wiley Series in Probability and Statistics, 375 p.
• Fagerland, M.W., and Hosmer, D.W. (2013). A goodness‐of‐fit test for the proportional odds regression model. Statistics in Medicine, 32(13), 2235-2249.
• Peng, C.Y.J., Lee, K.L. and Ingersoll, G.M. (2002). An introduction to logistic regression analysis and reporting. The Journal of Educational Research, 96(1), 3-14.
• Akaike, H. (1974). A new look at the statistical model identification, Automatic Control, IEEE Transactions, 19, 716-723.
• Schwarz, G. (1978). Estimating the dimension of a model. The Annals of Statistics, 461-464.
• Okgün Alcan, A., Van Giersbergen, M.Y., Şahin Köze, B., Tanıl, V. ve İyik Aksakal, B. (2015). Hastaların hemşirelik hizmetlerinden memnuniyet düzeyleri. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 31(3), 81-89.
• Geçkil E, Dündar Ö, Şahin T. (2008). Adıyaman il merkezindeki hastaların hemşirelik bakımından memnuniyet düzeylerinin değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 41-51.
• Cerit, B. (2016). Hastaların hemşirelik bakımından memnuniyet düzeyi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 27-36.
• Akgöz N, Aslan A, Özyürek P. (2017). Nöroşirurji hastalarının hemşirelik bakımı ile ilgili memnuniyet ve beklenti düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi, 9, 73-95.
• Arslan S, Gürsoy A. (2021). Hastaların hemşirelik bakım memnuniyetleri: cerrahi hastaları örneği. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 4(1), 21-28.
• Uzun Ö. (2003). Hemşirelik bakım kalitesi ile ilgili newcastle memnuniyet ölçeğinin Türkçe formunun geçerlilik ve güvenirliliğinin saptanması. Türk Hemşireler Dergisi, 2(54), 16-24.
• Eroğlu F, Özmen S, Noyaner A, Aydın C. (2001). Yoğun bakımda hasta sağlık kalitesini geliştirebilir miyiz?. Süleyman Demirel Hastanesi Tıp Fakültesi Dergisi, 8(3), 9-11.
• Şişe Ş. (2013). Hastaların hemşirelik hizmetlerinden memnuniyeti. Kocatepe Tıp Dergisi. 14(2), 69-75.
• Bleich, S.N., Özaltin, E., and Murray, C.J. (2009). How does satisfaction with the health-care system relate to patient experience?. Bulletin of the World Health Organization, 87(4), 271-278.
• Alan, H. (2020). Bir üniversite hastanesinde yatan hastaların hemşirelik hizmetlerinden memnuniyet düzeyleri. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 15(2), 81-87.